Ένα πρόσφατο ψήφισμα στο ευρωκοινοβούλιο άνοιξε εκ νέου τη μεγάλη συζήτηση για τη θεωρία των δύο άκρων.
Πρόκειται για πολιτειακά συστήματα τα οποία, όπως και από την ίδια την λέξη προκύπτει, διακατέχονται από
μια «ολοκλήρωση» της εξουσίας.
Σε αντίθεση δηλαδή με τις κοινοβουλευτικές δημοκρατίες, όπου η εκτελεστική εξουσία είναι διαρκώς διεκδικούμενη και ταυτόχρονα, διαχωρίζεται από την νομοθετική και την δικαστική, στα ολοκληρωτικά καθεστώτα, η εξουσία ενοποιείται σε μια (κρατική) δομή και συσσωρεύεται σε χέρια λίγων.
Το καθεστώς της Σοβιετικής Ένωσης υπήρξε, με άλλα λόγια, ένα ολοκληρωτικό καθεστώς – περί αυτού δεν χωράει καμία αμφιβολία. Ο αυταρχισμός δε που δεδομένα το συνόδευε εντοπίζεται ακριβώς στην ολοκληρωτική του φύση. Σε αυτή ακριβώς την ολοκληρωτική φύση της Σοβιετικής Ένωσης βασίζεται και η λεγόμενη «θεωρία των δύο άκρων», η ταύτιση με άλλα λόγια του κομμουνισμού (ο οποίος με τη σειρά του, σε αυτή τη θεωρία, ταυτίζεται με το σοβιετικό καθεστώς) με τον ναζισμό.
Πρόσφατα, η συζήτηση αναφορικά με τη θεωρία των δυο άκρων ήρθε εκ νέου στο επίκεντρο του δημοσίου διαλόγου με αφορμή ένα ψήφισμα που κατατέθηκε και τελικά υπερψηφίστηκε στο ευρωκοινοβούλιο. Ένα ψήφισμα το οποίο, ούτε λίγο ούτε πολύ, διακατεχόταν στη φιλοσοφία του από την ταύτιση ναζισμού και κομμουνισμού. Επίσης μεγάλη συζήτηση σήκωσε και η άρνηση του ευρωβουλευτή της Νέας Δημοκρατίας, Στέλιου Κυμπουρόπουλου να υπερψηφίσει το συγκεκριμένο ψήφισμα (ο Κυμπουρόπουλος ψήφισε λευκό) χαρακτηρίζοντας το «ανιστόρητο και αβάσιμο».
Ο Κυμπουρόπουλος δέχθηκε μια σειρά επικοινωνιακών πυρών από υποστηρικτές της Νέας Δημοκρατίας.
Είναι λογικό: πρόκειται άλλωστε για κοινό μυστικό πως στις πολιτικές παραδόσεις της Νέας Δημοκρατίας εντάσσεται μια αντικομμουνιστική κουλτούρα που βρίσκει τις ρίζες της, μεταξύ άλλων και στο ιδεολόγημα της ταύτισης ναζισμού-κομμουνισμού.
Ο Κυμπουρόπουλος ωστόσο, παρά το γεγονός ότι κακοκάρδισε μπόλικους ακροατές του κόμματος με το οποίο έχει εκλεγεί στην ευρωβουλή, είχε πέρα για πέρα δίκιο: πράγματι, η εν λόγω ταύτιση είναι ανιστόρητη και αβάσιμη.
Αφορμή για το συγκεκριμένο ψήφισμα υπήρξε η επέτειος της έναρξης του Β’ Παγκοσμίου Πολέμου και γίνεται αναφορά στο σύμφωνο συμμαχίας που είχαν εκείνη την εποχή η Σοβιετική Ένωση με την Γερμανία και το οποίο -σύμφωνα με το συγκεκριμένο ψήφισμα- καθιστά την Σοβιετική Ένωση συνυπεύθυνη της Γερμανίας για το ξέσπασμα του Β Παγκοσμίου Πολέμου. Μέσω αυτού του ισχυρισμού περί συνυπευθυνότητας της Σοβιετικής Ένωσης, το ψήφισμα καταλήγει να αναπαράγει συνολικά τη θεωρία των δυο άκρων.
Τυχαίνει ωστόσο, η Σοβιετική Ένωση να είναι μια από τις χώρες που έπαιξαν καθοριστικό ρόλο για την ήττα της Γερμανίας στο Β’ Παγκόσμιο Πόλεμο: είναι μάλλον δεδομένο πως χωρίς τη συμβολή του κόκκινου στρατού, η ήττα των στρατευμάτων του Χίτλερ δεν θα ερχόταν. Από την αμιγώς ιστορική σκοπιά λοιπόν, είναι τουλάχιστον άκυρο να ταυτίζεται η βασική νικήτρια ενός πολέμου με την μεγάλη ηττημένη του: πρόκειται για μια νοητική ακροβασία μεγατόνων.
Με άλλα λόγια, όσο και αν η ευρύτερη πολιτική συζήτηση αναφορικά με το αν ο κομμουνισμός και ο ναζισμός διακατέχονται από κάποια συνάφεια, το ιστορικό γεγονός της έναρξης του Β’ Παγκοσμίου Πολέμου δεν μπορεί να χρησιμοποιείται ως αφορμή για μια τέτοια συζήτηση.
Και συνήθως, οι πολιτικές συζητήσεις που έχουν άκυρες αφετηρίες είναι άκυρες εν τη γενέσει τους. Κατά τα άλλα, ο Κυμπουρόπουλος φαίνεται πως έχει κάνει την επιλογή να πολιτεύεται με την Νέα Δημοκρατία, οικειοποιούμενος την φιλελεύθερη παράδοσή της και όχι την αντικομμουνιστική της πλευρά.
Αυτό γίνεται ξεκάθαρο και από την αναφορά του στην νομιμοποίηση του κομμουνισμού στην Ελλάδα, που είχε επιτευχθεί επί Νέας Δημοκρατίας τη δεκαετία του ’70.
«Ανήκω στο κόμμα της Νέας Δημοκρατίας, που ίδρυσε ο Κωνσταντίνος Καραμανλής, ο οποίος στις 23 Σεπτεμβρίου του 1974 ανακοίνωσε επίσημα την υπογραφή νομοθετικού διατάγματος, με το οποίο νομιμοποιούνταν, έπειτα από 27 ολόκληρα χρόνια το Κομμουνιστικό Κόμμα Ελλάδας. Ταυτόχρονα, καταργούνταν ο περιβόητος νόμος 509, που αποτέλεσε πηγή διωγμών, εξοριών, βασανιστηρίων και εκτελέσεων για χιλιάδες κομμουνιστές», τονίζει ο Κυμπουρόπουλος που φαίνεται πως ανεξάρτητα από τις πολιτικές του διαφωνίες με τον κομμουνισμό, τον αντιλαμβάνεται ως μια δύναμη που «χωράει» στην δημοκρατία.
Μπορεί ωστόσο το ολοκληρωτικό καθεστώς της Σοβιετικής Ένωσης να θεωρηθεί περισσότερο δημοκρατικό από το ναζιστικό ολοκληρωτικό καθεστώς;
Μήπως πράγματι, μια χαρά μπορεί να εξισωθεί ο ναζισμός με τον κομμουνισμό;
Κάτι τέτοιο θα προϋπέθετε καταρχήν πως η Σοβιετική Ένωση ήταν μια πραγματικά κομμουνιστική χώρα. Ακόμα και κάτι τέτοιο να ίσχυε, η συζήτηση δεν θα τελείωνε εδώ, αλλά τυχαίνει να μην ισχύει καν αυτό:
η Σοβιετική Ένωση υπήρξε ένα αποτυχημένο πείραμα, μια προσπάθεια εγκαθίδρυσης του κομμουνισμού που δεν ολοκληρώθηκε ποτέ.
Αυτός είναι και ο λόγος που ο ολοκληρωτισμός της Σοβιετικής Ένωσης δεν μπορεί να μπει στο ίδιο τσουβάλι με τον ναζιστικό ολοκληρωτισμό:
ο δεύτερος ήταν το αποτέλεσμα της επιτυχίας του ναζισμού, ο πρώτος το αποτέλεσμα της αποτυχίας του κομμουνισμού.
Αυτή ακριβώς η απόσταση σε επίπεδο εφαρμογής, κάνει την ταύτιση κομμουνισμού και ναζισμού με γνώμονα τη Σοβιετική Ένωση μια πρακτική που καταργεί τη λογική.
Να το πούμε απλά: η ιδανική κοινωνία που οραματίζεται ένας κομμουνιστής απέχει έτη φωτός από την κοινωνία της Σοβιετικής Ένωσης αλλά η κοινωνία που επιθυμεί ένας ναζί αποτυπώνεται πλήρως στη ναζιστική Γερμανία.
Και αυτό το συμπέρασμα είναι βασισμένο στον ορθολογισμό και όχι σε κάποια πολιτική αντίληψη. Ο Κυμπουρόπουλος φαίνεται πως μπορεί να κάνει εύκολα τον διαχωρισμό και αν και δεξιός δεν νομιμοποιεί ανορθολογικές ιδέες απλά επειδή τυχαίνει να είναι αντικομμουνιστικές. Λίγος ορθολογισμός γενικά, δεν έβλαψε ποτέ κανέναν…
menshouse.gr
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου