Να ειπωθεί η αλήθεια για την οικονομία

Στις προκλήσεις της Ιστορίας, δεν μπορούμε να απαντούμε με υπεκφυγές. Στα μεγάλα ερωτήματα που εγείρουν οι κρίσιμες περιστάσεις, οφείλουμε να δίδομαι γενναίες απαντήσεις.

Aλλωστε, δεν καταργούμε αλλά επαυξάνουμε τις δυσκολίες, όταν τις αποκρύπτουμε. 

Η αλήθεια δεν είναι μόνο η αρετή της δημοκρατίας, αλλά και η δύναμή της.

Γιατί μόνο με την ειλικρινή ενημέρωση συνεγείρεται ο λαός.

 Και μόνο έτσι παρέχει στην ηγεσία την

πολύτιμη συμπαράστασή του, για να υπερνικήσει τα εμπόδια και να εξουδετερώσει τους κινδύνους που απειλούν τη χώρα.

Τα παραπάνω αποτελούν απόσπασμα από ομιλία του αειμνήστου Κωνσταντίνου Καραμανλή, στις 23 Οκτωβρίου 1977, σε προεκλογική συγκέντρωση στη Θεσσαλονίκη, τα οποία είναι σήμερα επίκαιρα, δεδομένων των συνθηκών και των προβλημάτων που αντιμετωπίζει η χώρα.

Προβλημάτων τα οποία δημιουργήθηκαν από πολιτικές του παρελθόντος, τις συνέπειες των οποίων πληρώνουν σήμερα οι Ελληνες πολίτες.

Οι οικονομικές εξελίξεις είναι αρκούντως σοβαρές, γεγονός το οποίο δεν έχει ειπωθεί με ευθύτητα στον ελληνικό λαό, με συνέπεια να δημιουργούνται εσφαλμένες εντυπώσεις και προσδοκίες.

Προσχέδιο χωρίς βαρύτητα

Σήμερα, κατατίθεται στην Εθνική Αντιπροσωπεία το προσχέδιο του προϋπολογισμού του 2014, το οποίο είναι, στην ουσία, ένα κείμενο χωρίς ιδιαίτερη βαρύτητα, αφού θα τροποποιηθεί σε λίγο καιρό, καθώς θα έχει γίνει νέος κύκλος διαπραγματεύσεων με την τρόικα, κατά τις οποίες θα οριστικοποιηθούν τα μέτρα πολιτικής για τον επόμενο χρόνο.

Και, δυστυχώς, όταν λέμε μέτρα, δεν αναφερόμαστε σε μέτρα αναπτυξιακής πολιτικής, που δεν υπάρχουν, αλλά μέτρα λιτότητας, που υπηρετούν τον υπέρτατο στόχο της μείωσης του ελλείμματος και της «επίτευξης πρωτογενούς πλεονάσματος».

Η κυβέρνηση θα αναδείξει τις επιτυχίες των αριθμών στον τομέα της μείωσης του ελλείμματος και της δημιουργίας πρωτογενούς πλεονάσματος και θα υπερτονίσουν τους επαίνους των ξένων ως προς την αποφασιστικότητα να προωθήσει τις διαρθρωτικές αλλαγές.

Αυτό που χρειάζεται η χώρα και οι πολίτες είναι να δοθεί μια ελπίδα και μια αντικειμενική, ειλικρινής προσέγγιση των πραγμάτων με την εις βάθος ενημέρωση για τα προβλήματα και τις δυνατότητες εξόδου από την κρίση.

Γιατί, όσο κι αν υπάρχει «βελτίωση», η ύφεση έχει οδηγήσει σε απόγνωση χιλιάδες οικογένειες, στην ανεργία πάνω από 1,5 εκατ. συμπολίτες, στην ξενιτιά δεκάδες χιλιάδες νέους και επιστήμονες.

Αμφισβητείται από πολλούς ότι το 2014 θα έχουμε ανάπτυξη, έστω και μικρή.

Δεν μπορεί να επαίρεται η κυβέρνηση για επιτυχίες, όταν έρχεται η έκθεση της Κομισιόν για την οικονομική και κοινωνική κατάσταση στην Ευρώπη και καταγράφει με τα μελανότερα χρώματα τις συνθήκες που επικρατούν στην ελληνική κοινωνία.

Στη χώρα μας διαπιστώνεται η μεγαλύτερη αύξηση της ανεργίας -κοντά στο 20%- από την αρχή της κρίσης του 2008. Ηδη έφθασε στο 28%, με αποτέλεσμα η Ελλάδα να κατέχει τα πρωτεία στην Ευρωπαϊκή Ενωση.

Για το 2014, οι εκτιμήσεις είναι ακόμη χειρότερες. Παράλληλα, στην Ελλάδα παρατηρήθηκε η μεγαλύτερη μείωση της αμοιβής εργασίας και του κόστους εργασίας, αλλά και του κόστους παραγωγής.

Σημειώθηκε η μεγαλύτερη αύξηση σε σχέση με το 2008 του ποσοστού των νέων που δεν βρίσκονται ούτε σε προγράμματα εκπαίδευσης και κατάρτισης ούτε και στην αγορά εργασίας.

Νέα φορολογική επιδρομή

Η κυβέρνηση, με την παρότρυνση και καθοδήγηση της τρόικας, προετοιμάζει νέα φορολογική επιδρομή, που θα οδηγήσει σε περαιτέρω αφαίμαξη του εισοδήματος των πολιτών και των επιχειρήσεων.

Στο προσχέδιο του προϋπολογισμού, δεν θα εμφανιστούν αυτά. Στο κείμενο της εισηγητικής έκθεσης του προϋπολογισμού, το Νοέμβριο, θα αποτυπώνονται με σαφέστατο τρόπο, όπως και στο μεσοπρόθεσμο πρόγραμμα δημοσιονομικής προσαρμογής.

Στην αρχή του 2013, στην έκθεση του Διεθνούς Νομισματικού Ταμείου (ΔΝΤ), κατά τρόπο σαφή, δινόταν στην κυβέρνηση η κατεύθυνση της οικονομικής πολιτικής.

Το μήνυμα ήταν ότι «αν δεν θέλετε να κόψετε κι άλλο τους μισθούς και τις συντάξεις, μαζέψτε τα έσοδα από τη φοροδιαφυγή».

Περιθώρια υπάρχουν τεράστια -κατά το Ταμείο.

Η παραοικονομία εκτιμάται στο 25% του ΑΕΠ, ενώ η φοροδιαφυγή σε πολλούς κλάδους κυμαίνεται σε υψηλά επίπεδα.

Παράλληλα, ζητήθηκε να προσδιοριστεί συγκεκριμένος αριθμός δημοσίων υπαλλήλων ο οποίος θα απολυθεί, εφαρμόζοντας και στη χώρα μας πολιτικές που το Ταμείο ζητεί από τις χώρες οι οποίες υλοποιούν προγράμματα οικονομικής προσαρμογής.

Βεβαίως, υπήρχε και η προειδοποίηση για την υλοποίηση του προγράμματος ιδιωτικοποιήσεων, διαφορετικά η διοίκηση του Ταμείου Αξιοποίησης Ιδιωτικής Περιουσίας του Δημοσίου (ΤΑΙΠΕΔ) θα αντικαθίστατο από ξένους.

Και τις «εντολές» αυτές ουδέποτε λησμόνησε το ΔΝΤ και ζητεί απολογισμό. Επίσης, τον Ιανουάριο, οι τεχνοκράτες του Ταμείου αναγνώρισαν τις ευθύνες τους για τις πολιτικές που εφαρμόστηκαν στην Ελλάδα, ομολογία την οποία δεν εκμεταλλεύτηκε η Ελλάδα.

Ο επικεφαλής οικονομολόγος, Ολιβιέ Μπλανσάρ, είχε παραδεχθεί ότι η συνταγή λιτότητας ήταν πολύ σκληρή και εφαρμόστηκε απότομα στην Ελλάδα.

Είχε σημειώσει μάλιστα ότι το ΔΝΤ είχε αμφιταλαντευθεί μεταξύ μιας πιο χαλαρής πολιτικής προσαρμογής και της απότομης που τελικά υιοθετήθηκε και την οποία υποστήριξαν η Ευρωπαϊκή Ενωση και η Ευρωπαϊκή Κεντρική Τράπεζα (ΕΚΤ).

Αυτή τη σκληρή πολιτική ποτέ δεν την ασπάστηκαν με ενθουσιασμό οι οικονομολόγοι του ΔΝΤ, είχε δηλώσει ο επικεφαλής οικονομολόγος του Ταμείου.

Ο επικεφαλής της αποστολής του ΔΝΤ στην Ελλάδα, Πολ Τόμσεν, είχε παραδεχτεί κι αυτός ότι δεν εκτιμήθηκαν σωστά οι επιπτώσεις του προγράμματος στην ανάπτυξη της Ελλάδας.

Ομως, θέλοντας να δικαιολογήσει τις αστοχίες στους υπολογισμούς, επιχείρησε να ρίξει μέρος της ευθύνης και στην Ελλάδα, λέγοντας ότι ο πολλαπλασιαστής ήταν μεγαλύτερος, γιατί δεν είχε εκτιμηθεί σωστά η πολιτική κρίση, η οποία κλόνισε την εμπιστοσύνη στην οικονομία της χώρας, και γιατί δεν εφαρμόστηκαν οι διαρθρωτικές αλλαγές, γεγονός που είχε ως αποτέλεσμα να μην ενισχυθεί η εξωτερική ανταγωνιστικότητα της χώρας.

Υφεση και αφύπνιση

Με τα μέτρα που έχουν εφαρμοστεί μέχρι τώρα στη χώρα μας -και εν πολλοίς οδήγησαν σε βαθιά ύφεση με τα γνωστά ολέθρια αποτελέσματα-, κάθε φορά που γίνεται γνωστή η έλευση της τρόικας, στη ζωή του Ελληνα κυριαρχεί επιφυλακτικότητα, ανησυχία, τρόμος και αβεβαιότητα.

Αβεβαιότητα για το μέλλον, τη δουλειά και το εισόδημα. Τρόμος για τις συνέπειες των πολιτικών στην καθημερινότητα.

Και, εφόσον κυριαρχούν αυτά τα αισθήματα, διερωτάται κάποιος πώς μπορεί να προχωρήσει η χώρα και η κοινωνία και, το σημαντικότερο, ποιο μπορεί να είναι το μέλλον της.

Τα πολιτικά γεγονότα των τελευταίων ημερών ίσως αποτελέσουν την αρχή για μια αφύπνιση. Αρχίζοντας από την κεφαλή της πολιτικής ηγεσίας και εξουσίας.

Χωρίς υπεκφυγές, όπως έλεγε ο Κωνσταντίνος Καραμανλής πριν από τριάντα πέντε χρόνια. Να αναλάβουν οι πολιτικοί τις ευθύνες τους και, παράλληλα, να πουν την αλήθεια και να καταρτίσουν ένα συνολικό πρόγραμμα ανόρθωσης της χώρας.

Πρόγραμμα που θα καλύπτει όλες τις εκφάνσεις της πολιτικής. Οι ηγέτες θα πρέπει να λάβουν υπόψη τους ότι ο λαός ζει πλέον τη συντριβή, σταυρώνεται καθημερινά, υφίσταται συνεχείς θυσίες, και να θυμούνται και να παραδειγματίζονται από τον Καποδίστρια, ο οποίος, αν και άρρωστος, διακήρυττε ότι «ουδέποτε θα επιτρέψω στον εαυτό μου βελτίωση της τροφής, παρά μόνο τότε όταν θα είμαι βέβαιος ότι δεν υπάρχει ούτε ένα Ελληνόπουλο που να πεινάει...».

Οι πραγματικοί ηγέτες φαίνονται και αναδεικνύονται τη δύσκολη στιγμή, όταν πρέπει να πουν το μεγάλο «ναι» ή το μεγάλο «όχι» και να αναλάβουν τον έπαινο ή το κόστος, την ύβρη ή το χειροκρότημα.

Η κυβέρνηση οφείλει, στις επικείμενες συζητήσεις με την τρόικα, να καταστήσει σαφές στους συνομιλητές της τι συμβαίνει στα σπίτια, στους δρόμους, στα μαγαζιά και στην καθημερινότητα των Ελλήνων πολιτών. Και, επιτέλους, να πει την αλήθεια.

Αλλαγή νοοτροπίας

Η κοινή γνώμη αναμένει την αλλαγή της νοοτροπίας της εξουσίας, προκειμένου να ακολουθήσει. Η αυτοκριτική, όμως, πρέπει να γίνει απ' όλους, όχι μόνο από τους πολιτικούς.

Είναι γεγονός ότι συμφωνήσαμε με τις μικρονοϊκές πολιτικές επιλογές και τις κάναμε συνήθειες και νοοτροπία μας.

 Η ανειλικρίνεια, η αδιαφορία, το βόλεμα, η προσβολή των θεσμών, η ύβρις κατά της πίστης και της παράδοσης, η ασέβεια κατά του κράτους και των νόμων, οι αλόγιστες διεκδικήσεις, αποτέλεσαν κομμάτια της ζωής μας, που δεν πρέπει να μας τιμούν και αποτελούν αιτία για την κατάσταση που βιώνουμε.

Δεν φταίνε μόνο οι άλλοι, είτε αυτοί λέγονται κερδοσκόποι είτε τρόικα είτε ξένα συμφέροντα είτε πολιτικοί.

Το δικό μας μερίδιο ευθύνης για την εικόνα της χώρας δεν είναι ευκαταφρόνητο. Τους άλλους δεν μπορούμε να τους αλλάξουμε. Τη δική μας νοοτροπία και ζωή έχουμε τη δυνατότητα και την ευθύνη να τις διορθώσουμε.

Στο βασανιστικό ερώτημα: «μα πώς καταντήσαμε έτσι;» η απάντηση είναι απλή, αλλά οδυνηρή και πικρή. Διότι, όλες αυτές τις δεκαετίες ζούσαμε πολύ πέραν των οικονομικών δυνατοτήτων μας. Ηγεσία και λαός χαθήκαμε στην επίπλαστη ευμάρεια και στην εικονική πραγματικότητα. Ζούσαμε με δανεικό χρόνο και δανεικά χρήματα.

Η αυτοκριτική μπορεί να αποτελέσει την ευκαιρία να σχεδιαστεί μια νέα ορθή πορεία, με συνετά βήματα προς τα εμπρός.

Μετανάστευση νέων

Ενα ενδιαφέρον στοιχείο, που προκύπτει από την έκθεση της Ευρωπαϊκής Επιτροπής, είναι αυτό το οποίο καταγράφει τις μεγάλες κοινωνικές ανισότητες που επικρατούν στην πατρίδα μας.

Βεβαίως, προκύπτει και η μεγαλύτερη μετανάστευση προς τις άλλες χώρες της Ευρωπαϊκής Ενωσης. Η μετανάστευση των νέων επιστημόνων, που έχει ξεφύγει από κάθε όριο, αποτελεί πραγματική αιμορραγία για τη χώρα.

Η ανεργία των νέων, που φθάνει στο 60%, τους έχει τσακίσει, τους έχει συντρίψει.

Γι' αυτό το λόγο ξενιτεύονται και το χειρότερο είναι πως ό,τι έμαθαν και σπούδασαν στην Ελλάδα, τώρα πάνε να το αποδώσουν σε μια άλλη χώρα. Εκεί θα γίνει η απόσβεση και όχι στην Ελλάδα.

     **Από το άρθρο του Δημήτρη Πλακουτσή  στη «Ναυτεμπορική»   7/10/2013

απο το http://antikleidi.com