Σάββατο 18 Ιουνίου 2011

Το παράδοξο της φοροδιαφυγής

undefined
Στα γραφήματα ενός προηγούμενου άρθρου, έδειξα πως τα δημόσια έσοδα δεν υστερούν σημαντικά από τον μέσο όρο (ΜΟ) της ΟΝΕ. Αντίθετα οι δαπάνες είναι ακριβώς στο ΜΟ ή και τον ξεπερνούν. Όμως σύμφωνα με τα κοινώς παραδεκτά η Ελλάδα είναι ο παράδεισος της φοροδιαφυγής και θα έπρεπε τα δημόσια έσοδα να βρίσκονται συστηματικά πολύ κάτω από τον ΜΟ της ΟΝΕ. Τι συμβαίνει και τα φορολογικά έσοδα αυξάνουν συνεχώς από το 1991 και ενιότε ακουμπούν τον ΜΟ της ΟΝΕ?

Καταρχήν συμβαίνει το φαινόμενο εισοδήματος, δηλαδή όσο αυξάνει το ΑΕΠ με σταθερή την φοροδοτική ικανότητα τόσο περισσότερα φορολογικά έσοδα δημιουργούνται. Επιπρόσθετα, κατά την άποψη μου συμβαίνει ένα δευτερογενές φαινόμενο. Καταρχήν ας δεχτούμε πως η φοροδιαφυγή είναι κατά κύριο λόγο άθλημα των μεσαίων τάξεων. Οι μικρομεσαίοι έχουν την τεχνική ικανότητα και δυνατότητα να φοροδιαφύγουν όμως δεν έχουν πρόσβαση στις εξειδικευμένες υπηρεσίες που θα έστελναν το χρήμα που δεν φορολογείται εκτός Ελλάδος. Έτσι το χρήμα αυξάνει το διαθέσιμο εισόδημα των φοροδιαφευγόντων. Στην κλασσική μακροοικονομική ανάλυση το αποτέλεσμα της αύξησης του διαθέσιμου εισοδήματος έχει πολλαπλασιαστικά ωφέλιμο αποτέλεσμα στο ΑΕΠ διότι ο πολλαπλασιαστής της ιδιωτικής κατανάλωσης είναι μεγαλύτερος από αυτόν της κρατικής κατανάλωσης που θα χρηματοδοτήσουν οι φόροι. Το αυξημένο διαθέσιμο εισόδημα είτε θα ξοδευτεί στην αγορά αγαθών και υπηρεσιών άρα θα φορολογηθεί από τον ΦΠΑ, είτε θα μπει στην τράπεζα και θα ανακυκλωθεί μέσω της πίστωσης στην αγορά, φορολογούμενο πάλι.

Με λίγα λόγια ενδέχεται η ελληνική φοροδιαφυγή να έχει καταφέρει να δημιουργήσει ένα μη επίσημο φορολογικό σύστημα ενιαίου φορολογικού συντελεστή (ΦΠΑ) παρά την θέληση του κράτους, Οι ευεργετικές συνέπειες της παραοικονομίας τονίστηκαν το 2008 σε έκθεση της Deutsche Bank η οποία ανέφερε πως η ανάπτυξη της Ελλάδας εν μέσω διεθνούς κρίσης οφείλεται στα οικονομικά αμορτισέρ της παραοικονομίας. Η Ελλάδα μάλλον είναι η χώρα που αποδεικνύει πόσο δίκιο έχουν ο Άρθουρ Λαφέρ και τα οικονομικά της προσφοράς όταν υπερτονίζουν το γεγονός πως οι χαμηλοί φορολογικοί συντελεστές συντελούν σε υψηλότερα φορολογικά έσοδα.

Η μανία της κυβέρνησης να κυνηγάει τους φοροφυγάδες καταφέρνει δυο πράγματα. Αφενός να περιορίζει τα οικονομικά αμορτισέρ που παρέχουν ρευστότητα στην αγορά, αφετέρου δίνει κίνητρα στους φοροφυγάδες να βγάζουν τα χρήματά τους εκτός Ελλάδος με αποτέλεσμα να μην ανακυκλώνεται το χρήμα στην αγορά ή στις τράπεζες. Ακατανόητη είναι επίσης η στάση της τρόικας να επιμένει τόσο πολύ στα έσοδα και όχι στις δαπάνες. Η οικονομική λογική πάντα λέει πως οι δαπάνες πρέπει να προσαρμόζονται στα έσοδα και όχι το αντίθετο. Αν πράγματι η παραοικονομία είναι μεγάλη αυτό οφείλεται στο γεγονός του ότι εξυπηρετεί κάποιες ανάγκες που δεν καλύπτει η επίσημη οικονομία. Η άποψη πως αν πιαστεί η παραοικονομία θα γεμίσει το κράτος με έσοδα είναι λανθασμένη, γιατί η παραοικονομία υπάρχει ακριβώς γιατί δεν φορολογείται ή γιατί τα επιτίμια κίνδυνου (risk premia) από την παρανομία είναι τόσο υψηλά που δικαιολογούν την ύπαρξη της. Άρα η φορολογική πολιτική πρέπει να είναι η εξής.

  1. Να υπάρχουν λιγότερα κίνητρα για φοροδιαφυγή. Και υπάρχει μόνο ένα κίνητρο για αυτό. Οι χαμηλοί φόροι.

  2. Οι φοροφυγάδες να υφίστανται τις συνέπειες οι οποίες δεν θα πρέπει να είναι ποινικές άλλα διαφορά μεταξύ δημοσίου και ιδιώτη (Ελβετικό σύστημα). Όσοι δεν πιάνονται από τον νόμο να έχουν πολλαπλά κίνητρα να αφήνουν τα χρήματα τους στην Ελλάδα ώστε αυτά να ανακυκλώνονται στην τοπική αγορά και στο τραπεζικό σύστημα

  3. Ενίσχυση του φαινόμενου Λαφέρ. Χαμηλοί φόροι σημαίνει ανάπτυξη. Στην Ελβετία δεν είναι τυχαίο που το καντόνι της Γιούρα είναι το πλέον καθυστερημένο οικονομικά άλλα έχει και τους υψηλότερους φόρους φυσικών προσώπων στην συνομοσπονδία.

  4. Να κατευθυνθεί το φορολογικό σύστημα προς τον ενιαίο φορολογικό συντελεστή. Καλύτερα ένας μικρός ενιαίος συντελεστής για το εισόδημα με διευρυμένη την φορολογική βάση (αν και θα προτιμούσα μηδενικό για το εισόδημα) και ένας φόρος επί των πωλήσεων για κάθε συναλλαγή. Ένας τέτοιος φόρος είναι κυκλικός, δηλαδή δημιουργεί υψηλά κρατικά έσοδα στην ανάπτυξη άλλα χαμηλά στην ύφεση. Αυτό σημαίνει ότι υπάρχουν κίνητρα για το κράτος να ασκήσει αντικυκλική πολιτική δαπανών αφού στη ανάπτυξη θα σχηματίζει αποθέματα και στην ύφεση θα τα χρησιμοποιεί για να λειαίνει (smooth) τα αποτελέσματα της ύφεσης. Αυτό πάντα σε συνδυασμό με μια συνταγματική κατοχύρωση ισοσκελισμένων προϋπολογισμών τουλάχιστον κατά την περίοδο της οικονομικής ανάπτυξης.


Αν μπορούσαμε να συμβουλεύσουμε τον κύριο Πρωθυπουργό θα του λέγαμε να επισκεφτεί το Μόνακο, το Χονγκ Κονγκ, το Λιχτενστάιν, τις Βερμούδες και να δει ιδίοις όμασι την οικονομική ανάπτυξη που δημιουργεί η χαμηλή φορολόγηση।
πηγη:/blemilo.blogspot.com

Δεν υπάρχουν σχόλια:

Δημοσίευση σχολίου