Τα δέκα βήματα της ευτυχίας

Γενετική προδιάθεση, προϊόν τύχης ή σκληρής δουλείας; 

Τι είναι τελικά η χαρά στη ζωή του ανθρώπου, το κίνητρο ή το αποτέλεσμα των συμπεριφορών του;

Νευροεπιστήμονες και ψυχολόγοι συμφωνούν πως
δεν πρόκειται για μόνιμη κατάσταση, αλλά για μια αλληλοδιαδοχή ευχάριστων στιγμών και μικρών αισθητηριακών ικανοποιήσεων, οι οποίες και μεταφράζονται σαν διέγερση διάφορων περιοχών του εγκεφάλου.

Στην πράξη όμως πως μπορεί κάποιος να γίνει χαρούμενος; 

Είναι θέμα γονιδίων, συνθηκών ή μήπως αντίληψης;

Σύμφωνα με την Sonja Lyubomirsky, ερευνήτρια της ψυχολογίας της χαράς στο Πανεπιστήμιο της Καλιφόρνια, η ευτυχία στη ζωή των ανθρώπων «συγκαθορίζεται» από τρεις παραμέτρους.
Στο μεγαλύτερο ποσοστό 50% από τη γενετική προδιάθεση στη χαρά, κατά 10% από τις συνθήκες της ζωής και σε ποσοστό 40% από το σύνολο των συνειδητών πράξεων που έχουν ως στόχο την ευχαρίστηση.

Πρέπει άραγε η χαρά να είναι το κίνητρο ή το αποτέλεσμα των συμπεριφορών;

Συμβαίνει συχνά ενώ αναζητάμε τη χαρά ως αποτέλεσμα των συμπεριφορών μας, να πέφτουμε στην παγίδα του να κάνουμε πράγματα με το κίνητρο ότι θα μας κάνουν χαρούμενους. Στην πραγματικότητα όμως, όταν κάνουμε κάτι «στημένα» και όχι αυθόρμητα επειδή το αγαπάμε πραγματικά, πολύ συχνά δεν οδηγούμαστε στη χαρά, αλλά στην απογοήτευση. Αυτό συμβαίνει γιατί η υπερπροσπάθεια με κίνητρο το να είμαι «μηχανικά» χαρούμενος πολύ συχνά ματαιώνεται, αφού η χαρά ως αποτέλεσμα έρχεται μόνο όταν διατηρώ μια ισορροπημένη σχέση με τον εαυτό μου και τους γύρω μου χωρίς να χρειάζεται να κάνω ιδιαίτερα πράγματα, παρά μόνο εκείνα τα απλά και καθημερινά που μου φέρνουν χαρά.

Σε καμιά περίπτωση ο δείκτης πρόβλεψης της χαράς δεν συνδέεται με τα χρήματα, τα υλικά αγαθά, την αναγνώριση, ή την επαγγελματική επιτυχία, αλλά με τη διατήρηση ουσιαστικών κοινωνικών σχέσεων και βέβαια με την αυτό-εκτίμηση και την αγάπη για τον εαυτό μας.

Πόσο επηρεάζει το χρήμα τους δείκτες της χαράς;

Παρόλο που σύμφωνα με τη κοινή λογική το χρήμα παρέχει στο άτομο τις «δυνατότητες» που έχει ανάγκη για να ικανοποιήσει τα «θέλω» του, πολύ συχνά φαίνεται πως το κυνήγι του χρήματος δε συνδέεται με τη χαρά, αλλά με μια διαρκή και εξελισσόμενη αίσθηση ανικανοποίητου. Εμπειρία και επιστημονικές έρευνες συμφωνούν πως ευτυχία και πλούτος όχι μόνο δεν ταυτίζονται, αλλά πολλές φορές αλληλοεξουδετερώνονται.

Αν και σε γενικές γραμμές οι πληθυσμοί των πλουσιότερων κρατών τείνουν να είναι ευτυχέστεροι από αυτούς των φτωχότερων, οι έρευνες λένε πως από κάποια τιμή και πάνω, ο πλούτος έχει ελάχιστη επιρροή στην ευτυχία των πολιτών. Αυτό οφείλεται στην τάση που έχουν οι άνθρωποι να προσαρμόζονται γρήγορα στις νέες συνθήκες και να αφομοιώνουν αστραπιαία καλές ή κακές αλλαγές. 

Εμπειρία και έρευνες συμφωνούν πως όσα παραπάνω και αν αποκτήσει κάποιος, πάντα θα θέλει περισσότερα. Όχι πια από ανάγκη αλλά εξαιτίας της αίσθησης του ανικανοποίητου, επιβεβαιώνοντας την παλιά θεωρία του «ηδονιστικού ηλεκτρικού διαδρόμου» σύμφωνα με την οποία το άτομο τρέχει κυνηγώντας την ευτυχία, μόνο και μόνο για να ανακαλύψει κάποια στιγμή ότι τελικά βρίσκεται συνεχώς στο ίδιο σημείο.

Τι μπορεί να βοηθήσει στην επίτευξη της ευτυχίας;

Πέρα από την αλλαγή και την υιοθέτηση ενός θετικού τρόπου και περιεχομένου σκέψης, η εφαρμογή κάποιων απλών τεχνικών μπορούν να βοηθήσουν να αισθανόμαστε καλύτερα και εξελικτικά να συμβάλλουν στην επίτευξη της ευτυχίας, υπό τον όρο να καταλάβουμε ότι η ευτυχία δεν είναι παγιωμένη κατάσταση, αλλά επιλογή. 

Καθένας οφείλει να φτιάχνει μόνος του τις συνθήκες της ευτυχίας του σύμφωνα με τα δικά του κριτήρια. 

Ξεκίνα λοιπόν ως εξής.

1. Δώσε θετικό νόημα στην καθημερινότητα.

2. Βάλε μικρούς και εφικτούς στόχους.

3. Ενεργοποίησε όλες σου τις δυνατότητες για να τους πετύχεις.

4. Ασχολήσου με ότι αγαπάς.

5. Υιοθέτησε έναν υγιεινό τρόπο ζωής.

6. Μη συγκρίνεις τη ζωή σου με αυτή των άλλων.

7. Απόφυγε αρνητικές σκέψεις και υποθέσεις.

8. Πρόσφερε τη βοήθεια σου.

9. Χαμογέλα!

10. Ζήσε τις εμπειρίες που ονειρεύεσαι.

Ειρήνη Μεσσήνη

Συμβουλευτική Ψυχολόγος

irinimessini(at)gmail.com

 απο το neolaia.gr