Ἡ Ἁγία καὶ Μεγάλη Πέμπτη

+Γέρων Πετρώνιος της Ιερός Ρουμανικής Σκήτης Αγίου Ορους

Ὁ Νυμφίος Χριστός μᾶς προσκάλεσε στὴ μυστικὴ εὐωχία τῶν γάμων Του, ἐνῶ αὐτὴ τὴν ἡμέρα μᾶς χαρίζει χωρὶς περιορισμοὺς τὶς δωρεές Του. Καὶ ὄχι μόνο τὶς δωρεές Του, ἀλλὰ τὸν Ἴδιο τὸν Ἑαυτό Του, ποὺ εἶναι ἡ πηγὴ κάθε ἀγαθοῦ.

Τέσσερα μεγάλα γεγονότα ἑορτάζουμε αὐτὴ τὴν ἡμέρα: τὸν Ἱερὸ Νιπτήρα, τὸν Μυστικὸ Δεῖπνο, τὴν

προσευχὴ τῆς Γεθσημανῆ καὶ τὴν προδοσία τοῦ Κυρίου.

Ὅλα εἶναι θεία γεγονότα, γεμάτα ἀπὸ μυστήριο καὶ ἀχώρητα στὸν νοῦ μας.

Τὸ πλύσιμο τῶν ποδιῶν τῶν μαθητῶν μᾶς δείχνει τὸ ἀσύλληπτο σὲ βάθος μυστήριο τῆς ταπεινώσεως τοῦ Κυρίου, ὁ ὁποῖος, λόγω ἀμέτρητης ἀγαθότητας, μᾶς χάραξε τὴν τέλεια ὁδὸ σωτηρίας, δηλαδὴ τὴν ὁδὸ τῆς ταπεινώσεως.

Ἀλλ’ ὅταν ἑτοιμάζεται νὰ πλύνει τὰ πόδια τους, γιατί δὲν λένε τίποτε οἱ μαθητές Του; Γιατί δὲν ἀντιδροῦν, ἀφοῦ αὐτὸ τὸ ἔργο δὲν ἦταν φυσικὸ καὶ συνηθισμένο νὰ γίνεται ἀπὸ τὸν Διδάσκαλό τους; Μόνο ὁ μεγαλύτερος στὴν ἡλικία Πέτρος ἀντιλαμβάνεται τὸ γεγονὸς καὶ ἀντιδρᾶ λέγοντας: «Οὐ μὴ νίψῃς τοὺς πόδας μου εἰς τὸν αἰώνα»!

Ἔστω, οἱ Μαθητὲς δέχονται νὰ τοὺς πλύνει τὰ πόδια! Ἀλλὰ κατόπιν γιατί κανένας ἀπ’ αὐτοὺς δὲν σπεύδει νὰ πλύνει τὰ πόδια τοῦ Κυρίου; Γιατί οὔτε καὶ ὁ Πέτρος; Οἱ Μαθητὲς αἰσθάνονται εὐχαρίστηση μὲ τὸν δροσισμὸ καὶ τὸ πλύσιμο τῶν ποδιῶν τους, ἀλλὰ τοῦ Διδασκάλου γιατί κανεὶς δὲν τοῦ δροσίζει τὰ πόδια;!

Μᾶς χαρίζει ὁ Κύριος τόσες δροσιστικὲς παρηγοριές, τόσες ἀδιάκοπες χαρὲς σὲ κάθε ἐποχὴ κι ἐμεῖς δὲν Τὸν χαροποιοῦμε σὲ τίποτε! Κανεὶς ἀπὸ ἐμᾶς τοὺς ἁμαρτωλοὺς δὲν προθυμοποιεῖται νὰ τοῦ πλύνει τὰ κουρασμένα καὶ σκονισμένα πόδια! Μόνον ἀχαριστία, λησμονιὰ καὶ ἀγνωμοσύνη.

Λοιπόν, ὁ Διδάσκαλος ἔγινε δοῦλος τῶν Μαθητῶν Του! «Οὐκ ἦλθον διακονηθῆναι, ἀλλὰ διακονῆσαι», μᾶς λέει, «καὶ ἐγὼ εἰμι ὡς ὁ διακονῶν». Συνεχῶς προνοεῖ καὶ φροντίζει γιὰ ἐμᾶς, τὰ παιδιά Του. Γι’ αὐτὸ καὶ τὸ πλύσιμο τῶν ποδιῶν τῶν Μαθητῶν Του δὲν μᾶς φαίνεται τόσο ἀσυνήθιστο γεγονός.

Ὡστόσο ἐδῶ ὑπάρχει ἕνα βαθὺ μυστήριο, τὸ ὁποῖο ὑπηρέτησαν οἱ Μαθητές Του, χωρὶς καὶ νὰ τὸ ἀντιληφθοῦν. Ο Κύριος ἦλθε γιὰ νὰ πλύνει ὅλους τους ἀνθρώπους ἀπὸ τὸν μολυσμὸ τῆς ἁμαρτίας, ἐνῶ Αὐτός, ὡς τέλεια καθαρότητα καὶ ἁγιότητα, δὲν ἔχει ἀνάγκη καθάρσεως. Η ἀνθρωπότητα, ὅμως, χωρὶς αὐτὸ τὸ πλύσιμό Του, δὲν μπορεῖ νὰ ἔχει μέρος μαζί Του. «Ἐὰν μὴ νίψω σέ, οὐκ ἔχεις μέρος μετ’ ἐμοῦ» (Ἰω. 13:8).

Ἀπὸ τὸν Μυστικὸ Δείπνο ἀρχίζουν ἤδη τὰ Ἅγια Πάθη: «Λάβετε, φάγετε, τοῦτο ἐστι τὸ Σῶμα μου, τὸ ὑπὲρ ὑμῶν κλώμενον… Πίετε ἐξ αὐτοῦ πάντες, τοῦτο ἐστι τὸ Αἷμα μου, τὸ ὑπὲρ ὑμῶν ἐκχυνόμενον…». Ἀπὸ τώρα ἀρχίζει τὸ Σῶμα νὰ μελίζεται καὶ τὸ Αἷμα νὰ ἐκχύνεται μέχρι συντελείας τῶν αἰώνων: «Τοῦτο ποιεῖτε εἰς τὴν ἐμὴν ἀνάμνησιν»!

Ἀτερμάτιστη ἡ ἀγάπη καὶ βαθύτατη ἡ ταπείνωση τοῦ Κυρίου στὸν Μυστικὸ Δεῖπνο! Στὴ γέννηση, στὴν ξενιτεία πρὸς τοὺς οἰκείους, στὸν Γολγοθά, Θεὸς ὄντας ἐνδύθηκε τὸ ὅμοιο μὲ τοὺς ἀνθρώπους σῶμα, σπαργανώθηκε σὲ μία φάτνη, κρατήθηκε ὡς βρέφος στὴν ἀγκάλη μίας θνητῆς Παρθένου γυναίκας, «ὁ ἄνθρωπος τῶν ὀδυνῶν». Στὴ θεία Κοινωνία, ὅμως, εἶναι τελείως κρυμμένος, καὶ μὲ τὴ μορφὴ τοῦ ἄρτου καὶ τοῦ οἴνου μᾶς προσφέρεται ὅλος καὶ τέλειος, χωρὶς δυσκολία, «εἰς ἄφεσιν ἁμαρτιῶν καὶ ζωὴν αἰώνιον».

Ἡ ἐπὶ τοῦ Σταυροῦ Θυσία εἶναι πλήρης καὶ ὁριστικὴ ἐξαγορὰ τοῦ ἀνθρώπου ἀπὸ τὸν θάνατο καὶ τὴν ἁμαρτία. Αυτός ἔφερε μέσα του τὰ σημάδια τῆς φθορᾶς ἀπὸ τὴν ἁμαρτία, εἶχε ὑποταχθεῖ στὸν θάνατο, καὶ τώρα ἡ Θεία Εὐχαριστία στὸ ἀνθρώπινο φθαρτὸ σῶμα ρίχνει τὸν σπόρο τῆς ἀναστάσεως, τὸν ἀρραβώνα τῆς αἰώνιας ζωῆς, «τὸ φάρμακον τῆς ἀθανασίας», κατὰ τὸν λόγο τῶν Πατέρων· διότι ὁ Κύριός μᾶς ἐμπιστεύθηκε τὴν ἀθανασία τῆς ψυχῆς, λέγοντας: «Ὁ τρώγων μου τὸ Σῶμα καὶ πίνων μου τὸ Αἷμα ἔχει ζωὴν αἰώνιον καὶ ἐγὼ ἀναστήσω αὐτὸν ἐν τῇ ἐσχάτῃ ἡμέρᾳ» (Ἰω. 10:54).

Ἡ εὐχαριστιακὴ Λειτουργία εἶναι ἡ λειτουργία τῆς ταπεινώσεως τοῦ Κυρίου, ἡ λειτουργία τῆς ἀγάπης Του, ἡ διαθήκη τῆς φιλανθρωπίας Του: «Τοῦτο ποιεῖτε εἰς τὴν ἐμὴν ἀνάμνησιν»! Καὶ πράγματι, σὲ κάθε Θεία Λειτουργία ἐπιτελεῖται ἡ ἴδια θυσία πρὸς ἀνάμνηση τοῦ Κυρίου, ὁ ὁποῖος πάντοτε θυσιάζεται γιὰ νὰ μᾶς ἁγιάσει καὶ προσελκύσει πρὸς τὸν Ἑαυτό Του. Ἀλήθεια, δὲν ὑπάρχει μεγαλύτερο ἔργο στὸν κόσμο ἀπ’ αὐτό. Ἔργο θεϊκό, θαῦμα συνεχές, πέτρα σκανδάλου.

Βλέπεις ψωμὶ καὶ κρασὶ καὶ λαμβάνεις Σῶμα καὶ Αἷμα Χριστοῦ!

Πλησιάζεις σὰν ἕνα σύντριμμα τῆς ἁμαρτίας καὶ γίνεσαι ὅλος καινὴ κτίση!

Ὑπάρχει σ’ αὐτὸ ἐδῶ τὸ Ἅγιο Θυσιαστήριο καὶ συγχρόνως σ’ ὅλα τὰ θυσιαστήρια τῶν Ὀρθοδόξων Ἐκκλησιῶν τοῦ κόσμου.

Θαῦμα θεῖο, τὸ ὁποῖο τελειοῦται κατὰ τὴν ἐπίκληση τοῦ ἱερουργοῦ. Ὁ Θεὸς ὡς Παντοκράτωρ εἶναι πάντοτε στὴν ὑπηρεσία τοῦ ἀνθρώπου.

Παντοτεινὸ θαῦμα, ἀμέτρητη ἀγάπη, ἄφθαστη ταπείνωση τοῦ Θεοῦ, τὰ ὁποία βλέπουμε κάθε ἡμέρα στὴν ἁγία Τράπεζα.

«Τοῦ δείπνου σου τοῦ μυστικοῦ σήμερον, Υἱὲ Θεοῦ, κοινωνὸν μὲ παράλαβε…».