Ο ΑΙΦΝΙΔΙΑΣΜΟΣ στον πόλεμο, που θα μας αιφνιδιάσει νομοτελειακά…

«Κανένα στρατιωτικό σχέδιο δεν επιβιώνει της πρώτης επαφής με τον εχθρό»
Helmut Von Moltke, the Elder
 

Στις αρχές της δεκαετίας του 1800, ο Ναπολέων Βοναπάρτης αποστέλλει στρατό στην Ισπανία, με σκοπό να διευθετήσει τα εκεί ζητήματα, και να στερήσει από τη

Μεγάλη Βρετανία έναν ακόμη σύμμαχο. Η Ισπανία αποτελεί πλέον σκιά του παλιού της εαυτού, και όπως θα περίμενε κανείς, ο – τακτικός στρατός της – θα ηττηθεί κατά κράτος. Αυτό όμως δεν απέτρεψε στους Ισπανούς να συνεχίσουν τα μάχονται, σε αυτό που αργότερα θα μείνει γνωστό ως “guerrilla warfare”, δηλαδή «μικρός πόλεμος».

Του Σώζοντα Α. ΛΕΒΕΝΤΟΠΟΥΛΟΥ (MSc, PhDc)
Managing Director ZONOS SYSTEMS

Μερικά χρόνια αργότερα, ο Κωνσταντίνος Κανάρης θα εφορμήσει με το πυρπολικό του ενάντια στην τούρκικη ναυαρχίδα, σε μια τολμηρή αλλά και επιτυχημένη επιχείρηση. Αν και τα πυρπολικά δεν ήταν κάτι νέο –για την ακρίβεια ήταν κάτι απαρχαιωμένο μέχρι τότε– η τόλμη, η διορατικότητα και η ναυτοσύνη του Κανάρη και των συντρόφων του, ήταν παράγοντες που οδήγησαν στην επιτυχία. 

Σχεδόν έναν αιώνα μετά, οι γερμανικοί μηχανοκίνητοι σχηματισμοί θα ξεχυθούν σε όλη τη βόρεια Ευρώπη. Το ενδιαφέρον είναι ότι η Γερμανία απέχει ακόμα αρκετά στο να γίνει σοβαρή αρματική δύναμη. Η λεπτομέρεια που κάνει τη διαφορά είναι η αγαστή συνεργασία μεταξύ της Luftwaffe και των μηχανοκίνητων σχηματισμών, η οποία ολοκληρώνεται σε μια εντελώς καινοτόμο μορφή πολεμικών επιχειρήσεων, το blitzkrieg.

Η εκτενής αυτή εισαγωγή, η οποία περιγράφει ένα ελάχιστο μόνο κομμάτι από την επινοητικότητα που έχει επιδειχθεί στις στρατιωτικές επιχειρήσεις ανά τους αιώνες, θέτει το πλαίσιο γύρω από τις τρέχουσες εξελίξεις στη Μέση Ανατολή, με τη Χαμάς (07/10/2023) και τη Χεζμπολαχ (08/10/2023) να εξαπολύουν αιφνιδιαστικές -κυρίως η πρώτη- επιθέσεις εναντίον στόχων εντός του Ισραήλ. Αν και το γεγονός αυτό καθ’ εαυτό δεν είναι πρωτόγνωρο, αυτό που έχει κάνει εντύπωση είναι η έκταση και η ένταση των επιθέσεων, η αδιάκριτη στοχοποίηση στρατιωτικών και μη στόχων (άμαχοι, τραυματίες, κλπ.) αλλά κυρίως, οι ευφάνταστοι τρόποι με τους οποίους η Χαμάς μετουσιώνει αυτές τις επιθέσεις.

Πέρα από τη χρήση UAV ως ιπτάμενου πυροβολικού, κάτι το οποίο έχουμε δει να υλοποιείται κατά κόρον στην Ουκρανία τους τελευταίους μήνες, είδαμε τη χρήση αλεξίπτωτων πλαγιάς με κινητήρα, την καθολική χρήση πολιτικού τύπου οχημάτων (επίσης κάτι το οποίο αποτελεί κοινό γνώρισμα σε χαμηλής έντασης περιφερειακές συγκρούσεις), ενώ ακόμα και ο τρόπος με τον οποίο εκδηλώθηκαν αυτές οι επιθέσεις, δεν αποτελεί κάτι που πολλοί θα χαρακτήριζαν ως «ορθή στρατιωτική πρακτική». Ακόμα και το χρονικό σημείο της επίθεσης δεν θα πρέπει να διαφεύγει της προσοχής, ειδικά σε ένα γεωπολιτικό και γεωστρατηγικό περιβάλλον το οποίο βρίσκεται σε διαδικασία ανακατάταξης. Διότι όπου υπάρχουν ανακατατάξεις, υπάρχουν και «σεισμικά» φαινόμενα.

 Οι τρέχουσες επιχειρήσεις στο Ισραήλ, έρχονται να προστεθούν σε μια μακρά σειρά από συγκρούσεις τα τελευταία χρόνια, οι οποίες έρχονται να αλλάξουν ή μάλλον έρχονται να υπενθυμίσουν με έμφαση ότι ο πόλεμος και οι στρατιωτικές επιχειρήσεις δεν ήταν ποτέ δομημένες κάτω από ασφυκτικά πλαίσια. Αντίθετα, ο πόλεμος παρέχει με έναν εξαιρετικά κυνικό τρόπο, το κατάλληλο πεδίο ώστε η καινοτομία και η «επαναστατική σκέψη» να υλοποιηθούν με τρόπο που δεν επιδέχεται αμφισβήτησης.

Πριν μερικές ημέρες ολοκληρώθηκε (τουλάχιστον στο μεγαλύτερο μέρος της) η ΤΑΜΣ ΠΑΡΜΕΝΙΩΝ 2023. Δυστυχώς για μια ακόμη φορά, οι Ένοπλες Δυνάμεις κινήθηκαν με βάση την πεπατημένη και «εκ του ασφαλούς». Είναι φανερό ότι οι στρατιωτικές επιχειρήσεις εισέρχονται στην εποχή των υβριδικών απειλών, οι οποίες απαιτούν συμβατικές μέθοδοι και όπλα να χρησιμοποιούνται με αντισυμβατικό τρόπο. 

Η θρησκευτική προσήλωση σε δόγματα και πεποιθήσεις οι οποίες πλέον θεωρούνται από πολλούς ως παρωχημένες και η αδυναμία έγκαιρης προσαρμογής στα σύγχρονα δεδομένα, αποτελεί απλά συνταγή για καταστροφή.

Υπάρχουν πάρα πολλά σενάρια και ενδεχόμενα τα οποία θα μπορούσαν να εξεταστούν, και τα οποία δεν είναι του παρόντος. Είναι σημαντικό όμως να γνωρίζουμε ότι κανένα σχέδιο, όσο άρτιο και να είναι δεν πρόκειται να «επιβιώσει». Η προσαρμοστικότητα, η ευκαμψία, η καινοτομία και η αντισυμβατική σκέψη θα πρέπει να είναι οι βασικοί πυλώνες που θα χτιστούν οι ένοπλες δυνάμεις του μέλλοντος.

defence-point.gr