Δευτέρα 17 Φεβρουαρίου 2025

Γεωπολιτική και Θεολογία στη Μέση Ανατολή: Δημοκρατία εναντίον Μεσσιανισμού.

  

Δρ Παναγιώτης Παύλος

Ερευνητής στο Τμήμα Φιλοσοφίας του Πανεπιστημίου του Όσλο Νορβηγίας και Ψάλτης και Καθηγητής Βυζαντινής Μουσικής


Η γεωπολιτική και οι διεθνείς σχέσεις συνδέονται άμεσα, αν δεν καθορίζονται από, θεολογικές πεποιθήσεις και αντιλήψεις. Αυτό επιβεβαιώθηκε για άλλη μια φορά στις δηλώσεις του Ισραηλινού πρωθυπουργού Νετανιάχου, ο οποίος στις 4 Φεβρουαρίου στην κοινή συνέντευξη Τύπου με τον Πρόεδρο των ΗΠΑ Τραμπ στον Λευκό Οίκο επανέλαβε τον μεσσιανισμό της Παλαιάς Διαθήκης ορίζοντας το γεωπολιτικό του όραμα για το νέο Ισραήλ: την ερμηνεία της Υπόσχεσης του Θεού ως την ίδρυση ενός εγκόσμιου βασιλείου πλούσιων και εκλεκτών ανθρώπων.

Οι δηλώσεις του Νετανιάχου ακολούθησαν τη δήλωση του Προέδρου Τραμπ ότι «Οι ΗΠΑ θα καταλάβουν τη λωρίδα της Γάζας και θα κάνουμε δουλειά μαζί της, θα την κατέχουμε και θα είμαστε υπεύθυνοι για την εξάρθρωση όλων των επικίνδυνων, μη εκραγμένων βομβών και άλλων όπλων στην τοποθεσία, ισοπεδώνουμε την τοποθεσία και απαλλαγούμε από τα κατεστραμμένα κτίρια, την ισοπεδώνουμε και θα δημιουργήσουμε θέσεις εργασίας για την οικονομική ανάπτυξη. Θα κάνει πραγματική δουλειά, θα κάνει κάτι διαφορετικό…”

Αν δεν αναφέρθηκε ο Πρόεδρος για οριστική απομάκρυνση των Παλαιστινίων από τη Γάζα, θα έλεγε κανείς ότι αυτή είναι μια εξαιρετική ιδέα διεθνούς, κοινωνικής και ανθρωπιστικής συνεισφοράς των Ηνωμένων Πολιτειών στην ανελέητα κατεστραμμένη Λωρίδα της Γάζας που οδήγησε στο θάνατο περισσότερων από 100.000 Παλαιστινίων. Σύμφωνα με εκτιμήσεις του επιστημονικού περιοδικού Lancet , ο αριθμός αυτός μπορεί να μην είναι οριστικός, καθώς δεν περιλαμβάνει όλους όσους αγνοούνται ή τραυματίζονται και εξακολουθούν να μάχονται για τη ζωή τους.

Ωστόσο, υπάρχουν δύο λεπτομέρειες που θα μπορούσε ενδεχομένως να διακρίνει ένας προσεκτικός ακροατής των κοινών δηλώσεων.

Το πρώτο γεγονός είναι ότι από την αρχή ο Πρόεδρος εξέφρασε ευθέως την πολιτική του για τη Γάζα και ξεκαθάρισε ότι περίπου 1,7 εκατομμύρια Παλαιστίνιοι δεν μπορούν να επιστρέψουν και να ζήσουν στη Γάζα, αλλά πρέπει να μετακομίσουν σε γειτονικές χώρες, όπως η Αίγυπτος και η Ιορδανία. Στην αρχική του θέση, ωστόσο, ο Ισραηλινός Πρωθυπουργός δεν φάνηκε να τηρεί ρητά αμέσως το όραμα του Προέδρου Τραμπ και συνέχισε να μιλάει απλώς για την εκκαθάριση της Χαμάς και των τρομοκρατικών μονάδων στη Λωρίδα της Γάζας. Μόνο όταν ένας δημοσιογράφος ρώτησε τον πρωθυπουργό Νετανιάχου για την άποψή του για την πρόταση του Τραμπ για τη Γάζα, συμφώνησε ρητά και κατηγορηματικά μαζί της, επαινώντας τον Πρόεδρο.

Το δεύτερο γεγονός είναι ότι, όταν ο Πρόεδρος Τραμπ μίλησε για «θέσεις εργασίας και στέγαση για τους ανθρώπους στην περιοχή», δεν φαινόταν να έχει κατά νου τον αυτόχθονα πληθυσμό της Λωρίδας της Γάζας, για τον οποίο είπε ότι δεν μπορούσε να παραμείνει εκεί. Ακόμη και η Δυτική Όχθη φαινόταν να έχει την ίδια τύχη της μετεγκατάστασης του πληθυσμού. Από τις κοινές δηλώσεις, έγινε επίσης σαφές ότι ο Τραμπ οραματίζεται μια Ισραηλινή Μεσογειακή Ριβιέρα στον τόπο όπου μέχρι στιγμής ζούσαν οι Παλαιστίνιοι μαζεμένοι λόγω των μακροχρόνιων διαδικασιών εποικισμού.

Καταστροφική στρατιωτική επέμβαση

Στην ίδια συνέντευξη Τύπου, ο Πρόεδρος Τραμπ —πολύ σωστά κατά την άποψή μου— παραδέχτηκε δίκαια και ομολόγησε την τραγική αποτυχία της αμερικανικής εξωτερικής πολιτικής στη Μέση Ανατολή, η οποία, όπως είπε εμφατικά, κόστισε στον αμερικανικό λαό πολλά τρισεκατομμύρια δολάρια και αμέτρητες ανθρώπινες ζωές. Έτσι, είναι προφανές ότι ο Πρόεδρος αποφάσισε να αντικαταστήσει τις καταστροφικές στρατιωτικές επεμβάσεις των ΗΠΑ με μια νέα οικονομική επίθεση που θα υλοποιηθεί μέσα από γιγάντιες επενδύσεις και προγράμματα ανοικοδόμησης χωρίς προηγούμενο.

Ωστόσο, εδώ ανακύπτει το θέμα που σχετίζεται με αυτό που υπαινισσόμασταν στην αρχή και ως ηθικό και ανθρωπιστικό, αλλά και ως θεολογικό. Γιατί, πόσο βιώσιμο μπορεί να αντέξει την εφαρμογή του ένα μοντέλο ανταλλαγής του θεμελιώδους δικαιώματος στη γη και την πατρίδα με θέσεις εργασίας και ορισμένα οικονομικά οφέλη χωρίς τη συμμετοχή των αυτόχθονων κατοίκων της περιοχής; Πώς θα μπορούσαν οι ΗΠΑ που μοιράζονται αξίες όπως η ελευθερία, ο φιλελευθερισμός και η βασική αξία της πίστης στο άτομο, να συγκαταβαθούν και να υποστηρίξουν μια de facto εκδίωξη ενός αυτόχθονα λαού εξίσου αρχαίου με τους Εβραίους;

Εξάλλου, ο πόλεμος μεταξύ Παλαιστινίων και Εβραίων είναι ένας εμφύλιος αδελφοκτόνος πόλεμος. Αν ανατρέξουμε στην ιστορία και την προϊστορία, ακόμη και σύμφωνα με την εβραϊκή παράδοση και θρησκεία, ο προπάτορας των σημερινών Εβραίων και όλων των φυλών της περιοχής είναι ο Νώε, ο οποίος αφήνει τρεις απογόνους, τον Σημ, τον Χαμ και τον Ιάφεθ, που έτυχε να είναι οι τρεις πρόγονοι των βασικών φυλών της ανθρωπότητας, Σημίτες, Χαμίτες και Ιάφες.

Περαιτέρω, πώς προκύπτει ότι ένας αυτόχθονος λαός, στην προκειμένη περίπτωση ο λαός του Ισραήλ, ένας από τους απογόνους του Νώε, έχει το δικαίωμα να υποδουλώνει άλλους που απαιτούν και αξίζουν μια πατρίδα περισσότερο από αυτούς που καλούνται τώρα να φύγουν για πάντα από τις προγονικές τους εστίες όπου έζησαν για πολλές χιλιετίες; Διότι, τόσο οι Παλαιστίνιοι όσο και οι Εβραίοι είναι ιστορικά αυτόχθονες κάτοικοι της περιοχής που μοιράζονται τα ίδια δικαιώματα. Αργότερα έγινε η ταύτιση θρησκείας και έθνους και έκτοτε ο Εβραϊσμός ταυτίστηκε με τον Ιουδαϊσμό.

Προφανώς, αυτές οι νέες εξελίξεις στην Ουάσιγκτον μαρτυρούν μια σύγκλιση θεολογικών, μεταφυσικών και εσχατολογικών παραδόσεων που, ωστόσο, είχαν συγκεκριμένη ιστορική σημασία και νόημα και δεν μπορούν να επεκταθούν για πάντα:

Από τη μια πλευρά βρίσκεται ο εβραϊκός μεσσιανισμός του κοσμικού βασιλείου και της κυριαρχίας που παραμένει προσηλωμένος στην Παλαιά Διαθήκη και διεκδικεί δικαιολόγηση όσον αφορά τον προσδιορισμό μιας συγκεκριμένης φυλής, έθνους και λαού με τη θεότητα. 

Από την άλλη, στέκεται ο Αμερικάνικος Μανιχαϊστικός («εμείς είμαστε οι καλοί, οι άλλοι είναι οι κακοί»), ο μονοφυσίτης (άρνηση της συνύπαρξης διαφορετικών φύσεων: Θεού και ανθρώπου, Ελλήνων και Εβραίων κ.ο.κ.) ο Χριστιανισμός, ο οποίος αφού απέτυχε να ενημερωθεί ουσιαστικά από την Καινή Διαθήκη, βρίσκει στον Νετανιάχου τον εβραϊκό φιλελεύθερο μετακολονιαλιστικό ατομικισμό. τον καπιταλισμό.

Στην Καινή Διαθήκη και στην Ενσάρκωση του Θεού στο πρόσωπο του Χριστού θεμελιώνονται οι πολιτισμικές αξίες του σεβασμού της ανθρώπινης προσωπικότητας, της δικαιοσύνης και της ισότητας των ανθρώπων ως ατόμων και προσώπων και της συνύπαρξης όλων των ανθρώπων στη Δημοκρατία-πόλη (πόλις).

Ο Πρόεδρος Τραμπ είναι ένας άνθρωπος με ειλικρινείς προθέσεις για ειρήνη και το όραμά του για τη Μέση Ανατολή θα μπορούσε πραγματικά να αποτελεί παράδειγμα της λαμπρής αμερικανικής συνεισφοράς στη δημοκρατία στη Μέση Ανατολή, εάν οι Παλαιστίνιοι έβρισκαν θέση και δικαιολόγηση ως ανθρώπινα όντα στο νέο σχέδιο για την περιοχή. 

Ωστόσο, θα πρέπει να προσέχει να μην συνδέεται με ένα παγκόσμιο ολοκαύτωμα που κινδυνεύει στη Μέση Ανατολή, εάν δεν υπάρχει σεβασμός για τα ανθρώπινα όντα. Διότι έχει προφητευτεί ότι στη Μέση Ανατολή όλοι οι λαοί θα συγκρουστούν, εάν η δικαιοσύνη και ο σεβασμός των ανθρωπίνων δικαιωμάτων καταργηθούν. πρέπει να επιστρέψει η βαρβαρότητα της εξουσίας και η αποθέωση της εξουσίας.

Ως εκ τούτου, ο Πρόεδρος Τραμπ δεν πρέπει να οδηγηθεί -στο όνομα της υπεράσπισης της δημοκρατίας για χάρη της οποίας διακινδύνευσε τη ζωή του στις ΗΠΑ- να συμβάλει στην κατάργηση της δημοκρατίας στη Μέση Ανατολή εφαρμόζοντας μια μοιραία πολιτική. Μια πολιτική που στην πραγματικότητα θα ήταν μια επανάληψη του ολοκαυτώματος του αμερικανικού ιθαγενούς πληθυσμού που εφάρμοσαν οι δυτικοευρωπαίοι άποικοι και του ολοκαυτώματος του εβραϊκού λαού, που προκλήθηκε από τον ευρωπαϊκό ναζισμό.

publicorthodoxy.org

orthodoxathemata.blogspot.com

Δεν υπάρχουν σχόλια:

Δημοσίευση σχολίου