Τελευταίο παράδειγμα, ο επικεφαλής της κεντρικής τράπεζας της Μάλτας, Edward Scicluna, ο οποίος θα κατηγορηθεί επίσημα για απάτη και υπεξαίρεση στο δικαστήριο αυτή την εβδομάδα, μπαίνοντας και αυτός σε μια άτυπη ομάδα υπευθύνων χάραξης πολιτικής της Ευρωπαϊκής Κεντρικής Τράπεζας που έχουν αντιμετωπίσει ποινικές κατηγορίες, καταδίκες ή ακόμα και ποινή φυλάκισης.
Οι περισσότερες τέτοιες περιπέτειες με το νόμο σχετίζονται με περιόδους κατά τις οποίες οι υπεύθυνοι χάραξης πολιτικής είτε λειτουργούσαν ως επόπτες τραπεζών είτε υπηρέτησαν ως υπουργοί Οικονομικών.
Αντίθετα, καμία από αυτές τις κατηγορίες δεν φαίνεται να προέκυψε από την άσκηση νομισματικής πολιτικής, την αρχική βασική αποστολή της ΕΚΤ.
Στην περίπτωση του Scicluna, οι κατηγορίες σχετίζονται με την υποτιθέμενη γνώση του, ενώ ήταν υπουργός Οικονομικών, για διάφορα σχέδια γύρω από ένα σχέδιο ιδιωτικοποίησης νοσοκομείων που προωθήθηκε από την κυβέρνηση.
Ο Scicluna πρόκειται να καταθέσει επίσημη απολογία σήμερα, 29 Μαΐου 2024, αφού μέχρι στιγμής δεν έχει παραδεχτεί καμία αδικοπραγία ούτε έχει δηλώσει ότι είναι έτοιμος να παραιτηθεί από την τρέχουσα θέση του.
Το Politico όμως συγκέντρωσε μια σειρά των πιο αξιοσημείωτων υποθέσεων
Ο σοσιαλιστής της σαμπάνιας — Welteke: Ο πρώτος υπεύθυνος χάραξης πολιτικής της ΕΚΤ που παραβίασε το νόμο το έκανε με σχεδόν αστείο τρόπο, πολύ μακριά από τις πολιτικά χρωματισμένες υποθέσεις που έχουν γίνει πιο διαδεδομένες τα τελευταία χρόνια.
Όταν άρχισαν να κυκλοφορούν τα πρώτα τραπεζογραμμάτια ευρώ την παραμονή της Πρωτοχρονιάς του 2001, η οικονομική ελίτ της Ευρώπης γιόρτασε την εισαγωγή του νέου χρήματος στο διάσημο ξενοδοχείο Adlon του Βερολίνου, σε ένα πάρτι που διοργάνωσε η Dresdner Bank.
Μεταξύ των καλεσμένων που έπιναν σαμπάνια στην Πύλη του Βρανδεμβούργου ήταν και ο πρόεδρος της Bundesbank Ernst Welteke.
Αργότερα αποκαλύφθηκε ότι ο Σοσιαλδημοκράτης όχι μόνο αποδέχτηκε την πρόσκληση για πάρτι της τράπεζας, αλλά επέλεξε μια διαμονή τεσσάρων διανυκτερεύσεων στη σουίτα Pariser Platz των 80 τετραγωνικών μέτρων του ξενοδοχείου, συμπεριλαμβανομένου ενός ξεχωριστού δωματίου για τον γιο του και τη φίλη του γιου του.
Το πάρτι του Welteke ήταν ύψους 7.700 ευρώ.
Όταν ο λογαριασμός διέρρευσε το 2004, ο Welteke αναγκάστηκε να παραιτηθεί.
Μια έρευνα για διαφθορά έληξε με τον οποίο έπρεπε να πληρώσει πρόστιμο 25.000 ευρώ, αν και απέφυγε κάποια αδικοπραξία.
Παρά την έλλειψη καταδίκης, η καριέρα του Welteke δεν ανέκαμψε ποτέ.
Επιείκεια για τη Lagarde: Η καριέρα της προέδρου Christine Lagarde, αντίθετα, δεν έφυγε ποτέ από τη λωρίδα ταχείας κυκλοφορίας - ακόμα και όταν ένα ειδικό γαλλικό δικαστήριο το 2016 την έκρινε ένοχη για αμέλεια για μια απόφαση ενώ υπηρετούσε ως υπουργός Οικονομικών το 2008.
Η Lagarde επέλεξε να μην αμφισβητήσει την απόφαση της κυβερνητικής επιτροπής διαιτησίας να καταβάλει αποζημίωση 404 εκατομμυρίων ευρώ στον Γάλλο μεγιστάνα Bernard Tapie, για μια διαμάχη με την κρατική Crédit Lyonnais.
Ο Tapie είχε κατηγορήσει την τράπεζα ότι τον εξαπάτησε όταν αγόρασε το μερίδιο ελέγχου του στην Adidas στις αρχές της δεκαετίας του 1990.
Η Lagarde, η οποία υπηρετούσε ως διευθύνουσα σύμβουλος του ΔΝΤ εκείνη την εποχή, γλίτωσε ένα βαρύ πρόστιμο, ένα χρόνο φυλάκισης και ένα ποινικό μητρώο, αφού το δικαστήριο έδειξε επιείκεια λόγω της «προσωπικότητας και της εθνικής και διεθνούς φήμης της».
Μια απόφαση του 2015 διέταξε τον Tapie να επιστρέψει τα 404 εκατομμύρια ευρώ και οι εκκλήσεις του Tapie για την ακύρωση αυτής της απόφασης απέτυχαν.
Ωστόσο, οι προσπάθειες να αποδειχθεί ότι η απόφαση της ειδικής ομάδας διαιτησίας το 2008 είχε αλλοιωθεί επίσης απέτυχαν, όταν ο Tapie αθωώθηκε επισήμως για απάτη το 2019.
Ο Tapie και το γαλλικό κράτος εξακολουθούσαν να μάχονται για την υπόθεση όταν ο μεγιστάνας πέθανε το 2021.
Μέχρι τότε, η πρώην υπουργός Οικονομικών είχε τοποθετηθεί στο τιμόνι της ΕΚΤ στη Φρανκφούρτη.
Ο Trichet στην κορυφή: Το ίδιο ίδρυμα, η Crédit Lyonnais, είχε προηγουμένως φέρει σε μπελάδες και τον πρώην πρόεδρο της ΕΚΤ Jean-Claude Trichet.
Ο Trichet κατηγορήθηκε από τους Γάλλους εισαγγελείς για παραποίηση των οικονομικών εκθέσεων της τράπεζας όταν ήταν γενικός διευθυντής του Γαλλικού Υπουργείου Οικονομικών, ή αλλιώς Trésor, τη δεκαετία του 1990.
Η δουλειά του Trichet ήταν να επιβλέπει τα οικονομικά όλων των κρατικών επιχειρήσεων και κατηγορήθηκε για χειραγώγηση λογαριασμών για να κρύψει τα προβλήματα στην τράπεζα όταν κόντεψε να καταρρεύσει.
Οι εισαγγελείς ζήτησαν ποινή φυλάκισης 10 μηνών, αλλά ο Trichet τελικά αθωώθηκε εγκαίρως για να αναλάβει τα καθήκοντά του ως δεύτερος πρόεδρος της ΕΚΤ το 2004.
Καμία κατηγορία για τον Ordoñez: Το 2017, το ανώτατο δικαστήριο της Ισπανίας κατηγόρησε τον πρώην Διοικητή της Τράπεζας της Ισπανίας Miguel Angel Fernández Ordoñez επειδή απέτυχε να εμποδίσει την ισπανική τράπεζα Bankia να εισαχθεί στο χρηματιστήριο «παρά τις επανειλημμένες προειδοποιήσεις από την ομάδα επιθεώρησης της Τράπεζας της Ισπανίας για τη μη -βιωσιμότητα της».
Η Bankia είχε δημιουργηθεί σε μια από τις πιο βρώμικες και πιο πολιτικοποιημένες τραπεζικές διασώσεις στην Ευρώπη μετά την κρίση του 2008.
Η συγχώνευση ευλογήθηκε και από τα δύο μεγαλύτερα πολιτικά κόμματα της χώρας και ηγήθηκε άλλος πρώην επικεφαλής του ΔΝΤ, ο Rodrigo Rato.
Στη συνέχεια ο Rato φυλακίστηκε, αλλά ο Ordoñez απαλλάχθηκε από κάθε αδίκημα.
Τέσσερα για τον Fazio: Ούτε μια ισχυρή προσωπικότητα ούτε μια καλή φήμη ήταν αρκετά για να γλιτώσουν άλλους κεντρικούς τραπεζίτες από το να καταλήξουν πίσω από τα κάγκελα.
Το 2011, ο πρώην επικεφαλής της ιταλικής κεντρικής τράπεζας Antonio Fazio, ένας αφοσιωμένος καθολικός, καταδικάστηκε σε τέσσερα χρόνια φυλάκιση - αργότερα μειώθηκε σε δυόμισι κατόπιν έφεσης - για νοθεία της αγοράς.
Η υπόθεση αφορούσε τον Fazio που χρησιμοποίησε την επιρροή του για να ευνοήσει μια ιταλική τράπεζα έναντι της ABN AMRO με έδρα την Ολλανδία στη μάχη εξαγοράς της Banca Antonveneta.
Ο σχεδόν αξιωματούχος: Ένας άλλος κεντρικός τραπεζίτης που εξέτισε ποινή φυλάκισης ήταν ο Χριστόδουλος Χριστοδούλου της Κύπρου.
Αν και δεν συμμετείχε ποτέ στο Διοικητικό Συμβούλιο της ΕΚΤ, η ιστορία του είναι καθοριστική για την κρίση που εκτυλίχθηκε στην Κύπρο το 2012-2013, όταν η ΕΚΤ έπρεπε να επιβλέπει ένα πρόγραμμα διάσωσης πολλών δισεκατομμυρίων ευρώ για το νησί.
Ο Χριστοδούλου καταδικάστηκε το 2014 σε πέντε μήνες φυλάκιση αφού ομολόγησε την ενοχή του σε πέντε κατηγορίες φοροδιαφυγής το 2007, αμέσως μετά την αποχώρησή του από την κεντρική τράπεζα.
Συγκεκριμένα, απέτυχε να δηλώσει μεταφορά 1 εκατομμυρίου ευρώ σε εταιρεία συμβούλων από όμιλο με έδρα την Ελλάδα που συνδέεται με τον αείμνηστο Ανδρέα Βγενόπουλο, ο οποίος κέρδισε τη φήμη για τη λειτουργία της δεύτερης μεγαλύτερης κυπριακής τράπεζας, της Λαϊκής.
Οι εισαγγελείς ξόδεψαν χρόνια προσπαθώντας να δημιουργήσουν μια υπόθεση που θα έδειχνε για ποιον σκοπό είχαν προοριστεί αυτά τα χρήματα.
Ισχυρίστηκαν ότι αποτελούσε ένα «μαύρο» ταμείο για την πληρωμή αξιωματούχων και πολιτικών στην Κύπρο για να κλείσουν τα μάτια σε παρατυπίες στην εξαγορά της Λαϊκής από τον Βγενόπουλο το 2006.
Στη συνέχεια, η Λαϊκή κλυδωνίστηκε, διοχετεύοντας δισεκατομμύρια ευρώ σε κυρίως ρωσικές καταθέσεις σε διάφορα αμφίβολα ελληνικά περιουσιακά στοιχεία (συμπεριλαμβανομένων των ελληνικών κρατικών ομολόγων).
Ωστόσο, δικαστήριο Λευκωσίας απέρριψε τις κατηγορίες εναντίον του Χριστοδούλου το 2020, κρίνοντας ότι συνιστούσαν διπλό κίνδυνο.
Ο Χριστοδούλου πάντα αρνιόταν ότι έλαβε ποτέ οποιαδήποτε δωροδοκία.
Εκβιασμός Rimšēvičs: Επί του παρόντος αγωνίζεται για την ακύρωση της ποινής φυλάκισής του, ο πρώην επικεφαλής της κεντρικής τράπεζας της Λετονίας Ilmārs Rimšēvičs κρίθηκε ένοχος τον περασμένο Δεκέμβριο για αποδοχή δωροδοκιών στη Ρωσία, από μετόχους μιας τράπεζας που δεν λειτουργεί πλέον.
Ο Rimšēvičs, ο οποίος διαμαρτυρόταν για την αθωότητά του καθ' όλη τη διάρκεια, καταδικάστηκε σε έξι χρόνια φυλάκιση και σε δήμευση περιουσιακών στοιχείων.
Η ΕΚΤ αρχικά στάθμισε πολύ στο πλευρό του Rimšēvičs, υπερασπιζόμενος έναν δικό της στο όνομα της προστασίας της κεντρικής τράπεζας από πολιτικές παρεμβάσεις.
Αλλά αφού σημείωσε μια αρχική νίκη, ηττήθηκε το 2021 όταν το Ευρωπαϊκό Δικαστήριο διαπίστωσε ότι οι ενέργειές του «προφανώς δεν διαπράχθηκαν υπό την επίσημη ιδιότητά του» και επομένως δεν καλύπτονταν από θεσμική ασυλία.
Ο Rimšēvičs δεν φυλακίστηκε αμέσως, αλλά αφέθηκε ελεύθερος (κάπως απογοητευμένος) εν αναμονή της έφεσής του.
Εκτός από την έφεσή του, τώρα αντιμετωπίζει επίσης δύο ξεχωριστές ποινικές διώξεις, για πίεση μάρτυρα να δώσει ψευδή κατάθεση και για εικαζόμενη αγορά και χρήση πιστοποιητικού εμβολιασμού για τον Covid-19.
Ο Rimšēvičs αρνείται οποιαδήποτε αδικοπραγία.
Ισχυρίστηκε ότι έπεσε θύμα συντονισμένης εκστρατείας πολλών τραπεζών για την απομάκρυνσή του επειδή πίεζε για περισσότερη διαφάνεια στον υπερμεγέθη τραπεζικό τομέα της Λετονίας, ο οποίος κάποτε αποτελούσε αγωγό για ξέπλυμα χρήματος μεγάλης κλίμακας σε ολόκληρη την πρώην Σοβιετική Ένωση.
Κληση του Kažimír στο δικαστήριο: Το 2023, δικαστής ποινικού δικαστηρίου έκρινε ότι ο επικεφαλής της κεντρικής τράπεζας της Σλοβακίας, Peter Kažimír, είχε δωροδοκήσει κατά τη διάρκεια της θητείας του ως υπουργός Οικονομικών, επιβάλλοντας ποινή φυλάκισης δύο ετών με αναστολή και πρόστιμο 100.000 ευρώ.
Η απόφαση εκδόθηκε χωρίς δίκη.
Τόσο η κρατική εισαγγελική υπηρεσία όσο και ο Kažimír άσκησαν έφεση κατά της απόφασης, ζητώντας πλήρη δίκη.
Αυτή τη στιγμή βρίσκεται σε εξέλιξη με το αποτέλεσμα να εκκρεμεί ακόμη.
Ο Kažimír ήταν υπουργός Οικονομικών από το 2012 έως το 2019 υπό τη δεύτερη πρωθυπουργία του Robert Fico.
Η υποψηφιότητά του επικρίθηκε από την αντιπολίτευση ως προσπάθεια επέκτασης του κυβερνητικού ελέγχου στην κεντρική τράπεζα.
Η πολιτική της Σλοβακίας έχει γίνει ολοένα και πιο πολωμένη τα τελευταία χρόνια, όπως απέδειξε μια απόπειρα δολοφονίας εναντίον του Fico νωρίτερα αυτόν τον μήνα.
Όλα για τον Jazbec: Το 2013, ο πρώην επικεφαλής της κεντρικής τράπεζας της Σλοβενίας Boštjan Jazbec βρέθηκε υπό έρευνα για πιθανή «εγκληματική κατάχρηση εξουσίας» αφού η αναθεώρηση της Nova Ljubljanska banka (NLB) —μια από τις μεγαλύτερες της χώρας— κατέληξε να εξοντώσει τους μετόχους της και πολλοί από τους πιστωτές της, ορισμένοι από τους οποίους ήταν πολύ καλά πολιτικά συνδεδεμένοι.
Η NLB είχε προηγουμένως θεωρηθεί ύποπτη για ξέπλυμα χρήματος για το Ιράν, μεταξύ άλλων χαλαρών πρακτικών.
Μια αρχική έρευνα για τις ενέργειες της κεντρικής τράπεζας το 2013 είχε καταρρεύσει: η σλοβενική αστυνομία ξεπέρασε τα όρια όταν έκανε έφοδο στα γραφεία της Jazbec το 2016, κατάσχοντας έγγραφα που περιείχαν προνομιακές πληροφορίες της ΕΚΤ.
Τα αρχεία της ΕΚΤ απολαμβάνουν την ίδια προστασία με εκείνα οποιουδήποτε θεσμικού οργάνου της ΕΕ, όπως αποφάνθηκε δικαστήριο το 2020.
Ως εκ τούτου, οι Σλοβένοι εισαγγελείς έχασαν τα στοιχεία που χρειάζονταν για να ασκήσουν την υπόθεσή τους.
Μέχρι εκείνη τη στιγμή, ο Jazbec — ο οποίος δέχθηκε απειλές θανάτου μετά την ανακεφαλαιοποίηση της NLB και ενός άλλου ιδρύματος — είχε εγκαταλείψει την τράπεζα.
Το 2018, μετακόμισε στο Ενιαίο Συμβούλιο Εξυγίανσης της ΕΕ με έδρα το Λουξεμβούργο, μια σιωπηρή ψήφο εμπιστοσύνης από τα θεσμικά όργανα της ΕΕ ενόψει προσωπικού κινδύνου.
Έφυγε από το SRB το 2023.
Ωστόσο, το θέμα NLB αρνείται να πεθάνει.
Τα εθνικά μέσα ενημέρωσης ανέφεραν στα τέλη του περασμένου έτους ότι οι εισαγγελείς επανέλαβαν τις κατηγορίες για κατάχρηση εξουσίας εναντίον του και των πρώην συναδέλφων του.
Σε επαφή με το POLITICO, οι εισαγγελείς επιβεβαίωσαν μόνο ότι «βρίσκονται σε εξέλιξη ανακριτικά μέτρα για πέντε άτομα για το αδίκημα της κατάχρησης υπηρεσιακής θέσης».
Fast forward στη Βαλέτα
Οι κατηγορίες του Scicluna σχετίζονται με μια συμφωνία του 2015 μεταξύ της κυβέρνησης της Μάλτας και της Vitals Global Healthcare που ρυθμίζει την ιδιωτικοποίηση τριών κρατικών νοσοκομείων, την εποχή που η Scicluna ήταν υπουργός Οικονομικών.
Η συμφωνία έχει γίνει το επίκεντρο ενός σκανδάλου διαφθοράς που έκτοτε ώθησε τον αντιπρόεδρο της κυβέρνησης και υποψήφιο της Ευρωπαϊκής Επιτροπής Chris Fearne να παραιτηθεί.
Ο Scicluna κατέθεσε σε σχετική δικαστική υπόθεση το 2020 ότι δεν γνώριζε τις λεπτομέρειες των διαπραγματεύσεων μεταξύ του τότε υπουργού Υγείας Konrad Mizzi και της VGH.
Βγήκε επίσης αλώβητος από έρευνα για τη συμφωνία από το Εθνικό Γραφείο Ελέγχου της Μάλτας τον περασμένο Μάιο.
bankingnews.gr
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου