Αμερικανική Επανάσταση: Η αρχή μιας Παγκόσμιας Επανάστασης

Το 1764 οι αμερικανοί αυτοπροσδιορίζονταν ως Βρετανοί υπήκοοι του βασιλιά Γεώργιου Γ’. Είκοσι χρόνια αργότερα, το 1788 δημιουργούν μια νέα χωρα σφυρηλατημένη με επανάσταση και πόλεμο. 

 Του Neil Faulkner. 

 
Οι αλλαγές ήταν σημαντικές. Δεκατρείς πολιτείες μετατρέπονται σε έναν ενιαίο ανεξάρτητο ομοσπονδιακό κράτος. Ο Βασιλιάς και το Κοινοβούλιο καταργούνται και αντικαθίστανται από τον

Πρόεδρο, τη Γερουσία και τη Βουλή των Αντιπροσώπων. Οι γυναίκες αποκτούν τα πρώτα τους δικαιώματα, ενώ και για τους μαύρους σκλάβους η επανάσταση έφερε περισσότερες ελευθερίες, ενώ στη Μασαχουσέτη και το Βερμόντ η δουλεία καταργήθηκε οριστικά.
 
Τα αποτελέσματα της αμερικανικής επανάστασης ήταν σίγουρα πολλά, ωστόσο ίσως για πολλούς να μην ήταν αρκετά. Στην πραγματικότητα πολλοί από τους στόχους των επαναστατών δεν υλοποιήθηκαν ποτέ. Η Αμερικανική Επανάσταση δεν ήταν μόνο μια σύγκρουση μεταξύ αμερικανών αποίκων και Βρετανικής Αυτοκρατορίας για την ανεξαρτησία, αλλά ήταν και μια μάχη μεταξύ διαφορετικών αντιλήψεων εντός των επαναστατών. Μια μάχη για το ποιες θα είναι οι δομές για την οικοδόμηση της νέας κοινωνίας.
 
Τα προβλήματα αρχίζουν στο τέλος του «Επταετούς Πολέμου» (1756-1763). Οι Βρετανοί νικούν τους Γάλλους, ενώ στα πεδία των μαχών του «νέου κόσμου» είχαν και την υποστήριξη των αμερικανών αποίκων, που συμμετείχαν ως παραστρατιωτικές ομάδες στο πλευρό των «Red Coat».

Με τη λήξη του πολέμου η Βρετανική Αυτοκρατορία φαίνεται με την επικράτησή της να έχει πετύχει κάτι περισσότερο από μια στρατιωτική νίκη. Από τη μία έδινε τέλος στη Γαλλική απειλή στη βόρεια Αμερική και από την άλλη φαίνεται πως έχει και την υποστήριξη των αμερικανών αποίκων. Όμως ο «Επταετής Πόλεμος» είχε και ένα υψηλό κόστος για την Βρετανική Αυτοκρατορία το οποίο θα έπρεπε κάποιος να πληρώσει και προφανώς αυτός ο «κάποιος» σε καμία περίπτωση δεν ήταν η άρχουσα τάξη.
 
Με λίγα λόγια η «Απόφαση για τη Ζάχαρη» του 1764, η Stamp Act του 1765, οι φόροι Townshend που επιβλήθηκαν το 1767 και η «Απόφαση για το Τσαϊ» του 1773 σήμαιναν ουσιαστικά την μετάγγιση του αμερικανικού πλούτου στην αμερικανική άρχουσα τάξη.
 
Οι Αμερικανοί άποικοι συνέχισαν να πληρώνουν τη Βρετανική Αυτοκρατορία και αναπόφευκτα επήλθε η οικονομική στασιμότητα αρχικά και στη συνέχεια η υπανάπτυξη. Η εν λόγω εξέλιξη ήταν αντίθετη με το σύνθημα «Καμία φορολογία αν δεν υπάρχει αντιπροσώπευση». Έτσι οι αμερικανοί άποικοι απαιτούν το δικαίωμα της συμμετοχής στις αποφάσεις. Μεταξύ του 1764 και του 1775 οι αντιδράσεις εναντίον της βρετανικής φορολόγησης εντείνονται.
 
Αν και μόλις ένας στους είκοσι Αμερικανούς αποίκους ζούσε σε πόλη, ωστόσο σταδιακά διαμορφώνεται ένα μαζικό κίνημα αντίστασης εναντίον των φόρων που επέβαλε η Βρετανική αυτοκρατορία. Τα πρώτα επεισόδια ξεσπούν και οι κατά τόπους συνεργάτες των Βρετανών τρομοκρατούνται. Σε ορισμένες περιπτώσεις Βρετανικά διοικητικά κτίρια καταστρέφονται.
 
Μια μερίδα της κοινωνίας ξεκινάει και το μποϋκοτάζ, ενώ οι σημαντικότερες φυσιογνωμίες του ακτιβιστικού κινήματος οργανώνονται στους «Υιούς της Ελευθερίας». Η οργάνωση εξαπλώνεται σε τουλάχιστον δεκαπέντε πόλεις και τα επεισόδια επεκτείνονται κάποιες φορές μάλιστα οι συγκρούσεις είναι σφοδρές και αιματηρές. Αρχικά οι Βρετανοί φαίνεται να τηρούν μια περισσότερο παθητική στάση στις αναταραχές, ωστόσο η οριστική ρήξη σημειώνεται όταν το 1773 ακτιβιστές, που παρουσιάζονται ως ιθαγενείς Αμερικανοί, αδειάζουν στη θάλασσα όλες τις ποσότητες του τσαγιού που είχαν φορτωθεί στ ένα πλοίο της «East India Company».
 
Η Βρετανία δεν άφησε αναπάντητη την εν λόγω δράση και στέλνει στρατεύματα για να καταστείλουν τους εξεγερμένους επιβάλλοντας το νόμο της αυτοκρατορίας. Αίτημα του θρόνου ήταν οι δράστες να μεταφερθούν στο Λονδίνο για δίκη. Την ίδια στιγμή το Κογκρέσο, το οποίο αποτελούνταν από εκπροσώπους δεκατριών πολιτειών, η οποίοι ήταν μεγαλογαιοκτήμονες και έμποροι, αποφάσισε να συνεχίσει το μποϋκοτάζ τσαγιού. Την απόφαση θα προωθούσαν οι τοπικές επιτροπές, ενώ η πολιτοφυλακή κινητοποιείται για να υποστηρίξει την εν λόγω απόφαση.
 
Η «επανάσταση της ελίτ» σύντομα εξελίσσεται σε «επανάσταση της μεσαίας τάξης». Η επανάσταση απαιτεί μαζική δράση για τη υποστήριξη των ριζοσπαστικών αιτημάτων. Η ελίτ έχει πολλά να χάσει και ο φόβος τους αποτελεί τροχοπέδη στην προώθηση επαναστατικότερων δράσεων, καθώς είναι εξαρτώμενη από το εκάστοτε οικονομικό σύστημα και το κέρδος που αυτό τους παρέχει. Αυτό όμως δεν συμβαίνει για τις υπόλοιπες τάξεις. Το «τέχνασμα» λοιπόν της αμερικανικής ελίτ είναι να συμβαδίσει με το κίνημα και ίσως με αυτόν τον τρόπο να μπορούσε να περιορίσει τη δυναμική του κατευνάζοντας τις αντιδράσεις. Όπως ανέφερε ο Νεοϋορκέζος γαιοκτήμονας και δικηγόρος Robert Livingston «δεν γίνεται να κολυμπήσεις αντίθετα σε ένα ρεύμα που δεν μπορείς να το σταματήσεις και που εξελίσσεται σε χείμαρο». Το ζήτημα, όπως σημείωνε, είναι αν μπορείς να το κατευθύνεις.
 
Έτσι η ελίτ ωθείται σε επανάσταση από τα κάτω με το Κογκρέσο πλέον να προετοιμάζει την επόμενη ημέρα. Πλέον κάθε πόλη, κάθε περιοχή πρέπει πλέον να πάρει μια οριστική απόφαση: Είτε τάσσεται με τους πολιτικούς και στρατιωτικούς διοικητές του Βασιλιά είτε με το κίνημα όπως αυτό προωθείται από το Κογκρέσο. Στην ουσία η επανάσταση πραγματοποιείται με αυτές τις δύο επιλογές. «Δυαδική εξουσία», δύο αντίπαλες αρχές διεκδικούν την εξουσία και η πολιτική υποταγή είναι αδιαμφισβήτητη. Ο καθένας θα πρέπει πλέον να επιλέξει σε ποια εξουσία θα υποταχθεί και ο καθένας θα πρέπει να λάβει μέρος.
 
Οι πρώτες σφαίρες πέφτουν στο Lexington στη Μασαχουσέτη στις 19 Απριλίου του 1775. Στρατιώτες των Βρετανών (Red Coats) σκοτώνουν οκτώ αμερικανούς άνδρες της πολιτοφυλακής και τραυματίζουν ακόμα δέκα. Ο πόλεμος είχε μόλις αρχίσει και ο Βρετανικός στρατός βρέθηκε πολιορκούμενος στη Βοστόνη. Οι πολιτοφυλακές σύντομα συμπληρώνονται από έναν «ηπειρωτικό Στρατό», ο οποίος χρηματοδοτείται από το Κογκρέσο και διοικείται από τον George Washington. Αυτό το σώμα θα εξελιχθεί στην στρατιωτική έκφραση των εμβρυϊκών ΗΠΑ. Οι πολιτοφυλακές υπερασπίζονται τις περιοχές τους, αλλά ο «Ηπειρωτικός Στρατός» διεξάγει έναν εθνικό πόλεμο.
 
Ο Βρετανικός στρατός κερδίζει τις περισσότερες μάχες, εκτός σημαντικών εξαιρέσεων όπως οι μάχες στη Saratoga το 1777 και στη Yorktown το 1781, ωστόσο ο πόλεμος χάνεται. Αυτή η αντίφαση οφείλεται σε τρεις βασικούς λόγους.
 
Ο πρώτος είναι ο γεωγραφικός. Οι αμερικανικές αποικίες αποτελούνται από τεράστιες εκτάσεις αχαρτογράφητων ερήμων. Αυτές ουσιαστικά οδήγησαν σε μια σημαντική υλικοτεχνική επιβάρυνση των Βρετανών και παράλληλα αποτέλεσαν ιδανικά εδάφη για την αντίσταση των επαναστατών.
 
Δεύτερον, οι επαναστάτες έχουν σημαντική υποστήριξη από τη Γαλλία, η οποία σε πρώτη φάση τους προμηθεύει με όπλα και στη συνέχεια πραγματοποιεί στρατιωτικές επιχειρήσεις τόσο στη ξηρά όσο και στη θάλασσα. Αποτέλεσμα ήταν μεγάλο μέρος των βρετανικών δυνάμεων να πρέπει να απασχολείται στη διατήρηση της ευάλωτης θαλάσσιας γραμμής τροφοδοσίας.
 
Τρίτον, οι επαναστάτες οργανώθηκαν πολιτικά και στρατιωτικά για έναν ολοκληρωτικό πόλεμο. Ο πυρήνας των επαναστατών κυριαρχούσε στις τοπικές επιτροπές και τις πολιτοφυλακές. Αντίθετα οι Βρετανοί μπορούσαν να ελέγξουν περιοχές μόνο με την παρουσία του στρατού.
 
Οι απλοί πολίτες πάλεψαν για τα ιδανικά τους, τις ελευθερίες και τα δικαιώματά τους. Η Αμερικανική Επανάσταση τροφοδοτείται από το όραμα των αμερικανών πολιτών για τη δημιουργία μιας «ηθικής οικονομίας» και μιας «ριζοσπαστικής δημοκρατίας», όπου ο φτωχός θα έχει τα ίδια δικαιώματα με τον πλούσιο.
 
Τα ιδεώδη του 1776 θα χαθούν περίπου μια δεκαετία αργότερα το 1788. Η «Διακήρυξη της Ανεξαρτησίας» (1776) αναγνώριζε την ισότητα μεταξύ των ανθρώπων και τα αναφαίρετα δικαιώματα του κάθε πολίτη, όπως η ζωή, η ελευθερία και η επιδίωξη της ευτυχίας.
 
Ωστόσο το Σύνταγμα του 1788 δεν κατοχυρώνει μια «ριζοσπαστική δημοκρατία» και μία «ηθική οικονομία», παρά μόνο την ιδιοκτησία, την ελεύθερη αγορά και τα συμφέροντα της ελίτ των γαιοκτημόνων, των εμπόρων και των τραπεζιτών. Η αστική επανάσταση έμεινε ημιτελής. Λιγότερο από έναν αιώνα αργότερα εκατοντάδες χιλιάδες Αμερικανοί θα σκοτωθούν στα πεδία των μαχών ενός ακόμα μεγαλύτερου πολέμου, αυτή τη φορά εμφυλίου, για το δικαίωμα της ισότητας μεταξύ των ανθρώπων.
 
Η Αμερικανική Επανάσταση αποτέλεσε ουσιαστικά την έναρξη μιας νέας εποχής μίας παγκόσμιας επανάστασης. Ένα έτος μετά την επικύρωση του Συντάγματος των ΗΠΑ, οι Παριζιάνοι εισέβαλαν στη Βαστίλη και η Γαλλική Επανάσταση είχε ξεκινήσει.  

tvxs.gr