Κυριακὴ Ε΄ Νηστειῶν (Ἑβρ. 9,11-14) - Του Μητροπολιτου Φλωρίνης Αυγουστίνου

Η θυσια του αρχιερεως Χριστου

• «Εἰ γὰρ τὸ αἷμα ταύρων καὶ τράγων καὶ σποδὸς δαμάλεως ῥαντίζου­σα τοὺς κεκοι­νωμένους ἁγιάζει πρὸς τὴν τῆς σαρκὸς καθαρότητα, πόσῳ μᾶλλον τὸ αἷμα τοῦ Χριστοῦ, ὃς διὰ Πνεύματος αἰωνίου ἑαυτὸν προσήνεγκεν ἄμωμον τῷ Θεῷ, καθαρι­εῖ τὴν συνείδησιν ὑμῶν ἀπὸ νεκρῶν ἔργων εἰς τὸ λατρεύειν Θεῷ ζῶντι;» (Ἑβρ. 9,13-14)

Μὲ τὰ θεόπνευστα αὐτὰ λόγια, ἀγαπητοί μου, ἀπὸ τὴν πρὸς Ἑβραίους ἐπιστολή του ὁ ἀπόστολος Παῦλος σήμε­ρα, Πέμπτη (Ε΄) Κυριακὴ τῶν Νηστειῶν καὶ καθὼς πλέ­ον πλησιάζουμε στὴ Μεγάλη Ἑβδομάδα καὶ τὸ Πάσχα, τονίζει πόσο μεγάλη εἶνε ἡ θυσία τοῦ Χριστοῦ.

 Συγ­κρίνει τὴ θυσία αὐτὴ μὲ τὶς θυσί­ες τῶν ἀρχαίων, καὶ μάλιστα τῶν Ἰουδαίων τὶς ὁποῖες προσέφεραν οἱ ἀρχιερεῖς τῆς παλαιᾶς διαθήκης, καὶ βρίσκει ὅτι οἱ θυσίες ἐ­κεῖνες ἦταν μόνο ἀσθενεῖς σκι­ές, ἁπλᾶ σύμβολα, μπροστὰ στὴ θυσία τοῦ

μεγάλου ἀρχιερέως, τοῦ Κυρίου ἡμῶν Ἰησοῦ Χριστοῦ, ἡ ὁ­ποία εἶ­νε ἡ μόνη πραγματικὴ καὶ ἁγία θυσία.
Ἐκεῖνες οἱ θυσίες ἁπλῶς πιστοποιοῦσαν τὴν ἐνοχὴ τῆς ταλαιπώρου ἀνθρωπότητος.

 Τὰ ἄπειρα θυσιαστήρια, ἐπάνω στὰ ὁποῖα κά­ηκαν ἑκατομμύρια ζῷα, ἦταν οἱ ἄφωνοι μάρτυρες ποὺ δήλωναν, ὅτι ὁ ἄνθρωπος ζητάει ἐξιλέωσι γιὰ τὶς ἁμαρτίες του, ζητάει τὴ λύτρωσι ἀπὸ τὴν ἐνοχή του. Τὴν κάθαρ­σι ὅμως τῆς ψυχῆς δὲν ἦταν δυνατὸν νὰ τὴ φέρουν οὔτε τὰ αἵματα τῶν ζῴων, οὔτε τὸ αἷμα καὶ τῶν ἁγιωτέρων ἀκόμη ἀνθρώπων. Τὴ λύτρωσι, τὴν «αἰωνίαν λύτρωσιν» (Ἑβρ. 9,12), τὴν ἔφερε μόνο ὁ Ἰησοῦς Χριστός.

Τὸ αἷμα τοῦ Χριστοῦ καθαρίζει ὄχι ἁπλῶς τὰ σώματα, τὴν ἐξωτερικὴ ἐπιδερμίδα, ἀλλὰ τὸν ἐσωτερικὸ ἄνθρωπο· λούζει τὴν ψυχὴ τοῦ ἁμαρτωλοῦ μέσα στὸ θεϊκὸ λου­τρό, ἐξαγνίζει τὴ συνείδησί του, καὶ συμφιλι­ώνει τὸν ἄνθρωπο μὲ τὸ Θεό. 

 Ὅπως λέει σήμερα ὁ ἀπόστολος Παῦλος, τὸ αἷμα τοῦ Χριστοῦ κα­θαρίζει τὴ συνείδησι «ἀπὸ νεκρῶν ἔρ­γων» (ἔ.ἀ. 9,14). 

Γιὰ νὰ κατανοήσουμε τώρα τί ἐν­νοεῖ μὲ τὰ λόγια αὐτά, χρειάζονται μερικὲς πληροφορίες ἀπὸ τὶς διατάξεις τῆς Παλαιᾶς Διαθήκης· καὶ νά γιατί ἡ μελέτη καὶ ἡ γνῶσις τῆς Παλαιᾶς Διαθήκης δὲν εἶνε καθόλου περιττή, ὅπως νομίζουν ὡρισμένοι, ἀλλὰ εἶνε ἀπαραίτητη γιὰ τὴν κατανόησι τῆς Καινῆς Διαθήκης.

* * *

Σύμφωνα, ἀγαπητοί μου, μὲ ὅσα ὥριζε ὁ νό­μος τοῦ Θεοῦ στὰ βιβλία Λευϊτικόν (βλ. κεφ. 16ο, στίχ. 14-16) καὶ Ἀριθμοί (βλ. κεφ. 19ο, στίχ. 4,9,17), οἱ Ἰουδαῖοι ποὺ θὰ ἄγγιζαν ἕνα νεκρὸ ἢ ἕνα λεπρὸ ἢ ἕνα λευϊτικὰ ἀκάθαρτο ζῷο, ἐθεωροῦντο «κεκοινωμένοι» (ἔ.ἀ. 9,13), ὅτι δηλαδὴ ἔγιναν «κοινοί», νομι­κὰ ἀκάθαρτοι στὸ σῶμα, καὶ εἶχαν ἀνάγκη ἀ­­πὸ θυσία γιὰ νὰ καθα­ριστοῦν· γι᾽ αὐτὸ ἀκρι­βῶς ἦταν τό­τε ἐπιβεβλη­μέ­νοι ὡρισμένοι καθαρμοί, λουτρὰ καὶ θυσίες. 

Στὸ Λευϊτικὸ λέγεται, ὅτι ὁ ἀρ­χιερεὺς ἔ­σφαζε ἕνα μοσχάρι καὶ ἕνα τράγο, ἔπαιρνε ἀπὸ τὸ αἷ­μα τους καὶ ἔμ­παινε στὰ ἅγια τῶν ἁ­γίων νὰ τὸ προσφέρῃ στὸ Θεὸ ῥαντίζοντας μέσα ἐκεῖ· ἔ­πειτα ἔ­βγαινε ἔξω καὶ ῥάντιζε τὸ λαὸ μὲ τὸ αἷμα ἐ­κεῖ­νο καὶ μὲ νερό, στὸ ὁποῖο ἦταν δι­αλυμένη στάχτη ἀπὸ δάμαλι ποὺ εἶχε καῆ ὁ­λόκληρη.
Οἱ διατάξεις ἐ­κεῖνες σήμερα, στὴν πε­ρί­οδο τῆς καινῆς διαθή­κης, πρακτικὰ ἔχουν πλέον καταργη­θῆ, ἰσχύουν ὅμως πνευματικά. Ἡ Και­νὴ Διαθή­­κη δὲν θεωρεῖ τώρα ἀκάθαρτο τὸν Χριστι­ανὸ ποὺ θὰ πάῃ π.χ. σὲ μία κηδεία καὶ θὰ ἀ­σπασθῇ τὸ νεκρὸ μέσα στὸ φέρετρο. Θεωρεῖ ὅμως μολυσμένο ψυχικὰ ἐκεῖνον ὁ ὁ­ποῖ­ος χωρὶς φόβο Θεοῦ πλησιάζει τὴν ἁμαρτία καὶ τὴν «ἀγγίζει», ἐκεῖνον ποὺ καταπατεῖ μία ἐν­το­λὴ τοῦ Χριστοῦ καὶ ζῇ μέσα στὴν ἁμαρτίᾳ, ἐ­κεῖνον ποὺ ὑποχωρεῖ στὰ πάθη του καὶ καταν­τᾷ δοῦλος τῆς ἁμαρτί­ας. Ὁ Χριστιανὸς αὐτός, ὅσα λουτρὰ καὶ ἂν κάνῃ καὶ ὅσα ἀ­ρώματα καὶ ἂν βάλῃ ἐπάνω του, εἶνε πνευματικὰ ἀ­κάθαρτος καὶ ἔχει ἀνάγκη ἀπὸ ἕναν πνευματικὸ ἐπίσης καθαρμό.
Ἀκάθαρτος, λοιπόν, ἦταν γιὰ τοὺς Ἰουδαίους ὅποιος ἄγγιζε νεκρό. Ἀλλὰ γιὰ τοὺς Χριστι­ανοὺς πολὺ πιὸ ἀκάθαρτος, ἀκάθαρ­τος στὴ συνείδησι, εἶνε ἐκεῖνος ποὺ ἔρ­χεται σὲ σχέσι μὲ τὰ ἔργα τῆς ἁμαρτίας. Διότι κι αὐτὰ εἶνε «νεκρά»· ἔτσι τὰ χαρακτηρίζει σήμερα ὁ ἀπόστολος (ἔ.ἀ. 9,14). Γιατί τὰ ἔργα τῆς ἁ­μαρτίας εἶνε νεκρά; Διότι νεκρώνουν, διακόπτουν τὴν πνευ­ματικὴ ζωή, ἀ­πονεκρώνουν πνευματικὰ τὸν ἄνθρωπο.
Καὶ ἐκεῖνοι μὲν ποὺ ἀγγίζουν σώματα νεκρὰ εἶνε λίγοι, ἐκεῖνοι ὅπως ποὺ ἀγγίζουν τὴν ἁμαρτία (αὐτὸν τὸν μεγάλο νεκρό) εἶνε πολλοί, εἴμαστε ὅλοι ἀνεξαιρέτως οἱ ἄνθρωποι. Ποιός ἀλήθεια δὲν ἦρθε σὲ ἐπαφὴ μὲ τὴν ἁ­μαρτία; ποιός δὲν ἔζησε μαζί της ἔστω καὶ λίγη ὥρα, ἔστω καὶ μιὰ στιγμή; Ἀλλὰ καὶ μία ἀ­κόμη στιγμὴ ζωῆς καὶ συναναστροφῆς μὲ τὴν ἁ­μαρτία λερώνει τὴν ψυχή, μολύνει τὴ συνεί­δησι· τὴ μολύνει τόσο ὅσο δὲν μολύνεται τὸ σῶμα ὅταν ἔρθῃ σὲ ἐπαφὴ μὲ νεκρὰ σώματα μυριάδων νεκρῶν ἢ ἀρρώστων ποὺ πάσχουν π.χ. ἀπὸ λέπρα ἢ χολέρα.
Ἄχ ἡ ἁμαρτία! Εἶνε ἑλκυστικὴ μὲν στὴν ὄψι ὅπως ἦ­ταν ἡ μυθικὴ ἐκείνη Κίρκη, ποὺ ἐξαπά­τησε τοὺς συντρόφους τοῦ Ὀδυσσέως, ἢ ἡ ἱ­στορι­κὴ Δαλιδά, ποὺ ξελόγιασε τὸν Σαμψών, τὸν εὐσεβῆ κριτὴ τοῦ Ἰσραήλ. Εἶνε ὅμως φοβερὴ στὴν ἐπιρροή της καὶ φαρμακερὴ στὴν ἐπαφή της· κι αὐτὴ ἀκόμη ἡ ἀναπνοή της μολύνει καὶ νεκρώνει τὴν ψυχή μας, γιατὶ ἀποπνέει πνευματικὸ θάνατο.
Τὸ αἷμα τοῦ Χριστοῦ ἔχει τὴ δύναμι νὰ καθαρίζῃ τὶς ψυχές μας. Διότι ἡ θυσία ποὺ ἐκεῖ­νος προσέφερε ἐπάνω στὸ σταυρό, ἦταν «ἄ­μωμος», χωρὶς τὸ παραμικρὸ ψεγάδι, τελείως δηλαδὴ ἀπηλλαγμένη ἀπὸ τὴν ἁμαρτία. Καμμιά ἄλλη θυσία δὲν μπόρεσε οὔτε θὰ μπορέ­σῃ ποτὲ νὰ φτάσῃ τὸ ὕψος τῆς θυσίας αὐτῆς τοῦ Κυρίου ἡμῶν Ἰησοῦ Χριστοῦ. Ἐξ ὁ­λοκληρου καθαρὸ προσέφερε ὁ Ἰησοῦς τὸν ἑ­αυτό του «ὑ­πὲρ τῆς τοῦ κόσμου ζωῆς καὶ σω­τηρί­ας» (Λειτ. Μ. Βασ., καθαγ.). Τὸ πανακήρατο αἷμα του, τὸ ὁποῖο ἔτρεξε ἀπὸ τὰ πανάχραντα χέρια καὶ τὰ πόδια του, σὰν οὐράνια φωτιὰ ἔκαψε καὶ ἐξακολουθεῖ νὰ καίῃ τὶς ἁμαρτίες ὅλων τῶν μετανοούντων ἁμαρτωλῶν. 

Μία σταγόνα του ἔ­χει, γιὰ μᾶς τοὺς πιστοὺς τῆς Ὀρθοδόξου Ἐκ­κλησίας, ἀσυγκρίτως μεγαλύτερη ἀξία ἀπὸ ὅ­λες τὶς προσευχές, τὶς νηστεῖες, τὶς ἐλεημοσύ­νες καὶ τῶν μεγαλυτέρων ἁγίων. Τὸ αἷμα αὐτὸ ἔκανε τὴ ζυγαριὰ τοῦ ἐλέους τοῦ Θεοῦ νὰ κλίνῃ πρὸς τὸ μέρος μας καὶ ἐξασφάλισε τὴ σωτηρία μας.
Ἂν τὸ αἷμα ζῴων, «ταύρων καὶ τράγων» λέει σήμερα ὁ ἀπόστολος Παῦλος, καὶ ἡ στάχτη ἀπὸ τὴν ὁλοκαυτωμένη δάμαλι ὅ­ταν ῥαντίζῃ τοὺς σωματικὰ μολυσμένους τοὺς καθαρίζῃ ἀπὸ τὴ νομικὴ ἀκαθαρσία, πόσο μᾶλλον τὸ ἄ­σπιλο αἷμα τοῦ Χριστοῦ; Τὸ τίμιο αἷμα τοῦ Χρι­­στοῦ μᾶς καθαρίζει ὄχι πλέον ἐξωτερικά, στὴν ἐπιδερμίδα ἀπὸ τὴ νομικὴ ἀκαθαρσία, ἀλλὰ ἐ­σωτερικά, στὴ συνείδησί μας ἀπὸ «τὰ νεκρὰ ἔργα», δηλαδὴ τὶς ἁμαρτίες μας (Ἑβρ. 9,13-14).
 

Ὁ ἀρχιερεὺς τῆς παλαιᾶς διαθήκης θυσίαζε ζῷα. Ὁ Κύριος ἡμῶν Ἰησοῦς Χριστός, ὁ μέγας καὶ τέλειος ἀρχιερεὺς τῆς καινῆς διαθήκης, δὲν θυσιάζει ζῷα· θυσίασε καὶ προσφέρει τὸν ἴδιο τὸν ἑαυτό του γιὰ τὴ σωτηρία μας. Ἂν ὁ ἀρχιερεὺς ἐκεῖνος ἐπιτύγχανε τὴν ἐξωτερικὴ νομικὴ καθαρότητα, πολὺ περισσότερο ὁ ἀρχιερεὺς Χριστὸς ἐπιτυγχάνει τὴν ἐσωτερικὴ καθαρότητα καὶ λυτρώνει τὸν κόσμο.
Προσοχὴ ὅμως! Ὁ σκοπός, γιὰ τὸν ὁποῖο ἔ­γινε ἡ θυσία τοῦ Γολγοθᾶ καὶ χύθηκε τὸ ἄ­σπιλο αἷμα τοῦ Χριστοῦ, εἶνε νὰ μισή­σουμε πλέον ἐμεῖς «τὰ νεκρὰ ἔργα», τὶς ἁμαρτί­ες μας, καὶ στὸ ἑξῆς νὰ λατρεύουμε «τὸν Θεὸν τὸν ζῶν­τα», πορευόμενοι τώρα κατὰ τὶς ἐντολές του. Ἔ­χοντας λουσθῇ μὲ τὸ αἷμα τοῦ Υἱοῦ τοῦ Θεοῦ, καθαροὶ στὴν ψυχὴ καὶ βαδίζοντας στὰ ἴ­χνη του, θὰ μποροῦμε νὰ πλησι­άζουμε τὸν Κύριο, νὰ προσ­ευχώμαστε σ᾽ αὐ­τὸν καὶ νὰ ζοῦμε ἑνωμένοι μαζί του.

* * *

Ἀγαπητοί μου! Ὁ ἄλλος ἀπόστολος, ὁ εὐ­αγγελιστὴς Ἰωάννης, λέει· «Τὸ αἷμα Ἰησοῦ Χρι­στοῦ τοῦ Υἱοῦ αὐτοῦ (=τοῦ Θεοῦ) καθαρίζει ἡ­μᾶς ἀπὸ πάσης ἁμαρτίας» (Α΄ Ἰω. 1,7). Αὐτὴ εἶ­νε ἡ πίστι μας καὶ τὸ θεμέλιο τῆς σωτηρίας μας.
Ὦ Κύριε Ἰησοῦ Χριστέ! Οἱ ἄπιστοι ἂς μᾶς εἰρωνεύωνται καὶ ἂς ζητοῦν ἀποδείξεις γιὰ τὴν ἀλήθεια αὐτή. Ἐμεῖς δὲν ζητᾶμε ἀποδείξεις· ἐμεῖς ζοῦμε τὴν σωτηρία ποὺ μᾶς ἔδωσες. Ζοῦμε μέσα στὴν πίστι σ᾽ ἐσένα, γευόμεθα τὴν σωτηρία, καὶ σὲ εὐ­γνωμονοῦμε αἰωνίως γι᾽ αὐτήν. Ἔνοχοι καὶ ἄθλιοι θὰ ἤμασταν, ἐὰν τὸ ἄσπιλο αἷμα σου δὲν ἔρρεε ἐπάνω στὸ σταυρό σου. Αὐτὸ μᾶς καθάρισε, αὐ­τὸ μᾶς ἐξάγνισε καὶ μᾶς ἐξαγνίζει διαρκῶς διὰ τῆς θείας κοινωνίας, ποὺ μᾶς προσφέρεις. Χριστέ, σ᾿ εὐγνωμονοῦμε. Τὸ αἷμα σου ὑ­­πῆρξε ἡ ὑψίστη εὐεργεσία σου σ᾽ ἐμᾶς τοὺς ἁμαρτωλούς.

(†) ἐπίσκοπος Αὐγουστῖνος

Ἄρθρο ποὺ δημοσιεύθηκε στὸ περιοδικὸ τῆς ἱ. μητροπόλεως Αἰτωλίας & Ἀκαρνανίας «Κοσμᾶς ὁ Αἰτωλός» (Μεσολόγγι, φ. 239/31-3-1940, σ. 39)

augoustinos-kantiotis.gr