Με την εισβολή στην Ουκρανία, η Ρωσία έχασε τον κύριο εμπορικό της εταίρο στην Ευρώπη. Τρία συγκεκριμένα έθνη επωφελούνται σημαντικά. Μπορούν όλο και περισσότερο να υπαγορεύουν τιμές και όρους στο Κρεμλίνο - και επωφελούνται από τις κυρώσεις, σημειώνει η Handelsblatt.
Το παζάρι είναι ανοιχτό. Και ποιος, αν όχι η Τουρκία, την έχει κατακτήσει με όλους τους κανόνες της τέχνης; Η Τουρκία, η οποία περισσότερο από κάθε άλλη χώρα ενεργεί ως διαμεσολαβητής στον ρωσικό επιθετικό πόλεμο κατά της Ουκρανίας, δεν στοχεύει μόνο στην επιτυχία αυτού του ρόλου. Επίσης, εκμεταλλεύεται την ευκαιρία του πολέμου και των συνεπειών του για να επιτύχει το καλύτερο για τον εαυτό της.
Έτσι, οι Τούρκοι απεσταλμένοι διαπραγματεύονται επί του παρόντος τους όρους των μελλοντικών συμβάσεων με τους διαχειριστές της ρωσικής εταιρείας φυσικού αερίου Gazprom. Και οι διαπραγματεύσεις είναι σκληρές, όπως προκύπτει από δήλωση του Τούρκου υπουργού Ενέργειας Φατίχ Ντονμέζ. Θα τελειώσουν μόνο "όταν θα έχουμε επιτύχει το μέγιστο πλεονέκτημα για την τουρκική πλευρά", δήλωσε πρόσφατα.
Το τι διακυβεύεται, περιγράφηκε πρόσφατα με απλοποιημένους όρους από το πρακτορείο Bloomberg: Η Τουρκία επιθυμεί έκπτωση άνω του 25% για τις παραδόσεις του τρέχοντος έτους και μέρους του περασμένου έτους. Διαφορετικά, επιθυμεί αναβολή των πληρωμών μέχρι το 2024.
Η χώρα του Βοσπόρου, παραδοσιακά ο τρίτος μεγαλύτερος πελάτης φυσικού αερίου των Ρώσων μετά τη Γερμανία και την Ιταλία, δεν βρίσκεται σε κακή θέση, τουλάχιστον. Στην πραγματικότητα, δεν θα μπορούσε να είναι καλύτερα. Εξάλλου, ως αποτέλεσμα του ρωσικού περιορισμού των εξαγωγών προς τη Δυτική Ευρώπη, η Τουρκία έχει μείνει ως ο μεγαλύτερος καταναλωτής ρωσικού φυσικού αερίου (45% της εγχώριας κατανάλωσης).
Το εκμεταλλεύεται πλήρως αυτό, απειλώντας να χρησιμοποιήσει τα ατού της στις διαπραγματεύσεις. Λέει ότι μπορεί να αυτοπρομηθεύεται στο ορατό μέλλον με τα μεγάλα ευρήματα φυσικού αερίου στη Μαύρη Θάλασσα.
Μια άλλη κίνηση είναι να φανταστεί ότι όχι μόνο θα γίνει ένας σημαντικός κόμβος για τη διαμετακόμιση του ρωσικού φυσικού αερίου, αλλά και ότι θα λειτουργήσει ως ενδιάμεσος για τη μεταφορά φυσικού αερίου από το Τουρκμενιστάν, το οποίο είναι πλούσιο σε πρώτες ύλες και ανταγωνίζεται τα ρωσικά κοιτάσματα.
Η νέα εξάρτηση της Ρωσίας από την Τουρκία
Μπορεί η Τουρκία να μην είναι στα χέρια της Ρωσίας, αλλά το εξωτερικό εμπόριο της Ρωσίας έχει διολισθήσει σε μια εξάρτηση από αυτήν που δεν υπήρχε πριν. Ο όγκος του διμερούς εμπορίου έχει διπλασιαστεί. Η Ρωσία είναι ξαφνικά ο μεγαλύτερος εμπορικός εταίρος της Τουρκίας, διαδεχόμενη τη Γερμανία.
Ωστόσο, η Τουρκία δεν είναι η μόνη χώρα από την καλή θέληση της οποίας εξαρτώνται τώρα οι Ρώσοι ως αποτέλεσμα του πολέμου και των δυτικών κυρώσεων και αντι-κυρώσεων. Η Κίνα είναι η άλλη και πολύ πιο σημαντική. Και η Ινδία ξαφνικά επίσης.
"Αν υπήρχε πάντα μια συν-εξάρτηση μεταξύ της Ρωσίας και του παραδοσιακά σημαντικότερου εμπορικού της εταίρου, της Ευρώπης, η χώρα διολισθαίνει τώρα σε μια μονομερή εξάρτηση από λίγες χώρες", εξηγεί σε συνέντευξή του ο Μιχαήλ Κρούτιτσιν, εταίρος της εταιρείας ενεργειακών συμβούλων RusEnergy με έδρα τη Μόσχα.
Όσον αφορά τα λεπτομερή εμπορικά στοιχεία και συνεπώς τις περιφερειακές μετατοπίσεις, η ίδια η Ρωσία δεν έχει δημοσιοποιήσει αυτές τις πληροφορίες από την άνοιξη του 2022. Ωστόσο, από τα στοιχεία για τους εμπορικούς εταίρους μπορεί να προκύψει μια σαφής εικόνα.
Αν το μερίδιο της Δύσης (και κυρίως των κρατών της ΕΕ, τα οποία η Ρωσία χαρακτηρίζει τώρα ως μη φιλικά) στον όγκο του εξωτερικού εμπορίου της Ρωσίας ήταν περίπου 55% πριν από τον πόλεμο, έπεσε στο 45% κατά τη διάρκεια του έτους - πριν τεθεί σε ισχύ το εμπάργκο πετρελαίου στις αρχές Δεκεμβρίου. Αντίθετα, το ποσοστό των λεγόμενων φιλικών χωρών που δεν προσχώρησαν στις κυρώσεις ή παρέμειναν ουδέτερες αυξήθηκε σε περίπου 55%.
Μόνο οι πέντε σημαντικότεροι από αυτούς τους εμπορικούς εταίρους (Κίνα, Τουρκία, Ινδία, Καζακστάν και Λευκορωσία) έχουν αυξήσει το μερίδιό τους στον όγκο του εξωτερικού εμπορίου της Ρωσίας από συνολικά 32,4% σε 43%, υπολογίζει το ρωσικό επιχειρηματικό μέσο RBC.
Η στροφή της Ρωσίας από τη Δύση στην Ανατολή
Η στροφή της Ρωσίας από τη Δύση προς την Ανατολή ισοδυναμεί με τεκτονική μετατόπιση. Ακόμη και αν είχε ανακοινωθεί και επιδιωχθεί πολλά χρόνια πριν από τον πόλεμο, η σημερινή ταχύτητα και ποιότητά του δεν είναι αυτό που το Κρεμλίνο σκόπευε μακροπρόθεσμα.
Πρώτον, η ευρωπαϊκή αγορά πώλησης ρωσικών ενεργειακών πηγών και πρώτων υλών ήταν ασύγκριτα πιο προσοδοφόρα. Και αφετέρου, η απώλεια των δυτικών τεχνολογιών λόγω των κυρώσεων μπορεί να αναπληρωθεί μόνο σε μικρό βαθμό, αν μπορεί να αναπληρωθεί καθόλου. Ακριβώς στην Κίνα έχει εναποθέσει η Ρωσία τις ελπίδες της, επίσης όσον αφορά την τεχνολογία, αλλά αναγνωρίζει ολοένα και περισσότερο τα όριά της. Η Κίνα φροντίζει να μην παραβιάσει τις κυρώσεις.
Και εκτός αυτού: "Η Κίνα μπορεί να μας αντικαταστήσει σε πολλά, αλλά η ίδια δεν είναι τόσο κορυφαία σε τεχνολογίες όσο η Δύση", λέει στη Welt ο Αλεξάντρ Σίροφ, διευθυντής του Ινστιτούτου Οικονομικών Προβλέψεων της Ακαδημίας Επιστημών της Μόσχας.
Η οικονομία της Ρωσίας εξαρτάται όλο και περισσότερο από την Κίνα
Ωστόσο, αυτό δεν αλλάζει το γεγονός ότι η Κίνα έχει επεκτείνει εξαιρετικά τη θέση της ως ο μεγαλύτερος εμπορικός εταίρος των Ρώσων. Μόνο κατά τους πρώτους δέκα μήνες του περασμένου έτους, η αξία των ανταλλαγών αγαθών έφθασε το ρεκόρ των 153,9 δισεκατομμυρίων δολαρίων - αύξηση 33%.
Είναι σημαντικό ότι όχι μόνο επιπλέον πετρέλαιο και φυσικό αέριο ρέει προς την Κίνα, αλλά αντίθετα οι εξαγωγές κινεζικών προϊόντων αυξάνονται κατακόρυφα.
Η στροφή της Ρωσίας από τη Δύση προς την Ανατολή ισοδυναμεί με τεκτονική μετατόπιση. Ακόμη και αν είχε ανακοινωθεί και επιδιωχθεί πολλά χρόνια πριν από τον πόλεμο, η σημερινή ταχύτητα και ποιότητά του δεν είναι αυτό που το Κρεμλίνο σκόπευε μακροπρόθεσμα.
Πρώτον, η ευρωπαϊκή αγορά πώλησης ρωσικών ενεργειακών πηγών και πρώτων υλών ήταν ασύγκριτα πιο προσοδοφόρα. Και αφετέρου, η απώλεια των δυτικών τεχνολογιών λόγω των κυρώσεων μπορεί να αναπληρωθεί μόνο σε μικρό βαθμό, αν μπορεί να αναπληρωθεί καθόλου. Ακριβώς στην Κίνα έχει εναποθέσει η Ρωσία τις ελπίδες της, επίσης όσον αφορά την τεχνολογία, αλλά αναγνωρίζει ολοένα και περισσότερο τα όριά της. Η Κίνα φροντίζει να μην παραβιάσει τις κυρώσεις.
Και εκτός αυτού: "Η Κίνα μπορεί να μας αντικαταστήσει σε πολλά, αλλά η ίδια δεν είναι τόσο κορυφαία σε τεχνολογίες όσο η Δύση", λέει στη Welt ο Αλεξάντρ Σίροφ, διευθυντής του Ινστιτούτου Οικονομικών Προβλέψεων της Ακαδημίας Επιστημών της Μόσχας.
Η οικονομία της Ρωσίας εξαρτάται όλο και περισσότερο από την Κίνα
Ωστόσο, αυτό δεν αλλάζει το γεγονός ότι η Κίνα έχει επεκτείνει εξαιρετικά τη θέση της ως ο μεγαλύτερος εμπορικός εταίρος των Ρώσων. Μόνο κατά τους πρώτους δέκα μήνες του περασμένου έτους, η αξία των ανταλλαγών αγαθών έφθασε το ρεκόρ των 153,9 δισεκατομμυρίων δολαρίων - αύξηση 33%.
Είναι σημαντικό ότι όχι μόνο επιπλέον πετρέλαιο και φυσικό αέριο ρέει προς την Κίνα, αλλά αντίθετα οι εξαγωγές κινεζικών προϊόντων αυξάνονται κατακόρυφα.
Αν η Κίνα κάλυπτε περίπου το ένα τέταρτο των ρωσικών εισαγωγών πριν από τον πόλεμο, το μερίδιο αυτό πρέπει τώρα να είναι "πολύ περισσότερο από το ένα τρίτο, ίσως το 40%", εξήγησε ο Ίκα Κορχόνεν, επικεφαλής του Ινστιτούτου για τις Οικονομίες Μετάβασης που εδρεύει στην Κεντρική Τράπεζα της Φινλανδίας, σε ένα εξειδικευμένο συνέδριο στα τέλη του προηγούμενου έτους.
Σύμφωνα με τον Κορχόνεν, αυτό σημαίνει ότι καμία χώρα δεν εξαρτάται τόσο πολύ από την Κίνα όσον αφορά τις εισαγωγές όσο η Ρωσία και τη Βόρεια Κορέα. Και η εξάρτηση της ρωσικής οικονομίας από την Κίνα θα συνεχίσει να αυξάνεται.
Η Τουρκία δεν μπορεί να συμβαδίσει με αυτή την έκταση. Ως εξαγωγέας προς τη Ρωσία, όμως, ξεπέρασε τη Γερμανία και κατατάσσεται πλέον στην τρίτη θέση μετά την Κίνα και τη Λευκορωσία.
Μόνο μερικά από αυτά είναι τουρκικά προϊόντα. Σε πολλές περιπτώσεις, πρόκειται για κυρωμένα εμπορεύματα από τη Δυτική Ευρώπη ή τις ΗΠΑ που μεταφορτώνονται στην Τουρκία και μεταφέρονται στη συνέχεια.
Σύμφωνα με τον Κορχόνεν, αυτό σημαίνει ότι καμία χώρα δεν εξαρτάται τόσο πολύ από την Κίνα όσον αφορά τις εισαγωγές όσο η Ρωσία και τη Βόρεια Κορέα. Και η εξάρτηση της ρωσικής οικονομίας από την Κίνα θα συνεχίσει να αυξάνεται.
Η Τουρκία δεν μπορεί να συμβαδίσει με αυτή την έκταση. Ως εξαγωγέας προς τη Ρωσία, όμως, ξεπέρασε τη Γερμανία και κατατάσσεται πλέον στην τρίτη θέση μετά την Κίνα και τη Λευκορωσία.
Μόνο μερικά από αυτά είναι τουρκικά προϊόντα. Σε πολλές περιπτώσεις, πρόκειται για κυρωμένα εμπορεύματα από τη Δυτική Ευρώπη ή τις ΗΠΑ που μεταφορτώνονται στην Τουρκία και μεταφέρονται στη συνέχεια.
Η Ινδία ως νέος πελάτης για το ρωσικό πετρέλαιο
Η Ινδία δεν έχει πραγματικά τίποτα να προσφέρει από αυτή την άποψη και δεν παίζει κανένα ρόλο για τη Ρωσία ως προμηθευτής. Ωστόσο, το ασιατικό κράτος-γίγαντας είναι ακόμη πιο αξιοσημείωτο ως νέος πελάτης για το ρωσικό αργό πετρέλαιο. Αμέσως μετά την έναρξη του πολέμου, η Ινδία εκμεταλλεύτηκε το γεγονός ότι η Ρωσία έπρεπε να διαθέσει το πετρέλαιό της στην αγορά πολύ πιο φθηνά, προκειμένου να βρει αγοραστές.
Η Ινδία αγόραζε όλο και περισσότερο από τη Ρωσία - επίσης από δυσαρέσκεια που η Δύση επέβαλε τις κυρώσεις της χωρίς να λάβει υπόψη της τις αναδυόμενες χώρες και έτσι ανέβασε τις τιμές του πετρελαίου και του φυσικού αερίου. Τελικά, ήταν πολύ πάνω από ένα εκατομμύριο βαρέλια την ημέρα, που αντιστοιχούσε στο ένα δέκατο της ρωσικής παραγωγής πετρελαίου. Και τελικά, η Ρωσία ξεπέρασε τους ανταγωνιστές της, το Ιράκ και τη Σαουδική Αραβία, στην αγορά της Ινδίας.
Η παραχώρηση τιμών που πρέπει να κάνει η Ρωσία στην Ινδία και στον μεγαλύτερο πελάτη της, την Κίνα, γίνεται όλο και μεγαλύτερη τελευταία. Ιδιαίτερα από τότε που η ΕΕ έθεσε σε ισχύ το εμπάργκο κατά των ρωσικών εξαγωγών πετρελαίου μέσω θαλάσσης και ένα ανώτατο όριο τιμών στις αρχές Δεκεμβρίου, οι απαιτήσεις εκπτώσεων από την Ασία έγιναν όλο και πιο επιθετικές.
Η έκπτωση στην τιμή του κύριου τύπου αργού πετρελαίου της Ρωσίας, Urals, σε σύγκριση με τον τύπο Brent της Βόρειας Θάλασσας, που είναι καθοριστικός στην Ευρώπη, ήταν ήδη 32% μεταξύ 15 Νοεμβρίου και 14 Δεκεμβρίου, αλλά τις επόμενες τέσσερις εβδομάδες ήταν 43%, όπως δείχνει η παρακολούθηση από το ρωσικό Υπουργείο Οικονομικών.
Στις 6 Ιανουαρίου 2023, η ρωσική τιμή έπεσε ακόμη και στα 37,8 δολάρια ανά βαρέλι, σύμφωνα με το Bloomberg, ενώ το Brent διαπραγματευόταν σχεδόν στα 79 δολάρια. Ωστόσο, το δυτικό ανώτατο όριο τιμών βάσει του οποίου επιτρέπονται οι εξαγωγές των Ουράλς έχει οριστεί στα 60 δολάρια.
Η Κίνα και η Ινδία μπορούν να υπαγορεύουν τις τιμές στη Ρωσία
Έτσι, προς το παρόν, το ανώτατο όριο έχει ισχυρότερο αποτέλεσμα από το αναμενόμενο. Και προς το παρόν, η Κίνα και η Ινδία έχουν μοχλό πίεσης, ιδίως εφόσον πρέπει επίσης να πληρώσουν για τη μεγαλύτερη διαδρομή μεταφοράς.
"Η Κίνα και η Ινδία μπορούν να υπαγορεύουν τις τιμές στη Ρωσία επειδή έχουν εναλλακτικούς προμηθευτές", λέει ο ειδικός σε θέματα ενέργειας Κρουτίσιν.
Η Ινδία δεν έχει πραγματικά τίποτα να προσφέρει από αυτή την άποψη και δεν παίζει κανένα ρόλο για τη Ρωσία ως προμηθευτής. Ωστόσο, το ασιατικό κράτος-γίγαντας είναι ακόμη πιο αξιοσημείωτο ως νέος πελάτης για το ρωσικό αργό πετρέλαιο. Αμέσως μετά την έναρξη του πολέμου, η Ινδία εκμεταλλεύτηκε το γεγονός ότι η Ρωσία έπρεπε να διαθέσει το πετρέλαιό της στην αγορά πολύ πιο φθηνά, προκειμένου να βρει αγοραστές.
Η Ινδία αγόραζε όλο και περισσότερο από τη Ρωσία - επίσης από δυσαρέσκεια που η Δύση επέβαλε τις κυρώσεις της χωρίς να λάβει υπόψη της τις αναδυόμενες χώρες και έτσι ανέβασε τις τιμές του πετρελαίου και του φυσικού αερίου. Τελικά, ήταν πολύ πάνω από ένα εκατομμύριο βαρέλια την ημέρα, που αντιστοιχούσε στο ένα δέκατο της ρωσικής παραγωγής πετρελαίου. Και τελικά, η Ρωσία ξεπέρασε τους ανταγωνιστές της, το Ιράκ και τη Σαουδική Αραβία, στην αγορά της Ινδίας.
Η παραχώρηση τιμών που πρέπει να κάνει η Ρωσία στην Ινδία και στον μεγαλύτερο πελάτη της, την Κίνα, γίνεται όλο και μεγαλύτερη τελευταία. Ιδιαίτερα από τότε που η ΕΕ έθεσε σε ισχύ το εμπάργκο κατά των ρωσικών εξαγωγών πετρελαίου μέσω θαλάσσης και ένα ανώτατο όριο τιμών στις αρχές Δεκεμβρίου, οι απαιτήσεις εκπτώσεων από την Ασία έγιναν όλο και πιο επιθετικές.
Η έκπτωση στην τιμή του κύριου τύπου αργού πετρελαίου της Ρωσίας, Urals, σε σύγκριση με τον τύπο Brent της Βόρειας Θάλασσας, που είναι καθοριστικός στην Ευρώπη, ήταν ήδη 32% μεταξύ 15 Νοεμβρίου και 14 Δεκεμβρίου, αλλά τις επόμενες τέσσερις εβδομάδες ήταν 43%, όπως δείχνει η παρακολούθηση από το ρωσικό Υπουργείο Οικονομικών.
Στις 6 Ιανουαρίου 2023, η ρωσική τιμή έπεσε ακόμη και στα 37,8 δολάρια ανά βαρέλι, σύμφωνα με το Bloomberg, ενώ το Brent διαπραγματευόταν σχεδόν στα 79 δολάρια. Ωστόσο, το δυτικό ανώτατο όριο τιμών βάσει του οποίου επιτρέπονται οι εξαγωγές των Ουράλς έχει οριστεί στα 60 δολάρια.
Η Κίνα και η Ινδία μπορούν να υπαγορεύουν τις τιμές στη Ρωσία
Έτσι, προς το παρόν, το ανώτατο όριο έχει ισχυρότερο αποτέλεσμα από το αναμενόμενο. Και προς το παρόν, η Κίνα και η Ινδία έχουν μοχλό πίεσης, ιδίως εφόσον πρέπει επίσης να πληρώσουν για τη μεγαλύτερη διαδρομή μεταφοράς.
"Η Κίνα και η Ινδία μπορούν να υπαγορεύουν τις τιμές στη Ρωσία επειδή έχουν εναλλακτικούς προμηθευτές", λέει ο ειδικός σε θέματα ενέργειας Κρουτίσιν.
Άλλοι αναλυτές επισημαίνουν επίσης το γεγονός ότι οι ρωσικές εταιρείες πρέπει πλέον να ανταγωνίζονται μεταξύ τους για τον μικρότερο αριθμό αγοραστών.
Η ρωσική κυβέρνηση ελπίζει ότι η έκπτωση θα "μειωθεί με την πάροδο του χρόνου". Στις 5 Φεβρουαρίου, ωστόσο, τίθεται σε ισχύ η απαγόρευση των εξαγωγών των ρωσικών πετρελαιοειδών από τη Δύση, δίνοντας στην Κίνα και την Ινδία νέο μοχλό πίεσης έναντι της Μόσχας.
Διότι στο τέλος -σύμφωνα με τις προβλέψεις των αναλυτών- τα δύο κράτη θα εκμεταλλευτούν και εδώ τη δύσκολη θέση της Μόσχας. Ακριβώς όπως έκανε η Τουρκία με το φυσικό αέριο.
capital.gr
Η ρωσική κυβέρνηση ελπίζει ότι η έκπτωση θα "μειωθεί με την πάροδο του χρόνου". Στις 5 Φεβρουαρίου, ωστόσο, τίθεται σε ισχύ η απαγόρευση των εξαγωγών των ρωσικών πετρελαιοειδών από τη Δύση, δίνοντας στην Κίνα και την Ινδία νέο μοχλό πίεσης έναντι της Μόσχας.
Διότι στο τέλος -σύμφωνα με τις προβλέψεις των αναλυτών- τα δύο κράτη θα εκμεταλλευτούν και εδώ τη δύσκολη θέση της Μόσχας. Ακριβώς όπως έκανε η Τουρκία με το φυσικό αέριο.
capital.gr
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου