Του Ανδρέα Ανδριανόπουλου
Το ζήτημα της ύπαρξης στη φύση και η διεκδίκηση της ισότητας στις ανθρώπινες κοινωνίες είναι τόσο παλιά όσο και η ίδια η ζωή.
Έχουν γραφτεί χιλιάδες σελίδες για την ύπαρξη του ανθρώπου, τη φυσική εξέλιξη των ειδών και
τη δημιουργία των ανθρώπινων κοινωνιών.
Στις βασικές διδασκαλίες της πολιτικής επιστήμης βρίσκεται η μελέτη της δύναμης/εξουσίας, της άσκησής της και των τρόπων ελέγχου της.
Η δυσλειτουργική ανάλυση των πολιτικών συστημάτων (Almond, Verba, Coleman) μαζί με τη θεωρία της ανάπτυξης και εφαρμογής τους (Parsons, Easton) προσφέρει ίσως την πιο κατανοητή εξήγηση για την περιγραφή των όσων συμβαίνουν γύρω μας.
Από την πρώτη εμφάνιση κοινής παρουσίας ανθρωπίνων όντων στην ιστορία παρατηρήθηκαν δυο πράγματα.
Σχέσεις ισχύος από τη μια μεριά και μηχανισμοί εφαρμογής μεθόδων λήψης αποφάσεων από την άλλη.
Κάποιοι εξασφάλιζαν την ισχύ που την ασκούσαν στη λογική διαδικασιών που σταδιακά γίνονταν αποδεκτές από όλους. Είτε η δύναμη είχε σχέση με τη σωματική ρώμη στην αρχή ή με συνδυασμούς ευρύτερης επιρροής ή εξασφάλισης ατομικής ιδιοκτησίας, κάποιος ή κάποιοι έπαιζαν ρόλο ηγέτη στο σύνολο και επέβαλαν ή οδηγούσαν σε αποφάσεις.
Αναπτύχθηκαν τότε και οι πρώτες λειτουργίες της πολιτικής διαδικασίας. Παντού και πάντα υπήρχε και υπάρχει η λειτουργία λήψης αποφάσεων. Διαφέρουν οι τρόποι με τους οποίους αυτό γίνεται, δηλ. οι δομές.
Στις πρωτόγονες κοινωνίες η βία, η ατομική ισχύς, η εξολόθρευση του αντιπάλου συνέθεταν τη δομή αυτή.
Με τη μετάβαση σε πιο οργανωμένα συστήματα συμβίωσης οι δομές άλλαζαν (ηγεμονίες, βασίλεια, αυτοκρατορίες, συλλογικότερα συστήματα, δημοκρατίες κ.λπ.).
Η λειτουργία όμως, δηλ. η λήψη απόφασης, η εφαρμογή της, ο έλεγχος αποτελεσματικότητας, η επικοινωνία της με τον ευρύτερο κοινωνικό περίγυρο, η απήχηση αποτελεσματικότητας ή όχι παρέμεναν πάντα οι ίδιες. Το τι έκαναν δεν άλλαζε.
Δεν θα μπορούσε άλλως να υπάρξει πολιτικό σύστημα κι οργανωμένη κοινωνία. Το πώς το έκαναν μετεξελίσσετο, ανάλογα με την εποχή, τα δεδομένα, την ωριμότητα του συνόλου.
Απο εποχή σε εποχή διαπιστώνουμε θεαματικές εξελίξεις - και η επιστήμη έχει φροντίσει να τις παρατηρήσει, να τις μελετήσει και να διατυπώσει κανόνες εφαρμογής για κάθε περίπτωση (σχετικά παραδείγματα David Apter, The Passing of Traditional Society; David Easton, A Systems Analysis of Political Life; Gabriel Almond, Theory of Comparative Politics, και με τον Sydney Verba, Civic Culture).
Η οργάνωση της κοινωνίας σε μορφες μεγαλύτερης αλληλεγγύης και περισσότερης ισότητας παρατηρείται τελικά μονάχα στις δυτικές καπιταλιστικές κοινωνίες και ιδιαίτερα μετά τον Β' Παγκόσμιο Πόλεμο στα χρόνια της μεγάλης ευημερίας.
Αντίθετα βλέπουμε στις κοινωνίες που έχουν σαν πρόσημο την μεγαλύτερη ισότητα κι ανθρώπινη ευτυχία (σοσιαλιστικές της Ανατ. Ευρώπης, την Κίνα και την Ινδία) να βυθίζονται στη φτώχεια, τις βαθιές ανισότητες και τον αυταρχισμό.
Μόνο με την κατάργηση μηχανισμών κεντρικού κρατικού σχεδιασμού και την είσοδο στην αντίληψη των ελεύθερων κι ανοιχτών αγορών παρατηρούμε κι εκεί φαινόμενα αυξανόμενης ευημερίας και ουσιαστικότερης λαϊκής συμμέτοχης στον εθνικό πλούτο.
Το εκσυγχρονιστικό μοντέλο της μεγαλύτερης ελευθερίας και των περισσότερο ανοιχτών αγορών άρχισε να διευρύνει τις ανθρώπινες ευκαιρίες και να φέρνει πιο κοντά τους πολίτες σε ισότητες ευκαιριών και ουσιαστικά σε πολύ λιγότερο - έως κι ανύπαρκτο - αυταρχισμό.
Η επιδίωξη της ανθρώπινης ισότητας δεν είναι ζήτημα θεωρητικών αναζητήσεων και περιπλάνησης στα γραπτά διανοητών όπως ο Τζων Λοκ ή ο Άνταμ Σμιθ.
Έχει να κάνει με εφαρμογές της πολιτικής επιστήμης, και της οικονομίας βέβαια, σε συστήματα που ανταποκρίνονται στις ανάγκες τής κάθε φορά νεότερης εποχής.
Η εμπάθεια κάποιων, βαθιά ιδεολογικά φορτισμένων, να δώσουν θεωρητική θεμελίωση σε σκληρές ιδεοληψίες που παλεύουν να αποδείξουν τα αναπόδεικτα, πώς δηλ. οι κοινωνίες γεννήθηκαν σε κατευθύνσεις φυσικής ισότητας που χάλασε στην πορεία λόγω οικονομικής εκμετάλλευσης, είναι εξωπραγματικές.
Που δεν στηρίζονται σε επιστημονική παρατήρηση αλλά μάλλον σε κομματικό φροντιστήριο.
Είναι ειρωνικό τα πορίσματα των σχολών της ΚΝΕ να περνούν για επιστημονική αλήθεια, και να καταγγέλλονται μάλιστα όσοι τα αμφισβητούν για αμορφωσιά και μονομέρεια.
Και μάλιστα με μέσα μεθοδικής διαστρέβλωσης. "Εφόσον το Λιοντάρι τρώει τη Ζέβρα και ο Ελέφαντας πατάει την Τίγρη, ποια κοινωνία με ισότητα, σύντροφοι;" ρωτά ρητορικά ο κος Ανδριανόπουλος, εις εκ των αρχιερέων του νεοφιλελευθέρου δόγματος", αναφέρει συνεργάτης του news247.
Παρά την αγγλική σοφία του "never explain, never complain" δεν μπορώ παρά να θαυμάσω τη σχετική τεχνική της διαστρέβλωσης.
Η παρατήρηση πως δεν υπάρχει κοινωνία με ισότητα "δένεται" με τη διαπίστωση της ανισότητας στην άγρια φύση ώστε να βγει το συμπέρασμα πως κι εκτός ζούγκλας τα ίδια οφείλουν να συμβαίνουν.
Το φροντιστήριο πέτυχε. Όλοι θα χειροκροτούν!
Δικαίως λοιπόν μας αποκαλεί αμόρφωτους ο σχολιογράφος.
Τέτοια σχολεία δεν βγάλαμε. Δυστυχώς, ή μάλλον ευτυχώς!
απο το http://capital.gr
Το ζήτημα της ύπαρξης στη φύση και η διεκδίκηση της ισότητας στις ανθρώπινες κοινωνίες είναι τόσο παλιά όσο και η ίδια η ζωή.
Έχουν γραφτεί χιλιάδες σελίδες για την ύπαρξη του ανθρώπου, τη φυσική εξέλιξη των ειδών και
τη δημιουργία των ανθρώπινων κοινωνιών.
Στις βασικές διδασκαλίες της πολιτικής επιστήμης βρίσκεται η μελέτη της δύναμης/εξουσίας, της άσκησής της και των τρόπων ελέγχου της.
Η δυσλειτουργική ανάλυση των πολιτικών συστημάτων (Almond, Verba, Coleman) μαζί με τη θεωρία της ανάπτυξης και εφαρμογής τους (Parsons, Easton) προσφέρει ίσως την πιο κατανοητή εξήγηση για την περιγραφή των όσων συμβαίνουν γύρω μας.
Από την πρώτη εμφάνιση κοινής παρουσίας ανθρωπίνων όντων στην ιστορία παρατηρήθηκαν δυο πράγματα.
Σχέσεις ισχύος από τη μια μεριά και μηχανισμοί εφαρμογής μεθόδων λήψης αποφάσεων από την άλλη.
Κάποιοι εξασφάλιζαν την ισχύ που την ασκούσαν στη λογική διαδικασιών που σταδιακά γίνονταν αποδεκτές από όλους. Είτε η δύναμη είχε σχέση με τη σωματική ρώμη στην αρχή ή με συνδυασμούς ευρύτερης επιρροής ή εξασφάλισης ατομικής ιδιοκτησίας, κάποιος ή κάποιοι έπαιζαν ρόλο ηγέτη στο σύνολο και επέβαλαν ή οδηγούσαν σε αποφάσεις.
Αναπτύχθηκαν τότε και οι πρώτες λειτουργίες της πολιτικής διαδικασίας. Παντού και πάντα υπήρχε και υπάρχει η λειτουργία λήψης αποφάσεων. Διαφέρουν οι τρόποι με τους οποίους αυτό γίνεται, δηλ. οι δομές.
Στις πρωτόγονες κοινωνίες η βία, η ατομική ισχύς, η εξολόθρευση του αντιπάλου συνέθεταν τη δομή αυτή.
Με τη μετάβαση σε πιο οργανωμένα συστήματα συμβίωσης οι δομές άλλαζαν (ηγεμονίες, βασίλεια, αυτοκρατορίες, συλλογικότερα συστήματα, δημοκρατίες κ.λπ.).
Η λειτουργία όμως, δηλ. η λήψη απόφασης, η εφαρμογή της, ο έλεγχος αποτελεσματικότητας, η επικοινωνία της με τον ευρύτερο κοινωνικό περίγυρο, η απήχηση αποτελεσματικότητας ή όχι παρέμεναν πάντα οι ίδιες. Το τι έκαναν δεν άλλαζε.
Δεν θα μπορούσε άλλως να υπάρξει πολιτικό σύστημα κι οργανωμένη κοινωνία. Το πώς το έκαναν μετεξελίσσετο, ανάλογα με την εποχή, τα δεδομένα, την ωριμότητα του συνόλου.
Απο εποχή σε εποχή διαπιστώνουμε θεαματικές εξελίξεις - και η επιστήμη έχει φροντίσει να τις παρατηρήσει, να τις μελετήσει και να διατυπώσει κανόνες εφαρμογής για κάθε περίπτωση (σχετικά παραδείγματα David Apter, The Passing of Traditional Society; David Easton, A Systems Analysis of Political Life; Gabriel Almond, Theory of Comparative Politics, και με τον Sydney Verba, Civic Culture).
Η οργάνωση της κοινωνίας σε μορφες μεγαλύτερης αλληλεγγύης και περισσότερης ισότητας παρατηρείται τελικά μονάχα στις δυτικές καπιταλιστικές κοινωνίες και ιδιαίτερα μετά τον Β' Παγκόσμιο Πόλεμο στα χρόνια της μεγάλης ευημερίας.
Αντίθετα βλέπουμε στις κοινωνίες που έχουν σαν πρόσημο την μεγαλύτερη ισότητα κι ανθρώπινη ευτυχία (σοσιαλιστικές της Ανατ. Ευρώπης, την Κίνα και την Ινδία) να βυθίζονται στη φτώχεια, τις βαθιές ανισότητες και τον αυταρχισμό.
Μόνο με την κατάργηση μηχανισμών κεντρικού κρατικού σχεδιασμού και την είσοδο στην αντίληψη των ελεύθερων κι ανοιχτών αγορών παρατηρούμε κι εκεί φαινόμενα αυξανόμενης ευημερίας και ουσιαστικότερης λαϊκής συμμέτοχης στον εθνικό πλούτο.
Το εκσυγχρονιστικό μοντέλο της μεγαλύτερης ελευθερίας και των περισσότερο ανοιχτών αγορών άρχισε να διευρύνει τις ανθρώπινες ευκαιρίες και να φέρνει πιο κοντά τους πολίτες σε ισότητες ευκαιριών και ουσιαστικά σε πολύ λιγότερο - έως κι ανύπαρκτο - αυταρχισμό.
Η επιδίωξη της ανθρώπινης ισότητας δεν είναι ζήτημα θεωρητικών αναζητήσεων και περιπλάνησης στα γραπτά διανοητών όπως ο Τζων Λοκ ή ο Άνταμ Σμιθ.
Έχει να κάνει με εφαρμογές της πολιτικής επιστήμης, και της οικονομίας βέβαια, σε συστήματα που ανταποκρίνονται στις ανάγκες τής κάθε φορά νεότερης εποχής.
Η εμπάθεια κάποιων, βαθιά ιδεολογικά φορτισμένων, να δώσουν θεωρητική θεμελίωση σε σκληρές ιδεοληψίες που παλεύουν να αποδείξουν τα αναπόδεικτα, πώς δηλ. οι κοινωνίες γεννήθηκαν σε κατευθύνσεις φυσικής ισότητας που χάλασε στην πορεία λόγω οικονομικής εκμετάλλευσης, είναι εξωπραγματικές.
Που δεν στηρίζονται σε επιστημονική παρατήρηση αλλά μάλλον σε κομματικό φροντιστήριο.
Είναι ειρωνικό τα πορίσματα των σχολών της ΚΝΕ να περνούν για επιστημονική αλήθεια, και να καταγγέλλονται μάλιστα όσοι τα αμφισβητούν για αμορφωσιά και μονομέρεια.
Και μάλιστα με μέσα μεθοδικής διαστρέβλωσης. "Εφόσον το Λιοντάρι τρώει τη Ζέβρα και ο Ελέφαντας πατάει την Τίγρη, ποια κοινωνία με ισότητα, σύντροφοι;" ρωτά ρητορικά ο κος Ανδριανόπουλος, εις εκ των αρχιερέων του νεοφιλελευθέρου δόγματος", αναφέρει συνεργάτης του news247.
Παρά την αγγλική σοφία του "never explain, never complain" δεν μπορώ παρά να θαυμάσω τη σχετική τεχνική της διαστρέβλωσης.
Η παρατήρηση πως δεν υπάρχει κοινωνία με ισότητα "δένεται" με τη διαπίστωση της ανισότητας στην άγρια φύση ώστε να βγει το συμπέρασμα πως κι εκτός ζούγκλας τα ίδια οφείλουν να συμβαίνουν.
Το φροντιστήριο πέτυχε. Όλοι θα χειροκροτούν!
Δικαίως λοιπόν μας αποκαλεί αμόρφωτους ο σχολιογράφος.
Τέτοια σχολεία δεν βγάλαμε. Δυστυχώς, ή μάλλον ευτυχώς!
απο το http://capital.gr
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου