16 ερωτήσεις-απαντήσεις για την ασφάλεια των καταθέσεων

• Ποιο είναι το όριο κάλυψης των καταθέσεων
• Τι γίνεται στην περίπτωση των κοινών καταθετικών λογαριασμών
• Τι γίνεται όταν ένας καταθέτης έχει καταθέσεις σε δύο τράπεζες
• Τι τύχη έχουν τα χρήματα μιας κατάθεσης πέρα από το όριο εγγύησης των 100.000 ευρώ
• Πόσο σύντομα μπορείτε να πάρετε την αποζημίωσή σας αν κάτι πάει στραβά με την τράπεζα

Με αφορμή τις δραματικές εξελίξεις στην Κύπρο, αρκετοί
αναγνώστες του TaxDevil, ρωτούν για την ασφάλεια των καταθέσεων καθώς αγωνιούν, όσο κι αν οι τράπεζες ή το υπουργείο Οικονομικών δεν εκφράζουν ανησυχία.

Στην Ελλάδα –όπως ισχύει και για το σύνολο της Ευρωπαϊκής Ενωσης– οι καταθέσεις είναι εγγυημένες μέχρι το ποσό των 100.000 ευρώ.
Ωστόσο, υπάρχουν όροι και προϋποθέσεις, αλλά και ερωτήματα που απαντάει σήμερα ο TaxDevil.

1. Ποιο είναι το όριο κάλυψης των καταθέσεων; Το σύνολο των καταθέσεων του ιδίου καταθέτη σε πιστωτικό ίδρυμα που καλύπτεται από το Ταμείο Εγγύησης Καταθέσεων και Επενδύσεων (ΤΕΚΕ) ανέρχεται σε 100.000 ευρώ. Το όριο αυτό ισχύει ανά καταθέτη και ανά πιστωτικό ίδρυμα, ανεξάρτητα από τον αριθμό των λογαριασμών, το νόμισμα ή τη χώρα λειτουργίας του υποκαταστήματος του πιστωτικού ιδρύματος στο οποίο τηρείται η κατάθεση. Με την Οδηγία 2009/14/ΕΚ το όριο αυτό έχει καταστεί μετά τις 31 Δεκεμβρίου 2011 υποχρεωτικό για όλες τις χώρες της Ε.Ε.
2. Τι γίνεται στην περίπτωση των κοινών καταθετικών λογαριασμών; Στις περιπτώσεις λογαριασμών που έχουν ανοιχθεί στο όνομα δύο ή περισσοτέρων προσώπων από κοινού το τμήμα που αναλογεί σε κάθε καταθέτη του κοινού λογαριασμού θεωρείται ως χωριστή κατάθεση του κάθε δικαιούχου του λογαριασμού και, συνυπολογιζομένων και των λοιπών καταθέσεών του, καλύπτεται μέχρι το όριο των 100.000 ευρώ για κάθε δικαιούχο.
3. Αν ένα πρόσωπο έχει σε λογαριασμό κάτω από 100.000 ευρώ μέχρι ποιο όριο μπορεί να φτάσει το ποσό που θα λάβει ως εγγύηση; Οπως είναι φυσικό δεν μπορεί να πάρει παραπάνω από αυτά που έχει στο λογαριασμό του.
4. Τι γίνεται με τους ανήλικους συνδικαιούχους μιας κατάθεσης; Οι ανήλικοι δεν διαφοροποιούνται ως καταθέτες για τα δικαιώματα από την προστασία των καταθέσεών τους. Τα δικαιώματα αυτά τα ασκούν οι έχοντες τη γονική μέριμνα.
5. Δεν είναι πιο ασφαλές κάποιος καταθέτης να πάρει τα χρήματά του από την τράπεζα και να τα βάλει στο «σεντούκι»; Οποιαδήποτε σκέψη για απόσυρση των χρημάτων από τις τράπεζες κρίνεται από τα τραπεζικά στελέχη παράλογη, καθώς αφενός δεν θα έχουν την παραμικρή απόδοση και αφετέρου θα είναι έκθετα σε ληστείες ή άλλες παράνομες δραστηριότητες.
6. Τι γίνεται όταν υπάρχουν κοινοί λογαριασμοί στην ίδια τράπεζα; Αν για παράδειγμα ο καταθέτης Α έχει σε κοινό λογαριασμό με τον καταθέτη Β 150.000 ευρώ. Ο ίδιος καταθέτης Α έχει, σε άλλο κοινό λογαριασμό που τηρείται στην ίδια τράπεζα, με τον καταθέτη Γ, 100.000 ευρώ. Ποιες είναι οι αποζημιώσεις σε περίπτωση ενεργοποίησης του ΤΕΚΕ για τους Α, Β, Γ; Στο παράδειγμα, δεδομένου ότι δεν αναφέρονται ποσοστά συμμετοχής καθενός εκ των συνδικαιούχων στους λογαριασμούς, ο καταθέτης Α δικαιούται αποζημίωση 100.000 ευρώ, ο καταθέτης Β δικαιούται 75.000 ευρώ και ο Γ 50.000 ευρώ.
7. Τι γίνεται όταν ένας καταθέτης έχει καταθέσεις σε δύο τράπεζες; Ο καταθέτης Α σε κοινό λογαριασμό με τον καταθέτη Β σε μία τράπεζα Ι 100.000 ευρώ. Ο ίδιος καταθέτης Α έχει, σε άλλο ατομικό λογαριασμό που τηρείται σε άλλη τράπεζα ΙΙ, 100.000 ευρώ. Ποιες είναι οι αποζημιώσεις για τους Α, Β, σε περίπτωση ενεργοποίησης του ΤΕΚΕ και για τις δύο τράπεζες ταυτόχρονα (Ι, ΙΙ); Ο καταθέτης Α δικαιούται αποζημίωση 50.000 ευρώ από την τράπεζα Ι και 100.000 ευρώ από την τράπεζα ΙΙ, ενώ ο καταθέτης Β δικαιούται αποζημίωση ύψους 50.000 ευρώ από την τράπεζα Ι.
8. Τα νομικά πρόσωπα καλύπτονται από την εγγύηση του ΤΕΚΕ; Ναι, έως το ποσό των 100.000 ευρώ.
9. Τι τύχη έχουν τα χρήματα μιας κατάθεσης πέρα από το όριο εγγύησης των 100.000 ευρώ; Περαιτέρω αποζημίωση μπορεί να προκύπτει από το προϊόν της εκκαθάρισης του πιστωτικού ιδρύματος.
10. Η αποζημίωση μιας προθεσμιακής σε δολάρια θα γίνει σε δολάρια ή σε ευρώ; Η αποζημίωση καταβάλλεται σε ευρώ. Για τη μετατροπή των δολαρίων σε ευρώ εφαρμόζονται οι εκάστοτε ισχύουσες διατάξεις περί συναλλάγματος και κίνησης κεφαλαίων.
11. Εάν φυλάσσω τα χρήματά μου σε θυρίδα τράπεζας, είναι εγγυημένα από το TEKE; Τα χρήματα αυτά ΔΕΝ καλύπτονται από το ΤΕΚΕ.
12. Ποια πιστωτικά ιδρύματα συμμετέχουν στο ΤΕΚΕ; Στο Σκέλος Κάλυψης Καταθέσεων συμμετέχουν υποχρεωτικά όλα τα πιστωτικά ιδρύματα που έχουν λάβει άδεια ίδρυσης και λειτουργίας στην Ελλάδα, εκτός του Ταμείου Παρακαταθηκών και Δανείων που υπόκειται στο υπουργείο Οικονομικών. Ως εκ τούτου, το ΤΕΚΕ καλύπτει και τις καταθέσεις υποκαταστημάτων ελληνικών τραπεζών σε χώρες της Ευρωπαϊκής Ενωσης ή τρίτες χώρες.
13. Καλύπτει το ΤΕΚΕ καταθέσεις υποκαταστημάτων τραπεζών των οποίων η έδρα είναι σε χώρα της Ε.Ε. όπως η Κύπρος, το Ηνωμένο Βασίλειο κ.ά.; Οι κυπριακές τράπεζες (Τράπεζα Κύπρου, Ελληνική Τράπεζα, Cyprus PB), οι τράπεζες του Ηνωμένου Βασιλείου (π.χ. Citibank) κ.ά. ΔΕΝ συμμετέχουν στο ΤΕΚΕ της Ελλάδος διότι προέρχονται από χώρα της Ε.Ε. και συμμετέχουν υποχρεωτικά στο Σύστημα Εγγύησης Καταθέσεων των χωρών τους.
14. Πόσο σύντομα μπορώ να πάρω την αποζημίωσή μου αν κάτι πάει στραβά με την τράπεζα; Το ΤΕΚΕ καταβάλλει τις σχετικές αποζημιώσεις που αφορούν μη διαθέσιμες καταθέσεις εντός 20 εργασίμων από την ημέρα κατά την οποία οι καταθέσεις καθίστανται μη διαθέσιμες. Σε έκτακτες περιπτώσεις η προθεσμία αυτή μπορεί να παραταθεί για διάστημα που δεν υπερβαίνει τις δέκα εργάσιμες ημέρες.
15. Είναι ασφαλέστερο για τους καταθέτες να αλλάξουν τη μορφή της κατάθεσής τους; Για παράδειγμα έναν κλειστό προθεσμιακό λογαριασμό να τον μετατρέψουν σε λογαριασμό όψεως ή ταμιευτηρίου ώστε να μπορούν ανά πάσα στιγμή να «σηκώσουν» τα χρήματά τους; Ο λογαριασμός προθεσμίας «σπάει» οποιαδήποτε στιγμή, ωστόσο συνήθως υπάρχει ποινή (penalty) ως προς το επιτόκιο. Το κεφάλαιο μένει πάντα άθικτο.
16. Τι ισχύει για τα repos; Τα repos ΔΕΝ είναι κατάθεση.