Μια πολύ ενδιαφέρουσα συζήτηση με έναν οπαδό της δραχμής

Ο διευθυντής του
Capital.gr  Θανάσης Μαυρίδης σε μια πολύ ενδιαφέρουσα συζήτηση με έναν οπαδό της δραχμής.

Αναγνώστης μου έστειλε μία επιστολή με θέσεις υπέρ της δραχμής.
Είναι θέσεις ανάλογες με εκείνες που έχουν αρκετοί  άνθρωποι σε αυτή την χώρα.
Μπορεί να έχουν δίκιο. Δεν το πιστεύω, αλλά αυτό δεν σημαίνει ότι η κάθε άποψη δεν είναι σεβαστή.

 Έχει τις απόψεις του κι εγώ τις δικές μου. Η αρχή ενός διαλόγου, ο οποίος θα μας απασχολήσει έντονα τους επόμενους μήνες:
Ευρώ ή δραχμή;

-«Σας παρακολουθώ (όσο βέβαια είναι ανθρωπίνως δυνατό!) στο δελτίο του Ευαγγελάτου και στην αρθρογραφία σας, και πλέον δίνετε την εντύπωση στο κοινό που σας ακούει, ότι εκπροσωπείτε άλλον ένα δημοσιογράφο που από μνημονικός και συντηρητικός, τώρα πλέον και πολύ αργά θα επισημάνω, αντιλαμβανόμενος το μέγεθος της καταστροφής, θα γίνετε άλλος ένας πολέμιος του μνημονίου!

Σε συνέχεια του τελευταίο άρθρου σας, θεωρώ σκόπιμο να σας απαντήσω, όχι τόσο για να εκφράσω την αντίθεσή μου στα όσα υποστηρίζετε, σε ορισμένα συμφωνώ, αλλά μπορείτε να εκλάβετε την επικοινωνία μου, ως αφορμή μιας συζήτησης σε οικονομική βάση, και έξω από αυτά που σκόπιμα πρέπει να ακούγονται στα δελτία, σύμφωνα με την δημοσιογραφική δεοντολογία της τηλεόρασης, αλλά και των κυβερνητικών προσταγμάτων για ομαλότητα που όλοι σας πιστά ακολουθείτε για να μην τρομοκρατούνται οι αθώοι πολίτες, όπου τελικά επιτυγχάνετε το αντίθετο ακριβώς.

Είσαι εμφανώς κατά της δραχμής και η γνώμη σου είναι σεβαστή, αλλά η άποψη σου παραμένει αναιτιολόγητη. Επειδή όμως μέχρι σήμερα, και στο εν λόγω άρθρο σας επικαλείστε για πολλοστή φορά, επιλέγετε την τρομοκρατική άποψη περί πετρελαίου, φαρμάκων, και τροφίμων, είναι καιρός να τα συζητήσουμε λεπτομερέστερα και ένα - ένα.

Προηγουμένως όμως ας δούμε το κεντρικό θέμα που είναι το ευρώ και η Ευρώπη. Μοιραία το πρόβλημα της ευρωπαϊκής οικονομίας μας οδηγεί σε διάλυση της Ευρωζώνης ή σε διαχωρισμό μεταξύ Βορρά και Νότου. Με δεδομένη και ανεφάρμοστη την πολιτική ένωση στην Ευρώπη, η συζήτηση περιορίζεται στην Τραπεζική Ένωση με το παρόν καθεστώς. Βρίσκεται σκόπιμη την συζήτηση για 27 κράτη - μέλη μιας αρχικά απλής εμπορικής συμφωνίας της Ρώμης που ήταν η μετάλλαξη της αρχικής συμφωνίας του άνθρακα και του χάλυβα, σήμερα όλες οι ευρωπαϊκές χώρες να διατηρούν αυτόνομες κυβερνήσεις, νομοθεσίες, κανόνες ασφάλειας, στρατιωτικές συνθήκες διαφοροποιημένες, παιδεία και υγεία και να συνεχίζουμε μια συζήτηση για ομόσπονδη ενοποίηση; Εγώ δεν συμφωνώ σε αυτό!

Η οικονομική ενοποίηση προηγήθηκε της πολιτικής, έγινε βιαστικά, το ευρωομόλογο δεν αποτέλεσε στήριγμα στο ευρώ-νόμισμα και η διαφορετικότητα των οικονομικών των κρατών - μελών μας έφερε, χάριν των προβληματικών αγορών, όχι μόνο εμάς σε κρίση, αλλά και την ίδια την Γαλλία. Άρα η σύσταση του ευρώ έγινε λάθος, και καλό θα ήταν όταν μιλάτε να αποδίδετε την αναλογούσα ευθύνη σε αυτούς που την έχουν, δηλαδή τους πολιτικούς, απλά διότι εγώ που έχω σήμερα ευρώ στην τσέπη μου δεν φταίω. Συνεπώς, κάποιος θα πρέπει να με αποζημιώσει για την ζημιά που έχω πάθει! Αυτό δεν το λέει κανένας σας !

Εάν ακόμα πιστεύετε σε μια ομοσπονδιακή πολιτική ένωση μέσα στα επόμενα 50 έως 100 χρόνια με την οποία η ευρωπαϊκή οικονομία θα βασίζεται στο ευρώ μέχρι τότε, οι λαοί της Ευρώπης θα υποστούν τόσο σημαντικές κοινωνικές συνέπειες όπου τα κράτη - μέλη Έθνη είναι αμφίβολο αν θα αντέξουν. Δεν γνωρίζω αν η ελληνική ταυτότητα σας λέει κάτι, εγώ πάντως δεν προτίθεμαι να την απαρνηθώ και έτσι θα συνεχίσω να μεγαλώνω τον γιο μου!

Ας επιστρέψουμε όμως στα κεντρικά σημεία της διαφωνίας μας, πρώτα από όλα στο πετρέλαιο,  όπως πολύ καλά γνωρίζετε το συνολικό δυναμικό των τεσσάρων διυλιστηρίων της χώρας είναι πλεονασματικό έναντι της συνολικής κατανάλωσης στη χώρα, η τιμή βάσης του αργού εξαπανέκαθεν ήταν σε δολαριακή βάση, και η φορολογία στη χώρα παραμένει τριπλάσια της αξίας των παραγομένων προϊόντων, ειλικρινά δεν βλέπω που προκύπτει θέμα, πέραν της αξίας της υποτίμησης εν προκειμένω της νέας δραχμής;

Σύμφωνα με όλες τις υπάρχουσες μελέτες αρχικά θα κυμανθεί περί το 50% και στη συνέχεια αναμένεται να κυμανθεί μεταξύ 80% και 100%. 
Για τα φάρμακα δεν γνωρίζω λεπτομερώς αλλά εκτιμώ ότι θα ισχύει κάτι ανάλογο σύμφωνα με τις παραγωγικές δυνατότητες της χώρας, αλλά το ισοζύγιο εισαγωγών εξαγωγών θα είναι βεβαίως ελλειμματικό και θα μπορούσε διαχρονικά να βελτιωθεί σημαντικά περαιτέρω.
 Για τα τρόφιμα επίσης, προσωρινά το ισοζύγιο θα είναι ελλειμματικό αλλά ποτέ δεν κατάλαβα γιατί εισάγουμε μαγιονέζες, λαχανάκια Βρυξελλών και Gouda, τα ερυθρά κρέατα είναι ένα θέμα, που σήμερα δεν αποτελεί κανένα πρόβλημα όταν η μέση ελληνική οικογένεια το έχει περιορίσει στις μια έως δυο φορές την εβδομάδα. 
Πάντως ο αθρόες εισαγωγές οπωροκηπευτικών είναι αυτές που ευθύνονται όσο και οι μεσάζοντες για την σημαντική μείωση της γεωργικής παραγωγής στη χώρα.

Όλα διορθώνονται και όλα ξανακτίζονται αρκεί να εκμεταλλευτούμε τα όσα μάθαμε από την κρίση, και να επανατοποθετηθούν οι βάσεις. Σας θυμίζω την ιστορία με τα χοιρινά, τη σε όλους μας γνωστή φράση ΄τρώτε καλό και ελληνικό χοιρινό΄ για να μην ξεχνιόμαστε.
Οι ανεξέλεγκτες εισαγωγές βύθισαν την χώρα, σε συνδυασμό με την  μεθοδευμένη αποβιομηχάνιση, και την εγκατάλειψη της υπαίθρου. Όσοι συνεχίζουν και πιστεύουν ότι η ελεύθερη οικονομία, δικαίως μετατράπηκε σε ανοικτή οικονομία με την ελεύθερη διακίνηση κεφαλαίων που αποτελεί τον πυλώνα της φοροδιαφυγής στηριζόμενη στις Offshore. Πολλοί βεβαίως δεν σκοπεύουν να παραδεχτούν ούτε τις τριγωνικές τιμολογήσεις των πολυεθνικών, ούτε σκοπεύουν να αντιληφτούν το πραγματικό μέγεθος της ζημιάς που υπέστη η χώρα από την αφορολόγητη εξαγωγή συναλλάγματος των μεταναστών.
Σήμερα κτίζεται ολόκληρη η Αλβανία με τα χρήματα που έφυγαν από την χώρα, αλλά και των λοιπών μεταναστών, και εμείς συζητούμε εντελώς υποκριτικά και περί άλλα τυρβάζουμε.

Αγαπητέ Θανάση, όταν οι σύμμαχοι σου σε υποχρεώνουν να αγοράζεις εξοπλιστικά προγράμματα και εσύ παράγεις πορτοκάλια κλπ, θα είσαι στον αιώνα τον άπαντα ελλειμματικός!
Η βελτίωση του ισοζυγίου εξωτερικών πληρωμών και κατ΄ επέκταση τα πραγματικά συναλλαγματικά πλεονάσματα δεν θα έρθουν με το ευρώ.
Θα προκύψουν από την Ναυτιλία, τον Τουρισμό, και κυρίως από τον περιορισμό των ανεξέλικτων εισαγωγών στην χώρα. Σε διαφορετική περίπτωση σε λίγα χρόνια όλα θα είναι κινέζικα, όλα που θα τρώμε θα είναι εισαγόμενα, η χώρα θα μετατραπεί σε κρανίου τόπος, με μπόλικο ήλιο.

Οι εισαγωγές είναι το πρόβλημα και όχι οι εξαγωγές!  
Οι εξαγωγές θα προκύψουν από την ανταγωνιστική υποτιμημένη δραχμή! Η υποτιμημένη κοινωνία είναι η πτωχευμένη και η εξαθλιωμένη κοινωνία. 

Ποτέ στην οικονομική ιστορία η εξαθλιωμένη κοινωνία δεν μετεξελίχτηκε σε ανταγωνιστική οικονομία!

Σταματήστε να παραμυθιάζετε τον κόσμο, οι περισσότεροι σήμερα και βιώνουν και καταλαβαίνουν. Οικονομική ανάπτυξη χωρίς κρατικές δαπάνες δεν έγινε ποτέ και πουθενά!
 Ειδικότερα σε μια περίοδο όπου οι επενδύσεις είναι εντάσεως κεφαλαίου! Ιδιωτικές επενδύσεις εντάσεως εργασίας σε μια χώρα όπου η απασχόληση έχει εκτροχιαστεί είναι ΄όνειρο θερινής νυκτός΄!  

Ν.Π.»

Η ΑΠΑΝΤΗΣΗ ΤΟΥ ΘΑΝΑΣΗ ΜΑΥΡΙΔΗ

Η Ευρώπη είναι το πρόβλημα

Θα συμφωνήσουμε στο εξής:
Το πραγματικό πρόβλημα της Ευρώπης είναι η ίδια η Ευρώπη.
Χαρακτηριστικό είναι το θέμα των επιτοκίων.
Ο πλούσιος Βορράς έχει χαμηλότερα επιτόκια από τον δοκιμαζόμενο Νότο, όταν θα έπρεπε να εξασφαλίζει τη χρηματοδότηση του Νότου με χαμηλά επιτόκια. Πράγμα το οποίο δεν συμβαίνει.
Το αντίθετο, ο Βορράς εκμεταλλεύεται την κρίση στο Νότο για να εξασφαλίζει μόνο για τον εαυτό του χαμηλά επιτόκια. Όσο όμως η σημερινή κατάσταση συνεχίζεται, τόσο οι δύο πλευρές θα απομακρύνονται η μία από την άλλη και το ρήγμα θα βαθαίνει.

Ένα δεύτερο πρόβλημα, το οποίο σχετίζεται και πάλι με την Ευρώπη, είναι ότι η Γηραιά Ήπειρος χάνει χρόνο με το χρόνο τη λάμψη της, επειδή νέες οικονομικές και πολιτικές δυνάμεις αναδύονται, όπως οι χώρες του BRIC. 

Η Ευρώπη πριν λίγα χρόνια αντιπροσώπευε το 25% του παγκόσμιου ΑΕΠ. 
Σήμερα αντιπροσωπεύει μόλις το 16%, με την τάση να ωθεί αυτό το ποσοστό ακόμη χαμηλότερα. 
Η Ευρώπη, λοιπόν, έχει πρόβλημα ταυτότητας και την ίδια στιγμή τα κράτη - μέλη της ΕΕ δεν τολμούν να κάνουν μεγάλες υπερβάσεις. Ο καθένας προσπαθεί να περιφρουρήσει τα κεκτημένα του...

Ο κ. Παπαδημούλης είχε δηλώσει ότι ένα από τα μεγαλύτερα πιθανά προβλήματα είναι να βρεθούμε μπροστά σε μεγάλες πολιτικές και οικονομικές αλλαγές στην Ευρώπη και πολύ σωστά είχε επισημάνει  την έλλειψη ενός εθνικού σχεδίου για ένα τέτοιο ενδεχόμενο.
 Ο κίνδυνος είναι υπαρκτός, όσο η Γερμανία επιμένει να βλέπει τα πράγματα με τον τρόπο που τα βλέπει μέχρι σήμερα.

Πρωτόγνωρες καταστάσεις

Όσοι αναφέρονται στην πιθανότητα επιστροφής στην δραχμή, έχουν ως δεδομένα πράγματα που έχουν γνωρίσει στο παρελθόν. Παραγνωρίζουν, όμως, το γεγονός ότι στην προκειμένη περίπτωση έχουμε να κάνουμε με πρωτόγνωρες καταστάσεις. 
Δεν έχει συμβεί μέχρι σήμερα να φεύγει ένα μέλος από την ευρωζώνη. Πρώτη φορά θα συμβεί...

Κατ΄ αρχάς, θα πρέπει να σημειώσουμε ότι είναι τελείως διαφορετικό πράγμα να φύγουμε από το ευρώ και να πάμε σε ένα νέο νόμισμα με την συναίνεση και την βοήθεια της Ευρώπης και τελείως διαφορετικό να το αποφασίσουμε μόνοι μας και έχοντας απέναντί μας την Ευρώπη.

Το να υποστηρίζει κανείς ότι και στις δύο περιπτώσεις η αρχική υποτίμηση του νέου νομίσματος θα είναι της τάξης του 50% και ότι θα περιοριστεί στην συνέχεια στο 80% είναι επιπόλαιο και ανεύθυνο.
Θα μπορούσε να επιβεβαιωθεί ένα τέτοιο σενάριο μόνο στην περίπτωση που η Ευρώπη βοηθούσε με ένα νέο μεγάλο πακέτο βοήθειας για να περάσουμε ομαλά από το ένα νόμισμα στο άλλο.
 Κι εδώ αρχίζουν τα μυστήρια.
 Οι οπαδοί της δραχμής γνωρίζουν ότι σε μία τέτοια περίπτωση θα χρειαστεί ένα νέο και πιο δυσβάστακτο μνημόνιο σε σχέση με το σημερινό. 
Το γνωρίζουν, αλλά το αποκρύπτουν από τον κόσμο.

Κι υπάρχει κι ένα ακόμη ερώτημα:
Για ποιόν λόγο η Ευρώπη να χρηματοδοτήσει ένα νέο νόμισμα;
Αν ήθελε να δώσει μία νέα βοήθεια στην Ελλάδα θα μπορούσε να το κάνει με ευρώ, έχοντας με τον τρόπο αυτό περισσότερα οφέλη και για τις δύο πλευρές.
Προσωπικά δεν πιστεύω ότι η Ευρώπη είναι διατεθειμένη να δώσει ούτε ένα ευρώ στην Ελλάδα, αλλά αυτό είναι ένα άλλο θέμα συζήτησης.

Το άλλο σενάριο είναι να πάμε στην δραχμή δίχως την βοήθεια και στην συναίνεση της Ευρώπης.
Τι θα γίνει, τότε, με τις υποχρεώσεις μας έναντι των δανειστών μας;
Έναντι, δηλαδή, των άλλων λαών της Ευρώπης;
 Θα τους πληρώνουμε;

Ένα νόμισμα έχει όση αξία του δίδουν οι συναλλασσόμενοι.
Η νέα δραχμή θα έχει αξία αν υπάρχει εμπιστοσύνη στην ελληνική οικονομία, στις προοπτικές της και στο νόμισμά της.
Πιστεύει κανείς ειλικρινά ότι θα είμαστε σε μία αντιπαράθεση με την Ευρώπη κι εκείνη θα εμπιστεύεται το νέο μας νόμισμα; Ποιος λογικός άνθρωπος μπορεί να δεχτεί τέτοιες επικίνδυνες ακροβασίες;   
Πιστεύει κανείς ότι εμείς θα τυπώνουμε δραχμές και με αυτές θα αγοράζουμε όσα προϊόντα και αγαθά επιθυμούμε; 
 Μακάρι να μπορούσε να συμβεί, αλλά ξέρουμε όλοι μας καλά ότι αυτά τα σενάρια δεν έχουν σχέση με την πραγματικότητα.
 
Η ανάπτυξη

Κι εδώ έχουμε να κάνουμε με ορισμένες καταστάσεις που δεν έχουμε συναντήσει στο παρελθόν.
Το ρόλο που θα έπρεπε να παίξει στο παρελθόν το κράτος καλείται σήμερα να τον αναλάβει η Ευρώπη.
Γι΄ αυτό και πολλές φορές αναφερόμαστε σε ένα νέο σχέδιο Μάρσαλ.
Το πρόβλημα όμως είναι ότι η Ευρώπη δεν θέλει να το κάνει.
Κι από την άλλη η Ευρώπη, ακόμη κι αν ήθελε να προχωρήσει σε ένα νέο σχέδιο Μάρσαλ, δεν εμπιστεύεται το ελληνικό πολιτικό σύστημα για να διαχειριστεί ένα τέτοιο πακέτο. Είμαστε μπροστά σε αδιέξοδο.

Τι μπορούμε να κάνουμε για να αποφύγουμε αυτό το αδιέξοδο; 
 Πιστεύω ειλικρινά ότι τα πράγματα θα ήταν τελείως διαφορετικά αν οι πολιτικές δυνάμεις της χώρας μπορούσαν να συνεννοηθούν και να συντάξουν ένα εθνικό σχέδιο εξόδου από την κρίση.
Πέρα από το πολιτικό όφελος μιας τέτοιας κίνησης (η αδράνεια του Βορρά έναντι του ελληνικού προβλήματος θα προκαλούσε σοβαρό πολιτικό πρόβλημα στη Γερμανία και στους δορυφόρους της), θα δημιουργούσε ταυτόχρονα μία αίσθηση ασφάλειας στους διεθνείς επενδυτές.

Η χώρα χρειάζεται περισσότερα από 60 δισεκατομμύρια ευρώ.
Περισσότερα, δηλαδή, από όσα δάνεια βρίσκονται σήμερα σε καθυστέρηση στο ελληνικό τραπεζικό σύστημα.
 Μόνο μέσα σε ένα περιβάλλον ασφάλειας και διαφάνειας θα μπορούσαν να συγκεντρωθούν τόσα πολλά λεφτά.

Ξέρει κανείς έναν άλλο δρόμο; Να τυπώσουμε λεφτά και να ρίξουμε στην αγορά;
Τι νόημα έχει να πετάει κανείς στον δρόμο χαρτονομίσματα δίχως αξία;

Ένα ενδιαφέρον θέμα που βάζει επίσης ο φίλος μας είναι εκείνο της αποβιομηχάνισης και της γεωργικής παραγωγής.
 Το 1981 καλύπταμε το 95% των αναγκών μας σε αγροτικά προϊόντα. 
Σήμερα η σχέση αυτή είναι η αντιστρόφως ανάλογη!!! 
Ποιος φταίει γι΄ αυτό; 
Το μνημόνιο ή η Μέρκελ; 
Η μικρή Ελλάδα είχε κάποτε κάποιες μικρές βιομηχανίες. 
Αυτές έφυγαν από την χώρα για λόγους που όλοι μας ξέρουμε πολύ καλά. Τι άλλαξε για να έρθουν και πάλι πίσω; Θα είμαστε ως χώρα πιο φιλική στις επενδύσεις επειδή θα έχουμε δραχμή; 

Και μία παρατήρηση περί μνημονίου:
 Με τα όσα λένε διάφοροι φίλοι κοντεύουμε να πιστέψουμε ότι το μνημόνιο έφερε σε αυτή την χώρα την χρεοκοπία και όχι η χρεοκοπία το μνημόνιο...

Θανάσης Μαυρίδης

thanansis.mavridis@capital.gr