Η Οικονομική κρίση είναι συστημικό φαινόμενο
του παγκοσμιοποιημένου καπιταλισμού που εκδηλώνεται με διαφορετικό
βαθμό, σύσταση, και χαρακτηριστικά σε κάθε χώρα.
Κατά τη γνώμη μου η κρίση ξεκίνησε από τις Η.Π.Α. και πιο συγκεκριμένα από την αγορά ενυποθηκών δανείων υψηλού κινδύνου διαχύθηκε σ΄ όλο τον κόσμο και στην Ευρώπη, ως κρίση του Τραπεζικού συστήματος.
Ζούμε την Τρίτη εποχή Παγκοσμιοποίησης. Ιστορικά
προηγήθηκε η πρώτη εποχή παγκοσμιοποίησης με το μεγάλο κραχ 29 – 30 με υπερπληθωρισμό που οδήγησε στο Β΄ Παγκόσμιο Πόλεμο με την άνοδο του Ναζισμού.
Ακολούθησε η Δεύτερη εποχή παγκοσμιοποίησης που σκόνταψε στο στασιμοπληθωρισμό της δεκαετίας του 70 και είμαστε στην Τρίτη εποχή της παγκοσμιοποίησης που σημαδεύτηκε από την πτώση της Σοβιετικής ΄Ενωσης, την πληροφορική επανάσταση, την επέκταση των αγορών κατά κύριο λόγο στην Ασία, την ανεξέλεγκτη κερδοσκοπία των χρηματιστηριακών και Τραπεζικών κεφαλαίων, και των παγκοσμιοποιημένων επενδυτικών φαντς.
Η κρίση και στη χώρα μας παρουσιάζεται χρονικά όπως παρακάτω:
2001 Χρηματιστηριακή κρίση
2008 Χρηματοπιστωτική κρίση
2008 - 2012 Κρίση Ανάπτυξης
2009 - 2012 Κρίση Ευρώ – Δημοσίου Χρέους
Η ένταση της κρίσης στη χώρα μας έχει τα χαρακτηριστικά της κρίσης δημοσίου χρέους, λόγω της ευάλωτης δημοσιονομικής κατάστασης της χώρας, δηλαδή του υψηλού δανεισμού που οδήγησε σε αδυναμία ικανοποίησής του μέσω των διεθνών χρηματαγορών.
Τα βασικά μεγέθη της Οικονομίας παρουσιάζουν διαχρονικά την παρακάτω εικόνα:
ΑΕΠ ΡΥΘΜΟΣ ΑΝΑΠΤΥΞΗΣ
2008 233 +4,6%
2009 231 -0,9%
2010 327 -3,9%
2011 208 -6,1%
2012 195 -6%
2013 186 -4,2%
ΕΛΛΕΙΜΑ Ποσοστό ΑΕΠ
2012 6,8%
2013 5,5%
2014 4,6%
ΑΝΕΡΓΙΑ
2008 7,6
2009 9,5
2010 12,5
2011 17,7
2012 23,6
2013 24
2014 21,2
ΕΠΕΝΔΥΣΕΙΣ
Χαμηλότερη σε % ΑΕΠ στις χώρες του ΟΑΣΑ.
ΑΝΤΑΓΩΝΙΣΤΙΚΟΤΗΤΑ
Ατελής που αντανακλά τα υψηλά % κέρδους σε διάφορους κλάδους και το χαμηλού επιπέδου τεχνολογικό περιεχόμενο σε σύγκριση με τις λοιπές χώρες της Ευρωπαϊκής ΄Ενωσης.
ΔΗΜΟΣΙΟ ΧΡΕΟΣ
2008 263.284 113%
2009 299.685 129,4%
2010 320.535 145%
2011 355.617 165,3%
2012 375.000 176,7%
2013 379.000 188,4%
2014 415.000 188,9%
ΙΣΟΖΥΓΙΟ ΤΡΕΧΟΥΣΩΝ ΣΥΝΑΛΛΑΓΩΝ
ΥΠΗΡΕΣΙΩΝ ΚΑΙ ΕΜΠΟΡΕΥΜΑΤΩΝ
2008 34.797 14,94%
2009 25.642 11,2%
2010 22.506 9,9%
2011 20.633 9,6%
2012 3%
2013 3%
2014 5%
Από την απλή παρατήρηση των παραπάνω στοιχείων διαπιστώνουμε ότι η συνολική στρατηγική της Τρώϊκας και η πολιτική διαχείριση της κρίσης την 3ετία από το Eurogroup έχει αποτύχει.
Οδήγησε και συνεχίζει να οδηγεί στην κατάρρευση της Ελληνικής Οικονομίας με διαχρονική μείωση του ΑΕΠ, με τη διόγκωση του δημοσίου χρέους και σ΄ ένα απεχθές κοινωνικό περιβάλλον για τους ΄Ελληνες Πολίτες, με ανεξέλεγκτη ανεργία, δραστικές μειώσεις του οικογενειακού εισοδήματος και δραματική μείωση του ΑΕΠ.
Το πρώτο ή δεύτερο μνημόνιο δεν οδήγησαν στην ανάκαμψη της ελληνικής οικονομίας ούτε στην αντιμετώπιση του προβλήματος του δημόσιου χρέους. Απεναντίας μείγμα της πολιτικής του μνημονίου σαρώνει εργασιακές, κοινωνικές κατακτήσεις του προηγούμενου αιώνα με αβέβαιη αποτελεσματικότητα στη μείωση του πρωτογενούς Δημοσιονομικού Ελλείμματος.
Κερδήθηκε βέβαια χρόνος για να μη συμβεί το φαινόμενο της ανεξέλεγκτης χρεοκοπίας με μέγεθος δημοσιονομικού ελλείμματος και έλλειμμα ισοζυγίου πληρωμών στο 15% του ΑΕΠ και επιτόκια δανεισμού στο 7%, όριο τυπικής χρεοκοπίας και ανεξέλεγκτης αύξησης του χρέους.
Κερδήθηκε χρόνος με βαριές συνέπειες για την ελληνική κοινωνία για να δοθεί η μάχη της εμπιστοσύνης για τη συνέχιση του δανεισμού της χώρας από τις χώρες της Ευρωπαϊκής ΄Ενωσης.
Η πρωτοφανής χρονική διάρκεια των αρνητικών ρυθμών ανάπτυξης της χώρας μας 6 χρόνια δεν αφήνει περιθώρια για ψευδαισθήσεις για το μέγεθος του προβλήματος και της αναγκαίας προσπάθειας που απαιτείται προκειμένου η Ελληνική Οικονομία να επανέλθει σε κανονικούς ρυθμούς λειτουργίας.
Οι αναγκαίες προσπάθειες έχουν έντονα χαρακτηριστικά δημοσιονομικών, διαρθρωτικών και πολιτικών αλλαγών.
Η Εθνική Επιλογή της παραμονής της χώρας μας στο Ευρώ δεν αφήνει περιθώριο για τυχοδιωκτικούς πειραματισμούς.
Η πολιτική δράση πρέπει να ξεκινά από την Αθήνα με τη μεγαλύτερη εθνική συσπείρωση και να επιβεβαιώνεται στις Βρυξέλλες.
Η Αθήνα πρέπει να απαιτήσει και οι Βρυξέλλες πρέπει να καταλάβουν ότι ο τυχόν αργός θάνατος της Ελλάδας από τις δυσλειτουργίες των Βρυξελλών στο βωμό της κερδοσκοπίας των κρατικών Τραπεζών και της Ε.Κ.Τ. από τα Ελληνικά ομόλογα θα είναι η οριστική υπονόμευση της Ευρωζώνης συνολικά.
Πέρα από την αναγκαία Κοινοτική αλληλεγγύη η χώρα πρέπει άμεσα και αποτελεσματικά να προχωρήσει τις αναγκαίες θεσμικές και δημοσιονομικές μεταρρυθμίσεις που έχει ανάγκη. ΄Ετσι:
- Η εκτέλεση του προϋπολογισμού της Γενικής κυβέρνησης πρέπει να πραγματοποιηθεί χωρίς παρεκκλίσεις, με έμφαση στα φορολογικά και ασφαλιστικά έσοδα. Το αναμενόμενο φορολογικό νομοσχέδιο πρέπει να χαρακτηρίζεται από τα στοιχεία της κοινωνικής δικαιοσύνης με έμφαση στην αναδιανομή του πλούτου υπέρ των αδυνάτων κοινωνικών στρωμάτων και των αναπτυξιακών δραστηριοτήτων.
- Η αναγκαία ανακεφαλαίωση των Τραπεζών πρέπει να οδηγεί στην προστασία των καταθετών στην ενίσχυση της ρευστότητας της πραγματικής Οικονομίας και στον στρατηγικό έλεγχο της λειτουργίας των Τραπεζών από την Πολιτεία.
- Αλλαγή της νοοτροπίας της δημόσιας διοίκησης στην κατεύθυνση των επενδύσεων, της επιχειρηματικότητας και της ανάπτυξης.
- Αξιοποίηση των δυνατοτήτων χρηματοδότησης αναπτυξιακών υποδομών από το ΕΣΠΑ, τα Κοινοτικά Ταμεία από τη δανειακή σύμβαση.
Η αντιμετώπιση του χρέους δεν μπορεί να έχει θετικά αποτελέσματα όταν στηρίζεται μόνο στη μείωση των δημοσίων δαπανών, στο μηδενισμό του Π.Δ.Ε., στη δανειοδότηση της χώρας για την αποπληρωμή των τοκοχρεολυσίων που βρίσκονται στα χαρτοφυλάκια των Κρατικών Τραπεζών των χωρών της Ε.Ε. και την Ε.Κ.Τ.
Η χώρα έχει ανάγκη από φτηνό χρήμα που πρέπει να χορηγηθεί από την Ε.Ε. με:
- Δανειοδότηση με το ελάχιστο επιτόκιο (η Γερμανία δανείζεται με 0-1%).
- Μείωση επιτοκίων των μέχρι σήμερα δανείων ή επιστροφή μέρους ή του συνόλου των κερδών των χωρών της Ε.Ε. από τα Ελληνικά Ομόλογα.
- Χρηματοδότηση από την Ευρωπαϊκή Τράπεζα Επενδύσεων σε στοχευμένα αναπτυξιακά προγράμματα.
Το αναπτυξιακό μοντέλο πρέπει να συνδυάζει την αξιοποίηση των συγκριτικών πλεονεκτημάτων της χώρας στον πρωτογενή, δευτερογενή και τριτογενή τομέα με υψηλότερη εσωτερική προστιθέμενη αξία, για τη διασφάλιση της ανόδου της απασχόλησης, του βιοτικού επιπέδου και αύξηση της διεθνούς ανταγωνιστικότητας της χώρας.
Είναι αναγκαία η μετακίνηση από προϊόντα χαμηλής τεχνολογίας και ποιοτικού περιεχομένου, σε προϊόντα μεσαίας και υψηλής τεχνολογίας και πιστοποίησης της ποιότητας.
ΕΠΙΛΟΓΟΣ
Η έξοδος από την κρίση είναι μια δύσκολη, επίπονη και χρονοβόρα διαδικασία. Απαιτεί στρατηγικό σχεδιασμό, υπομονή, επιμονή και κοινωνική γαλήνη. Η αναγκαία κοινωνική συναίνεση είναι απαραίτητο συστατικό για την επίτευξη των στόχων.
Γεώργιος Κυδωνάκης
Πρόεδρος του Ο.Ε.Ε.
Κατά τη γνώμη μου η κρίση ξεκίνησε από τις Η.Π.Α. και πιο συγκεκριμένα από την αγορά ενυποθηκών δανείων υψηλού κινδύνου διαχύθηκε σ΄ όλο τον κόσμο και στην Ευρώπη, ως κρίση του Τραπεζικού συστήματος.
Ζούμε την Τρίτη εποχή Παγκοσμιοποίησης. Ιστορικά
προηγήθηκε η πρώτη εποχή παγκοσμιοποίησης με το μεγάλο κραχ 29 – 30 με υπερπληθωρισμό που οδήγησε στο Β΄ Παγκόσμιο Πόλεμο με την άνοδο του Ναζισμού.
Ακολούθησε η Δεύτερη εποχή παγκοσμιοποίησης που σκόνταψε στο στασιμοπληθωρισμό της δεκαετίας του 70 και είμαστε στην Τρίτη εποχή της παγκοσμιοποίησης που σημαδεύτηκε από την πτώση της Σοβιετικής ΄Ενωσης, την πληροφορική επανάσταση, την επέκταση των αγορών κατά κύριο λόγο στην Ασία, την ανεξέλεγκτη κερδοσκοπία των χρηματιστηριακών και Τραπεζικών κεφαλαίων, και των παγκοσμιοποιημένων επενδυτικών φαντς.
Η κρίση και στη χώρα μας παρουσιάζεται χρονικά όπως παρακάτω:
2001 Χρηματιστηριακή κρίση
2008 Χρηματοπιστωτική κρίση
2008 - 2012 Κρίση Ανάπτυξης
2009 - 2012 Κρίση Ευρώ – Δημοσίου Χρέους
Η ένταση της κρίσης στη χώρα μας έχει τα χαρακτηριστικά της κρίσης δημοσίου χρέους, λόγω της ευάλωτης δημοσιονομικής κατάστασης της χώρας, δηλαδή του υψηλού δανεισμού που οδήγησε σε αδυναμία ικανοποίησής του μέσω των διεθνών χρηματαγορών.
Τα βασικά μεγέθη της Οικονομίας παρουσιάζουν διαχρονικά την παρακάτω εικόνα:
ΑΕΠ ΡΥΘΜΟΣ ΑΝΑΠΤΥΞΗΣ
2008 233 +4,6%
2009 231 -0,9%
2010 327 -3,9%
2011 208 -6,1%
2012 195 -6%
2013 186 -4,2%
ΕΛΛΕΙΜΑ Ποσοστό ΑΕΠ
2012 6,8%
2013 5,5%
2014 4,6%
ΑΝΕΡΓΙΑ
2008 7,6
2009 9,5
2010 12,5
2011 17,7
2012 23,6
2013 24
2014 21,2
ΕΠΕΝΔΥΣΕΙΣ
Χαμηλότερη σε % ΑΕΠ στις χώρες του ΟΑΣΑ.
ΑΝΤΑΓΩΝΙΣΤΙΚΟΤΗΤΑ
Ατελής που αντανακλά τα υψηλά % κέρδους σε διάφορους κλάδους και το χαμηλού επιπέδου τεχνολογικό περιεχόμενο σε σύγκριση με τις λοιπές χώρες της Ευρωπαϊκής ΄Ενωσης.
ΔΗΜΟΣΙΟ ΧΡΕΟΣ
2008 263.284 113%
2009 299.685 129,4%
2010 320.535 145%
2011 355.617 165,3%
2012 375.000 176,7%
2013 379.000 188,4%
2014 415.000 188,9%
ΙΣΟΖΥΓΙΟ ΤΡΕΧΟΥΣΩΝ ΣΥΝΑΛΛΑΓΩΝ
ΥΠΗΡΕΣΙΩΝ ΚΑΙ ΕΜΠΟΡΕΥΜΑΤΩΝ
2008 34.797 14,94%
2009 25.642 11,2%
2010 22.506 9,9%
2011 20.633 9,6%
2012 3%
2013 3%
2014 5%
Από την απλή παρατήρηση των παραπάνω στοιχείων διαπιστώνουμε ότι η συνολική στρατηγική της Τρώϊκας και η πολιτική διαχείριση της κρίσης την 3ετία από το Eurogroup έχει αποτύχει.
Οδήγησε και συνεχίζει να οδηγεί στην κατάρρευση της Ελληνικής Οικονομίας με διαχρονική μείωση του ΑΕΠ, με τη διόγκωση του δημοσίου χρέους και σ΄ ένα απεχθές κοινωνικό περιβάλλον για τους ΄Ελληνες Πολίτες, με ανεξέλεγκτη ανεργία, δραστικές μειώσεις του οικογενειακού εισοδήματος και δραματική μείωση του ΑΕΠ.
Το πρώτο ή δεύτερο μνημόνιο δεν οδήγησαν στην ανάκαμψη της ελληνικής οικονομίας ούτε στην αντιμετώπιση του προβλήματος του δημόσιου χρέους. Απεναντίας μείγμα της πολιτικής του μνημονίου σαρώνει εργασιακές, κοινωνικές κατακτήσεις του προηγούμενου αιώνα με αβέβαιη αποτελεσματικότητα στη μείωση του πρωτογενούς Δημοσιονομικού Ελλείμματος.
Κερδήθηκε βέβαια χρόνος για να μη συμβεί το φαινόμενο της ανεξέλεγκτης χρεοκοπίας με μέγεθος δημοσιονομικού ελλείμματος και έλλειμμα ισοζυγίου πληρωμών στο 15% του ΑΕΠ και επιτόκια δανεισμού στο 7%, όριο τυπικής χρεοκοπίας και ανεξέλεγκτης αύξησης του χρέους.
Κερδήθηκε χρόνος με βαριές συνέπειες για την ελληνική κοινωνία για να δοθεί η μάχη της εμπιστοσύνης για τη συνέχιση του δανεισμού της χώρας από τις χώρες της Ευρωπαϊκής ΄Ενωσης.
Η πρωτοφανής χρονική διάρκεια των αρνητικών ρυθμών ανάπτυξης της χώρας μας 6 χρόνια δεν αφήνει περιθώρια για ψευδαισθήσεις για το μέγεθος του προβλήματος και της αναγκαίας προσπάθειας που απαιτείται προκειμένου η Ελληνική Οικονομία να επανέλθει σε κανονικούς ρυθμούς λειτουργίας.
Οι αναγκαίες προσπάθειες έχουν έντονα χαρακτηριστικά δημοσιονομικών, διαρθρωτικών και πολιτικών αλλαγών.
Η Εθνική Επιλογή της παραμονής της χώρας μας στο Ευρώ δεν αφήνει περιθώριο για τυχοδιωκτικούς πειραματισμούς.
Η πολιτική δράση πρέπει να ξεκινά από την Αθήνα με τη μεγαλύτερη εθνική συσπείρωση και να επιβεβαιώνεται στις Βρυξέλλες.
Η Αθήνα πρέπει να απαιτήσει και οι Βρυξέλλες πρέπει να καταλάβουν ότι ο τυχόν αργός θάνατος της Ελλάδας από τις δυσλειτουργίες των Βρυξελλών στο βωμό της κερδοσκοπίας των κρατικών Τραπεζών και της Ε.Κ.Τ. από τα Ελληνικά ομόλογα θα είναι η οριστική υπονόμευση της Ευρωζώνης συνολικά.
Πέρα από την αναγκαία Κοινοτική αλληλεγγύη η χώρα πρέπει άμεσα και αποτελεσματικά να προχωρήσει τις αναγκαίες θεσμικές και δημοσιονομικές μεταρρυθμίσεις που έχει ανάγκη. ΄Ετσι:
- Η εκτέλεση του προϋπολογισμού της Γενικής κυβέρνησης πρέπει να πραγματοποιηθεί χωρίς παρεκκλίσεις, με έμφαση στα φορολογικά και ασφαλιστικά έσοδα. Το αναμενόμενο φορολογικό νομοσχέδιο πρέπει να χαρακτηρίζεται από τα στοιχεία της κοινωνικής δικαιοσύνης με έμφαση στην αναδιανομή του πλούτου υπέρ των αδυνάτων κοινωνικών στρωμάτων και των αναπτυξιακών δραστηριοτήτων.
- Η αναγκαία ανακεφαλαίωση των Τραπεζών πρέπει να οδηγεί στην προστασία των καταθετών στην ενίσχυση της ρευστότητας της πραγματικής Οικονομίας και στον στρατηγικό έλεγχο της λειτουργίας των Τραπεζών από την Πολιτεία.
- Αλλαγή της νοοτροπίας της δημόσιας διοίκησης στην κατεύθυνση των επενδύσεων, της επιχειρηματικότητας και της ανάπτυξης.
- Αξιοποίηση των δυνατοτήτων χρηματοδότησης αναπτυξιακών υποδομών από το ΕΣΠΑ, τα Κοινοτικά Ταμεία από τη δανειακή σύμβαση.
Η αντιμετώπιση του χρέους δεν μπορεί να έχει θετικά αποτελέσματα όταν στηρίζεται μόνο στη μείωση των δημοσίων δαπανών, στο μηδενισμό του Π.Δ.Ε., στη δανειοδότηση της χώρας για την αποπληρωμή των τοκοχρεολυσίων που βρίσκονται στα χαρτοφυλάκια των Κρατικών Τραπεζών των χωρών της Ε.Ε. και την Ε.Κ.Τ.
Η χώρα έχει ανάγκη από φτηνό χρήμα που πρέπει να χορηγηθεί από την Ε.Ε. με:
- Δανειοδότηση με το ελάχιστο επιτόκιο (η Γερμανία δανείζεται με 0-1%).
- Μείωση επιτοκίων των μέχρι σήμερα δανείων ή επιστροφή μέρους ή του συνόλου των κερδών των χωρών της Ε.Ε. από τα Ελληνικά Ομόλογα.
- Χρηματοδότηση από την Ευρωπαϊκή Τράπεζα Επενδύσεων σε στοχευμένα αναπτυξιακά προγράμματα.
Το αναπτυξιακό μοντέλο πρέπει να συνδυάζει την αξιοποίηση των συγκριτικών πλεονεκτημάτων της χώρας στον πρωτογενή, δευτερογενή και τριτογενή τομέα με υψηλότερη εσωτερική προστιθέμενη αξία, για τη διασφάλιση της ανόδου της απασχόλησης, του βιοτικού επιπέδου και αύξηση της διεθνούς ανταγωνιστικότητας της χώρας.
Είναι αναγκαία η μετακίνηση από προϊόντα χαμηλής τεχνολογίας και ποιοτικού περιεχομένου, σε προϊόντα μεσαίας και υψηλής τεχνολογίας και πιστοποίησης της ποιότητας.
ΕΠΙΛΟΓΟΣ
Η έξοδος από την κρίση είναι μια δύσκολη, επίπονη και χρονοβόρα διαδικασία. Απαιτεί στρατηγικό σχεδιασμό, υπομονή, επιμονή και κοινωνική γαλήνη. Η αναγκαία κοινωνική συναίνεση είναι απαραίτητο συστατικό για την επίτευξη των στόχων.
Γεώργιος Κυδωνάκης
Πρόεδρος του Ο.Ε.Ε.
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου