Τρίτη 11 Ιανουαρίου 2022

Δίδυμη απειλή για την ελληνική οικονομία

O Αϊνστάιν είχε πει πως δεν μπορούμε να επιλύσουμε προβλήματα, χρησιμοποιώντας την ίδια λογική που χρησιμοποιήσαμε όταν τα δημιουργήσαμε. Αυτό ισχύει και στην ελληνική οικονομία, όπου δύο παλιά προβλήματα έχουν κάνει την επανεμφάνισή τους.

Από τη δεκαετία του 1960 μέχρι το 2000, η Ελλάδα δεν αντιμετώπισε προβλήματα χρηματοδότησης του ισοζυγίου τρεχουσών συναλλαγών. Το έλλειμμα διαμορφωνόταν μεταξύ 0% και 5% του ΑΕΠ, ενώ είχε καταγραφεί και πλεόνασμα σε ορισμένα έτη.

Με την πλήρη άρση των περιορισμών στην κίνηση κεφαλαίων στα μέσα της δεκαετίας του 1990 και ιδιαίτερα μετά την ένταξη της χώρας στην ευρωζώνη, το έλλειμμα διευρύνθηκε σημαντικά, φθάνοντας και υπερβαίνοντας το 14% του ΑΕΠ το 2008.

Το αυξημένο εξωτερικό έλλειμμα συνοδεύθηκε από επιδείνωση της δημοσιονομικής κατάστασης και αύξηση του δημόσιου χρέους, με αποκορύφωμα την απώλεια της πρόσβασης στις αγορές το 2010.

Με τα μέτρα στήριξης για την αντιμετώπιση των συνεπειών της πανδημίας σε πλήρη ανάπτυξη, η διετία 2020-2021 χαρακτηρίσθηκε επίσης από τα αποκαλούμενα δίδυμα ελλείμματα και την αύξηση του εξωτερικού και του δημόσιου χρέους. 
Παρά την προβλεπόμενη αισθητή βελτίωση, τα δίδυμα ελλείμματα θα είναι μαζί μας και το 2022.

Αν και δεν γνωρίζουμε τα τελικά στοιχεία για το 2021, η Ελλάδα εμφάνισε μεγάλα ελλείμματα στο ισοζύγιο τρεχουσών συναλλαγών (στο 10μηνο) και στο δημοσιονομικό ισοζύγιο. 
Σε δημοσιονομικό επίπεδο, το έλλειμμα της Γενικής Κυβέρνησης αναμένεται να ανέλθει στο 9,6% του ΑΕΠ το 2021 έναντι 10% την προηγούμενη χρονιά.

Υπενθυμίζουμε ότι το έλλειμμα του ισοζυγίου τρεχουσών συναλλαγών διαμορφώθηκε σε 6,4 δισ. ευρώ, καταγράφοντας μείωση κατά 2,7 δισ. ευρώ το διάστημα Ιανουαρίου-Οκτωβρίου 2021 σε σχέση με την αντίστοιχη περίοδο του 2020. 

Το έλλειμμα του προϋπολογισμού της Γενικής Κυβέρνησης.

Η αύξηση του ελλείμματος οφείλεται, αφενός, στη μεγαλύτερη αύξηση των εισαγωγών έναντι των εξαγωγών σε απόλυτα μεγέθη και αφετέρου, τη βελτίωση του ισοζυγίου ταξιδιωτικών υπηρεσιών. Το 2020, το ισοζύγιο τρεχουσών συναλλαγών σημείωσε έλλειμμα 11,2 δισ. ευρώ έναντι 2,8 δισ. ευρώ το 2019.

Δεν θα τονίζαμε τη σημασία των δίδυμων ελλειμμάτων, αν δεν υπήρχε, αφενός, το ιστορικό προηγούμενο της κρίσης χρέους και αφετέρου, κάποιες άλλες ανησυχητικές διαπιστώσεις
Στο δημοσιονομικό μέτωπο βλέπουμε μια διαρθρωτική μείωση φόρων που μπορεί να είναι μεν επιθυμητή, αλλά δεν συνοδεύεται από μείωση των κρατικών δαπανών, με αποτέλεσμα ο προϋπολογισμός να είναι ευάλωτος.

Στο μέτωπο του ελλείμματος του ισοζυγίου τρεχουσών συναλλαγών δεν βλέπουμε (ακόμη) σημαντικές ροές κεφαλαίων, που να μπορούν να χρηματοδοτήσουν το έλλειμμα χωρίς να δημιουργούν χρέος π.χ. ξένες άμεσες επενδύσεις. Επιπλέον, διαπιστώνουμε αύξηση της συνολικής καταναλωτικής δαπάνης που ξεπερνά το 90% του ΑΕΠ και ταυτόχρονα αύξηση του δημόσιου χρέους.

Δεν θα υπήρχε θέμα, αν οι εισροές κεφαλαίων ήταν μεγάλες και διοχετεύονταν σε παραγωγικές επενδύσεις, οι αποδόσεις των οποίων επαρκούν για να καλύψουν το κόστος δανεισμού. 
Αντίθετα, η εξυπηρέτηση του χρέους δεν θα είναι δυνατή, αν το συσσωρευμένο χρέος πάει στην κατανάλωση. 
Δεν το βλέπουμε και αυτό προδιαθέτει για μια περίοδο κατά την οποία η συνολική δαπάνη θα είναι χαμηλότερη από το συνολικό προϊόν της οικονομίας. 
Κοινώς, μια περίοδο λιτότητας στο όχι και τόσο μακρινό μέλλον.

Γι’ αυτό τα δίδυμα ελλείμματα προβληματίζουν.

euro2day.gr/specials/dr_money

Δεν υπάρχουν σχόλια:

Δημοσίευση σχολίου