Του Alan Beattie
Πριν από ένα τρίμηνο, με καθυστέρηση έξι μηνών αλλά με γρήγορες κινήσεις, η Ευρωζώνη και το ΔΝΤ πρόσφεραν σωσίβιο 130 δισ. ευρώ στην Ελλάδα για να αποφύγει το χρεοστάσιο. Με τα αποτελέσματα του πρώτου τριμήνου να έχουν ανακοινωθεί, το συμπέρασμα είναι πως η Ελλάδα προχωρεί καλά. Αλλά η χώρα πρέπει να αναπτυχθεί την ίδια ώρα που θα περικόπτει τις δαπάνες, και οι λιανικές πωλήσεις δεν προχωρούν καλά. Η πιθανότερη έκβαση θα είναι η Ελλάδα να χρειαστεί να μειώσει την καθαρή αξία του χρέους της, με αναδιάρθρωση, ενδεχομένως κάποια στιγμή το επόμενο έτος. Εν τω μεταξύ, η καλύτερη δυνατή πορεία για την κυβέρνηση είναι να συνεχίσει τις προσπάθειες και να προσποιείται πως δεν θα συμβεί κάτι τέτοιο. Η κυβέρνηση του Γιώργου Παπανδρέου, που κληρονόμησε αυτά τα προβλήματα από τον προκάτοχό του, κατάφερε να εφαρμόσει τα μέτρα λιτότητας χωρίς να συναντήσει αξεπέραστες πολιτικές αντιδράσεις.
Η επιτυχημένη διαχείριση ενός κληροδοτημένου προβλήματος μπορεί να δημιουργήσει ισχυρό πολιτικό αφήγημα περί ανάκαμψης και λυτρωμού, ασχέτως με το πόσο δυσάρεστες είναι οι πολιτικές που πρέπει να εφαρμοστούν. Για ένα μάθημα πώς είναι δυνατό μια κεντρο-αριστερή κυβέρνηση να μπορέσει να μετατρέψει αυστηρές πολιτικές δημοσιονομικής πειθαρχίας σε πολιτικό όφελος, ο κ. Παπανδρέου μπορεί να κοιτάξει πέρα από τον Ατλαντικό, στον πρόεδρο Λουίς Ινάθιο Λούλα ντα Σίλβα, στη Βραζιλία. Οταν εκλέχθηκε ο κ. ντα Σίλβα, το 2002, η Βραζιλία είχε ήδη λάβει δάνειο 30 δισ. δολαρίων, το μεγαλύτερο στην ιστορία του ΔΝΤ. Αγνοώντας τις σειρήνες που τον ήθελαν να κηρύσσει χρεοστάσιο, υιοθέτησε πολύ πιο αυστηρά μέτρα λιτότητας από αυτά που του επέβαλε το ΔΝΤ, και τελικά εγκαταλείπει την προεδρία με ιδιαίτερα υψηλά ποσοστά δημοτικότητας.
Ατυχώς, οι πιθανότητες για την Αθήνα δεν είναι τόσο καλές όσο για την Βραζιλία. Η καλή αρχή του κ. Παπανδρέου δεν μπορεί να αποκρύψει το γεγονός ότι ακόμη και μια επιτυχημένη δημοσιονομική πολιτική θα αφήσει χρέος που θα προσεγγίζει το 150% του ΑΕΠ, ενώ ο ίδιος χρειάζεται να περιορίσει το δημοσιονομικό έλλειμμα πετυχαίνοντας παράλληλα ρυθμούς ανάπτυξης. Η ανάπτυξη είναι λίγο ασθενέστερη του αρχικώς εκτιμώμενου.
Επιπλέον, σε αντίθεση με την Βραζιλία, η Ελλάδα προσπαθεί να πετύχει αυτήν την στροφή εν μέσω ενός διεθνούς περιβάλλοντος διστακτικών καταναλωτών και φοβισμένων επενδυτών. Σε κάθε περίπτωση, ό,τι και να κάνει η κυβέρνηση Παπανδρέου με τα δημοσιονομικά της κεντρικής κυβέρνησης, μεγάλο μέρος του προβλήματος αφορά την περιφερειακή κυβέρνηση και άλλους τομείς σε μη εθνικό επίπεδο. Αυτό λοιπόν σημαίνει πως η Ελλάδα πρέπει να εγκαταλείψει τις προσπάθειες και να κηρύξει τώρα χρεοστάσιο; Η απάντηση είναι αρνητική, για δύο λόγους. Πρώτον, γιατί όποια αναδιάρθρωση του χρέους θα άφηνε και πάλι την Ελλάδα να σωρεύει χρέος με το παρόν έλλειμμα, χωρίς να επιλυθεί το βασικό πρόβλημα που είναι το έλλειμμα ανταγωνιστικότητας. Δεύτερον, δεδομένης της έκθεσης των ευρωπαϊκών τραπεζών στο ελληνικό χρέος, ένα χρεοστάσιο θα μετέτρεπε και πάλι το πρόβλημα χρέους σε τραπεζική κρίση. Η καλύτερη λύση για την Ελλάδα είναι να συνεχίσει και να πετύχει όσους στόχους μπορεί, την ώρα που τα χρήματα από την Ε.Ε. και το ΔΝΤ θα την προστατεύουν από την κρίση των αγορών.
Η αναδιάρθρωση θα έχει λογική ύστερα από έναν χρόνο, υπό την προϋπόθεση πως ο προϋπολογισμός θα οδηγείται σε πλεόνασμα. Οι γκουρού των αγορών λένε πως αυτό αναμένουν ούτως ή άλλως οι περισσότεροι επενδυτές. Εν τω μεταξύ, οι τράπεζες που διατηρούν πολλά ελληνικά ομολόγα στους ισολογισμούς τους, μπορούν να επιδιώξουν να το ξεπουλήσουν ή να συγκεντρώσουν αρκετά κεφάλαια για να προφυλαχθούν από μια μελλοντική αναδιάρθρωση. Εάν είναι προετοιμασμένες, η διαδικασία θα είναι ευκολότερη. Οσο οδυνηρό και να είναι, ο αγώνας εν μέσω ενός προγράμματος του ΔΝΤ έχει ορισμένα οφέλη, και η κυβέρνηση Παπανδρέου πρέπει να τα εκμεταλλευθεί.
Η λύση
Η καλύτερη λύση για την Ελλάδα είναι να συνεχίσει και να πετύχει όσους στόχους μπορεί, την ώρα που τα χρήματα από την Ε.Ε. και το ΔΝΤ θα την προστατεύουν από την κρίση των αγορών. Η αναδιάρθρωση θα έχει λογική ύστερα από ένα χρόνο, υπό την προϋπόθεση πως ο προϋπολογισμός θα οδηγείται σε πλεόνασμα.
ΠΗΓΗ:imerisia.gr
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου