Η κρίση και η οικονομική επιστήμη στα πανεπιστήμια

Η χρηματοοικονομική κρίση και η κρίση χρέους δεν έφεραν μόνο τις κυβερνήσεις και τις τράπεζες στα όρια τους αλλά και την οικονομική επιστήμη. Τα πανεπιστήμια πήραν το μήνυμα και προσαρμόζονται σε νέα δεδομένα.

Πολλά από τα φαινόμενα που έκαναν την εμφάνισή τους κατά τη διάρκεια της χρηματοοικονομικής κρίσης είτε ήταν άγνωστα είτε δεν είχαν αναλυθεί επαρκώς από τους ειδικούς. Στο μεταξύ οι πτυχές της χρηματοοικονομικής κρίσης αποτελούν πλέον συστατικά των προγραμμάτων σπουδών των περισσότερων πανεπιστημίων.

Η φιλοσοφία πολλών οικονομικών σχολών έχει αλλάξει. Για παράδειγμα άλλαξε ο τρόπος θεώρησης της παρέμβασης του κράτους στη ρύθμιση των αγορών ή οι κίνδυνοι που είναι πιθανόν να οδηγήσουν στην κατάρρευση του χρηματοπιστωτικού συστήματος. Επανέρχονται στην οικονομική συζήτηση ξεχασμένα θέματα, όπως οι ανθρώπινες αξίες.

Το αξίωμα που ήθελε τα κράτη να αφήνουν στη ησυχία τους τις χρηματοοικονομικές αγορές έχει πλέον καταρρεύσει, λέει ο Άχιμ Βάμπαχ, καθηγητής Οικονομικών στο Πανεπιστήμιο της Κολωνίας. «Η κρίση κατέστησε σαφές ότι το πλαίσιο των μοντέλων, επί του οποίου δουλεύουμε, έφτασε στα όριά του. Τα επόμενα βήματα είναι να εντάξουμε στα ερευνητικά μοντέλα νέα δεδομένα για τις χρηματοοικονομικές αγορές, για τις κεντρικές τράπεζες και τους συστημικούς κινδύνους. Και σε αυτή την κατεύθυνση εργαζόμαστε εντατικά», λέει ο Γερμανός καθηγητής.

«Σήμερα συζητούμε για πράγματα που στο παρελθόν ούτε που είχαμε φανταστεί»
Τόσο στο πεδίο της Μικροοικονομίας όσο και σε εκείνο της Μακροοικονομίας η έρευνα επικεντρώνεται στις συνέπειες της χρηματοπιστωτικής κατάρρευσης. Τίθεται εκ νέου το ερώτημα τι μπορεί να κάνει η οικονομική επιστήμη για να αποτρέψει στο μέλλον τέτοιου είδους καταστροφές. «Σήμερα συζητούμε για πράγματα που στο παρελθόν ούτε που είχαμε φανταστεί. 

Κι αυτό επειδή στο παρελθόν επιβλήθηκε μια φιλοσοφία που ήθελε τις αγορές να λύνουν όλα τα προβλήματα. Εμείς έπρεπε απλά να λύσουμε τα σκοινιά τους. Στο μεταξύ είναι πλέον αποδεκτό ότι χρειαζόμαστε ρυθμιστικούς κανόνες. Είναι απαραίτητη πλέον η αύξηση των ιδίων κεφαλαίων των τραπεζών. Και για όλα αυτά χρειαζόμαστε ανθρώπους που έχουν πειστεί για τις εν λόγω αναγκαιότητες», υποστηρίζει ο καθηγητής Βάμπαχ.

Ο Γερμανός οικονομολόγος τονίζει ότι οι φοιτητές θα πρέπει να μάθουν πόσο σημαντικό είναι να θέτουν τα κράτη όρια στις αγορές μέσω της κρατικής παρέμβασης. Το ίδιο ισχύει και για τον παράγοντα άνθρωπο στις οικονομικές διαδικασίες. Έτσι η θεωρητική γνώση θα εμπλουτισθεί, πιστεύει ο Κλαούντιο Βέβελ, ερευνητής στη σχολή διοίκησης επιχειρήσεων του Πανεπιστημίου της Κολωνίας. «Το πρόβλημα των Οικονομικών Επιστημών είναι αυτή την εποχή ότι κινούνται σε πολύ θεωρητικό επίπεδο. Ίσως να ήταν σκόπιμο να αναπτύξουμε θεωρίες, τις οποίες να μπορούμε να εφαρμόσουμε σε συγκεκριμένα πεδία και να τις θέσουμε έτσι προς πραγματική χρήση στη διάθεση του πολιτικού προσωπικού», τονίζει ο κ. Βέβελ.

Πηγή: Deutsche Welle