Οι ΤΟΡ-10 αλυσίδες λιανικής / χονδρικής το 2022

Γράφει ο Λεωνίδας Κουμάκης*

Η αγορά των αλυσίδων καταστημάτων λιανικής / χονδρικής στην χώρα μας σημείωσε πληθωρική κινητικότητα την τελευταία δεκαετία με αποκορύφωμα την διετία 2014-2016 όταν ξεκίνησε και ολοκληρώθηκε η συμφωνία απορρόφησης της μεγαλύτερης την

εποχή εκείνη αλυσίδας καταστημάτων Carrefour-Μαρινόπουλος από τον Όμιλο Σκλαβενίτη, η οποία και τον οδήγησε στην πρώτη θέση της Ελληνικής αγοράς στην οποία παραμένει και σήμερα.

Ανάλογες συμφωνίες για εξαγορές ή συγχωνεύσεις μικρότερων αλυσίδων οδήγησαν τις κορυφαίες αλυσίδες της χώρας μας σε ισχυρότερη θέση με σημαντική αύξηση του αριθμού των καταστημάτων τους. Ταυτόχρονα, ανέδειξαν μικρότερες αλυσίδες με στέρεες οικονομικές βάσεις οι οποίες όχι μόνο αντιστάθηκαν στις συνέπειες της οικονομικής κρίσης και της εποχής του κορονοϊού, αλλά αναπτύχθηκαν σημαντικά, με αποτέλεσμα να τις συναντάμε πλέον στον κατάλογο των ΤΟΡ 10 με κριτήριο τον συνολικό, ετήσιο κύκλο εργασιών τους.

Έτσι, από τις ΤΟΡ 10 αλυσίδες της πρώτης δεκαετίας του 2000 απουσιάζουν τέσσερις (Μαρινόπουλος,  ΜΑKRO Cash & Carry, Βερόπουλος, Ατλάντικ - οι πρώτες δύο και ένα τμήμα της τρίτης (τα καταστήματα Χαλκιαδάκη στην Κρήτη) απορροφήθηκαν από τον Όμιλο Σκλαβενίτη, η τέταρτη πούλησε πάγιο εξοπλισμό καταστημάτων της σε διάφορες αλυσίδες (ΣΚΛΑΒΕΝΙΤΗΣ, ΜΑΣΟΥΤΗΣ, ΜΑΡΚΕΤ ΙΝ κ.α.) και προστέθηκαν τρεις νέοι στους ΤΟΡ 10: η αλυσίδα ΚΡΗΤΙΚΟΣ, η αλυσίδα καταστημάτων Bazzar του Ομίλου Βερούκα και η Α.Ε. ΣΟΥΠΕΡ ΜΑΡΚΕΤ ΕΓΝΑΤΙΑ η οποία με το σήμα Discount Markt εξελίχθηκε στην μεγαλύτερη ελληνικών συμφερόντων αλυσίδα εκπτωτικών καταστημάτων στην χώρα μας.  

Έτσι, στο κατώφλι του έτους 2024 και με βάση τις οικονομικές καταστάσεις για το έτος 2022 που έχουν δοθεί στην δημοσιότητα μέχρι Νοέμβριο 2023, μέσω του Γενικού Εμπορικού Μητρώου (ΓΕ.Μ.Η.) (πλην της Γερμανικής αλυσίδας καταστημάτων Lidl Hellas), η εικόνα των 10 κορυφαίων αλυσίδων λιανικής και χονδρικής της χώρας μας έχει ως εξής:

  

 

Σύμφωνα με τον παραπάνω πίνακα, οι δέκα κορυφαίες αλυσίδες λιανικής της Ελλάδος, το έτος 2022 λειτουργούσαν 3.123 (περίπου) καταστήματα, έκαναν 12,3 δισ Ευρώ κύκλο εργασιών με συνολικές υποχρεώσεις 6 δις Ευρώ. Ας δούμε αναλυτικά τις 10 κορυφαίες αλυσίδες λιανικής της χώρας μας.

 

 Στην κορυφή της ελληνικής αγοράς στον τομέα των αλυσίδων λιανικής / χονδρικής βρίσκεται ο όμιλος των εταιρειών «Σκλαβενίτης» η πορεία του οποίου έχει όλα τα στοιχεία ενός συναρπαστικού μυθιστορήματος: Η πρώτη γενιά της οικογένειας, τα αδέλφια Σπύρος και Γιάννης Σκλαβενίτης, στα μέσα περίπου της δεκαετίας του 1950, μαζί με τον φίλο τους Μιλτιάδη Παπαδόπουλο (εργαζόταν στην Βαρβάκειο αγορά μαζί με τον Σπύρο Σκλαβενίτη), αποφάσισαν να συστήσουν την εταιρία «Σ. Σκλαβενίτης και Σια ΟΕ» με αντικείμενο την χονδρική πώληση τροφίμων αλλά και την συσκευασία μπαχαρικών. Η εξέλιξη της δουλειάς τους ήταν τόσο καλή ώστε το 1965 αποφάσισαν να επεκταθούν σε μια μεγάλη ιδιόκτητη αποθήκη, στην Λεωφόρο Κηφισού 80, όπου μετέφεραν και τα γραφεία της επιχείρησής τους. Τον Φεβρουάριο του 1969 στο ισόγειο της αποθήκης του Κηφισού λειτούργησε το πρώτο κατάστημα Σούπερ Μάρκετ «Σκλαβενίτης». Μέχρι το 1993 που κλείνει η πρώτη περίοδος της «Σκλαβενίτης» λειτουργούσαν 23 καταστήματα «Σκλαβενίτης» – όλα στην Αττική. Η δεύτερη περίοδος της αλυσίδας σημαδεύτηκε από τον θάνατο του Γιάννη Σκλαβενίτη (Αύγουστος 1993), την ολοσχερή καταστροφή των κεντρικών αποθηκών στον Αγ. Ιωάννη Ρέντη από πυρκαγιά (Σεπτέμβριος 1993) καθώς και από τις εξαιρετικά δελεαστικές προτάσεις πώλησης της αλυσίδας προς τον Σπύρο Σκλαβενίτη, ο θάνατος του οποίου (2006) σηματοδοτεί την τρίτη περίοδο ραγδαίας ανάπτυξης της αλυσίδας.

Τα τέσσερα παιδιά του Σπύρου Σκλαβενίτη (Μαρία, Γεράσιμος, Στέλιος, Βίκυ) εξαγόρασαν το σύνολο των μετοχών των οικογενειών Γιάννη Σκλαβενίτη, Νάσου Σκλαβενίτη και Μιλτιάδη Παπαδόπουλου (με την υποστήριξη και την συμμετοχή του Νίκου Μαμιδάκη) και απέκτησαν τον έλεγχο της αλυσίδας σε ποσοστό 80% (14% η συμμετοχή Νίκου Μαμιδάκη και 6% η συμμετοχή Ανδρέα Ποταμιάνου). Μέσα σε μια δεκαετία και παρά την μεγάλη οικονομική κρίση και την συρρίκνωση της καταναλωτικής δαπάνης, η αλυσίδα απλώθηκε σε ολόκληρη την Ελλάδα με συνεχείς εξαγορές σημαντικών τοπικών και περιφερειακών αλυσίδων όπως οι εταιρείες Παπαγεωργίου, Δούκας, Μπαλάσκας, Extra Πρώτα, Χαλκιαδάκης, MAKRO Cash & Carry (ήδη The Mart) και φυσικά την «Μαρινόπουλος» μετά την αποχώρηση της Carrefour και την έγκριση της Επιτροπής Ανταγωνισμού που δόθηκε τον Ιανουάριο του 2017. 

Τον επόμενο χρόνο, ο  Στέλιος Σκλαβενίτης, αναπληρωτής διευθύνων σύμβουλος και ένας από τους πρωταγωνιστές της ραγδαίας εξάπλωσης της αλυσίδας, έφυγε αναπάντεχα από την ζωή σε ηλικία μόλις 52 ετών (πρωί της 1/4/2018).  Τον Δεκέμβριο του 2022, ο όμιλος Σκλαβενίτη απασχολούσε περισσότερους από 36.270 εργαζόμενους στα 526 καταστήματα του ομίλου.

 Στην δεύτερη θέση της Ελληνικής αγοράς βρίσκεται ο Βελγικός Όμιλος Ahold Delhaize Group,  ο οποίος ελέγχει την αλυσίδα καταστημάτων «ΑΒ Βασιλόπουλος». Η πανίσχυρη δημιουργική δύναμη της αλυσίδας υπήρξε ο Γεράσιμος Βασιλόπουλος (1917-2006), ένας άνθρωπος μεγάλης αξίας, μια εμπνευσμένη προσωπικότητα με τεράστιο φιλανθρωπικό έργο. Με αφετηρία το πρώτο κατάστημα που άνοιξε μαζί με τον αδελφό του το 1939 στο κέντρο της Αθήνας (Βουλής 29), τοποθετώντας την επιγραφή που συνεχίζει να γράφει ιστορία (Αφοί Βασιλόπουλοι), ο Γεράσιμος Βασιλόπουλος το 1992 πήρε την μεγάλη απόφαση να μεταβιβάσει το δημιούργημα του στον Βελγικό όμιλο Delhaize προκειμένου να εξασφαλίσει την απρόσκοπτη πορεία της αλυσίδας και μετά από αυτόν.

Ο Βελγικός Όμιλος αποδείχθηκε άξιος συνεχιστής του έργου του Γεράσιμου Βασιλόπουλου και του αδελφού του, κρατώντας σταθερά την αλυσίδα στις πρώτες θέσεις της ελληνικής αγοράς, διπλασιάζοντας μέσα σε μια δεκαετία τα καταστήματα του στην Ελλάδα  (300 καταστήματα το έτος 2014, 600 καταστήματα στο ξεκίνημα του 2024), αυξάνοντας τον αριθμό των εργαζομένων (11.000 περίπου το 2014, 15.000 εργαζόμενοι στο τέλος του 2023), τηρώντας πιστά την δέσμευση του ιδρυτή της αλυσίδας να συμβάλλει στην οικονομική ανάπτυξη, στην βελτίωση της ποιότητας ζωής των εργαζομένων και των οικογενειών τους, παράλληλα και ταυτόχρονα με εκείνη της κοινότητας και της κοινωνίας γενικότερα και τέλος, υιοθετώντας εξελιγμένα συστήματα αυτοεξυπηρέτησης των πελατών του με αυτόματα σημεία εξόδου όπου οι πελάτες περνούν μόνοι τους κωδικούς των προϊόντων που αγοράζουν και εξοφλούν μόνοι τους σε αυτόματα μηχανήματα με μετρητά ή κάρτα.

 Ο Γερμανικός Όμιλος Lidl & Schwarz στον οποίο ανήκουν οι αλυσίδες Lidl και Kaufland, με έδρα το Neckarsulm της Βάδης Βυρτεμβέργης, αποτελεί έναν από τους μεγάλους γίγαντες του παγκόσμιου λιανεμπορίου (μαζί με Wal-Mart, Tesco, Carrefour, Costco κ.α.), συνολικό κύκλο εργασιών 154,1 δισεκατομμυρίων ευρώ (οικονομικό έτος 2022), με 11.164 καταστήματα σε 28 χώρες (κατάλογος SN).

Στην Ελλάδα, η Ελληνική θυγατρική της Lidl βρίσκεται εδραιωμένη εδώ και πολλά χρόνια στην τρίτη θέση της ελληνικής αγοράς με σχεδόν σταθερό αριθμό καταστημάτων για μια ολόκληρη δεκαετία -  σύνολο καταστημάτων 221 το έτος 2013 με 5.000 περίπου εργαζόμενους και σύνολο καταστημάτων 230 το έτος 2023 (πλέον 5 κέντρα logistics) με 6.500 εργαζόμενους.

Οι πολιτικές που εφαρμόζει στην Ελλάδα η Γερμανική αλυσίδα εστιάζουν στην ευρύτητα του προγράμματος προϊόντων Ελληνικής παραγωγής που φέρουν ξεκάθαρα την ένδειξη «ΕΛΛΗΝΙΚΟ ΠΡΟΙΟΝ», στην σταθερή βελτίωση των επιδόσεων της αλυσίδας στον τομέα της Εταιρικής Κοινωνικής Ευθύνης (διακρίθηκε για 6η συνεχόμενη χρονιά ως κορυφαίος Εργοδότης σε Ελλάδα & Ευρώπη από το ανεξάρτητο Ινστιτούτο «Top Employers» και για 5η συνεχή χρονιά κατατάχθηκε στις πιο βιώσιμες επιχειρήσεις της Ελλάδος - «The Most Sustainable Companies in Greece») καθώς και στην υποστήριξη Ελλήνων παραγωγών που συνεργάζονται με την Lidl Hellas προκειμένου να εξάγουν τα προϊόντα τους στο πανίσχυρο Ευρωπαϊκό δίκτυο της Γερμανικής αλυσίδας.

Η Lidl Hellas λόγω της εταιρικής μορφής που διατηρεί στην χώρα μας (ομόρρυθμη εταιρία) δεν υποχρεούται να δημοσιεύει οικονομικές καταστάσεις, έτσι ο υπολογισμός του ετήσιου κύκλου εργασιών της αλυσίδας γίνεται συνήθως έμμεσα. 

 Η μοναδική χρονιά που η Lidl Hellas έχει επίσημα ανακοινώσει κύκλο εργασιών ήταν το έτος 2013 (1,5 δις Ευρώ με εκτιμώμενο τότε μέσο κύκλο εργασιών ανά κατάστημα 7,7 εκ. Ευρώ). Για το 2022, κατά την εκτίμηση του υπογράφοντος, ο κύκλος εργασιών της αλυσίδας βρίσκεται κοντά στο 1,9 δισ Ευρώ - σε απόσταση αναπνοής από τον κύκλο εργασιών της δεύτερης κατά σειρά αλυσίδας λιανικής / χονδρικής της ελληνικής αγοράς (ΑΒ Βασιλόπουλος).

 Στην τέταρτη θέση της Ελληνικής αγοράς βρίσκεται μια καθαρά Ελληνική επιχείρηση που ιδρύθηκε το 1976 με την επωνυμία METRO από τον συνεταιρισμό οκτώ παντοπωλών με την επίμονη πρωτοβουλία του Παντελή Παντελιάδη ο οποίος με την πλούσια εμπειρία που είχε αποκτήσει κατά τις σπουδές του στην Γερμανία, είχε ήδη δημιουργήσει από το 1974, με την σύντροφο της ζωής του, την εταιρεία ΟΠΤΙΜΑ εισάγοντας κονσέρβες κρέατος και γάλατα εβαπορέ ενώ από το 1979 στράφηκε στην εμπορία και παραγωγή τυριού (εισαγωγή Adoro, Kerrygold, εξαγορά βιομηχανίας παραγωγής φέτας «Ήπειρος» το 1997 και αργότερα (2017) της Δομοκός Α.Ε.).

Ο Παντελής Παντελιάδης (ο πατέρας του καταγόταν από την Κωνσταντινούπολη, ο ίδιος γεννήθηκε και μεγάλωσε στην Χαλκιδική)  εισήγαγε την καινοτομία των Cash & Carry στην ελληνική αγορά αν και το πρώτο μεγάλο κατάστημα με την επωνυμία METRO ήταν λιανικής πώλησης και λειτούργησε στον Κορυδαλλό τον Μάρτιο του 1977. Η ραγδαία ανάπτυξη που ακολούθησε περιλάμβανε την λειτουργία και καταστημάτων Cash & Carry με το ίδιο σήμα, μέχρι το έτος 2004 όταν τα καταστήματα λιανικής (supermarket)  επανασχεδιάστηκαν με την ονομασία My market και διαχωρίστηκαν έτσι και τυπικά από τα METRO Cash & Carry.

Το Φεβρουάριο του 2016, ο όμιλος διεύρυνε σημαντικά την παρουσία του σε κάθε γωνιά της ελληνικής επικράτειας αποκτώντας  185 καταστήματα από την αλυσίδα Βερόπουλος (παρέμειναν σε λειτουργία τα 123 - άλλα 38 καταστήματα της Βερόπουλος με το σήμα «Χαλκιαδάκης» -όλα στην Κρήτη- εξαγοράστηκαν από την «Σκλαβενίτης» τον Δεκέμβριο του 2014). Στις 27 Ιανουαρίου 2022 ο Παντελής Παντελιάδης έφυγε από την ζωή αφήνοντας τους δύο γιούς του (Αριστοτέλης Παντελιάδης, επικεφαλής της ΜETRO και Στέφανος Παντελιάδης, επικεφαλής της ΟΠΤΙΜΑ) να συνεχίσουν την πορεία του ομίλου που ίδρυσε.

Σήμερα λειτουργούν 49 σημεία χονδρικής σε ολόκληρη την Ελλάδα με το σήμα METRO Cash & Carry και 225 σημεία λιανικής πώλησης με το σήμα My Market προσφέροντας σε επαγγελματίες και καταναλωτές ένα πλούσιο πρόγραμμα προϊόντων με ιδιαίτερη ευαισθησία στην προώθηση της ανά την χώρα Ελληνικής παραγωγής τροφίμων, ποτών και πολλών άλλων προϊόντων. Ο όμιλος απασχολεί περισσότερους από 10.600 εργαζόμενους ενώ η πλούσια δράση του στον τομέα της Εταιρικής Κοινωνικής Ευθύνης καθώς και οι επιδόσεις του σε πολλούς άλλους τομείς, οδήγησε την METRO AEBE για δεύτερη συνεχή χρονιά στην ανάδειξη της σε RETAILER OF THE YEAR.

Στην πέμπτη θέση της Ελληνικής αγοράς συναντάμε την 100% ελληνικών συμφερόντων αλυσίδα καταστημάτων «Μασούτης», η αφετηρία της οποίας  βρίσκεται στο κέντρο της Θεσσαλονίκης, όταν ο Διαμαντής Μασούτης, γόνος αγροτικής οικογένειας από το Άδενδρο Θεσσαλονίκης, άνοιξε το πρώτο σούπερ μάρκετ της αλυσίδας το έτος 1976. Τις τέσσερις και πλέον δεκαετίες που ακολούθησαν δημιουργήθηκε αργά, σταθερά και με σχολαστική συνέπεια, η μεγαλύτερη αλυσίδα καταστημάτων της Βόρειας Ελλάδος, με το διαχρονικό σύνθημα «Μασούτης – οικονομικά & ελληνικά», λόγω του συντριπτικού ποσοστού ελληνικών τροφίμων και άλλων προϊόντων με την ένδειξη “ΕΛΛΗΝΙΚΟ ΠΡΟΙΟΝ” στα ράφια της αλυσίδας.

Η σταδιακή επέκταση της αλυσίδας και εκτός Βορείου Ελλάδος, όπου παραμένει πανίσχυρη, σε πολλά άλλα σημεία της Ελλάδος, είχε σαν αποτέλεσμα την ραγδαία ανάπτυξη της με 389 συνολικά καταστήματα (τέλος 2023) τεσσάρων βασικά κατηγοριών: (α) Καταστήματα πόλης και καταστήματα της γειτονιάς (συνολικά 349 καταστήματα Σούπερ Μάρκετ), (β) GRAND Μασούτης, μεγάλα καταστήματα περιφερειακά των πόλεων (15 καταστήματα), (γ) Πράσινο κατάστημα, το πρώτο πράσινο κατάστημα στην Ελλάδα (ένα κατάστημα) (δ) 23 καταστήματα χονδρικής Cash & Carry Μασούτης και τέλος 1 dark store στην Αττική. Η αλυσίδα διαθέτει σειρά 1.100 και πλέον προϊόντων ιδιωτικής ετικέτας με το σήμα «Mr Grand», αναπτύσσει δυναμικά το e-shop ηλεκτρονικών παραγγελιών το οποίο ήδη λειτουργεί σε 49 πόλεις και διαθέτει το μεγαλύτερο Κέντρο Logistics των Βαλκανίων στο Καβαλάρι Θεσσαλονίκης.

Η αλυσίδα Μασούτης απασχολεί 10.000 περίπου εργαζόμενους και την τελευταία δεκαετία διακρίνεται ανάμεσα στις ΤΟΡ 10 εταιρείες με το καλύτερο εργασιακό περιβάλλον στην χώρα μας. Εφαρμόζει ολοκληρωμένη στρατηγική Εταιρικής Κοινωνικής Ευθύνης με καθημερινές δράσεις για τον άνθρωπο, την κοινωνία και το περιβάλλον είτε στο πλαίσιο της συνεργασίας με ΜΚΟ, είτε στο πλαίσιο συνεργασίας με τοπικούς φορείς σε όλη τη χώρα. Τέλος, η συνεργασία με την ΣΥΝΚΑ Κρήτης Υπεραγορές Α.Ε. που ξεκίνησε το 2022, θα λειτουργήσει το 2023 προσθέτοντας στον όμιλο 200 περίπου εκ. κύκλο εργασιών από 74 καταστήματα Κρήτης του ΣΥΝ.ΚΑ καθώς και 16 καταστήματα σε Τήνο, Πάρο, Κάλυμνο, Χίο, Σαντορίνη, Σύρο, Μήλο και Νάξο (αλυσίδα super market Βιδάλης που εξαγοράστηκε από τον ΣΥΝ-ΚΑ το 2014) και 19 καταστήματα στο νησί της Κέρκυρας (αλυσίδα σούπερ μάρκετ Δήμητρα Μαρκάτο που εξαγοράστηκε από τον ΣΥΝ-ΚΑ το 2020).

Στην έκτη θέση της ελληνικής αγοράς βρίσκεται η  αλυσίδα καταστημάτων «Γαλαξίας» η οποία ξεκίνησε την πορεία της το 1971 όταν πέντε φίλοι, εργαζόμενοι σαν υπάλληλοι σε διάφορους χώρους, αποφάσισαν να βάλουν τις οικονομίες τους, να εργαστούν σκληρά και μάλιστα χωρίς μισθό, ιδρύοντας το πρώτο κατάστημα της αλυσίδας (μόλις 60 τ.μ.) στα Κάτω Πατήσια. Η εταιρία τους ονομάστηκε «ΠΕΝΤΕ Ε.Π.Ε.» από τους πέντε αρχικούς μετόχους με διαχειριστή τον αείμνηστο Βασίλειο Χειμωνίδη (1933-2008).

Μετά το 1982, κατά την διάρκεια της ραγδαίας ανάπτυξης της εταιρείας, όσοι υπάλληλοι επεδείκνυαν ζήλο και εργατικότητα συμπεριλαμβάνονταν στο μετοχικό σχήμα της εταιρίας – σήμερα από τους 177 μετόχους πολλοί συνεχίζουν να εργάζονται στην εταιρία.

Το έτος 2023 βρίσκει την ΠΕΝΤΕ Α.Ε. (μετατράπηκε από ΕΠΕ σε ΑΕ το 1982) και την θυγατρική της «ΑΡΓΩ ΜΑΡΚΕΤ Α.Ε.Ε.» (η πρώτη συμμετέχει στην δεύτερη με ποσοστό 99,83%), να απλώνεται σε ολόκληρη την Ελλάδα, με 172 καταστήματα (τα 13 Cash & Carry) από τα οποία τα 90 είναι ιδιόκτητα, να απασχολεί περισσότερους από 5.000 εργαζόμενους και να διαθέτει μια εξαιρετική σειρά 1.400 προϊόντων ιδιωτικής ετικέτας με το εμπορικό σήμα της αλυσίδας (Γαλαξίας) το οποίο κυκλοφόρησε για πρώτη φορά το 1988.

Η αλυσίδα παραδοσιακά στηρίζει οικονομικά ομάδες ανθρώπων που έχουν ανάγκη (γηροκομεία, ορφανοτροφεία και άλλα ιδρύματα), ενώ κατά τακτά χρονικά διαστήματα πραγματοποιεί συνέργειες Εταιρικής Κοινωνικής Ευθύνης σε συνεργασία με προμηθευτές της. Τέλος, αξίζει να αναφερθεί ότι τα τελευταία χρόνια η αλυσίδα εγκαινίασε την πρώτη κάρτα πιστότητας (κάρτα BONUS) που χρησιμοποιεί τεχνητή νοημοσύνη.

 Στην έβδομη θέση της Ελληνικής αγοράς βρίσκεται η αλυσίδα καταστημάτων ΚΡΗΤΙΚΟΣ η οποία "γεννήθηκε" στο δεύτερο μεγαλύτερο νησί του Σαρωνικού κόλπου, την Αίγινα.

Ήταν το 1948 όταν ο Άγγελος Κρητικός άνοιξε το πρώτο του κατάστημα και κάπου δύο δεκαετίες αργότερα τα τρία παιδιά του (Άγγελος, Νεκτάριος και Δημήτρης Κρητικός) πήραν την σκυτάλη δημιουργώντας, το έτος 1983, το πρώτο μεγάλο κατάστημα στην Αίγινα. Δεκατρία χρόνια αργότερα (1996) δημιουργήθηκε η εταιρία ΑΝΕΔΗΚ και αμέσως μετά (2000) μπήκαν τα θεμέλια για την ραγδαία ανάπτυξη της αλυσίδας με την λειτουργία 5 νέων καταστημάτων στον Αργοσαρωνικό, την λειτουργία του πρώτου κέντρου διανομής στην Μαγούλα Αττικής και την σταδιακή επέκταση της αλυσίδας μέσω εξαγορών και δημιουργίας νέων καταστημάτων σε διάφορα σημεία της Ελλάδος.

Η επέκταση της αλυσίδας στην Β.Ελλάδα και στην Κρήτη έγινε το 2017 με την είσοδο της ΑΝΕΔΗΚ ΚΡΗΤΙΚΟΣ στο μετοχικό κεφάλαιο της αλυσίδας «ΥΠΕΡ ΓΡΗΓΟΡΙΑΔΗ» (Μακεδονία) και την απόκτηση του πλειοψηφικού πακέτου μετοχών της αλυσίδας CRM–ΑΡΙΑΔΝΗ (Κρήτη).

Τα επόμενα χρόνια συνεχίστηκε η ραγδαία ανάπτυξη της αλυσίδας με δραστηριοποίηση της ΑΝΕΔΗΚ στην αγορά ηλεκτρονικού εμπορίου, τις εξαγορές καταστημάτων σε Αττική (2018, ΜΕΡΙΜΝΑ) και Θεσσαλονίκη (2019, ΜΑΚΟ) καθώς και την προσθήκη νέων καταστημάτων (11 νέα καταστήματα, έτος 2020).

Από 1/1/2021, η αλυσίδα διαχώρισε τον δρόμο της από την οικογένεια του ΕΛΟΜΑΣ, συνεχίζοντας αυτόνομα την πορεία της με στόχο την συνεχή επέκταση. Ταυτόχρονα, κυκλοφόρησε μια σειρά νέων προϊόντων (Θησαυροί της Ελλάδας) με τοπικά προϊόντα Ελλήνων παραγωγών από ολόκληρη την χώρα, τα οποία φέρουν το όνομα και το επώνυμο των παράγωγων που τα δημιούργησαν.

Το 2022 η ΑΝΕΔΗΚ ΚΡΗΤΙΚΟΣ συνέχισε την σημαντική ενίσχυση της παρουσίας της σε Βόρεια Ελλάδα και Κρήτη, ενώ το έτος 2023 σε άλλα σημεία της Ελλάδος με εξαγορές (Katerina’s Market σε Καλαμάτα, Στούπα, Άγιο Νικόλαο και Κάμπο).

Το τέλος του έτους 2023 βρίσκει την αλυσίδα ΑΝΕΔΗΚ ΚΡΗΤΙΚΟΣ με  περισσότερα από 450 καταστήματα, 6 Κέντρα Διανομής και περισσότερους από 3.500 εργαζομένους.

 Στην όγδοη θέση των κορυφαίων αλυσίδων λιανικής / χονδρικής της ελληνικής αγοράς, με βάση τα οικονομικά στοιχεία έτους 2022, βρίσκεται η  αλυσίδα καταστημάτων ΜΑΡΚΕΤ ΙΝ η οποία ιδρύθηκε στις αρχές της δεκαετίας του 1990 από ένα άνθρωπο με βαθιά γνώση της Ελληνικής αγοράς (Θωμάς Ράμμος, 1949-2021) και όραμα να αποτελέσει την πρώτη, 100% ελληνική αλυσίδα συνοικιακών καταστημάτων σουπερμάρκετ συνδυάζοντας ποιοτικά προϊόντα με τις πιο ανταγωνιστικές τιμές της αγοράς.

Το όραμα του ιδρυτή της αλυσίδας φαίνεται να εκπληρώνεται με συνέπεια, αφού μετά από τρεις περίπου δεκαετίες, η ΜΑΡΚΕΤ ΙΝ βρίσκεται στον κατάλογο των δέκα κορυφαίων αλυσίδων λιανικής / χονδρικής της χώρας μας και συνεχίζει να διαθέτει ένα θαυμαστό συνδυασμό σταθερής ανάπτυξης, οργάνωσης και σωστής διαχείρισης.

Η αλυσίδα ξεκίνησε την πορεία της ως μέλος του ομίλου «ΑΣΤΕΡΑΣ» και αργότερα του ομίλου «ΕΛΟΜΑΣ». Ανεξαρτητοποιήθηκε το έτος 2007 και έκτοτε είναι ένας αυτόνομος όμιλος εταιρειών με συνεχείς εξαγορές καταστημάτων από μικρότερες αλυσίδες της ελληνικής αγοράς όπως «ΣΤΑΪΚΟΣ», «ΦΙΛΙΑ», «ALIMENTA NOVA», «ΑΓΓΕΛΙΔΗΣ», «ΕΜΠΟΡΙΚΟΣ ΚΟΜΒΟΣ», «ΛΙΑΣΚΟΣ», «ΠΡΩΤΕΑΣ», «ALIMENTA TOP», «WELCOME MARKET», «UNIK» και «ΑΤΛΑΝΤΙΚ».

Το έτος 2023, η αλυσίδα Super Market "MARKET IN" αριθμεί  συνολικά 248 καταστήματα, απασχολεί περισσότερους από 4.000 εργαζομένους και διαθέτει 1.800 περίπου προϊόντα με ιδιωτική ετικέτα τα οποία συνδυάζουν εξαιρετική σχέση ποιότητας και τιμής. Από τον Αύγουστο του 2013 χρησιμοποιεί σύγχρονες ιδιόκτητες εγκαταστάσεις στη βιομηχανική περιοχή του Μαρκόπουλου Αττικής, έκτασης 30.000m2 στεγασμένου χώρου για την εξυπηρέτηση των καταστημάτων Αττικής και Νοτίου Ελλάδος. Το 2017 η MARKET IN απέκτησε και δεύτερο κέντρο αποθήκευσης και διανομής στη Σίνδο Θεσσαλονίκης, έκτασης 25.000m2 για την εξυπηρέτηση των καταστημάτων Στερεάς Ελλάδος, Θεσσαλίας, Λευκάδος και Βορείου Ελλάδος. Από τους διάδοχους του ιδρυτή, η μία από τις δύο κόρες του (Εύη Ράμμου) ανέλαβε την διοίκηση του ομίλου με πενταμελές ΔΣ (Εύη Ράμμου, Γιαννούλα Ράμμου, Πέτρος Χαροντάκης, Νικόλαος Τούντας, Ιωάννης Φερεντίνος) χωρίς την συμμετοχή της έτερης των θυγατέρων του ιδρυτή Μαργαρίτας Ράμμου.

Στην ένατη θέση της ελληνικής αγοράς συναντάμε άλλη μια δυναμικά αναπτυσσόμενη εταιρία 100% ελληνικών συμφερόντων: Την αλυσίδα καταστημάτων Bazaar  η οποία ιδρύθηκε το 1994 και ανήκει στον όμιλο εταιρειών ΒΕΡΟΥΚΑΣ ΤΡΟΦΙΜΑ.

Ο όμιλος έχει σημαντική δραστηριότητα στον κλάδο των τροφίμων για διάστημα άνω των πενήντα ετών και περιλαμβάνει τις εταιρείες: BAZAAR A.E DISCOUNT SUPER MARKETS (αλυσίδα καταστημάτων), ΒΕΡΟΥΚΑΣ ΤΡΟΦΙΜΑ ΑΕΒΕ (χονδρική πώληση τροφίμων, παρασκευή και συσκευασία τροφίμων με ιδιαίτερη εξειδίκευση στην εμπορία γαλακτοκομικών προϊόντων) και ΑΛΠΙΚΟ ΨΥΓΕΙΑ Α.Ε. (υπηρεσίες Logistics και παροχή υπηρεσιών ψύχους). Ο όμιλος δημιουργήθηκε από τους αδελφούς Βερούκα και κυρίως τον Δήμο (1964-2020) ο οποίος έφυγε από την ζωή σε ηλικία μόλις 56 ετών αφήνοντας πίσω δύο παιδιά και τον αδελφό του, τον Γιώργο με τον οποίο μοιραζόταν την ευθύνη διοίκησης των επιχειρήσεων.

Η αλυσίδα εκπτωτικών και Cash & Carry καταστημάτων BAZAAR στο τέλος του 2023 διέθετε 191 καταστήματα λιανικής σε όλη την Ελλάδα (ιδιόκτητα και franchise) από την Αλεξανδρούπολη μέχρι την Μεσσηνία και από την Κρήτη μέχρι την Ρόδο, μεταξύ των οποίων 10 καταστήματα Cash & Carry,  απασχολούσε 1.429 εργαζόμενους και αναπτύσσει συστηματικά 4 δικά της σήματα (Bazaar Discount Market,  Neto, Cash & Carry Project, Fresh Express). Ειδικά το (τελευταίο) μοντέλο BAZAAR/FRESH EXPRESS, λειτουργεί κυρίως σε καταστήματα μεγέθους έως 400 τ.μ. (ιδιόκτητα ή franchise) σε πυκνοκατοικημένες γειτονιές πόλεων ή τουριστικά σημεία, με εμπορικά χαρακτηριστικά discount και convenience store.

Στην δέκατη θέση των κορυφαίων αλυσίδων λιανικής / χονδρικής της ελληνικής αγοράς, με βάση τα οικονομικά στοιχεία έτους 2022, βρίσκεται η  ΣΟΥΠΕΡ ΜΑΡΚΕΤ ΕΓΝΑΤΙΑ Α.Ε. η οποία με το σήμα Discount Markt εξελίχθηκε στην μεγαλύτερη ελληνικών συμφερόντων αλυσίδα εκπτωτικών καταστημάτων στην χώρα μας. 

  Η ΑΕ ΕΓΝΑΤΙΑ της οικογένειας του Γιώργου Γούλα λειτουργεί από το 1992 με τα ομώνυμα σούπερ μάρκετ. Από το 2005 ξεκίνησε η εφαρμογή μιας νέας στρατηγικής, όταν εγκαινιάστηκε το πρώτο καθαρά εκπτωτικό κατάστημα με το σήμα Discount Markt. Τα καταστήματα αυτά στόχευαν σε ακίνητα 800 τ.μ. από τα οποία τα 600 τ.μ. θα ήταν χώροι πώλησης και τα 200 τ.μ. χώροι αποθήκευσης. Τα καταστήματα με το σήμα Discount Markt θα διέθεταν πολύ μεγάλη ποικιλία ελληνικών προϊόντων άριστης ποιότητας, ιδιωτικής ετικέτας αλλά και αυθεντικών επώνυμων προϊόντων μόνιμα σε εξαιρετικά χαμηλές τιμές.

Η νέα αυτή στρατηγική της ΕΓΝΑΤΙΑ γνώρισε και γνωρίζει μεγάλη επιτυχία με συνεχή επέκταση και θεαματική αύξηση του κύκλου εργασιών που την οδήγησε στον κατάλογο των ΤΟΡ 10 αλυσίδων της χώρας μας. Η (σημερινή) έδρα της Εταιρείας είναι στο 12ο χλμ. Π.Ε.Ο. Θεσσαλονίκης – Καβάλας στα Λαγυνά Θεσσαλονίκης ενώ τα κεντρικά της γραφεία βρίσκονται στο Καβαλάρι Λαγκαδά.

Η Εταιρεία διαθέτει 87 καταστήματα σε βόρεια και κεντρική Ελλάδα, με 1.509 εργαζόμενους και μετόχους τον Αλέξανδρο Γούλα (32%), Νικόλαο Γούλα (32%), Αλεξάνδρα Γούλα (32%) και Μελίσσα Γούλα (4%). Πρόεδρος Δ.Σ. & Διευθύνων Σύμβουλος παραμένει ο Γεώργιος Γούλας.

Σ υ μ π ε ρ ά σ μ α τ α: Οι δύο από τις τρεις πρώτες θέσεις της ελληνικής αγοράς ελέγχονται από ξένες πολυεθνικές (ο Βελγικός όμιλος Delhaize ελέγχει την αλυσίδα ΑΒ Βασιλόπουλος και  ο Γερμανικός όμιλος Schwarz την αλυσίδα Lidl Ελλάς) – όλες οι υπόλοιπες θέσεις της κατάταξης ανήκουν σε ομίλους ή εταιρείες Ελληνικών συμφερόντων.

Η βασική και απόλυτα αναγκαία προτίμηση των ελλήνων καταναλωτών σε προϊόντα με την ένδειξη ΕΛΛΗΝΙΚΟ ΠΡΟΪΟΝ ή (ακόμα καλύτερα) με την ένδειξη ΕΛΛΑ-ΔΙΚΑ ΜΑΣ σημαίνει αύξηση της απασχόλησης και μείωση της ανεργίας, αύξηση των εσόδων ασφαλιστικών ταμείων για την απρόσκοπτη καταβολή και την βελτίωση των συντάξεων, αύξηση των εσόδων των δημόσιων ταμείων για την αντιμετώπιση των δαπανών του κράτους, μείωση του διαχρονικού ελλείμματος του ισοζυγίου εισαγωγών και εξαγωγών που δίνει το δικαίωμα σε κάθε Σόιμπλε (Θεός σχωρέστον)  ή Ντάισεμπλουμ να μας κουνάνε απειλητικά το χέρι, οδηγώντας με ασφάλεια σε οικονομική ηρεμία και ανάπτυξη.

Αν οι μισοί μόνο Έλληνες άφηναν το εγκληματικό «ωχ αδελφέ» και πρόσεχαν τι αγοράζουν και που δίνουν τα λιγοστά χρήματα τους, η Ελλάδα θα είχε αντιμετωπίσει με ανέλπιστη επιτυχία τα περισσότερα από τα ακανθώδη προβλήματα της. Επί πλέον, η πρωτοβουλία σημαντικών επιχειρήσεων της χώρας μας να τοποθετήσουν στα προϊόντα τους το σήμα ΕΛΛΑ-ΔΙΚΑ ΜΑΣ, προσφέρει την δυνατότητα επιλογής αυθεντικών Ελληνικών προϊόντων τα οποία κουβαλάνε μέσα τους όλα εκείνα τα στοιχεία που βοηθάνε αποφασιστικά ώστε η Ελλάδα να σταθεί μόνη και πάλι όρθια στα πόδια της!

Αρκεί βέβαια, κάποιοι από εμάς να αποκτήσουν επί τέλους την σωτήρια για την χώρα μας και την τσέπη τους ευαισθησία, ώστε να αγοράζουν με σχολαστική προσοχή προϊόντα που φέρουν απαραίτητα την ένδειξη «ΕΛΛΗΝΙΚΟ ΠΡΟΪΟΝ» ή –ακόμα καλύτερα- το σημα ΕΛΛΑ-ΔΙΚΑ ΜΑΣ!

* Λεωνίδας Κουμάκης: Νομικός, Συγγραφέας, Αρθρογράφος-Αναλυτής, μέλος του International Hellenic Association. Το αυτοβιογραφικό, διαχρονικό βιβλίο του «Το Θαύμα-Μια πραγματική ιστορία», το οποίο αναφέρεται στην μεθοδική εξολόθρευση του Ελληνισμού της Κωνσταντινούπολης από το τουρκικό κράτος, υπάρχει εντελώς δωρεάν στην ηλεκτρονική βιβλιοθήκη του ΙΗΑ, τόσο στην Ελληνική όσο και στην Αγγλική γλώσσα.