Μύθοι και αλήθειες για τα κέρδη των πόλεων από τους Ο.Α

 

Γράφει ο ΒΑΣΙΛΗΣ ΜΑΣΤΟΡΑΣ

 

Το αφήγημα που επιστρατεύουν οι ηγέτες των κρατών που διεκδικούν τη διοργάνωση των Ολυμπιακών Αγώνων είναι γνωστό. Σε κάθε διεκδίκηση έχει αξία να πειστούν οι πολίτες της χώρας ότι οι Αγώνες θα βοηθήσουν στην επιτάχυνση των έργων υποδομής και τις αστικές αναπλάσεις.  

 

Ας δούμε τη θετική πλευρά της ανάληψης των Αγώνων, στην οποία περιλαμβάνονται τα άμεσα και τα μακροπρόθεσμα κέρδη:

 

Αύξηση του Τουρισμού: Η διοργάνωση των Αγώνων προσελκύει μεγάλο αριθμό τουριστών, όχι μόνο κατά τη διάρκεια της εκδήλωσης αλλά και για χρόνια μετά.

Επενδύσεις σε Υποδομές: Οι πόλεις επενδύουν σε αναβάθμιση και κατασκευή νέων υποδομών, όπως αθλητικές εγκαταστάσεις, δημόσιες συγκοινωνίες, δρόμους και αεροδρόμια.

Δημιουργία Θέσεων Εργασίας: Η προετοιμασία και διεξαγωγή των Αγώνων δημιουργεί θέσεις εργασίας στον κατασκευαστικό τομέα, τον τουρισμό, την εστίαση, και πολλές άλλες υπηρεσίες.

Προβολή και Φήμη: Οι Ολυμπιακοί Αγώνες προσφέρουν στις πόλεις διεθνή προβολή, ενισχύοντας τη φήμη τους και τις κάνουν αναγνωρίσιμες σε παγκόσμιο επίπεδο.

Προώθηση του Αθλητισμού: Η διοργάνωση μπορεί να ενισχύσει την αθλητική κουλτούρα της χώρας, προωθώντας την συμμετοχή των νέων στον αθλητισμό.

Εθνική Υπερηφάνεια: Οι Ολυμπιακοί Αγώνες συχνά προκαλούν αίσθημα εθνικής υπερηφάνειας και ενότητας.

 

Ποια μπορεί να είναι τα μακροπρόθεσμα Οφέλη

Βελτίωση Υποδομών: Οι υποδομές που κατασκευάζονται ή αναβαθμίζονται για τους Αγώνες μπορούν να χρησιμοποιηθούν για πολλά χρόνια μετά, βελτιώνοντας την ποιότητα ζωής των κατοίκων.

Ανάπτυξη και Αναζωογόνηση Περιοχών: Οι Αγώνες μπορεί να λειτουργήσουν ως καταλύτης για την ανάπτυξη και την αναζωογόνηση περιοχών της πόλης που πριν ήταν υποβαθμισμένες.

 

Διεθνείς Συνεργασίες: Η διοργάνωση των Αγώνων μπορεί να ανοίξει νέους ορίζοντες για διεθνείς συνεργασίες και επενδύσεις.

 

Ωστόσο, πρέπει να σημειωθεί ότι η διοργάνωση των Ολυμπιακών Αγώνων μπορεί επίσης να έχει και αρνητικές επιπτώσεις, όπως υπερβάσεις στον προϋπολογισμό, υπερβολικό χρέος και εγκαταλειμμένες αθλητικές εγκαταστάσεις μετά τη λήξη των Αγώνων.

 Για αυτόν τον λόγο, η επιτυχία και τα οφέλη μιας Ολυμπιακής διοργάνωσης εξαρτώνται σε μεγάλο βαθμό από τον σχεδιασμό, τη διαχείριση και την εκμετάλλευση των υποδομών μετά τη λήξη των Αγώνων.

 

Στην Ελλάδα, για παράδειγμα, διασπαθίστηκε το μεγαλύτερο μέρος της υλικοτεχνικής υποδομής, πολλές εγκαταστάσεις εγκαταλείφθηκαν και πλέον 20 χρόνια μετά είναι «φαντάσματα». Μάλιστα το κόστος των αγώνων που ξέφυγε από το προϋπολογισμό και επιβάρυνε σημαντικά το Δημόσιο χρέος.

 

Το Ρίο το 2016 έκανε υπέρλαμπρη γιορτή, αλλά στη συνέχεια υποχρεώθηκε να πουλήσει σε εξευτελιστική τιμή το Ολυμπιακό Χωριό.  

Αντιστοίχως το Σίδνεϊ είχε προετοιμαστεί για την αξιοποίηση των Ολυμπιακών εγκαταστάσεων μετά το τέλος των Αγώνων και τις αξιοποίησε στο έπακρο για εμπορικές χρήσεις, όπου δεν υπήρχε λόγος αθλητικής αξιοποίησης.

 

Η Βαρκελώνη το 1992 ενίσχυσε το επιχείρημα, ότι η πόλη που αναλαμβάνει τη διεξαγωγή των Αγώνων,  «κερδίζει» από την επιτάχυνση των έργων. Επιχείρημα το οποίο το χρησιμοποιούν από τότε όλες οι υποψήφιες πόλεις. Η πρωτεύουσα την Καταλανίας είχε αρχίσει όμως την ανάπλαση της πολλά χρόνια πριν υποβάλλει υποψηφιότητα για την ανάληψη των Αγώνων.

 

Το Παρίσι «χρύσωσε» το… χάπι της ανάληψης των Αγώνων ξοδεύοντας 1.5 δισ. στο Σεν-Σαν-Ντενί, με στόχο να αναγεννήσει μίας από τις φτωχότερες περιοχές της Γαλλίας. Εκεί όπου έχουν αποτύχει όλα τα κυβερνητικά προγράμματα των τελευταίων δεκαετιών. 

Ο στόχος οι υποδομές του Ολυμπιακού χωριού, μετά του Αγώνες, να στεγάσουν άτομα χαμηλού εισοδήματος και φοιτητές, αλλά και μέρος αυτών να ενοικιαστεί σε άτομα μεγαλύτερης οικονομικής ευχέρειας. 

 

Το project της αστικής ανάπλασης, όμως πολλές φορές καταλήγει μετά τους Αγώνες σε πάρτι κερδοσκοπίας, όπως έγινε στο Λονδίνο.

 

 Υπάρχουν όμως κι άλλα θύματα. Όπως οι άστεγοι μετανάστες, από τους χιλιάδες που μετακίνησε μακριά από το Παρίσι, στο «βωμό» της καλής δημόσιας εικόνας, η γαλλική κυβέρνηση και οι πολίτες χαμηλού εισοδήματος που υποχρεώνονται να ξεσπιτωθούν, γιατί εκτινάσσονται οι τιμές των ακινήτων.