Πέμπτη 10 Φεβρουαρίου 2011

Η κοινωνία και το βάρος της κρίσης

Νηφάλια (γενική) ιστορική γνώση της μεταπολεμικής πολιτικής ιστορίας της χώρας μας κατά γενική ομολογία δεν υπάρχει, αλλά και αν υπήρχε, αυτή θα ήταν δύσκολο, αν όχι αδύνατο, να γίνει προσιτή στην κοινή γνώμη, εξαιτίας των ιδιομορφιών της πολιτικής και πνευματικής ζωής μετά το 1974. Ειδικές έρευνες για κάθε μία από τις (γνωστές) φάσεις της, (ιδιαίτερα εκείνες που οδήγησαν σε εσωτερικές και εξωτερικές περιπέτειες και την κατάλυση της δημοκρατίας), εξαιρετικά χρήσιμες για την εξακρίβωση των γεγονότων, πρώτα, την ερμηνεία των συμπεριφορών, κατόπιν, δεν έγιναν και είναι αμφίβολο αν στο εγγύς μέλλον θα γίνουν. Η επιτακτική ανάγκη για εθνική αυτογνωσία επέβαλλε και επιβάλλει μία τέτοια ιστορική γνώση, και όσο λείπει, θα λείπει και η εθνική αυτογνωσία. Με το έλλειμμα αυτό το ερώτημα που τίθεται πρώτα και τώρα: ποιες ήταν οι προηγούμενες κρίσεις, που οφείλονται, αν, και με ποιο αποτέλεσμα αντιμετωπίστηκαν, μόνο με διαπιστώσεις από τα ίδια τα γεγονότα και τις καταστάσεις που βιώθηκαν, μπορεί –εν μέρει-να απαντηθεί. Στις διαπιστώσεις αυτές μπορεί ή μάλλον πρέπει να στηριχθεί και οποιαδήποτε πρόταση για την παρούσα κρίση.

Το διάστημα των τελευταίων 70 ετών της εθνικής ιστορίας μας χαρακτηρίζεται από μία σειρά διαφόρων αρνητικών εμπειριών, μοναδικών, θα μπορούσε να πει κανείς ως προς τον αριθμό και το μέγεθος, στην πρόσφατη παγκόσμια ιστορία. Τα σχετικά γεγονότα συνοδεύουν κατά την τελευταία τριακονταετία αρνητικές εξελίξεις σε διάφορους τομείς (κοινωνικό, οικονομικό, πολιτιστικό), στο σύνολό τους επίσης ένα σε παγκόσμια κλίμακα μοναδικό φαινόμενο. Τα γεγονότα που σηματοδοτούν τις εμπειρίες: Ένας εξαιρετικά αιματηρός εμφύλιος πόλεμος (1946-1949), με τις εμφύλιες συγκρούσεις που προηγήθηκαν (1943-1944), και τις πολιτικές αναταράξει ς που ακολούθησαν (1961-1963: «ανένδοτος αγών», 1963: υπόθεση Λαμπράκη, 1965: πολιτειακή κρίση, 1967: επιβολή στρατιωτικού καθεστώτος με τα παρεπόμενά του, ιδιαίτερα την εξέγερση του Πολυτεχνείου)-εθνικές απώλειες με τις καταστροφές και τους διωγμούς των Ελλήνων της Κωνσταντινουπόλεως (1955, 1964)- απώλεια εθνικού εδάφους με την κατοχή της βόρειας Κύπρου (1974)- δύο εθνικές μειώσεις (Ίμια 1996, υπόθεση Οτσαλάν 1996)- η εξαιρετικά μακρόχρονη όσο και αιματηρή τρομοκρατία (1975-2003)- τέσσερα οικονομικά/ πολιτικά σκάνδαλα (1989, 1999, 2008-2009)-μία ως προς την έκταση και την οξύτητα επίσης σε παγκόσμια κλίμακα μοναδική νεανική εξέγερση (2008).

Από τις αρνητικές εξελίξεις των τελευταίων δέκα ετών αναφέρονται εδώ - εκτός από τις ευρύτερα γνωστές (διαφθορά, φοροδιαφυγή, δυσλειτουργίες στην διοίκηση και την εκπαίδευση, μειωμένη ανταγωνιστικότητα)- οι ακόλουθες ,με βάση στοιχεία που δημοσιεύθηκαν στον ημερήσιο τύπο. 1. Η χώρα μας εξακολουθεί να είναι η μοναδική στην Ευρώπη, όπου το ήμισυ και πλέον του πληθυσμού κατοικεί σε δύο μεγάλα αστικά κέντρα, στα οποία ανήκει το 63,2% του ΑΕΠ (49,2 στην Αττική και 14% στην Θεσσαλονίκη)
2. Έχει ένα από τους χαμηλότερους δείκτες γεννητικότητας στην Ευρωπαϊκή Ένωση (1,29 ανά γυναίκα), με αναλογία συνταξιούχων και εργαζομένων (το 2003) 1:1,79 (το 1992: 1: 2,36) και το εργατικό δυναμικό να μειώνεται από το 50,9 του ενεργού πληθυσμού το 1998 στο 48,6 το 2002.
3. Τα εισοδήματα του 20% των οικονομικά ισχυρότερων ήταν 6,2 φορές υψηλότερα από εκείνα του 20% των ασθενέστερων (το 2003) [Μέση κοινοτική αναλογία: 4,2]
4. Από τις δέκα φτωχότερες περιφέρειες της Ε.Ε πέντε είναι ελληνικές: πρώτη από αυτές είναι η Ήπειρος με κατά κεφαλήν ΑΕΠ ίσο με το 47,1% του μέσου κοινοτικού, οι άλλες τέσσερεις η Ανατολική Μακεδονία και η Θράκη, η Πελοπόννησος, τα νησιά του Αιγαίου και η Θεσσαλία (2003).
5. Η χώρα μας έχει την δεύτερη θέση στην ανεργία των νέων μετά την Ιταλία, την πρώτη στην ανεργία των γυναικών(το 2008)
6. Είναι η προτελευταία ως προς το ποσοστό των αιτήσεων και της αναγνώρισης ευρεσιτεχνιών στο αρμόδιο γραφείο της Ε.Ε (με τελευταία τη Πορτογαλία).
7. Είναι η τρίτη σε κατανάλωση οινοπνευματωδών ποτών στους νέους (μετά την Δανία και την Μ. Βρετανία) και έχει ένα από τα υψηλότερα ποσοστά αμβλώσεων στις νέες 15-19 ετών.
8. Είχε και έχει μία από τις πρώτες θέσεις στον αριθμό των τροχαίων ατυχημάτων στην Ε.Ε.
9. Έχει την πρώτη θέση ως προς τον αριθμό των ωρών της τηλεθέασης , την δεύτερη ως προς τον αριθμό των τηλεοπτικών σταθμών, την τελευταία στην ανάγνωση εφημερίδων και την προτελευταία στην ανάγνωση βιβλίων.
10. Είχε την πρώτη θέση ως προς τις εκπομπές του διοξειδίου του άνθρακα (το 2000) και την τελευταία στην διαχείριση των υδάτινων πόρων.
11. Ίσως η πιο ανησυχητική εξέλιξη είναι η πολλαχόθεν και ποικιλοτρόπως καλλιεργούμενη αποδόμηση βασικών κοινωνικών και ηθικών αξιών και της εθνικής πολιτιστικής παράδοσης.

Αυτά και άλλα παρόμοια φαινόμενα είχαν επισημανθεί επανειλημμένως από ειδικούς ερευνητές, δημοσιογράφους, κρατικούς λειτουργούς αλλά και πολιτικούς στις αρχές της προηγούμενης δεκαετίας- όπως εν μέρει και πριν, και καθιστούσαν εύκολα προβλέψιμη την κρίση- οπωσδήποτε- όχι με τα χαρακτηριστικά εκείνης που αντιμετωπίζει η χώρα σήμερα. Με τα χαρακτηριστικά αυτά ο καθένας την αισθάνεται και ως εθνική μείωση. Ίσως αυτό, όπως και το αυτονόητο εθνικό χρέος απέναντι στη νέα γενιά, να μπορούν να αποτελέσουν την σωστή αφετηρία για να ξεπεραστεί από την κοινωνία στο σύνολο της, όπως ξεπεράστηκαν άλλες, κάτω από πιο δύσκολες συνθήκες, στο παρελθόν: Με συγκεκριμένες προτάσεις και ενεργό δράση στους επιμέρους τομείς και με βάση κάθε παράδειγμα που δείχνει πως μπορεί κανείς να βρίσκει και να επιδιώκει ό,τι ενώνει και να παραμερίζει- εφ’ όσον γνωρίζει ότι έκανε κακό στον τόπο- ό,τι χωρίζει.
Συντάκτης: Ιωάννης Τουλουμάκος
πηγη:www.diplomatikoperiskopio.com

Δεν υπάρχουν σχόλια:

Δημοσίευση σχολίου