Κυριακή μετά την Ύψωση του Τιμίου Σταυρού - «ὅστις θέλει ὀπίσω μου ἐλθεῖν, ἀπαρνησάσθω ἑαυτὸν καὶ ἀράτω τὸν σταυρὸν αὐτοῦ, καὶ ἀκολουθείτω μοι».

Ἀπόστολος: Γαλ. β´ 16-20.

Εὐαγγέλιον: Μᾶρκ. η´ 34 - θ´ 1

Ἦχος: πλ. β´—. Ἑωθινόν: Δ´

«ὅστις θέλει ὀπίσω μου ἐλθεῖν, ἀπαρνησάσθω ἑαυτὸν καὶ ἀράτω τὸν σταυρὸν αὐτοῦ, καὶ ἀκολουθείτω μοι».

Στὸ κοσμοϊστορικὸ γεγονὸς τῆς Ὑψώσεως τοῦ Τιμίου Σταυροῦ, γεγονὸς ποὺ ἐκφράζει τὸ μυστήριο τῆς ἀπερίγραπτης ἀγάπης τοῦ Θεοῦ γιὰ τὸν ἄνθρωπο καὶ ἐπισφραγίζει τὸ δῶρον τοῦ Θεοῦ γιὰ τὴν μετάνοια καὶ τὴν σωτηρία τοῦ ἀνθρώπου, ἡ Ἐκκλησία ἀφιερώνει μία ἀκόμη Κυριακὴ μετὰ τὴν Ὕψωση, γιὰ νὰ βοηθήσει τοὺς πιστοὺς νὰ ἐμβαθύνουν στὸ νόημα καὶ τὸ μυστήριο τοῦ Σταυροῦ.

Ἡ Ἐκκλησία μᾶς καλεῖ νὰ
βιώσουμε τὴν αὐταπάρνηση καὶ τὴν ὑπέρβαση τοῦ ἑαυτοῦ μας, ποὺ περικλείει ἡ αὐτοθυσιαστικὴ ἀγάπη τοῦ Χριστοῦ πάνω τὸν Σταυρό. Καὶ τὸ σημερινὸ Εὐαγγέλιο κινεῖται πάνω σὲ αὐτὸν τὸν ἄξονα. Τὸ κεντρικὸ νόημα περικλείεται στὴν φράση "ἀπαρνησάσθω ἑαυτὸν καὶ ἀράτω τὸν σταυρὸν αὐτοῦ, καὶ ἀκολουθείτω μοι".

Ὅλο τὸ κήρυγμα τοῦ Εὐαγγελίου ἀποτελεῖ μία κλήση πρὸς τὸν ἄνθρωπο νὰ ὑπερβεῖ ἑαυτόν, νὰ ὑψωθεῖ πάνω ἀπὸ τὴν ἁμαρτία καὶ τὰ πάθη καὶ νὰ ἑνωθεῖ μὲ τὸν Θεό.

Τὸ παράδειγμα ποὺ μᾶς προσφέρει ἡ Ἐκκλησία νὰ τὸ μιμηθοῦμε καὶ νὰ ἀκολουθήσουμε εἶναι ἡ σταυρικὴ πορεία τοῦ Χριστοῦ, μία πορεία ἀγάπης καὶ θυσίας ποὺ περνᾶ ἀπὸ τὸ Σταυρικὸ Πάθος καὶ καταλήγει στὴν Ἀνάσταση καὶ τὴν Αἰώνιο Ζωή.

 Ὁ πιστὸς καλεῖται νὰ ἀκολουθήσει αὐτὴν τὴν δύσκολη διαδρομή, νὰ ἀπαρνηθεῖ τὸ ἐγωιστικό του θέλημα, νὰ νεκρώσει τὶς ἐπιθυμίες καὶ τὰ πάθη, ὥστε νὰ ἀναγεννηθεῖ ὡς καινὸς ἄνθρωπος προορισμένος γιὰ τὴν αἰωνιότητα.

Ὁ πιστὸς καλεῖται νὰ ἀκολουθήσει τὸν Κύριο ὡς μαθητὴς καὶ μιμητὴς Αὐτοῦ, ἀπαρνούμενος τὸ ἑαυτοῦ θέλημα, τὸ φιλήδονο καὶ τὸ φιλόζωο (Εὐθύμιος Ζιγαβηνός). Τὸ "ἀπαρνησάσθω ἑαυτὸν" σημαίνει νὰ ἀπορρίψει κάθε κακία τοῦ προτέρου βίου καὶ νὰ ζεῖ πλέον ὄχι γιὰ τὸν ἑαυτόν του, ἀλλὰ νὰ ζεῖ ἐν αὐτῷ ὁ Χριστός, ὅπως λέγει ὁ Ἀπόστολος Παῦλος (Ὠριγένης). Ἡ ἀπάρνηση τοῦ ἑαυτοῦ μας σημαίνει ὅτι ἀναθέτουμε τὴν ζωή μας στὸν Χριστό.

Ὅμως στὴν σημερινὴ ἐποχή, ποὺ κυριαρχεῖ ὁ ἐγωϊσμὸς καὶ ἡ ἱκανοποίηση κάθε ἰδίου θελήματος καὶ ἐπιθυμίας, ἡ ἐπιλογὴ τοῦ νὰ ἀπαρνηθεῖ κάποιος τὸν ἑαυτόν του καὶ νὰ ἀκολουθήσει τὴν ὁδὸν τοῦ Κυρίου, ἔχει κόστος, ἐπιφέρει πολλὲς φορὲς τὴν χλεύη, τὸν ἐμπαιγμό, τὶς κοροϊδίες τῶν ἀνθρώπων, ποὺ διέπονται ἀπὸ κοσμικὸ καὶ ὑλικὸ φρόνημα, καὶ οἱ ὁποῖοι δὲν μποροῦν νὰ κατανοήσουν ὑψηλὲς πνευματικὲς ἀλήθειες ἢ νὰ ἐκτιμήσουν καὶ νὰ σεβασθοῦν τὶς προσωπικὲς ἐπιλογὲς τοῦ χριστιανοῦ.

Μέσα ὅμως σὲ αὐτὴν τὴν ἀντιχριστιανικὴ κοινωνία ποὺ ζεῖ μόνον γιὰ τὴν ἀπόλαυση τοῦ σήμερα, ὁ Τίμιος καὶ Ζωοποιὸς Σταυρὸς τοῦ Κυρίου ἐνδυναμώνει τὸν πιστὸ στὴν πνευματική του πορεία, στὸν ἀγώνα του νὰ κερδίσει τὴν αἰώνιο ζωή. Τὸ "ἀράτω τὸν σταυρὸν" δηλώνει τὴν τελεία ἀπάρνηση τοῦ ἑαυτοῦ μας καὶ ὅτι φέρουμε τὸν σταυρὸ διαρκῶς σὲ ὅλη μας τὴν ζωή.

Ἄλλωστε, ὁ Κύριος δὲν ὑποχρεώνει κανένα νὰ Τὸν ἀκολουθήσει.

 Ὁ Κύριος κανένα δὲν ἐξαναγκάζει χωρὶς τὴν θέλησή του (Εὐθύμιος Ζιγαβηνός). Ἡ ἐπιλογὴ τῆς πορείας ποὺ θὰ διαλέξουμε στὴν ζωή μας ἐπαφίεται στὴν ἐλευθέρα ἐπιλογὴ τοῦ καθενός. 

Ὁ Σταυρὸς τοῦ Κυρίου συμβολίζει τὴν ἐν Χριστῷ ἐλευθερία τοῦ χριστιανοῦ ποὺ ζεῖ πλέον ὄχι δοῦλος τῆς ἁμαρτίας ἀλλὰ ἐλεύθερος ἐν Χριστῷ Ἰησοῦ. "Ὅστις θέλει ὀπίσω μου ἐλθεῖν". μᾶς λέγει ὁ Κύριος. Ἡ κλήση Του εἶναι μία ἀνοικτὴ πρόσ κληση πρὸς ὅλους καὶ ὁ καθένας ἀναλαμβάνει οἰκείᾳ βουλήσει τὴν εὐθύνη τῶν ἐπιλογῶν του.

Στὴν συνέχεια τῆς εὐαγγελικῆς περικοπῆς γίνεται περισσότερο κατανοητὸ τί σημαίνει ἀπάρνηση τοῦ ἑαυτοῦ μας. 

Ὁ σκοπὸς τοῦ ἀνθρώπου εἶναι μέσα ἀπὸ τὸν Σταυρὸ τοῦ Κυρίου νὰ ζήσει μία ζωή ποὺ θὰ τὸν ὁδηγήσει νὰ κερδίσει τὴν αἰωνιότητα. Ἔτσι λοιπόν, ὁ πιστὸς καλεῖται νὰ προτιμήσει τὸ αἰώνιο ἀπὸ τὸ τωρινό, τὴν μέλλουσα ζωὴ ἀπὸ τὸν παρόντα πρόσκαιρο βίο.

Ὁ Κύριος τονίζει ὅτι ἀξίζει κανεὶς νὰ ζημιωθεῖ στὸν παρόντα βίο παρὰ νὰ ἀπωλέσει τὴν προοπτικὴ τῆς αἰωνιότητος. "Ὃς γὰρ ἂν θέλη τὴν ψυχὴν αὐτοῦ σῶσαι, ἀπολέσει αὐτήν. Ὃς δ᾽ ἂν ἀπολέση τὴν ἑαυτοῦ ψυχὴν ἕνεκεν ἐμοῦ καὶ τοῦ εὐαγγελίου, οὗτος σώσει αὐτὴν" (Μᾶρκ. η´ 35).

Τί σημαίνει αὐτό; Ὅτι ἂν κάποιος ἀγαπᾶ τὴν ζωή καὶ δίνει προτεραιότητα στὴν παροῦσα ζωή, καὶ φροντίζει τὴν ψυχή του ὡς πρὸς τὸ νὰ ζεῖ σαρκικῶς, αὐτὸς μὲ τὸν θάνατο θὰ χάσει τὴν ψυχή του, θὰ ἀπωλέσει τὴν αἰώνιον ζωή καὶ θὲ εὑρεθεῖ ἐκτός τῆς μακαριότητος τοῦ Θεοῦ.

Εἶναι ἀδύνατον, ὅσα πλούτη, ὑλικὲς ἀνέσεις καὶ ἀπολαύσεις νὰ ἔχει κανεὶς στὴν ζωή του, δὲν μπορεῖ νὰ θεωρήσει ὅτι ἔχει κερδίσει τὸν κόσμο ὅλο. 

Ἀντιθέτως, δὲν θὰ ἔχει καμία ὠφέλεια καὶ ἡ πνευματικὴ ζημία γιὰ τὴν ψυχή του θὰ εἶναι τεράστια. Εἶναι ἀδύνατον νὰ κερδίσει κανεὶς τὸν κόσμο ὅλο, διότι πάντα τὰ τοῦ κόσμου εἶναι θνητά, ἐνῶ ἡ ψυχὴ εἶναι ἀθάνατη. 

Οἱ τέρψεις τοῦ κόσμου εἶναι πρόσκαιρες, ἐνῶ ἡ κόλαση τῆς ψυχῆς αἰώνιος (Εὐθύμιος Ζιγαβηνός).

Ἡ ψυχή μας εἶναι πολύτιμη γιὰ τὸν Θεό, ἀφοῦ Ἐκεῖνος ἔδωσε ὡς ἀντάλλαγμα γιὰ τὶς ψυχές μας τὸ τίμιο αἷμα τοῦ Χριστοῦ, διά τοῦ ὁποίου ἐμεῖς λυτρωθήκαμε (Α´ Πέτρ. α´ 18-20). Ὀφείλουμε νὰ φροντίζουμε μετὰ πάσης προσοχῆς καὶ ἐπιμελείας γιὰ τὴν σωτηρία τῆς ψυχῆς μας, νὰ κερδίσουμε τὴν αἰωνιότητα ποὺ μᾶς χαρίζει ἡ Σταυρικὴ θυσία τοῦ Χριστοῦ, νὰ ζήσουμε μία ἀναγεννημένη ζωή, ἀφοῦ πάνω στὸν Σταυρὸ "ὁ παλαιὸς ἄνθρωπος συνεσταυρώθη τῷ Χριστῷ, ἵνα καταργηθῆ τὸ σῶμα τῆς ἁμαρτίας" (Ρωμ. στ´ 4-6).

Νὰ προτιμήσουμε τὰ αἰώνια ἀπὸ τὰ πρόσκαιρα καὶ φθαρτά, ὥστε μὲ τὶς πνευματικὲς προτεραιότητες, ποὺ θὰ θέσουμε στὴν ζωή μας, ὄντως ὁ Σταυρὸς τοῦ Κυρίου νὰ καταστεῖ Ζωοποιὸς γιὰ ἐμᾶς.

Ἀρχιμανδρίτης π. Κύριλλος Κεφαλόπουλος