Όλες οι ελπίδες της Ρωσίας για μία συνεργασία με τη Δύση, είχαν ήδη εκλείψει το 2001 – προφανώς τότε που ο Putin μίλησε στο γερμανικό κοινοβούλιο, επιζητώντας τη συμμαχία της χώρας του με την ΕΕ και το ΝΑΤΟ.
Εν τούτοις, υπάρχουν πάρα πολλά στοιχεία που τεκμηριώνουν ότι, η Ρωσία συνέχισε να αγωνίζεται για μία ολοκληρωμένη πανευρωπαϊκή αρχιτεκτονική ασφαλείας με τη Δύση, για
αρκετά χρόνια μετά το 2001 – ανεπιτυχώς όμως, σύμφωνα με τις σημερινές εξελίξεις.Σε κάθε περίπτωση, αυτό που είναι ιδιαίτερα εντυπωσιακό στο κείμενο του Karaganov, είναι η βαθιά ανησυχία που αναδύεται πίσω από κάθε λέξη του – με την έννοια πως δίνει μία εντελώς διαφορετική εικόνα, από αυτήν που διαπιστώνεται στη Δύση, στην οποία ο κίνδυνος της πυρηνικής κλιμάκωσης υποβαθμίζεται σε μεγάλο βαθμό, σε πλήρη αντίθεση με τη Ρωσία.
Ανάλυση
Λογικά, όλοι οι «ιθύνοντες» στη Δύση θα έπρεπε να επιδιώκουν την κατανόηση της νοοτροπίας και του «πνεύματος» της Ρωσίας – εάν το ζητούμενο είναι πράγματι το σταμάτημα του πολέμου της Ουκρανίας και η επιστροφή της ειρήνης στην Ευρώπη. Στο πλαίσιο αυτό, ο καλύτερος τρόπος είναι η μελέτη του πιο σημαντικού γεωπολιτικού στοχαστή της χώρας: του Sergey Karaganov, ο οποίος θεωρείται ως ο Ρώσος Z. Brzezinski, γνωστός για τη σημασία που έχει δώσει στην Ευρασία ή ο R.D. Kaplan.
Ο Karaganov είναι επικεφαλής του Συμβουλίου Εξωτερικής και Αμυντικής Πολιτικής (CFDP), της κορυφαίας δηλαδή δεξαμενής σκέψης εξωτερικής πολιτικής της Ρωσίας, καθώς επίσης κοσμήτορας της σχολής Παγκόσμιας Οικονομίας και Διεθνών Σχέσεων που ευρίσκεται στην Ανώτατη Οικονομική Σχολή της Μόσχας – ενώ είναι έμπιστος του S. Lavrov και του V. Putin.
Επί πλέον, έως πρόσφατα διατηρούσε στενούς δεσμούς με δυτικούς κύκλους εξωτερικής πολιτικής – ενώ τις δεκαετίες του 1990 και του 2000 ήταν μέλος της Τριμερούς Επιτροπής (Trilateral Commission), έχοντας υπηρετήσει επίσης στο Διεθνές Συμβούλιο Εξωτερικών Σχέσεων. Υπάρχει δε μία ενδιαφέρουσα συνέντευξη του στο περιοδικό Spiegel το 2016 με τον τίτλο «Είμαστε πιο έξυπνοι, πιο δυνατοί και πιο αποφασισμένοι» (πηγή), καθώς επίσης στο Time το 2019 (πηγή) – σημειώνοντας πως τα κείμενα του δεν μπορούν να θεωρηθούν προπαγάνδα και να απορριφθούν, αφού δεν προορίζονται για το δυτικό ή ρωσικό κοινό, αλλά για τις διανοητικές και πολιτικές ελίτ της Ρωσίας.
Ακόμη όμως και να μην ήταν έτσι, με δεδομένο το ότι σε κάθε σύγκρουση η Δύση ευρίσκεται de facto σε πόλεμο με τη Ρωσία και ποτέ δεν την κέρδισε, είναι θεμελιώδες να γνωρίζουμε τι σκέφτεται η άλλη πλευρά – ενώ είναι εξίσου σημαντικό να αναλύουμε τι λέει και τι γράφει ο «εχθρός» δημόσια.
Βέβαια, μετά την εισβολή στην Ουκρανία, καθώς επίσης μετά τη μετατροπή της τελευταίας από τις ΗΠΑ σε «σφήνα» μεταξύ της Γερμανίας και της Ρωσίας (ανάλυση), ο Putin έχει περιγραφεί ως αδυσώπητα εχθρικός – ως ψεύτης και επικίνδυνος που κυριαρχείται από ένα εγγενές αντιδυτικό μίσος, έχοντας επί πλέον μία «χιτλερική δίψα» για εδαφικές επεκτάσεις.
Όσον αφορά δε τη Ρωσία του Τολστόι, του Ντοστογιέφσκι, καθώς επίσης τόσων άλλων κορυφαίων μορφών της τέχνης και των γραμμάτων, απεικονίζεται στη Δύση ως μία οπισθοδρομική, φανατική, αυταρχική και βάρβαρη χώρα – ως ένα κράτος οντολογικά ξεχωριστό από τη δημοκρατική, πολιτισμένη Δύση που κυβερνάται από έναν διαταραγμένο, κακό και παράφρονα δικτάτορα.
Εν τούτοις, όποιος θέλει να κατανοήσει την προοπτική της Ρωσίας, μακριά από τέτοιες «μανϊχαϊστικές» αναδρομές (από τη δυϊστική δηλαδή θεωρία που δέχεται πως υπάρχει μόνο το καλό και το κακό στον πλανήτη, τα οποία ευρίσκονται σε διαρκή σύγκρουση μεταξύ τους), θα ήταν σωστό να μελετήσει το άρθρο του Karaganov που δημοσιεύθηκε πρόσφατα – με τον τίτλο «δεκαετίες πολέμων;» (πηγή).
Πρόκειται για ένα κείμενο που αφορά την κατάσταση της Δύσης, τις σχέσεις της Δύσης με τη Ρωσία και τον κίνδυνο κλιμάκωσης της σύγκρουσης – ενώ ξεκινάει με την ανάλυση των δομικών παραγόντων που συμβάλλουν στην αποσύνθεση του διεθνούς συστήματος, καθώς επίσης στον πολλαπλασιασμό των συγκρούσεων και των σημείων ανάφλεξης στην Ευρώπη, στον Ειρηνικό, στη Μέση Ανατολή κλπ. Εμείς θα παραθέσουμε εδώ μόνο μερικά σημεία του – τα σημαντικότερα κατά την άποψη μας.
Η εξάντληση της σύγχρονης μορφής καπιταλισμού
«Η πιο σημαντική πρόκληση της σημερινής εποχής, είναι η εξάντληση της σύγχρονης μορφής καπιταλισμού που βασίζεται κυρίως στο κίνητρο του κέρδους – ενώ ενθαρρύνει την αχαλίνωτη κατανάλωση αγαθών και υπηρεσιών, πολλά από τα οποία είναι όλο και πιο περιττά, για τη φυσιολογική ανθρώπινη ζωή. Σε αυτήν την κατηγορία, ανήκει επί πλέον η πλημμύρα ανούσιων πληροφοριών – στις τελευταίες δύο με τρεις δεκαετίες.
Τα πάσης φύσεως «gadget» (=τεχνολογικά παιχνίδια), καταναλώνουν τεράστιες ποσότητες ενέργειας και χρόνου – τα οποία οι άνθρωποι θα μπορούσαν διαφορετικά να χρησιμοποιήσουν για παραγωγικές δραστηριότητες. Η ανθρωπότητα έχει έλθει σε σύγκρουση με τη Φύση, με τη βάση της ίδιας της της ύπαρξης και άρχισε να την υπονομεύει – ενώ ακόμη και στη Ρωσία, η αύξηση του πλούτου εξακολουθεί να σημαίνει κυρίως αυξημένη κατανάλωση.
Οι πιο προφανείς προκλήσεις, τα παγκόσμια δηλαδή προβλήματα όπως η ρύπανση και η κλιματική αλλαγή, παραμένουν άλυτα – ενώ δεν δίνεται η απαιτούμενη σημασία στη μείωση των αποθεμάτων γλυκού νερού που είναι κατάλληλα μόνο για τη γεωργία, ούτε στην εξάντληση πολλών άλλων φυσικών πόρων.
Η καταναλωτική ασθένεια εξαπλώνεται και στον υπόλοιπο πλανήτη – ενώ εμείς οι ίδιοι υποφέρουμε ακόμη, από την επιδεικτική κατανάλωση που ήταν μεν της μόδας τη δεκαετία του 1990 και σήμερα μειώνεται, αλλά πολύ αργά. Αυτός είναι ο λόγος του αυξημένου αγώνα για πόρους και των κλιμακούμενων εσωτερικών εντάσεων – επίσης, η άνιση κατανάλωση και οι αυξανόμενες εισοδηματικές ανισότητες, σε πολλές χώρες ή περιοχές του πλανήτη.
Η συνειδητοποίηση του ότι, το υφιστάμενο μοντέλο ανάπτυξης δεν οδηγεί πουθενά (σσ. πόσο μάλλον με τόσο υπερχρεωμένες χώρες και νοικοκυριά), σε συνδυασμό με την απροθυμία ή αδυναμία μας να το εγκαταλείψουμε, είναι ο κύριος λόγος της αυξανόμενης εχθρότητας εναντίον της Ρωσίας – η οποία διαθέτει τεράστιο και ανεκμετάλλευτο σε μεγάλο βαθμό φυσικό πλούτο, καθώς επίσης πολύ μεγάλη έκταση, με έναν πολύ μικρό πληθυσμό σε σχέση με αυτά. Ισχύει επίσης για την Κίνα, αλλά σε κάπως μικρότερο βαθμό – πόσο μάλλον όταν το κόστος της διακοπής των σχέσεων με τη χώρα αυτή, θα ήταν πολύ υψηλότερο».
Εν προκειμένω, είναι λογικό το ότι η αιτία του πολέμου δεν ήταν ποτέ η υπεράσπιση της Ουκρανίας – αλλά η ληστεία των πλούσιων φυσικών πόρων τόσο της ίδιας, όσο και της Ρωσίας. Δεν πρέπει να ξεχνάμε άλλωστε πως ο Putin τήρησε τις συμφωνίες του Minsk που ήθελαν το σταμάτημα των επιθέσεων του ουκρανικού στρατού στο Donbas με τους χιλιάδες θανάτους και την αυτοδιάθεση του – ενώ η Δύση, με κριτήριο τη δήλωση της Merkel το 2022,δεν είχε τέτοιο σκοπό, αλλά ήθελε απλά να κερδίσει χρόνο για να ενισχύσει στρατιωτικά την Ουκρανία.
Δεν μπορεί να υπάρχει δε καμία απολύτως αμφιβολία, σχετικά με τον ένοχο της δολιοφθοράς στους αγωγούς Nord Stream – αφού είναι ξεκάθαρο το ποιος είχε το κίνητρο και ποιος επωφελήθηκε.
Η αύξηση της κοινωνικής ανισότητας
«Μία παράλληλη διαδικασία που διαπιστώνεται, αυξάνει την κοινωνική ανισότητα – με τους φτωχούς να γίνονται περισσότεροι και φτωχότεροι, ενώ με τους πλούσιους λιγότεροι και πλουσιότεροι. Η τάση αυτή έχει αυξηθεί εκθετικά, μετά την κατάρρευση της Σοβιετικής Ένωσης – η οποία κατάρρευση, «έθαψε» την ανάγκη για ένα κράτος κοινωνικής πρόνοιας. Στις δυτικές βιομηχανικές χώρες, η μεσαία τάξη συρρικνώνεται τα τελευταία 15 έως 20 χρόνια – ενώ γίνεται πολύ λιγότερο ορατή».
Εμείς έχουμε αναφερθεί στην αποκεφαλαιοποίηση και στη φτωχοποίηση της μεσαίας τάξης (ανάλυση) – καθώς επίσης στην άλωση και στη σφαγή της (ανάλυση). Επομένως, θεωρούμε πως τα συμπεράσματα του Ρώσου είναι σωστά – ενώ προδιαγράφουν ένα σκοτεινό μέλλον για τη Δύση.
Η υποβάθμιση των ανθρώπων και της κοινωνίας
«Η υποβάθμιση ισχύει ιδιαίτερα στη σχετικά ανεπτυγμένη και πλούσια Δύση – η οποία είναι το θύμα του αστικού πολιτισμού, ζώντας μεν με σχετική άνεση, αλλά αποκομμένη από τον παραδοσιακό βιότοπο, στον οποίο διαμορφώθηκε ιστορικά και γενετικά ο άνθρωπος.
Η συνεχιζόμενη εξάπλωση των ψηφιακών τεχνολογιών που υποτίθεται ότι εξυπηρετούν τη μαζική εκπαίδευση, είναι όλο και πιο υπεύθυνη για την ανοησία που κλιμακώνεται – η οποία αυξάνει τη δυνατότητα χειραγώγησης των μαζών. Η χειραγώγηση αυτή δεν αφορά μόνο τους Ολιγάρχες, αλλά και τις ίδιες τις μάζες – οδηγώντας σε ένα νέο επίπεδο οχλοκρατίας».
Με απλά λόγια, οι υποβαθμισμένες διανοητικά μάζες δεν γίνονται αντικείμενο χειραγώγησης μόνο των πολιτικών και οικονομικών ελίτ – αλλά, επί πλέον, του ίδιου του συλλογικού εαυτού τους, τείνοντας σε μία κατάσταση που θα είναι συνώνυμη με την οχλοκρατία (=η παθολογική έκδοση της εξουσίας από το λαό).
Εν προκειμένω, η εμφάνιση της οχλοκρατίας στις δημοκρατικές κοινωνίες, συνδέεται με την παρακμή της που προκαλείται από τον ακραίο νεοφιλελευθερισμό – όπου ο δημοκρατικός ρόλος των ανθρώπων μειώνεται στην εκλογική διαδικασία, η οποία συχνά παύει να είναι αδιάβλητη.
Το παράδειγμα των γαλλικών εκλογών εδώ είναι χαρακτηριστικό – με την έννοια πως τα αποτελέσματα δεν έχουν καμία σχέση με την κατανομή των εδρών, σε μία χώρα που είναι πια στα πρόθυρα της οχλοκρατίας.
Η εικονικότητα της ζωής
«Η πληθώρα των πληροφοριών, συνοδεύεται από τις σχετικά άνετες συνθήκες διαβίωσης – δηλαδή, όσο πιο άνετη είναι η ζωή μας, τόσο περισσότερες πληροφορίες έχουμε στη διάθεση μας ή/και μας προσφέρονται. Έτσι έχουμε οδηγηθεί στην απουσία των βασικών προκλήσεων που ανέκαθεν οδηγούσαν στην εξέλιξη και στην πρόοδο της ανθρωπότητας. Ποιες είναι αυτές; Η πείνα και ο φόβος του βίαιου θανάτου – οι οποίες όμως δεν έχουν εκλείψει, αλλά είναι πλέον εικονικές».
Η πνευματική παρακμή των δυτικών ελίτ
«Οι ευρωπαϊκές ελίτ έχουν χάσει σχεδόν εντελώς την ικανότητα να σκέφτονται στρατηγικά – ενώ ουσιαστικά δεν υπάρχουν πλέον ελίτ, με την παραδοσιακή αξιοκρατική έννοια.
Από την άλλη πλευρά, είμαστε μάρτυρες μίας πνευματικής παρακμής τις άρχουσας ελίτ στις ΗΠΑ – μίας χώρας με τεράστιες στρατιωτικές δυνατότητες, συμπεριλαμβανομένων των πυρηνικών όπλων».
Εν προκειμένω, εάν αναλύσει κανείς αυτά που συμβαίνουν στην ΕΕ και στις ΗΠΑ το τελευταίο χρονικό διάστημα, με ηγέτες που είναι απελπιστικά κατώτεροι των περιστάσεων, ανεξάρτητα από το πολιτικό φάσμα που ανήκουν, θα καταλήξει στο ίδιο συμπέρασμα με τον Karaganov – το οποίο βέβαια δεν είναι καθόλου ευχάριστο για το μέλλον μας, ειδικά της Ευρώπης.
Η παγκόσμια ανακατανομή της εξουσίας
«Μία άλλη αιτία αύξησης των παγκοσμίων εντάσεων τα τελευταία δεκαπέντε χρόνια, είναι η άνευ προηγουμένου γρήγορη ανακατανομή της εξουσίας – από την Παλαιά Δύση, στην αναδυόμενη παγκόσμια πλειοψηφία.
Οι τεκτονικές πλάκες έχουν αρχίσει να κινούνται κάτω από το προηγούμενο διεθνές σύστημα – πυροδοτώντας έναν μακρύ παγκόσμιο γεωπολιτικό, γεωοικονομικό και γεωιδεολογικό σεισμό.
Υπάρχουν διάφοροι λόγοι για αυτές τις εξελίξεις: από τη μία πλευρά, η ΕΣΣΔ στις δεκαετίες του 1950 και 1960, ενώ στη συνέχεια η Ρωσία που ανακάμπτει από μία δεκαπενταετή παρακμή, χτύπησαν την καρδιά της 500χρονης κυριαρχίας της Ευρώπης και της Δύσης. Δηλαδή το θεμέλιο, επάνω στο οποίο στηρίχθηκε η δυτική κυριαρχία στην παγκόσμια πολιτική, στον πολιτισμό και στην οικονομία – αυτό που της έδωσε τη δυνατότητα να διεκδικήσει τα συμφέροντα της, επιβάλλοντας την πολιτική τάξη, τον πολιτισμό της και, το σημαντικότερο, να απομυζήσει το παγκόσμιο ακαθάριστο εθνικό προϊόν.
Από την άλλη πλευρά, έχουμε τα λάθη της ίδιας της Δύσης που πίστεψε στην τελική της νίκη – που ξέχασε την ιστορία, βυθιζόμενη στην ευφορία και στο λήθαργο, με αποτέλεσμα να οδηγηθεί σε μία σειρά από θεαματικά γεωπολιτικά λάθη.
Στην αρχή, ίσως ευτυχώς, απέρριψε αγέρωχα την επιθυμία της πλειοψηφίας της ρωσικής ελίτ να ενσωματωθεί στη Δύση – στα τέλη της δεκαετίας του 1980 και 1990. Οι Ρώσοι ελίτ ήθελαν να είναι ίσοι με τους δυτικούς, αλλά οι δυτικοί τους σνόμπαραν. Το αποτέλεσμα ήταν να μετατραπεί η Ρωσία από έναν πιθανό εταίρο και μάλιστα σύμμαχο της Δύσης, με τεράστιο φυσικό, στρατιωτικό, οικονομικό και πνευματικό δυναμικό, σε αντίπαλο».
Το παραπάνω είναι ένα εξαιρετικά σημαντικό σημείο, όσον αφορά την κατανόηση της ρωσικής νοοτροπίας – κυρίως της αίσθησης ότι, έχει προδοθεί από τη Δύση. Ειδικότερα, μετά το τέλος του Ψυχρού Πολέμου, η Ρωσία ήθελε να ενσωματωθεί στη «διεθνή κοινότητα» – στην οποία τότε κυριαρχούσε ακόμη η Δύση.
Αυτός είναι ο λόγος που έκλεισε για πολλά χρόνια τα μάτια, που υπέμεινε την εισβολή του ΔΝΤ (ανάλυση) και που αγνόησε την περικύκλωση της από το ΝΑΤΟ – παρά τις διαβεβαιώσεις που δόθηκαν μετά τη διάλυση της ΕΣΣΔ, σύμφωνα με τις οποίες το ΝΑΤΟ δεν θα μετακινούταν ούτε ένα εκατοστό προς τα ανατολικά. Ακόμη περισσότερο, μετά την πτώση του τείχους του Βερολίνου, η Ρωσία αποδέχθηκε (ή προσποιήθηκε ότι αποδέχθηκε) το επιχείρημα του ΝΑΤΟ – δηλαδή πως οι ενέργειες του ήταν καθαρά αμυντικές και δεν έπρεπε να εκληφθούν από τη Ρωσία ως απειλή.
Στην πραγματικότητα όμως, πολλά μέτρα του ΝΑΤΟ είχαν στόχο τον επιθετικό περιορισμό της Ρωσίας – κάτι που περιελάμβανε επίσης τη μονομερή αποχώρηση των ΗΠΑ από τη Συνθήκη ΑΒΜ του 1972 (=συνθήκη για τον περιορισμό των συστημάτων αντιβαλλιστικής άμυνας πυραύλων).
Εν τούτοις η Ρωσία, για να αποδείξει την προθυμία συνεργασίας της με τη Δύση (εύλογα ίσως, αφού ο μεγάλος κίνδυνος για την ίδια είναι η Κίνα), κατάπινε το ένα πικρό χάπι μετά το άλλο – έως ότου η επιθυμία της για αποδοχή από τη Δύση, μετατράπηκε σε βαθιά δυσπιστία. Όπως πιστεύει η ίδια, η δική της αφέλεια έγινε αντικείμενο ανέντιμης εκμετάλλευσης της από τη Δύση, μετά τον Ψυχρό Πόλεμο.
Ο παγκόσμιος νότος, η Κίνα και η Ρωσία
«Η Ρωσία έχει γίνει ο στρατηγικός πυρήνας της μη Δύσης – η οποία συνήθως αναφέρεται ως Παγκόσμιος Νότος ή, ακριβέστερα, ως παγκόσμια πλειοψηφία.
Εν προκειμένω η Δύση, έχοντας καταλήξει στο συμπέρασμα ότι, δεν υπάρχει εναλλακτική στο νεοφιλελεύθερο, δημοκρατικό και παγκοσμιοποιημένο καπιταλισμό, όχι μόνο δεν πρόλαβε την άνοδο της Κίνας, αλλά την υποστήριξε – ελπίζοντας πως ο πανάρχαιος, μεγάλος πολιτισμός της θα την οδηγούσε στο δρόμο της Δημοκρατίας. Ότι δηλαδή η Κίνα θα συντασσόταν στρατηγικά με την πλευρά της Δύσης – ενώ δεν θα ήταν τόσο αποτελεσματική, όσον αφορά την οικονομία της.
Ως αποτέλεσμα αυτής της ελπίδας, οι ΗΠΑ ενεπλάκησαν σε μία σειρά από περιττές συγκρούσεις στο Αφγανιστάν, στο Ιράκ και στη Συρία – τις οποίες έχασαν όπως ήταν αναμενόμενο. Έτσι έχασαν τη φήμη της ανίκητης στρατιωτικής υπερδύναμης και αποδυναμώθηκαν – ενώ σπατάλησαν πολλά τρις δολάρια που επενδύθηκαν λανθασμένα.
Με τη βεβιασμένη τώρα και απρόσεκτη αποχώρηση τους από τη Συνθήκη ΑΒΜ του 1972, οι ΗΠΑ δημιούργησαν ένα αίσθημα αυτοσυντήρησης στη Ρωσία – καταστρέφοντας τελικά όλες τις ελπίδες για μία φιλική διευθέτηση των ανοιχτών ζητημάτων.
Έτσι, παρά την άθλια οικονομική της κατάσταση, η Ρωσία ξεκίνησε ένα πρόγραμμα εκσυγχρονισμού των στρατηγικών της δυνάμεων – το οποίο, για πρώτη φορά στα τέλη της δεκαετίας του 2010, της έδωσε τη δυνατότητα όχι μόνο να προλάβει, αλλά και να ξεπεράσει τους ανταγωνιστές της, έστω προσωρινά».
Επίλογος
Κλείνοντας το πρώτο μέρος της αναφοράς μας στον Karaganov, κατά τον ίδιο όλες οι ελπίδες της Ρωσίας για μία συνεργασία με τη Δύση, είχαν ήδη εκλείψει το 2001 – προφανώς τότε που ο Putin μίλησε στο γερμανικό κοινοβούλιο, επιζητώντας τη συμμαχία της χώρας του με την ΕΕ και το ΝΑΤΟ.
Εν τούτοις, υπάρχουν πάρα πολλά στοιχεία που τεκμηριώνουν ότι, η Ρωσία συνέχισε να αγωνίζεται, για μία ολοκληρωμένη πανευρωπαϊκή αρχιτεκτονική ασφαλείας με τη Δύση, για αρκετά χρόνια μετά το 2001 – ανεπιτυχώς όμως, σύμφωνα με τις σημερινές εξελίξεις.
Σε κάθε περίπτωση, αυτό που είναι ιδιαίτερα εντυπωσιακό στο κείμενο του Karaganov, είναι η βαθιά ανησυχία που αναδύεται πίσω από κάθε λέξη του – με την έννοια πως δίνει μία εντελώς διαφορετική εικόνα, από αυτήν που διαπιστώνουμε στη Δύση, στην οποία ο κίνδυνος της πυρηνικής κλιμάκωσης υποβαθμίζεται σε μεγάλο βαθμό, σε πλήρη αντίθεση με τη Ρωσία.
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου