 |
| Πλοία-φαντάσματα κρατούν ζωντανή την οικονομία της Πιονγκγιανγκ |
Αλλά η σημαία που ξεχωρίζει είναι εκείνη με το κόκκινο αστέρι πάνω σε βαθύ μπλε και κόκκινες λωρίδες.
Είναι το εθνικό σύμβολο της Βόρειας Κορέας και τη φέρει το Dolphin 26, ένα από τα σκάφη που αποτελούν το ευρύ δίκτυο που βοηθά την Πιονγκγιάνγκ να
επιβιώνει παρά τις διεθνείς κυρώσεις που στοχεύουν το ταχύτατα αναπτυσσόμενο εξοπλιστικό της πρόγραμμα.
Την περασμένη Δευτέρα, το Συμβούλιο Ασφαλείας του ΟΗΕ επέβαλε ακόμα έναν γύρο σκληρών κυρώσεων στη Βόρεια Κορέα και επαναβεβαίωσε τη συμφωνία για αναγνώριση και επιθεώρηση πλοίων που είναι ύποπτα για τη μεταφορά απαγορευμένων αγαθών στη χώρα.
Αλλά το σκοτεινό δίκτυο των πλοίων, των ανθρώπων και των επιχειρήσεων μέσω των οποίων διαιωνίζεται αυτό το εμπόριο είναι πολύ δύσκολο να καταπολεμηθεί.
Το δίκτυο
Εκατοντάδες από τα εμπλεκόμενα σκάφη ανήκουν ή διευθύνονται από εταιρείες που έχουν έδρα το Χονγκ Κονγκ, όπου δεν είναι παράνομες οι συναλλαγές με τη Βόρεια Κορέα. Πολλές από τις εταιρείες διευθύνονται από Βορειοκορεάτες, σύμφωνα με τα αρχεία, αν και οι περισσότερες υποστηρίζονται από Κινέζους. «Αυτά τα δίκτυα πρέπει να είναι σημαντικά για τη Βόρεια Κορέα, γιατί η οικονομία της χώρας πέτυχε εκείνο που ουδέποτε κατάφερε η σοβιετική, δηλαδή τη σταθερή ισορροπία του εμπορίου και του νομίσματος» λέει ο Νίκολας Έμπερσταντ, αναλυτής της συντηρητικής δεξαμενής εγκεφάλων American Enterprise Institute.
Ο όμιλος ερευνών C4ADS, που έχει την έδρα του στην Ουάσιγκτον, κατέγραψε τα χαρακτηριστικά των ναυτιλιακών δικτύων που έχουν σημασία για Βόρεια Κορέα.
Από ένα δείγμα 248 εταιρειών, για τις οποίες θεωρείται ότι συνδέονται με τη Βόρεια Κορέα, οι 160 έχουν έδρα στο Χονγκ Κονγκ.
Μια έκθεση του ομίλου επισημαίνει ότι οι εταιρείες υλοποιούν «ποικίλα σχέδια για να μεταμφιέζουν τους πλοιοκτήτες, όπως σημαίες ευκαιρίας, εταιρείες - βιτρίνες και πολλά στρώματα μεσολαβητών για να κάνουν δουλειές».
Το σκουριασμένο κύτος του Dolphin 26 έχει δει καλύτερες μέρες. Το κατάστρωμά του ήταν τόσο σκουριασμένο που προσέλκυσε την προσοχή των επιθεωρητών τον περασμένο Φεβρουάριο σύμφωνα με έκθεση των λιμενικών αρχών.
Την τελευταία φορά που εντοπίστηκε, το πλοίο βρισκόταν στο λιμάνι Τιαντζίν της βόρειας Κίνας σύμφωνα με τα στοιχεία της υπηρεσίας Marine Traffic. Δεν υπάρχουν αποδείξεις ότι χρησιμοποιήθηκε για παρανομίες.
Αλλά έχει πολλά κοινά χαρακτηριστικά με πλοία που το έκαναν. Το Dolphin 26 άλλαξε ιδιοκτήτη και διαχειριστή έξι φορές και το όνομά του άλλες τρεις φορές μέσα στα τελευταία οκτώ χρόνια. Επίσης, άλλαξε σημαία τέσσερις φορές μέσα σε πέντε χρόνια σύμφωνα με τη βάση ναυτιλιακών στοιχείων Equasis.
Με την αλλαγή σημαίας και ιδιοκτησίας από μια εταιρεία - κέλυφος σε μια άλλη (shell company, εταιρεία χωρίς εμφανή εμπορική δραστηριότητα ή σημαντικά περιουσιακά στοιχεία) είναι πιο δύσκολο να εντοπιστούν και να τεθούν υπό παρακολούθηση οι δραστηριότητες των ατόμων που βρίσκονται πίσω από τις ναυτιλιακές εταιρείες.
Πολλές από τις επιχειρήσεις έχουν την ίδια διεύθυνση έδρας με τις εταιρείες γραμματειακής υποστήριξης που πληρώνονται για να τις εκπροσωπούν, ένα σχήμα που χρησιμοποιείται συχνά από εταιρείες - κελύφη οι οποίες δεν έχουν περιουσιακά στοιχεία στην περιοχή.
Παρόμοια είναι η κατάσταση και των άλλων πλοίων της Union Link. Το σκάφος Oriental Lady έχει αλλάξει σημαίες έξι φορές από το 2003, τις δύο σε Βόρειας Κορέας. Το σκάφος Zhi Hui ύψωσε βορειοκορεάτικη σημαία τέσσερις φορές από το 2006. «Ο χρόνος, η ενέργεια και το χρήμα που ξοδεύουν αυτές οι εταιρείες για να κρύψουν την αληθινή ταυτότητά τους φανερώνει ότι πρόκειται για κάτι σημαντικό» λέει ο Γουίλιαμ Νιούκομπ, πρώην αναπληρωτής συντονιστής του αμερικανικού υπουργείου Εξωτερικών στην ομάδα εργασίας για τη Βόρεια Κορέα επί προεδρίας Τζορτζ Μπους.
Η Χιε Κουν, η οποία αναφέρεται ως ιδιοκτήτρια της Union Link, λέει ότι έχει περιορίσει τη «δουλειά που της προκαλούσε στρες» στη διεύθυνση της ναυτιλιακής εταιρείας προκειμένου να φροντίσει τα παιδιά και τους γονείς της. Μιλήσαμε μαζί της σε ένα McDonald's του Χονγκ Κονγκ. Είπε ότι διέκοψε τις σχέσεις με τον τελευταίο Βορειοκορεάτη πελάτη της τον Φεβρουάριο, καθώς ο ΟΗΕ ετοιμαζόταν να εγκρίνει νέες κυρώσεις και ότι ουδέποτε βοήθησε εν γνώσει της εταιρείες της Βόρειας Κορέας να παραβιάσουν τον νόμο. Η κυρία Χιε σημειώνει ότι πολλές μικρές ναυτιλιακές εταιρείες είχαν καταχωρηθεί στο όνομά της στο Χονγκ Κονγκ, στο πλαίσιο μιας στρατηγικής που έχει στόχο τη μείωση του ρίσκου, δηλαδή αν ένα πλοίο εμπλακεί σε μια διαμάχη να μην επηρεαστούν άλλα πλοία και εταιρείες. «Αποτελεί κοινή πρακτική στον κλάδο η καταχώρηση πολλών εταιρειών» λέει και προσθέτει ότι συνάδελφοι τη συμβούλεψαν να το κάνει αυτό στο Χονγκ Κονγκ, όπου οι εταιρείες μπορούν να καταχωρηθούν χωρίς να διαθέτουν εκεί έδρα ή περιουσιακά στοιχεία. Στα αρχεία του Χονγκ Κονγκ φαίνεται πως έχουν καταχωρηθεί στο όνομα της Χιε Κουν δύο ναυτιλιακές εταιρείες που διαλύθηκαν.
Το Γραφείο Εμπορίου και Οικονομικής Ανάπτυξης της κινεζικής περιοχής λέει ότι είναι σε γνώση των εκθέσεων από την Επιτροπή Ειδικών του ΟΗΕ, που υποστηρίζουν πως εταιρείες διευκολύνουν το παράνομο εμπόριο με τη Βόρεια Κορέα και πως «εξετάζει τις περιπτώσεις όπου φέρεται ότι εμπλέκονται εταιρείες που έχουν καταχωρηθεί στο Χονγκ Κονγκ».
Το παιχνίδι της γάτας με το ποντίκι
Αμερικανικές υπηρεσίες επικεντρώνουν σε πολλές μεγάλες κινέζικες εταιρείες, αρκετές από αυτές με έδρα στη Νταντόνγκ, στα σύνορα με τη Βόρεια Κορέα, πιστεύοντας ότι αυτές βοηθούν το εξοπλιστικό πρόγραμμα της Πιονγκγιάνγκ. Στα τέλη Ιουνίου, το αμερικανικό υπουργείο Οικονομικών κατηγόρησε την Τράπεζα της Νταντόνγκ για τη χρηματοδότηση δραστηριοτήτων που έχουν σχέση με τη διασπορά όπλων μαζικής καταστροφής. Τον περασμένο Σεπτέμβριο, το υπουργείο Δικαιοσύνης κατηγόρησε την Dandong Hongxiang Industrial Development ότι συνωμοτεί για την παράκαμψη των αμερικανικών κυρώσεων και την παραβίαση των κανόνων που αφορούν τη διάδοση των πυρηνικών όπλων.
Μια έκθεση του C4ADS τον Ιούνιο έδειξε πως η Dandong Dongyuan Industrial έστειλε στη Βόρεια Κορέα ένα φορτίο υλικών πλοήγησης αξίας 790.000 δολαρίων το 2016. Ένας Κινέζος, ο Σουν Σιντόνγκ, ήταν ιδιοκτήτης της εταιρείας του Χονγκ Κονγκ που το μετέφερε, και το οποίο κατασχέθηκε πέρυσι στην Αίγυπτο, καθώς μετέφερε 30.000 βλήματα RPG (οπλοβομβίδες) που είχαν κατασκευαστεί στη Βόρεια Κορέα.
Ωστόσο, τα πλοία με σημαία Βόρειας Κορέας -όπως το Dolphin 26- πέφτουν σε αχρηστία. «Έχω την εντύπωση πως ο σαραβαλιασμένος στόλος των σκαφών με βορειοκορεάτικη σημαία έχει ολοένα μικρότερη σημασία για τις εμπορικές δραστηριότητες της Βόρειας Κορέας» λέει ο Μάρκους Νόλαντ, ειδικός σε θέματα Βόρειας Κορέας στο Ινστιτούτο Διεθνών Οικονομικών Peterson της Ουάσιγκτον. «Οι σημαίες της Βόρειας Κορέας αποτελούν στόχο... Υπάρχουν πάρα πολλά πλοία αυτού του είδους με σημαίες από τη νοτιοανατολική Ασία ή την Αφρική».
Σε μια βιομηχανική ζώνη του Χονγκ Κονγκ, μακριά από το οικονομικό κέντρο, μια μικρή λογιστική εταιρεία ονόματι Trustworthy Secretarial είναι η μοναδική φυσική επαφή τής Union Link με την πόλη στην οποία έχει καταχωρηθεί. Η Trustworthy αντιπροσωπεύει τη Union Link στο Χονγκ Κονγκ, αλλά οι αντιπρόσωποί της στο μικρό, ακατάστατο γραφείο της εταιρείας είπαν ότι δεν μπορούν να κάνουν δηλώσεις για τις δουλειές του πελάτη τους.
Δορυφορικές φωτογραφίες
Στη κατάθεσή του ενώπιον επιτροπής του αμερικανικού Κογκρέσου, ο Μάρσαλ Μπίλινγκσλι, ανώτερος αξιωματούχος του υπουργείου Οικονομικών, είπε ότι η κυβέρνηση Τραμπ παρακολουθεί πιο στενά τις «παραπλανητικές ναυτιλιακές τακτικές» που χρησιμοποιεί η Βόρεια Κορέα για να παρακάμπτει τις κυρώσεις.
Ο ίδιος δήλωσε ότι η Πιονγκγιάνγκ χρησιμοποιεί διάφορους τρόπους για να κρύβει τις δραστηριότητές της, όπως πλοία με ψεύτικες σημαίες, που σβήνουν τους αναμεταδότες τους ώστε να μην εντοπίζονται οι κινήσεις τους. Ο αξιωματούχος είπε ότι οι Ηνωμένες Πολιτείες κατανοούν καλύτερα τα ναυτιλιακά δίκτυα της Βόρειας Κορέας και πως τα χρησιμοποιεί για να εξάγει κάρβουνο στη Ρωσία και την Κίνα κατά παράβαση των κυρώσεων.
Προειδοποιώντας την Κίνα να σκληρύνει τη στάση της απέναντι στη Βόρεια Κορέα, ο Μάρσαλ Μπίλινγκσλι ανέφερε ότι οι ΗΠΑ θα βάλουν στο στόχαστρο φορείς που βοηθούν τα ναυτιλιακά δίκτυα της Πιονγκγιάνγκ, προσφέροντας ασφάλιση, συντήρηση και άλλες υπηρεσίες.
Σε μια σπάνια ενέργεια, ο αξιωματούχος παρουσίασε στην επιτροπή δορυφορικές φωτογραφίες τριών πλοίων της Βόρειας Κορέας, τα οποία, όπως είπε, έλαβαν παράνομα μέτρα όπως το σβήσιμο των αναμεταδοτών τους για να κρύψουν τις δραστηριότητές τους.
Σε μια περίπτωση, ένα σκάφος με ονομασία Bai Mei 8 -το οποίο έπλεε με σημαία Σεντ Κιτς και Νέβις- ανακοίνωσε ότι κατευθύνεται από την Κίνα στη Ρωσία.
Στη διάρκεια του ταξιδιού έσβησε τον αναμεταδότη του και κατευθύνθηκε στη Βόρεια Κορέα, από όπου παρέλαβε φορτίο κάρβουνου, σύμφωνα με τις αμερικανικές υπηρεσίες. Όταν το πλοίο κατευθυνόταν στη Ρωσία, ξανάνοιξε τον αναμεταδότη, έπιασε λιμάνι στο Βλαδιβοστόκ, όπου παρέμεινε μια ημέρα, και μετά έπλευσε στην Κίνα, όπου ξεφόρτωσε το κάρβουνο.
Τα άλλα δύο σκάφη -το Sun Union με σημαία Παναμά και το Great Spring με σημαία Τζαμάικα-, εμφανίστηκαν να συμμετέχουν σε μια κοινή επιχείρηση, μεταφέροντας κάρβουνο στη Ρωσία και μετά πίσω στην Κίνα σύμφωνα με τον αξιωματούχο ο οποίος παρουσίασε χάρτες με τις κινήσεις των δύο πλοίων.
Πηγή: Financial Times
Μετάφραση: Αυγή
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου