26 Φεβρουαρίου 1995
Τριάντα χρόνια συμπληρώνονται σήμερα από τη χρεοκοπία της Barings Bank, της παλαιότερης τράπεζας της Αγγλίας και μίας από τις πιο παλιές του κόσμου. Με ιστορία που ξεκινά το 1762, η τράπεζα αυτή χρηματοδότησε τους βρετανικούς πολέμους κατά της αμερικανικής επανάστασης και της
Γαλλίας του Ναπολέοντα, καθώς και την εξαγορά της Λουιζιάνα από την Αμερική.Έβαλε λουκέτο, όμως, εξαιτίας της δράσης ενός και μόνο trader, που έμεινε στην ιστορία ως ο χρηματιστής που κατέστρεψε την τράπεζα. Ο πρώτος rogue trader άλλαξε για πάντα την εικόνα του βρετανικού χρηματοοικονομικού κλάδου.
Ο Nick Leeson, που πέρασε τέσσερα χρόνια στη φυλακή και είδε εκείνες τις δραματικές στιγμές του στην Barings να γίνονται ταινία, έχει ξαναχτίσει τη ζωή του. Πλέον, δουλεύει ως ιδιωτικός ερευνητής και δίνει ομιλίες για θέματα συμμόρφωσης (compliance) σε εταιρικές εκδηλώσεις.
Σήμερα, ο πρώτος rogue trader αρχίζει να ανησυχεί. Και αυτό γιατί βλέπει τις εκκλήσεις τραπεζιτών και πολιτικών για χαλάρωση του αυστηρού ρυθμιστικού πλαισίου που επιβλήθηκε μετά την παγκόσμια χρηματοοικονομική κρίση, σαν επικίνδυνες.
Σε μία προσπάθεια να ακολουθήσει την στροφή στην απορρύθμιση του Αμερικανού προέδρου Donald Trump, η Βρετανία θα μπορούσε να βρεθεί αντιμέτωπη με απρόβλεπτους κινδύνους για τη χρηματοοικονομική της σταθερότητα, είπε ο Leeson σε συνέντευξή του στο Bloomberg.
Πρέπει να είσαι πολύ, πολύ προσεκτικός όταν ο κόσμος μιλά για απορρύθμιση. Πρόκειται να ανοίξει κάποιες συγκεκριμένες πόρτες και να επιτρέψει στα πράγματα να πάνε και πάλι στραβά, τόνισε.
Άλλωστε, μόλις πριν από τρεις μήνες, οι βρετανικές αρχές επέβαλαν πρόστιμο 13 εκατ. λιρών στην βρετανική μονάδα της Macquarie Bank, αφότου ένας junior trader στο desk μετάλλων της τράπεζας στο Λονδίνο μπόρεσε να κάνει 426 ψεύτικα trades για να κρύψει τις ζημιές που είχε συσσωρεύσει σε διάστημα σχεδόν δύο χρόνων. Η ίδια η Macquarie ενέγραψε ζημιές 57,8 εκατ. λιρών όταν έκλεισε τις θέσεις αυτές.
Για τον Leeson, όλα αυτά θυμίζουν επικίνδυνα τη δική του ιστορία.
Πώς έδρασε
Το 1992 η Barings Bank άνοιξε γραφείο στη Σιγκαπούρη και ανέθεσε στον Nick Leeson να τρέχει τόσο το front όσο και το back office.
Αυτό που δεν γνώριζαν οι αρχές της Σιγκαπούρης που ενέκριναν τότε την άδεια του Leeson ήταν ότι ο χρηματιστής δεν μπορούσε να βγάλει άδεια στο Ηνωμένο Βασίλειο, καθώς είχε διαπράξει απάτη στην αίτησή του.
Οι παρατυπίες ξεκίνησαν σχεδόν από την αρχή. Ο Leeson άρχισε να κάνει διάφορα κερδοσκοπικά trades, για τα οποία δεν είχε εξουσιοδότηση. Και όταν μία συνάδελφός του του ζήτησε να καλύψει ένα λάθος που εκείνη είχε κάνει, αυτός άνοιξε έναν λογαριασμό που δήθεν ανήκε σε πελάτη της τράπεζας.
Είχε ακούσει ότι ο αριθμός οκτώ θεωρείται τυχερός στην Ασία, για αυτό και έδωσε στον ψεύτικο λογαριασμό τον αριθμό 8888. Όμως δυστυχώς, αυτό δεν του έφερε τύχη.
Κάθε φορά που τα trades του κατέληγαν σε ζημιά, τα ενέγραφε σε αυτόν τον λογαριασμό και περίμενε η αγορά να γυρίσει προς όφελός του. Εάν αυτό δεν γινόταν, διπλασίαζε το στοίχημα, ελπίζοντας ότι με μία μικρότερη κίνηση της αγοράς θα μπορούσε να καλύψει τη χασούρα.
Έτσι, έως το τέλος του πρώτου χρόνου του, ο λογαριασμός 8888 έκρυψε ζημιές άνω των 2 εκατ. στερλινών, οι οποίες τον επόμενο χρόνο αυξήθηκαν στα 23 εκατ. στερλίνες και έως τα τέλη του 1994 είχαν φουσκώσει στα 208 εκατ. στερλίνες. Τον Ιανουάριο του 1995, όταν ο σεισμός στο Κόμπε έπληξε την Ιαπωνία, οι θέσεις του Leeson βρέθηκαν στο κόκκινο. Και εκείνος, έκανε αυτό που πάντα έκανε: Αγόρασε κι άλλο, όμως η αγορά συνέχισε να πέφτει.
Τελικά, ο Βρετανός trader λύγισε υπό την πίεση του τεράστιου μυστικού του. Έκλεισε ένα αεροπορικό εισιτήριο για τη Γερμανία και έστειλε ένα φαξ στο γραφείο του που έλεγε: Συγγνώμη.
Ο Leeson συνελήφθη μόλις το αεροπλάνο του προσγειώθηκε στη Φρανκφούρτη και έπειτα από μία αποτυχημένη προσπάθεια για τη διάσωσή της, η Barings χρεοκόπησε.
Μετά την κατάρρευση της Barings, η Τράπεζα της Αγγλίας επικρίθηκε για την ελλιπή εποπτεία και αργότερα έχασε μερικές από τις εξουσίες της, οι οποίες πέρασαν στην νέα εποπτική αρχή, την Financial Services Authority (ούτε και αυτή θεωρείται ιδιαίτερα αποτελεσματική, αφού οι δικές της αποτυχίες στον εποπτικό τομέα θεωρείται ότι επιδείνωσαν την κρίση του 2008).
Σήμερα, ότι έχει απομείνει από την Barings είναι διασκορπισμένο ανά τον κόσμο. Το όνομα επιζεί μόνο στη μονάδα asset management, η οποία πουλήθηκε σε μια αμερικανική ασφαλιστική, ενώ τα απομεινάρια της επενδυτικής τράπεζας απορροφήθηκαν από την ING.
Τελικά, ο Leeson δήλωσε ένοχος σε δύο κατηγορίες και καταδικάστηκε σε 6,5 χρόνια φυλάκισης στη Σιγκαπούρη. Αφέθηκε ελεύθερος το 1999.
Δημοσίευσε την αυτοβιογραφία του με τίτλο Rogue Trader, η οποία στη συνέχεια έγινε ταινία. Πλέον, ζει στην Ιρλανδία με τη σύζυγό του και πληρώνεται για να δίνει ομιλίες.
Συγκεκριμένα, ο Leeson χρεώνει πάνω από 20.000 δολάρια για κάθε ομιλία του, ενώ συνεργάζεται με επιχειρήσεις, οι οποίες τον πληρώνουν για να τους δείξει πώς να κλείσουν τα παραθυράκια και να ενισχύσουν το risk management τους, για να μην γίνουν η επόμενη Barings.
Το 2023 έγινε γνωστό ότι έπιασε δουλειά στην εταιρεία επιχειρηματικών πληροφοριών Red Mist Market Enforcement Unit, προκειμένου να ερευνά περιπτώσεις οικονομικής κακοδιαχείρισης και να βοηθά τους επενδυτές να διεκδικήσουν αποζημιώσεις δια της δικαστικής οδού, όταν οι αρχές δεν μπορούν να τους βοηθήσουν.
Έχω υπάρξει στην άλλη πλευρά της εξίσωσης και καταλαβαίνω την ψυχολογία κάποιων εκ των ανθρώπων που εμπλέκονται, είπε ο Leeson στο Bloomberg.
Ποια ήταν η Barings Bank
Η Barings ιδρύθηκε την ημέρα των Χριστουγέννων του 1762 από τους John, Francis και Charles Baring. Έγινε διάσημη από το ρόλο της στους βρετανικούς πολέμους, πρώτα κατά της αμερικανικής επανάστασης και μετά της Γαλλίας του Ναπολέοντα. Το 1803, χρηματοδότησε την εξαγορά της Λουιζιάνα, με την οποία η Αμερική έδωσε 15 εκατ. δολάρια στη Γαλλία για να διπλασιάσει το μέγεθός της.
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου