Δευτέρα 17 Νοεμβρίου 2025

Λογοδοσία και φορολογική βάση πάνε μαζί

Πριν από 2.500 χιλιάδες χρόνια περίπου, ο Πλάτωνας (427-347 π.χ.) είχε γράψει ότι «Κάθε λαός είναι άξιος των ανθρώπων που τον κυβερνούν».

Στην Ελλάδα, όπου ο διαχωρισμός των τριών εξουσιών, δηλαδή της εκτελεστικής, της νομοθετικής και της δικαστικής, είναι δυσδιάκριτος έως ανύπαρκτος, η φράση του Πλάτωνα αφορά πολλούς διαχρονικά.     

Τα θυμηθήκαμε με αφορμή μια συζήτηση που είχαμε με πρώην βουλευτή της Σουηδίας για την

οικονομική κατάσταση στη χώρα και τα εκεί ΕΛΤΑ. 

Πιο πολύ μας έκαναν εντύπωση δύο σημεία. Και τα δύο αφορούσαν τους πολίτες-ψηφοφόρους της σκανδιναβικής χώρας.

Το πρώτο ήταν η παραδοχή του ότι φρόντιζε να έχει πάντα μαζί του τα νούμερα όταν πήγαινε να μιλήσει στους συμπολίτες του, γιατί ήξερε τι θα τον ρωτούσαν. Πού διατέθηκαν τα χρήματα που εισέπραξε το κράτος από τους φόρους τους  και ποιο ήταν το αποτέλεσμα. Οι  Σουηδοί απαιτούσαν από τον εκλεγμένο εκπρόσωπό τους λογοδοσία, αν κι ο ίδιος δεν ήταν υπουργός ή υφυπουργός. 

Ακόμη κι αν ο πολίτης ανήκε στο ίδιο κόμμα, αν διαπίστωνε ότι η διαχείριση των φόρων του δεν ήταν σωστή, θα πήγαινε να ψηφίσει άλλο κόμμα, πρόσθεσε.   

Το δεύτερο ήταν η φράση ότι δεν νοείται να υπάρχει ζημιογόνα δημόσια εταιρεία. Κι αν κάποια τύχαινε να βγάλει ζημιές, θα έπρεπε να λάβει μέτρα για να επανέλθει σε κερδοφορία ή ίσα βάρκα ίσα νερά. 

Από τα λεγόμενά του προκύπτει μια μεγάλη διαφορά νοοτροπίας ανάμεσα στον μέσο Σουηδό και στον μέσο Έλληνα πολίτη-ψηφοφόρο. 

Εκτιμούμε ότι ένας από τους λόγους που εξηγούν τη διαφορά νοοτροπίας είναι ο βαθμός φορολογικής συμμόρφωσης. Στη Σουηδία, ο βαθμός είναι πολύ υψηλός γιατί δεν νοείται να μην πληρώνει κάποιος τους φόρους του. Επομένως, είναι φυσιολογικό να νοιάζεται ο πολίτης για το πού πάνε οι φόροι του.

Στην Ελλάδα, οι μισοί φορολογούμενοι δεν πληρώνουν φόρο εισοδήματος. Από εκεί και πέρα, το 20%-25% καταβάλλει πάνω από το 92% των φόρων εισοδήματος. Αυτό σημαίνει ότι η φορολογική βάση είναι στενή. 

Από τη στιγμή που οι μισοί δεν πληρώνουν ούτε ευρώ για φόρο εισοδήματος και αρκετοί ακόμη πληρώνουν μικρά ποσά, δεν υπάρχει το ίδιο ενδιαφέρον για το πού πάνε οι φόροι αφού οι ίδιοι δεν πληρώνουν. Δεν έχουν κίνητρο.

Αν η φορολογική βάση στην Ελλάδα ήταν πιο διευρυμένη, θα είχαν περισσότεροι συμπολίτες μας κίνητρο να υποβάλλουν τις ίδιες «ενοχλητικές» ερωτήσεις με τους Σουηδούς στους βουλευτές και τους υπουργούς, κατά την ταπεινή μας άποψη.

Όσο αυτό δεν συμβαίνει, δεν θα πρέπει να εκπλήσσει που πολλοί από αυτούς που δεν πληρώνουν φόρους ή τουλάχιστον πληρώνουν πολύ λιγότερους σε σχέση με τα πραγματικά εισοδήματά τους χρησιμοποιούν την έλλειψη λογοδοσίας ως δικαιολογία για το εθνικό σπορ της φοροδιαφυγής.      

Ούτε εκπλήσσει η συμπεριφορά των κομμάτων στις εθνικές εκλογές να  συναγωνίζεται το ένα με το άλλο ποιο θα υποσχεθεί τα περισσότερα φιλολαϊκά μέτρα, κοτσάροντας τη λέξη «τιμολογημένα», αφού κανείς δεν θα τους ζητήσει τον λόγο. 

Και κάπως έτσι έχουμε συμπεριφορές όπως τις περιέγραψε ο Κωνσταντίνος Καραμανλής ο γηραιότερος: «Το Σάββατο με βρίζουν, την Κυριακή με ψηφίζουν και τη Δευτέρα μετανιώνουν».

Euro2day.gr/specials/dr_money

Δεν υπάρχουν σχόλια:

Δημοσίευση σχολίου