Τι παίζεται σ’ αυτές τις εκλογές…

Το αποτέλεσμα των ευρωεκλογών της ερχόμενης Κυριακής αναμένεται να παίξει καθοριστικό ρόλο στις εξελίξεις στην Ευρώπη τα επόμενα χρόνια

H απόφαση της Google πριν από λίγες μέρες να αποκλείσει τις συσκευές έξυπνων κινητών της κινέζικης Hauwei από τις μελλοντικές αναβαθμίσεις του λειτουργικού Android, στο πλαίσιο της κλιμάκωσης του εμπορικού πολέμου μεταξύ ΗΠΑ και Κίνας καταδεικνύει τα
νέα δεδομένα της γεωπολιτικής και οικονομικής αντιπαράθεσης.

Η κίνηση δείχνει πως αμερικάνικη εταιρεία που μέσω του λειτουργικού συστήματος ελέγχει το 90% της αγοράς των smartphones μπορεί να αποκλείσει και να οδηγήσει ακόμη και σε χρεοκοπία μια ανερχόμενη παγκόσμια εταιρεία τεχνολογίας.

Σκεφτείτε τι θα μπορούσε να συμβεί αν η Amazon, η Microsoft, η Apple, η Netfilx κλπ για διάφορους λόγους αποφάσιζαν να αποκλείσουν μια άλλη εταιρεία ή μια χώρα...

Τι θα συμβεί π.χ. αν μετά την Κίνα στο μάτι του "αμερικάνικου κυκλώνα”  που ακούει στο όνομα "Πρώτα η Αμερική" τεθεί η Ευρώπη;

Όσο και να μοιάζει απίθανο,  η Ευρώπη πληροί αρκετά κριτήρια ώστε να πάρει την θέση της  Κίνας ως πηγή της  "κακοδαιμονίας" των ΗΠΑ.

Το πρόβλημα που αντιμετωπίζουν οι ΗΠΑ  πηγάζει από το γεγονός πως τις τελευταίες δεκαετίες οι καλές δουλειές μεταναστεύουν εκτός ΗΠΑ και (και ιδίως στην Κίνα) με αποτέλεσμα  ολόκληρες παραγωγικές ζώνες και κοινωνικές κατηγορίες να ρημάζουν...

Το 2008 αυτό ήταν φανερό και από τα  οικονομικά στοιχεία όταν σύμφωνα με το Barron’s η πλεονάζουσα παραγωγή της Κίνας ανερχόταν στο 0,7% της παγκόσμιας παραγωγής. 

Τούτο σημαίνει σε απλά λόγια πως οι Κινέζοι παρήγαγαν περισσότερα απ’ όσα μπορούσαν να καταναλώσουν και το πλεόνασμα αυτό μετατρέπονταν σε εξαγωγές στον υπόλοιπο κόσμο και ιδιαίτερα τις ΗΠΑ.

"Στην Αμερική, οι καταναλωτές προσπάθησαν να αντισταθμίσουν τη μείωση του εισοδήματος με δανεισμό, η οποία βοήθησε προσωρινά στην απορρόφηση της πλεονασματικής παραγωγής της Κίνας" έγραφε ο Matthew C. Klein στο Barron’s της περασμένης εβδομάδας. 

Η χρηματοπιστωτική κρίση του 2008 όμως ανέτρεψε αυτά τα δεδομένα και η ηγεσία της Κίνας μπροστά στο ενδεχόμενο της ανεργίας και των κοινωνικών εντάσεων απάντησε με αύξηση των δαπανών και του δανεισμού.

 To γεγονός πως ο κρατικός σχεδιασμός κατασκεύασε περισσότερα στάδια, δρόμους και σταθμούς τραίνων απ’ όσα θα ήταν οικονομικά βιώσιμα είναι ένα άλλο θέμα. Για την ακρίβεια η κακή κατανομή των διαθέσιμων πόρων  είναι ένα πρόβλημα που κάποια στιγμή αργότερα θα πυροδοτήσει εκρήξεις. 

"Παράλληλα, οι εισαγωγές βασικών προϊόντων συνέχισαν να αυξάνονται, καθώς οι πλουσιότεροι Κινέζοι καταναλωτές αύξησαν τις δαπάνες τους για βενζίνη, κρέας και γαλακτοκομικά προϊόντα. 

Το καθαρό αποτέλεσμα είναι η υπερβολική παραγωγή της Κίνας να  συρρικνωθεί σε μόλις 0,1% της παγκόσμιας παραγωγής -όπου ήταν το 1999-2001".

Η μείωση της παγκόσμιας ανισορροπίας εξ αιτία της Κίνας έχει υποβαθμιστεί και τη θέση της έχει καταλάβει η Ευρώπη.

Μετρημένη σε δολάρια, η υπερβάλλουσα παραγωγή της Ιταλίας το 2018 ήταν μεγαλύτερη από την Κίνα. 

Η πλεονάζουσα παραγωγή από τα 19 μέλη της ζώνης του ευρώ ανέρχεται τώρα σε περίπου 0,6% της παγκόσμιας παραγωγής.

Προσθέστε στη Δανία, την Ελβετία και τη Σουηδία, οι οποίες έχουν γενικά παρόμοιες πολιτικές και το συνολικό πλεόνασμα της Ευρώπης ήταν μεγαλύτερο από ό,τι η Κίνα ήταν από το 2013. 

Η συνεχιζόμενη αύξηση του εξωτερικού πλεονάσματος της Ευρώπης δεν έχει καμία σχέση με την "ανταγωνιστικότητα" ή τις "μεταρρυθμίσεις". 

Οφείλεται κυρίως στη μείωση της ζήτησης στις χώρες της περιοχής μετά την κρίση του 2008.

Αν κοιτάξει κάποιος την εξέλιξη της σχέσης χρέους ως προς το ΑΕΠ στην Ευρωζώνη αυτό μειώνεται μετά το 2015 ενώ στις ΗΠΑ και την Κίνα αυξάνεται.

Ενώ, η Κίνα απαντάει στον εμπορικό πόλεμο των ΗΠΑ με απαγόρευση εξαγωγής "σπάνιων γαιών" που είναι απαραίτητα για την ανάπτυξη νέων τεχνολογιών, είναι θέμα χρόνου η αντιπαράθεση να μεταφερθεί από τον Ειρηνικό στον Ατλαντικό. 

Η Ευρώπη, εν αντιθέσει με την Κίνα, δεν διαθέτει μια ενιαία ισχυρή διοίκηση προκειμένου να μπορεί να απαντήσει το ίδιο αποτελεσματικά.

Επιπλέον το ανερχόμενο ακροδεξιό ρεύμα σε όλες τις χώρες δεν κρύβει τους απευθείας δεσμούς χειραγώγησης από τη Ρωσία αλλά και τις ΗΠΑ. Στρατηγικοί σύμβουλοι και συνεργάτες του προέδρου Τραμπ βρίσκονται στην Ευρώπη προκειμένου να βοηθήσουν τα "ευρωσκεπτικιστικά" κόμματα.

Τη δεκαετία του ’30 μετά το κραχ του ’29 η οικονομική κρίση οδήγησε σε εμπορικές και νομισματικές αντιπαραθέσεις οι οποίες χειροτέρεψαν τις συνθήκες. Η ενίσχυση των δυο άκρων του πολιτικού φάσματος ήταν επίσης ένα χαρακτηριστικό της περιόδου.

Το αποτέλεσμα των ευρωεκλογών της ερχόμενης Κυριακής αναμένεται να παίξει καθοριστικό ρόλο στις εξελίξεις στην Ευρώπη τα επόμενα χρόνια. 

Οι ανατροπές που έχουν δρομολογηθεί είναι τεράστιες και οι κραδασμοί θα αγγίξουν όλες τις πτυχές της οικονομικής, πολιτικής και κοινωνικής ζωής.

Σε αυτό το τοπίο ο "υπαρκτός ελληνισμός" ασχολείται με τους "Θύμιους" των συντεχνιών και τα προεκλογικά επιδόματα του Αλέξη τα οποία όπως έχει αποδείξει μετεκλογικά παίρνει  πίσω στο πολλαπλάσιο. 

kostas.stoupas@capital.gr