Τραπεζική Ενωση χωρίς αναβολή ζητά η Γαλλία

Η Τρίτη 15/10 δεν ήταν μια μέρα σαν όλες τις άλλες στην Ευρωζώνη, καθώς δύο εξελίξεις τάραξαν το μετεκλογικό σιωπητήριο που είχε επιβάλει η Μέρκελ μέχρι να ολοκληρωθούν οι διαπραγματεύσεις με τους Σοσιαλδημοκράτες για την συγκρότηση του νέου Μεγάλου Συνασπισμού.

Πρώτη βολή κατά της Γερμανίας το νέο βιβλίο του υπουργού Οικονομικών της
Γαλλίας, Π. Μοσκοβισί, με τίτλο «Οι μάχες για την ανάσταση της Γαλλίας», όπου η κυβέρνηση Μέρκελ καταγγέλλεται χωρίς περιστροφές ότι εμποδίζει την Τραπεζική Ενωση για να κρατήσει στο απυρόβλητο το χρηματοπιστωτικό σύστημα της χώρας που είναι εξόχως προβληματικό με χαρακτηριστικό παράδειγμα τις τοπικές τράπεζες Landesbank που κινούνται για να στηρίζουν τη διαπλοκή επιχειρήσεων - πολιτικής σε επίπεδο ομόσπονδων κρατιδίων και ταυτόχρονα επιδοτούν κατά παράβαση όλων των κοινοτικών διατάξεων την εγχώρια βιομηχανική παραγωγή.

Δεύτερη βολή, την ίδια μέρα, στο πρωτοσέλιδο κύριο άρθρο της «Monde» με τίτλο «Τραπεζική Ενωση, φθάνει η καθυστέρηση, κυρία Μέρκελ», όπου η Μέρκελ κατηγορείται ευθέως ότι υποθηκεύει το μέλλον του κοινού νομίσματος για να μην υπάρξει ευρωπαϊκός έλεγχος στο προβληματικό τραπεζικό σύστημα της Γερμανίας.

Σηκώνει κεφάλι
Είναι η πρώτη φορά μετά την άνευ όρων υποταγή του Σαρκοζί στη Μέρκελ πριν από τρία χρόνια στη γαλλογερμανική συνάντηση κορυφής στη Ντοβίλ, που η Γαλλία μοιάζει να σηκώνει κεφάλι, να απειλεί το Βερολίνο ακόμη και με μετωπική σύγκρουση και οι λόγοι είναι προφανείς.

1 Το γαλλικό τραπεζικό σύστημα είναι πολύ λιγότερο εκτεθειμένο από ό,τι αυτό της Γερμανίας σε τοξικά προϊόντα. Το Παρίσι έχει να κερδίσει από μια πραγματική Τραπεζική Ενωση που θα κόψει τον αέρα της Γερμανίας, καθώς θα εξισορροπεί την υπεροχή του Βερολίνου στα δημοσιονομικά μεγέθη με τη δημοσιοποίηση της οικτρής κατάστασης πραγμάτων στο τραπεζικό σύστημα της ισχυρότερης χώρας στην ΕΕ και την Ευρωζώνη. Το πεδίο πρωτοβουλιών και κινήσεων της ΕΚΤ θα διευρυνθεί και θα αμβλυνθεί η κυρίαρχη εντύπωση μετατροπής της ΕΕ-Ευρωζώνης σε γερμανική Ευρώπη.

2 Η στιγμή είναι κατάλληλη την ώρα που συνεχίζονται οι διαπραγματεύσεις για τον νέο Μεγάλο Συνασπισμό, με τον Σόιμπλε να διεκπεραιώνει τις τρέχουσες υποθέσεις περιμένοντας να παραδώσει τη σκυτάλη σε ηγετικό στέλεχος των Σοσιαλδημοκρατών. Με το SPD να αγωνίζεται να δώσει έστω και την επικοινωνιακή εντύπωση ότι αποσπά παραχωρήσεις από την καγκελάριο, η γαλλική πίεση μπορεί να φέρει κάποια πρώτα αποτελέσματα.

3 Η αντεπίθεση της Γαλλίας στη Γερμανία είναι μονόδρομος για τον Ολάντ που καταρρέει δημοσκοπικά εν όψει δημοτικών εκλογών και ευρωεκλογών, με το Εθνικό Μέτωπο της Λεπέν να έρχεται πρώτο στις πρόσφατες δημοσκοπήσεις.

Ολα τα παραπάνω καταγράφονται με μια δραματική καθυστέρηση ενός χρόνου για τη Γαλλία και στο σημείο αυτό είναι αναγκαία μια μικρή αναδρομή.
Τον Ιούνιο του 2012 αποφασίζεται η απευθείας χρηματοδότηση των τραπεζών στην Ευρωζώνη από τον μόνιμο μηχανισμό ESM, μια καταλυτικής σημασίας εξέλιξη που σημαίνει ότι η ανακεφαλαίωση των πιστωτικών ιδρυμάτων δεν θα επιβαρύνει το δημόσιο χρέος των κρατών. Ταυτόχρονα αναγγέλλεται η Τραπεζική Ενωση με έναρξη λειτουργίας την 1/1/2013, ένα σημαντικό βήμα προς τα εμπρός που δίνει στην ΕΚΤ τις εποπτικές εξουσίες που έχει η FED στις ΗΠΑ.
Ακολουθεί στη βάση των παραπάνω η δήλωση-δέσμευση Ντράγκι ότι θα κάνει ό,τι χρειάζεται για να στηρίξει το ευρώ, μια παρέμβαση που από τότε μέχρι και σήμερα έχει αποτρέψει νέο κύμα πίεσης των αγορών. Την ίδια στιγμή, από τις αρχές Ιουλίου μέχρι και τον Νοέμβριο ο Σόιμπλε βήμα βήμα αθετεί την υπογραφή της Γερμανίας στα παραπάνω, με τη μετάθεση στις καλένδες της Τραπεζικής Ενωσης και την ταυτόχρονη αποδυνάμωση της εποπτικής ευρωπαϊκής παρεμβατικής δυνατότητας.
Είναι νωρίς να αποφανθούμε αν τα όσα κατεγράφησαν τις τελευταίες μέρες είναι η αρχή μιας συνολικής αντεπίθεσης της Γαλλίας ή απλά και μόνο ένα επικοινωνιακό πυροτέχνημα του Ολάντ εν όψει των σκληρών δοκιμασιών που τον περιμένουν στις κάλπες της άνοιξης.
Αυτό που μπορούμε να σημειώσουμε είναι ότι η Γαλλία δύσκολα θα βρει συμμάχους την Ιταλία και την Ισπανία, το τραπεζικό σύστημα των οποίων είναι σε μια κατάσταση που μάλλον κάνει πιο ελκυστικό το παιχνίδι καθυστέρησης του Βερολίνου.
Πολύ καθυστερημένα, καθώς οι σκελετοί στα ντουλάπια των τραπεζών της Γερμανίας είναι κοινό μυστικό από την αρχή της κρίσης, η Γαλλία αντιδρά για να φωτιστεί η σκληρή αλήθεια ότι πέραν από δημοσιονομικά μεγέθη και stress tests για τις τράπεζες, η διαμόρφωση των ενδοευρωπαϊκών συσχετισμών και ειδικότερα των διμερών συσχετισμών Γαλλίας - Γερμανίας είναι σε μεγάλο, αν όχι και κυρίαρχο βαθμό ζήτημα πολιτικής βούλησης.
Αν δούμε αναδρομικά τη σκληρή και αδιάλλακτη στάση της Γερμανίας από την άνοιξη του 2010 μέχρι και σήμερα, τότε προβάλλει ανάγλυφα όχι ένα ενάρετο μοντέλο δημοσιονομικής-τραπεζικής ευταξίας, αλλά μια «μπλόφα», με την οποία μέχρι στιγμής το Βερολίνο δίνει την αίσθηση ότι έχει μετατρέψει την ΕΕ-Ευρωζώνη σε γερμανική Ευρώπη.
Οι Μέρκελ - Σόιμπλε έπαιξαν ένα παιχνίδι υψηλού ρίσκου, καθώς καθυστέρησαν ένα δίχτυ ασφαλείας και διάσωσης των χρηματοπιστωτικών ιδρυμάτων, που είναι πολύ πιθανόν να το χρειαστούν μεγάλες γερμανικές τράπεζες, όπως οι Deutsche Bank - Commerzbank και όχι μόνον οι αμαρτωλές Landesbank που μάχονται υπέρ πατρίδος δανείζοντας μεγάλες βιομηχανίες με επιτόκια που παραπέμπουν σε επιδότηση και όχι σε δανεισμό.

Στοχευμένο χτύπημα

Τα παραπάνω δεν πρέπει να μας παραξενεύουν: Οι Μέρκελ - Σόιμπλε - Ασμουσεν, που προσπάθησαν με τη θυσία της Κύπρου να κάνουν αποδεκτό το ενδεχόμενο «κούρεμα» καταθέσεων σε προβληματικές τράπεζες της Ευρωζώνης, ξέρουν καλύτερα από τον καθέναν τα του οίκου τους.
Σκοπίμως προκάλεσαν ανασφάλεια στους καταθέτες, όχι για να περιφρουρήσουν τους φορολογουμένους, αλλά δίχως υπερβολή να αποστραγγίσουν το τραπεζικό σύστημα του Νότου της Ευρωζώνης με στόχο μια ληστρικού τύπου ανακεφαλαίωση του εκτεθειμένου γερμανικού τραπεζικού συστήματος.
Η «μπλόφα» είναι εθνική παράδοση στη Γερμανία: Ο στρατάρχης Φον Μόλτκε ο νεότερος μπλόφαρε, όταν είχε φτάσει τον Σεπτέμβριο του 1914 στον ποταμό Μάρνη κοντά στο Παρίσι καθώς δεν διέθετε επαρκείς δυνάμεις στα μετόπισθεν. Το 1941 οι Ρουστέντ - Γκουντέριαν μπλόφαραν με τη σειρά τους έχοντας στην πρώτη γραμμή στα νότια της Μόσχας το σύνολο των θωρακισμένων μεραρχιών -οκτώ- και στη δεύτερη γραμμή μεραρχίες ιππικού!
Και στον Μάρνη το 1914 και στη Μόσχα το 1941 η μπλόφα δεν έπιασε και αποκαλύφθηκε ότι η υπεροχή της Γερμανίας είναι σκληρή επικοινωνιακή ρητορική χωρίς πραγματικό αντίκρισμα.
Το 1914 και το 1941 η στρατιωτική ηγεσία της Γερμανίας είχε απέναντί της δύο σκληροτράχηλους και ψύχραιμους αντιπάλους: τον Στρατάρχη Ζοφρ και τον Ζούκοφ που απορρόφησαν το πρώτο πλήγμα για να αντεπιτεθούν στη συνέχεια.
Σήμερα ξέρουμε ότι οι γερμανικές τράπεζες είναι η αχίλλειος πτέρνα του Βερολίνου, βλέπουμε τη Γαλλία να λέει δημόσια ότι «ο βασιλιάς είναι γυμνός» και περιμένουμε να δούμε αν ο Ολάντ θα έχει την ψυχραιμία των Γάλλων και των Ρώσων στρατιωτικών ηγητόρων που δεν «μάσησαν» την μπλόφα του Βερολίνου...

Γιώργος Καπόπουλος
Kapopoulos@pegasus.gr