Αποστολικό Ανάγνωσμα Κυριακής Ι' Ματθαίου

(Α΄ Τιμ. β΄, 1 -7)

Σήμερα πρώτη Σεπτεμβρίου, ἀγαπητοί μου ἀδελφοί, εἶναι ἡ ἀρχή τοῦ νέου Ἐκκλησιαστικοῦ ἔτους, ἡ ἀρχή τῆς Ἰνδίκτου, ὅπως σημειώνει τό Ἐκκλησιαστικό ἡμερολόγιο. 

 

Τά τροπάρια πού ψάλλονται στήν Ἐκκλησία μας σήμερα εἶναι σχετικά μέ τήν ἀρχή τοῦ νέου ἐκκλησιαστικοῦ ἔτους καί τήν ἐπίκληση στό Θεό νά εὐλογήση τόν «νέον ἐνιαυτόν» τῆς χρηστότητός Του.

 

Ὁ ἱερός ὑμνῳδός, μέ ἀφορμή τό νέο χρόνο, ἀνάγεται στήν ἀρχή τῆς δημιουργίας τοῦ κόσμου καί ἔρχεται νά ὑμνήση τόν Χριστό σάν τόν προαιώνιο Λόγο τοῦ Πατρός, ὁ ὁποῖος τήν σύμπασα κτίσι ἐδημιούργησε, «παραγαγών ἐκ μή ὄντων εἰς τό εἶναι» καί νά Τόν παρακαλέση νά εὐλογήση καί τή νέα χρονική περίοδο, τήν ὁποία βλέπει ὡς ἔκφραση τῆς ἀγάπης τοῦ Θεοῦ στόν ἄνθρωπο.

 

Τό σημερινό ἀποστολικό ἀνάγνωσμα ἔρχεται νά μᾶς βοηθήση νά δοῦμε τόν τρόπο μέ τόν ὁποῖο θά περαιώσουμε μέ τρόπο ὠφέλιμο γιά μᾶς τόν χρόνο πού ὁ Θεός ἔχει δώσει στόν καθένα μας.
 

Στό ἀνάγνωσμα αὐτό ὁ Ἀπόστολος Παῦλος παραγγέλλει στόν Τιμόθεο καί μέσῳ αὐτοῦ στούς πιστούς νά προσεύχωνται γιά ὅλους τούς ἀνθρώπους καθώς, ἐπίσης, καί γιά τούς ἄρχοντες καί γενικότερα αὐτούς πού βρίσκονται σέ ὑψηλές θέσεις, γιά νά ζοῦν καί οἱ ὑπόλοιποι ἄνθρωποι βίο ἤρεμο καί ἥσυχο μέ κάθε εὐσέβεια καί σεμνότητα. 

 

Τονίζει μάλιστα ὅτι αὐτή ἡ προσευχή εἶναι πολύ ἀρεστή στό Θεό, ὁ Ὁποῖος θέλει ὅλοι οἱ ἄνθρωποι νά σωθοῦν καί νά γνωρίσουν τήν ἀλήθεια.

 

Ὁ ἱερός Ἀπόστολος καί σέ ἄλλο σημεῖο παραγγέλλει στούς πιστούς νά ἐξαγοράσουν τόν καιρό τους, γιατί οἱ ἡμέρες εἶναι πονηρές. Ὁ τρόπος αὐτῆς τῆς ἐξαγορᾶς, προκειμένου ὁ χρόνος νά γίνει μέσο σωτηρίας τοῦ ἀνθρώπου, εἶναι ἡ προσευχή.

 Ἡ καθημερινή, ζωντανή καί ἀδιάλειπτη προσευχή εἶναι ὁ κατ’ἐξοχήν τρόπος καθαγιασμοῦ τοῦ χρόνου καί φωτισμοῦ τοῦ ἀνθρώπου κατά τήν ἐπίγεια πορεία του.

 Μάλιστα ἡ παραγγελία τοῦ Ἀποστόλου γιά προσευχή γιά ὅλους τούς ἀνθρώπους προσανατολίζει τόν πιστό γιά τήν κατεύθυνση τῆς ζωῆς του.

Κατ’ ἀρχήν ἡ προσευχή διατηρεῖ ζωντανή τήν σχέση τοῦ ἀνθρώπου μέ τόν Θεό. Ἑνώνει τόν ἄνθρωπο μέ τόν Θεό. Ἡ προσευχή εἶναι δρόμος ἑνώσεως, κοινωνίας καί παραμονῆς στόν Θεό. 

 

Δέν προσευχόμεθα μόνο καί μόνο γιά νά ζητήσουμε κάτι ἀπό τό Θεό. Προσευχόμεθα γιατί θέλουμε τήν ἀληθινή ζωή. 

 

Ὁ Ἅγιος Γρηγόριος ὁ Θεολόγος θεωρεῖ τήν προσευχή σάν τήν ἀναπνοή τῆς ψυχῆς καί τονίζει ὅτι εἶναι πιό ἀπαραίτητο νά προσευχώμεθα παρά νά ἀναπνέουμε.

Ὁ ἄνθρωπος πού ἀγαπᾶ τό Θεό προσεύχεται καί μάλιστα προσεύχεται πολύ. Ἡ προσευχή εἶναι ἡ ζωή του.

 

 Ὁ Ἀπόστολος Παῦλος σέ ἄλλο σημεῖο παραγγέλει «ἀδιαλείπτως προσεύχεσθε». Ὅλος ὁ ἄνθρωπος γίνεται προσευχή καί δέν ἐμποδίζεται ἀπό τήν καθημερινότητα ἡ προσευχή του. 

 

Ὅταν ἡ προσευχή μᾶς κουράζει, ὅταν τήν θεωροῦμε καθῆκον ἤ καί κατά κάποιον τρόπο «ἀγγαρεία», αὐτό φανερώνει ὅτι ἔχει παγώσει ἡ ἀγάπη μας γιά τόν Χριστό. 

Ἄν μᾶς κουράζει ἡ προσευχή, ἄν τήν ἀντιμετωπίζουμε ὡς ὑποχρέωση, αὐτό φανερώνει ὅτι μᾶς λείπει καί ἡ ἀγάπη γιά τό Θεό καί ἡ ταπείνωση. Ὁ ἐγωϊστής ἄνθρωπος δέν νιώθει τήν ἀνάγκη τοῦ Θεοῦ καί πιστεύει ὅτι εἶναι ἀρκετός ὁ ἑαυτός του.

 

Ἡ προσευχή εἶναι τό ὅπλο γιά τήν κάθαρση τῆς ψυχῆς ἀπό τά πάθη, τό μέσο γιά τήν καλλιέργεια τῶν ἀρετῶν τοῦ Χριστοῦ, τό μέσο τῆς συνεχοῦς παραμονῆς μας στό Θεό.

 

Γιά τό πῶς θά πρέπει νά προσευχώμεθα, νά θυμηθοῦμε ὅσα οἱ Πατέρες καί οἱ Ἅγιοι τῆς Ἐκκλησίας μᾶς λέγουν.

 Πρῶτα – πρῶτα εἶναι ἡ προσπάθεια καί ὁ ἀγώνας μας νά εἶναι ζωντανή ἡ προσευχή μας, νά εἴμεθα παρόντες στήν προσευχή μας. 

Ὁ νοῦς μας εὔκολα διασπᾶται. Πολλές φορές διαπιστώνουμε ὅτι ἐνῶ προσευχόμεθα, ὁ νοῦς μας ἔχει φύγει μακρυά. 

Νά μήν ἀποκάνουμε, νά μαζεύουμε καί πάλι τό νοῦ μας.

 

Ἀνάγκη ἀκόμα νά συνειδητοποιήσουμε ὅτι ἡ προσευχή εἶναι πρῶτα τρόπος καί μετά λόγος. Νά ἀφήσουμε στήν ἄκρη ὅλα τά ἄλλα, νά σταματήσουμε ἀπό τίς ποικίλες, ἀκόμα καί τίς καλές, ἀσχολίες μας, νά εἰσέλθουμε στό «ταμιεῖον» μας, στό νοῦ μας, ἀφήνοντας ἔξω ὅλα τά ἄλλα καί νά ἔχουμε τήν αἴσθηση ὅτι εἴμαστε μόνοι «μόνῳ Θεῷ».

 

Πρακτικότερα γιά τήν ἀτομική μας προσευχή, πού καταχρηστικά τή λέμε ἀτομική γιατί τίποτα μέσα στήν ἐκκλησία δέν εἶναι ἀτομικό, οἱ προσευχές τῆς Ἐκκλησίας μας προσφέρονται σέ καθημερινή χρήση. 

Ἡ χρησιμοποίηση, ἐπίσης, τῆς εὐχῆς «Κύριε Ἰησοῦ Χριστέ, Υἱέ τοῦ Θεοῦ, ἐλέησόν με» εἶναι ἕνα ἰσχυρότατο πνευματικό ὅπλο, γι’αὐτό καί οἱ Ἅγιοί μας μᾶς συμβουλεύουν ۠ «ὀνόματι Ἰησοῦ μάστιζε πολεμίους». Ὅμως ὁ κάθε πιστός γιά νά μήν πλανηθῆ, ἐπειδή ὁ πονηρός χρησιμοποιεῖ τεχνάσματα, ἔχει ἀνάγκη ἀπό πνευματικό πατέρα, πού θά παρακολουθῆ συστηματικά τήν πνευματική του πορεία καί θά τοῦ δώση καί τόν κατάλληλο κανόνα προσευχῆς.

 

Ἡ προσευχή εἶναι βασική λειτουργία τῆς ἐκκλησιαστικῆς ζωῆς.

 Γι’αὐτό ὁ ἄνθρωπος πού ἔχει πάθος κατά τοῦ ἀδελφοῦ του, δέν μπορεῖ νά προσευχηθῆ μέ καθαρότητα στό Θεό. 

Δέν μπορεῖ νά ὑπάρχει ἀληθινή προσευχή χωρίς ἀγάπη, ἀλλά καί ἡ οὐσιαστικότερη ἔκφραση τῆς ἀγάπης γιά τόν ἀδελφό εἶναι ἡ προσευχή γι’αὐτόν. Ἡ προσωπική προσευχή δέν μπορεῖ νά ἀντικαταστήσει τή λειτουργική τῆς Θ. Λειτουργίας καί τῶν Ἱερῶν Ἀκολουθιῶν, ὅπως καί ἡ λειτουργική προσευχή δέν καταργεῖ τήν προσωπική προσευχή τοῦ ἀνθρώπου. 

 

Ὁ ἄνθρωπος πού στό χρόνο τῆς ζωῆς του βάζει τήν προσευχή σάν τό κύριο συστατικό του, θά μπορέση νά διαφυλάξη τή ζωή του καί νά ἐξαγοράση τή Βασιλεία τοῦ Θεοῦ. ΑΜΗΝ!

Μητρόπολη Χίου