Σε μια ομιλία της στα γαλλικά, τα ισπανικά και τα αγγλικά, στην οποία αποκήρυξε τον φασισμό, συνέκρινε τον εαυτό της με “τους Βρετανούς Tories, τους Ρεπουμπλικάνους των ΗΠΑ και το Ισραηλινό Likud”
ΗGiorgia Meloni έχει ένα όνειρο: Nα βάλει την Ευρωπαϊκή Ένωση στη «θέση» της.
Από τους Carlo Martuscelli και Jacopo Barigazzi/POLITICO
Στα τέλη του 2020, πολύ πριν η ακροδεξιά ηγέτης του κόμματος Brothers of Italy αναδειχθεί σε φαβορί για να γίνει η επόμενη πρωθυπουργός της χώρας της, στάθηκε μπροστά στην κάμερα και
έκανε μια ομιλία με αφορμή το τέλος του έτους. Ήταν η χρονιά του κορωνοϊού, όταν το αφήγημα στις Βρυξέλλες ήταν ότι η ΕΕ είχε σταθεί όρθια, συσπειρωμένη σε μια άνευ προηγουμένου συμφωνία προκειμένου να αναλάβει το κοινό χρέος και να βοηθήσει τα πιο αδύναμα μέλη της.Η Meloni, ντυμένη στα λευκά, στάθηκε μπροστά σε μια σκηνή με φόντο μία φάτνη και μιλώντας στα αγγλικά προσέφερε ένα εντελώς διαφορετικό αφήγημα. Η ΕΕ, είπε, ήταν απούσα. «Είδαμε ότι υπάρχει μία εναλλακτική, ότι δηλαδή τα μεμονωμένα κράτη μέλη θα μπορούσαν να συνενωθούν σε εθελοντική βάση στο πνεύμα της χριστιανικής αλληλεγγύης», είπε.
Περισσότερο από άχρηστες, οι Βρυξέλλες ήταν εχθρικές, πρόσθεσε: «Αντιμετωπίζουμε την πιο ισχυρή και βίαιη επίθεση εναντίον κυβερνήσεων κυρίαρχων εθνών που αντιτίθενται στη δικτατορία της πολιτικά ορθής ιδεολογίας». Ως παραδείγματα, ανέφερε τις προσπάθειες της ΕΕ να τιμωρήσει την Πολωνία και την Ουγγαρία για δημοκρατική οπισθοδρόμηση και τις προσπάθειες της «να ταπεινώσει τον βρετανικό λαό που επέλεξε ελεύθερα το Brexit».
Σήμερα, με τη θέση του πρωθυπουργού της Ιταλίας να είναι κενή, η Meloni εμφανίζεται πιο μετριοπαθής ως προς τα μηνύματα της και απομακρύνεται από τις φασιστικές ρίζες του κόμματός της. Αλλά υπάρχουν ελάχιστες ενδείξεις για αλλαγή στην επιθυμία της να κόψει τα φτερά της ΕΕ. Σε μια συγκέντρωση στην κεντρική πλατεία του Μιλάνου νωρίτερα αυτό το μήνα, δεν μάσησε τα λόγια της. «Στην Ευρώπη οι άνθρωποι ανησυχούν για τη Meloni. Τι θα συμβεί;» αναρωτήθηκε προς τους συγκεντρωμένους υποστηρικτές της. «Αυτό που θα συμβεί είναι ότι το τρένο με τη σάλτσα θα φτάσει στο τέλος του».
Οι Ιταλοί κατευθύνονται στις κάλπες στις 25 Σεπτεμβρίου. Εάν, όπως αναμένεται, η Meloni γίνει πρωθυπουργός, οι σκέψεις της για την Ευρώπη δεν θα περιορίζονται πλέον σε βιντεοκλήσεις και πολιτικές συγκεντρώσεις. Ως ηγέτης της τρίτης μεγαλύτερης οικονομίας της ΕΕ, ένα από τα έξι ιδρυτικά μέλη του μπλοκ, θα βρεθεί σε καλή θέση προκειμένου να προωθήσει τις θέσεις της σε ζητήματα που κυμαίνονται από τη μετανάστευση και τα δικαιώματα της LGBTQ κοινότητας έως τα ζητήματα σχετικά με το κράτος δικαίου και τις διαπραγματεύσεις με τη Βρετανία μετά το Brexit.
Η Meloni δεν θα είναι η πρώτη ευρωσκεπτικιστική κυβέρνηση στην Ιταλία, αλλά θα αποτελέσει την πρώτη με πολιτική υποστήριξη από άλλες πρωτεύουσες της ΕΕ. Εκτός από το κόμμα Brothers of Italy, η Meloni είναι πρόεδρος των Ευρωπαίων Συντηρητικών και Μεταρρυθμιστών (ECR), ενός πανευρωπαϊκού κόμματος-ομπρέλα που περιλαμβάνει το κυβερνών κόμμα Νόμος και Δικαιοσύνη (PiS) της Πολωνίας, καθώς και κόμματα με αυξανόμενη επιρροή σε χώρες όπως η Ισπανία και η Σουηδία. Είναι επίσης ιστορικά κοντά στον εθνικιστή ηγέτη της Ουγγαρίας, Viktor Orbán.
Με το εθνικιστικό κόμμα της να ενισχύεται σημαντικά και με αρκετούς από τους συμμάχους της στο ECR να κερδίζουν έδαφος, η Meloni έχει επίσης τη δυνατότητα να ανατρέψει την ισορροπία στο Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο όταν οι Ευρωπαίοι ψηφοφόροι επιστρέψουν στην κάλπη το 2024. Είτε το ECR θα ενεργεί μόνο του είτε ως μέρος ενός μεγαλύτερου μπλοκ, πιθανότατα θα έχει ισχυρή φωνή στην κατανομή των κορυφαίων θέσεων της ΕΕ, συμπεριλαμβανομένης της απόφασης για το αν θα δοθεί στην Πρόεδρο της Ευρωπαϊκής Επιτροπής Ursula von der Leyen άλλη θητεία.
«Η Ιταλία θα υπερασπιστεί τα εθνικά της συμφέροντα όπως κάνουν άλλοι, αναζητώντας κοινές λύσεις αλλά πάντα ξεκινώντας με βάση την υπεράσπιση των συμφερόντων της», δήλωσε η Meloni στο Μιλάνο.
Η Ευρώπη πρόκειται να μάθει σύντομα τι ακριβώς εννοούσε.
Ιταλίδα Brexiteer
Στο παρελθόν η Meloni δεν δίστασε να αφήσει τη ριζοσπαστική της σημαία να κυματίσει. Το κόμμα Brothers of Italy έχει τις ρίζες του στην ακροδεξιά της Ιταλίας. Δημιουργία της Meloni από το 2012, το κόμμα είναι ο ιδεολογικός απόγονος του Ιταλικού Κοινωνικού Κινήματος που σχηματίστηκε μετά τον Β’ Παγκόσμιο Πόλεμο από υποστηρικτές του έκπτωτου δικτάτορα Benito Mussolini και συνεχίζει να χρησιμοποιεί το σύμβολό του: Την τρίχρωμη φλόγα. Δύο από τους απογόνους του Mussolini, η εγγονή του Rachele και ο δισέγγονός του Caio Giulio Cesare, έχουν ήδη βρεθεί υποψήφιοι με το λάβαρο του.
Οι πολιτικές υπογραφές της Meloni είναι η μηδενική ανοχή στην παράνομη μετανάστευση, ο ακραίος κοινωνικός συντηρητισμός και, μέχρι πρόσφατα, ο μαχώμενος ευρωσκεπτικισμός. Το 2014, ζήτησε από την Ιταλία να φύγει από το ευρώ. Το 2018, κατηγόρησε την κυβέρνηση, με επικεφαλής τότε το αντικαθεστωτικό Κίνημα 5 Αστέρων, ότι «παραδόθηκε στους γραφειοκράτες στις Βρυξέλλες» για την απόφασή του κόμματος να ακολουθήσει τους ευρωπαϊκούς κανόνες ως προς τις δαπάνες.
Πιο πρόσφατα, ως το μόνο μεγάλο κόμμα που ήταν αντίθετο στην τεχνοκρατική κυβέρνηση του πρωθυπουργού Mario Draghi, η Meloni απείχε για συνεχόμενες συνεδριάσεις από την ψηφοφορία για το σχέδιο ανάκαμψης της Ιταλίας. Και, ενώ ήταν σταθερή στην υποστήριξη του ΝΑΤΟ και της Ουκρανίας ως προς την επίθεση της Ρωσίας τον Φεβρουάριο, αντιτάχθηκε στις κυρώσεις κατά του Κρεμλίνου μετά την προσάρτηση της Κριμαίας το 2014.
Από την ένταξή της στο ECR το 2019, ωστόσο, η Meloni έχει απομακρυνθεί από τις πιο σκληρές θέσεις της. Ο Ryszard Czarnecki, ευρωβουλευτής από το πολωνικό κόμμα PiS που χαριτολογώντας αναφέρεται στον εαυτό του ως «νονό» της Meloni, θυμάται ότι τη συνάντησε για πρώτη φορά στη Βαρσοβία σε μια συνάντηση μεταξύ του ηγέτη του PiS, Jarosław Kaczyński και των Brothers of Italy.
Εκείνη την εποχή, υπενθύμισε ο Czarnecki, το κόμμα της Meloni μετρούσε περίπου 4%. Αυτός ο αριθμός, σύμφωνα με το Poll of Polls του POLITICO, είναι τώρα στο 25%. «Για εμάς, ήταν μια πολύ καλή πολιτική επένδυση», είπε ο Czarnecki. Η Meloni έγινε πρόεδρος του ECR τον Σεπτέμβριο του 2020, αφού ο Czarnecki την πρότεινε για τη θέση.
Ως ηγέτης του ECR, οι απόψεις της Meloni προσέγγιζαν τον ήπιο ευρωσκεπτικισμό που υποστηρίζουν οι Πολωνοί σύμμαχοί της -και ένα από τα κόμματα που δημιούργησαν το ECR, τους Συντηρητικούς του πρώην πρωθυπουργού του Ηνωμένου Βασιλείου David Cameron. Στην αυτοβιογραφία της Meloni του 2021, η ίδια εκθέτει τις απόψεις της για την Ευρώπη με λέξεις που μοιάζουν εντυπωσιακά με το ιδρυτικό έγγραφο του ECR, τη Διακήρυξη της Πράγας, το οποίο ζητά «την κυρίαρχη ακεραιότητα του έθνους-κράτους, την αντίθεση στον φεντεραλισμό της ΕΕ και έναν ανανεωμένο σεβασμό προς την αλήθεια».
Ενώ η Meloni σήμερα σπεύδει να τονίσει ότι δεν έχει καμία πρόθεση να αποσύρει την Ιταλία από την ΕΕ, είναι εξίσου θετική στο να τονίσει τους δεσμούς της με το κόμμα που έφερε το Brexit. Σε μια ομιλία της στα γαλλικά, τα ισπανικά και τα αγγλικά, στην οποία αποκήρυξε τον φασισμό, συνέκρινε τον εαυτό της με «τους Βρετανούς Tories, τους Ρεπουμπλικάνους των ΗΠΑ και το Ισραηλινό Likud». Στο βιβλίο της, συχνά αναφέρεται στο όνομα του Βρετανού αρχοσυντηρητικού φιλόσοφου Roger Scruton (τον οποίο γνώρισε μέσω του ECR).
Η αντίθεση της Meloni σε μια μεγαλύτερη, ισχυρότερη ΕΕ είναι «πολύ εναρμονισμένη με τις συντηρητικές αξίες μας», δήλωσε ο πρώην Βρετανός Συντηρητικός ευρωβουλευτής Geoffrey Van Orden, ένα από τα ιδρυτικά μέλη του ECR και περιστασιακός συνεργάτης στη δεξαμενή σκέψης του κόμματος New Direction.
Η Meloni αρνήθηκε να δώσει συνέντευξη στο Politico για αυτό το άρθρο.
Αγγίζοντας το κέντρο
Εάν η Meloni γίνει πρωθυπουργός, η ευρωπαϊκή πολιτική είναι απίθανο να βρίσκεται ψηλά στη λίστα με τις υποχρεώσεις της. Η τυπική πορεία ενός Ιταλού πολιτικού ηγέτη τα τελευταία πολλά χρόνια είναι να σαρώνει έχοντας ένα μεγάλο κύμα υποστήριξης και μετά να το βλέπει να φεύγει με την ίδια ταχύτητα. Η πρώτη της δουλειά θα είναι να ασχοληθεί με τα εσωτερικά της Ιταλίας και με τις δίδυμες οικονομικές και ενεργειακές κρίσεις. Το τελευταίο πράγμα που θα θέλει να κάνει είναι να ξεκινήσει προκαλώντας αναταραχή στο ίδιο το σκάφος.
Καθώς οι προοπτικές της για την πρωθυπουργία της Ιταλίας έχουν αυξηθεί, η ακροδεξιά ηγέτης έχει καταβάλλει προσπάθειες προκειμένου να καθησυχάσει τους ψηφοφόρους και τις αγορές ότι δεν θα κάνει τίποτα βιαστικά, ενώ και οι σύμμαχοί της ακολούθησαν το παράδειγμά της. «Η Giorgia Meloni είναι ηγέτης με ένα πολύ σαφές όραμα για την Ευρώπη: Ενας θεσμός που θα πρέπει να κάνει λιγότερα πράγματα αλλά να τα κάνει καλύτερα», δήλωσε ο Raffaele Fitto, μέλος του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου που θεωρείται ο άνθρωπος της Meloni στις Βρυξέλλες και πιθανός υπουργός της ΕΕ σε μελλοντική διακυβέρνηση.
Η πρόσφατη πρότασή της ότι η Ιταλία θα πρέπει να επιβάλει ναυτικό αποκλεισμό στη Λιβύη για να σταματήσει τη διέλευση μεταναστών είναι ένα χαρακτηριστικό παράδειγμα. Αφού τα σχόλιά της προκάλεσαν αντιδράσεις, υψηλόβαθμα μέλη του κόμματός της υπαναχώρησαν, υποστηρίζοντας ότι πρότεινε απλώς μια άλλη «Επιχείρηση Σοφία», δηλαδή την εγκεκριμένη από την ΕΕ επιχείρηση κατά της λαθρεμπορίας που ξεκίνησε το 2015.
Στο παρελθόν, η Meloni δεν δίστασε να κατακεραυνώσει τους «παγκοσμιοποιητές» και τους «χρηματοδότες τους». Όμως, απευθυνόμενη στο επιχειρηματικό κατεστημένο της χώρας νωρίτερα αυτό το μήνα, είχε έναν πιο συμβιβαστικό τόνο, υποσχόμενη να ισορροπήσει τον προϋπολογισμό και να διατηρήσει την πορεία που χάραξε ο Draghi. Από την πλευρά του, ο απερχόμενος πρωθυπουργός κάνει ό,τι καλύτερο μπορεί για να καθησυχάσει τους παρατηρητές ότι το κρατικό σκάφος θα παραμείνει όρθιο —ακόμα και χωρίς αυτόν στο τιμόνι. Σε μια ομιλία του τον Αύγουστο, ο ίδιος επέμεινε ότι η χώρα θα τα καταφέρει ανεξάρτητα από το ποιος είναι στην εξουσία.
Μία ακόμα πρόκληση για την Meloni θα είναι το ταμείο ανάκαμψης της ΕΕ, τη δεξαμενή χρημάτων που προορίζεται να βοηθήσει τις χώρες να ανακάμψουν από την κρίση του κορωνοϊού. Με την Ιταλία να λαμβάνει το μεγαλύτερο μερίδιο, θεωρείται απίθανο να θέλει να θέσει σε κίνδυνο τις σχέσεις με την Ευρωπαϊκή Επιτροπή, η οποία διαχειρίζεται το ταμείο. Αν και η ίδια έχει δεσμευτεί να επαναδιαπραγματευτεί τους όρους που απαιτούνται για να λάβει τα χρήματα, ένα πιο πιθανό αποτέλεσμα είναι ότι θα της επιτραπεί να κερδίσει κάτι, δίνοντάς της έτσι μια πολιτική —αλλά όχι πρακτική— νίκη, σύμφωνα με ορισμένους αξιωματούχους της ΕΕ.
«Γνωρίζει ότι η απομόνωση βλάπτει τις φιλοδοξίες της και ότι περιπλέκει οποιαδήποτε μελλοντική κυβέρνηση στην οποία ανήκει», είπε η Nicoletta Pirozzi, η οποία ηγείται του προγράμματος για την Ευρώπη για το think tank Istituto Affari Internazionali με έδρα τη Ρώμη, επισημαίνοντας τις αλλαγές στις θέσεις της Meloni ως προς το δημόσιο χρέος και το ΝΑΤΟ (έχει γίνει μεγάλη θαυμάστρια του).
«Είναι μια πολύ ρεαλιστική στάση», είπε η Pirozzi. «Δεν έχει εναλλακτικές εάν θέλει να παρουσιαστεί ως αξιόπιστος συνεργάτης στη διεθνή σκηνή».
Μέσα στη σκηνή
Η πρόσφατη μετριοπάθεια της Μελόνι θα είναι ψυχρή παρηγοριά σε όσους προβληματίζονται για τις απόψεις της σχετικά με την Ευρώπη.
Αναμένεται ότι θα πρέπει να κυβερνήσει με τους αναξιόπιστους εκλογικούς συμμάχους της, το ακροδεξιό κόμμα League του Matteo Salvini και το Forza Italia του πρώην πρωθυπουργού Silvio Berlusconi. Αλλά σε αντίθεση με τον Salvini, ο οποίος υπηρέτησε ως υπουργός Εσωτερικών στην τελευταία ευρωσκεπτικιστική κυβέρνηση της Ιταλίας, η Meloni δεν έχει παραδοθεί άνευ όρων στο περιθώριο της ευρωπαϊκής πολιτικής. Η προθυμία της να συνεργαστεί με το σύστημα θα τη φέρει σε καλύτερη θέση προκειμένου να διαμορφώσει πολιτική εκ των έσω.
Στην ευρωπαϊκή πολιτική, η Ιταλία έπαιζε παραδοσιακά το ρόλο του πρόθυμου μικρότερου αδερφού των βαρέων βαρών χωρών που καθοδηγούν στη λήψη αποφάσεων: Τη Γαλλία και τη Γερμανία. Η Meloni είναι πιθανό να κυλήσει σε μια διαφορετική παρέα. Όταν συμμετάσχει στην πρώτη της σύνοδο του Ευρωπαϊκού Συμβουλίου, θα δεχθεί θερμή υποδοχή από άλλους δύο ηγέτες από το ECR, τον Πολωνό πρωθυπουργό Mateusz Morawiecki και τον Τσέχο πρωθυπουργό Petr Fiala. «Εάν τα καταφέρει ως πρωθυπουργός, αυτό θα είναι μια μεγάλη ώθηση για το ECR», δήλωσε ο Jan Zahradil, Τσέχος ευρωβουλευτής που υπηρέτησε ως πρόεδρος του κόμματος ECR πριν από τη Meloni. «Θα μας πάρουν πολύ πιο σοβαρά ως πολιτική δύναμη».
Μία κυβέρνηση Meloni θα σήμαινε ότι η Βαρσοβία και η Βουδαπέστη θα έχουν έναν φίλο στη Ρώμη, καθιστώντας δυσκολότερο για την ΕΕ να πιέσει σε θέματα όπως η ελευθερία των μέσων ενημέρωσης ή η ανεξαρτησία της δικαιοσύνης. Την περασμένη εβδομάδα, το κόμμα της Meloni προσχώρησε στο PiS, ψηφίζοντας κατά της απόφασης του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου να χαρακτηρίσει την Ουγγαρία ως «μη δημοκρατία». «Ο Orban κέρδισε τις εκλογές, πολλές φορές μάλιστα και με μεγάλη διαφορά», είπε η Meloni δικαιολογώντας την ψήφο. «Είναι ένα δημοκρατικό σύστημα».
Εκτός από την υποστήριξη των κακών παιδιών της Ευρώπης, υπάρχει ο κίνδυνος η Meloni να ενταχθεί και η ίδια στις τάξεις τους. Το εκλογικό πρόγραμμα του κόμματός της το 2018 πρότεινε μια αλλαγή στο ιταλικό σύνταγμα που θα έδινε μεγαλύτερη ισχύ στο εθνικό δίκαιο της χώρας έναντι της νομοθεσίας της ΕΕ, μια άμεση πρόκληση για τις Βρυξέλλες. Και ενώ δεν έχει συμπεριλάβει την πρόταση στην τωρινή της πλατφόρμα ιδεών και υποσχέσεων, πρόσφατα η ίδια επέστρεψε στο θέμα. «Λέμε ότι η κυριαρχία ανήκει στον λαό», είπε κατά τη διάρκεια τηλεοπτικής εμφάνισης της τη Δευτέρα. «Αυτό δεν σημαίνει αποχώρηση από την ΕΕ, αλλά θέσπιση ορισμένων διορθωτικών μέτρων».
Αν υπάρχει ένας τομέας στον οποίο η Meloni δεν έχει μετριάσει τη ρητορική της, είναι τα κοινωνικά ζητήματα όπως η μετανάστευση, η άμβλωση και τα δικαιώματα της LGBTQ κοινότητας. Αυτό είναι ένα πεδίο μάχης στο οποίο η Ευρωπαϊκή Επιτροπή έχει μπλέξει με την Πολωνία για τα δικαιώματα των LGBTQ και το Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο έχει ζητήσει να αντιμετωπίζονται οι αμβλώσεις ως θεμελιώδες δικαίωμα. Η Meloni είναι απίθανο να καθίσει ήσυχη αν συνεχιστούν αυτές οι προσπάθειες.
Θα μπορούσε επίσης να υπολογίζεται ότι θα δει δυσμενώς τις προσπάθειες να υπάρξει πίεση στη Βρετανία για το Brexit και να συνεχίσει να καλλιεργεί δεσμούς με την πτέρυγα Trump του Ρεπουμπλικανικού κόμματος των ΗΠΑ. «Ζούμε σε μια εποχή που ό,τι υποστηρίζουμε δέχεται επίθεση», είπε η Meloni σε ομιλία της στο Συνέδριο Πολιτικής Δράσης των Συντηρητικών στη Φλόριντα νωρίτερα αυτό το έτος. «Ο μόνος τρόπος να είσαι επαναστάτης είναι να είσαι συντηρητικός».
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου