Κυριακή 6 Σεπτεμβρίου 2020

Σεπτεμβριανά 1955: Το πογκρόμ κατά των Ελλήνων της Κωνσταντινούπολης από τους Τούρκους

Μια σκηνοθετημένη προβοκάτσια από την Τουρκική κυβέρνηση του 1955 είχε σαν αποτέλεσμα να υπάρξει η τουρκική εκδοχή της «Νύχτας των Κρυστάλλων», κατά τη διάρκεια της οποίας προκληθηκε ένα οργανωμένο προγκρόμ κατά της ελληνικής ομογένειας της Κωνσταντινούπολης, που εκείνη την εποχή ανθούσε.

Την 6η Σεπτεμβρίου 1955, η τουρκική εφημερίδα İstanbul Ekspres δημοσιεύει μια «είδηση», που
προκαλεί σάλο στους Τούρκους της Κωνσταντινούπολης.  

Η «είδηση» ανέφερε ότι στο πατρικό σπίτι του Κεμάλ Ατατούρκ έγινε τεράστια έκρηξη από βόμβα, την οποία, υποτίθεται, είχαν τοποθετήσει Έλληνες.
Το γεγονός αυτό έγινε η αφορμή για να ξεκινήσει ένα οργανωμένο πογκρόμ κατά της ελληνικής ομογένειας της Κωνσταντινούπολης και της Σμύρνης, αλλά και άλλων μειονοτήτων, που έμεινε στην ιστορία με τον όρο «Σεπτεμβριανά».


Λίγο αφότου έγινε γνωστή η «είδηση», άρχισαν οι συγκεντρώσεις Τούρκων και η υποκίνησή τους για να στραφούν κατά των Ελλήνων της Πόλης και της Σμύρνης και κατά των περιουσιών τους.
Σύμφωνα με τους υπολογισμούς που έγιναν:
– 1.004 σπίτια καταστράφηκαν,
– 2.500 υπέστησαν εκτεταμένες ζημιές,
– 4.348 καταστήματα, σχολεία, εκκλησίες λεηλατήθηκαν, ενώ βεβηλώθηκαν ακόμα και τάφοι σε νεκροταφεία.


Όταν πια η καταστροφή είχε σχεδόν ολοκληρωθεί και η κατάσταση κινδύνευε να τεθεί εκτός ελέγχου, επενέβη ο τουρκικός στρατός τις πρωινές ώρες της 7ης Σεπτεμβρίου και επανάφερε την τάξη.
Βέβαια, οι αρχές είχαν φροντίσει να εκδοθεί στρατιωτικός νόμος που απαγόρευε τη φωτογράφιση των καταστροφών στην ελληνική συνοικία της Πόλης.
Όμως δύο Έλληνες, με κίνδυνο της ζωής τους, ποφάσισαν να καταγράψουν τα τραγικά γεγονότα: Ο φωτογράφος Δημήτρης Καλούμενος και ο δημοσιογράφος Γιώργος Καράγιωργας.
Ο Καλούμενος τραβούσε φωτογραφίες και ο Καράγιωργας είχε αναλάβει να κρύβει τα φιλμ σε μνήματα.

Όταν αποκαταστάθηκε η τάξη και μετά την απέλασή του στην Ελλάδα, ο Έλληνας φωτογράφος διηγούνταν με ικανοποίηση: «Έκανα το καθήκον μου απέναντι στο Πατριαρχείο και την Ομογένεια. Τότε είχα τη δουλειά μου, το γραφείο μου, δεν έπαιρνα λεφτά καθόλου, ήμουν καλά, δόξα τω Θεώ. Όταν είδα τότε την κατάσταση εκεί, στον Τοπχανά, είπα κάτι σοβαρό θα γίνει εναντίον μας κι εγώ πρέπει να κάνω το καθήκον μου».
Από την Αθήνα δεν υπήρξε κάποια αντίδραση επί του ζητήματος στην Κωνσταντινούπολη. Οι ελληνικές εφημερίδες, μάλιστα, ανήγγειλαν τα γεγονότα με καθυστέρηση στο κοινό τους. Αυτό ίσως οφείλεται εν μέρει στο γεγονός ότι δεν υπήρχε διάθεση να διαταραχθεί το μέτωπο στη νοτιοανατολική πτέρυγα του ΝΑΤΟ.
Επιπλέον, ο τότε πρωθυπουργός Στρατάρχης Αλ. Παπάγος, που είχε εμπλακεί έντονα στο κυπριακό ζήτημα, νοσούσε βαρύτατα, και η ελληνική πλευρά είχε αναγκαστεί να υποχωρήσει. Μετά από έντονες συμμαχικές πιέσεις, οι δύο πλευρές κλήθηκαν να επιδείξουν αυτοσυγκράτηση και να προβούν σε συμφιλίωση.
Οι έρευνες όμως των ελληνικών Αρχών, αλλά και η δίκη που έγινε το 1961 για την τουρκική εκδοχή της «Νύχτας των Κρυστάλλων», απέδειξαν ότι η βόμβα στο σπίτι του Κεμάλ ήταν σκηνοθετημένη προβοκάτσια από την τουρκική κυβέρνηση.

ΠΗΓΗ: pontos-news.gr

Δεν υπάρχουν σχόλια:

Δημοσίευση σχολίου