Η ζωή ενός ενήλικα

Ας δούμε λοιπόν πώς ζει, σχετίζεται, δημιουργεί και ονειρεύεται ένας ενήλικας.

Πώς μπορεί να είναι η ζωή αυτού του ενήλικα, πώς δρα, πώς κινείται, πως νοιώθει στους διάφορους τομείς της ζωής του. Ας δούμε τελικά τι κερδίζει ένας άνθρωπος όταν ενηλικιώνεται.

Ο ενήλικας κατ’ αρχάς δεν επιδιώκει την ευτυχία. Ο Victor Frankl γράφει: « Η ίδια η επιδίωξη της ευτυχίας είναι αυτή που εμποδίζει την ευτυχία».Ή όπως λέει μια παλιά κινέζικη παροιμία, «Το να ψάχνεις την ευτυχία είναι σαν να προσπαθείς να πιάσεις τη σκιά ή να κυνηγάς τον άνεμο».Η ευτυχία έρχεται όταν δεν την περιμένει, όταν επιδιώκει κάτι άλλο, έτσι απλά κάποια στιγμή του συμβαίνει. Η ευτυχία του δεν είναι απουσία πόνου και δύσκολων καταστάσεων, δεν είναι ρηχή όσο η απόλαυση, δεν είναι η καλοτυχία. Η ευτυχία του αναπτύσσεται από μέσα προς τα έξω, έχει περισσότερο σχέση με τον εαυτό του παρά με τον κόσμο. Σχετίζεται με την ικανοποίηση και την ευχαρίστηση που του δίνει η συνειδητοποίηση του, ποιος είναι τι έχει κάνει και τι θα κάνει. Αφορά στην αίσθηση ότι τα καταφέρνει όσο καλά χρειάζεται. Είναι η προσπάθεια να αντιμετωπίσει τον πόνο και τις κρίσεις, να τις αντέξει και να τις χρησιμοποιήσει για την απόκτηση μεγαλύτερης δύναμης και ωριμότητας. Έτσι δεν αποφεύγει να γευτεί την ζωή φοβούμενος την δυστυχία, δεν αποφεύγει τα λυπηρά συναισθήματα. Το κλάμα και το μοίρασμα του συναισθηματικού πόνου συντελεί στην ευτυχία του, τον συνδέει με την ζωή και με τους άλλους.

Ο ενήλικας δεν θεωρεί υπεύθυνα τα αγαπημένα του πρόσωπα όταν δεν νοιώθει καλά. Ζει απαλλαγμένος από την παιδική αίσθηση ότι οι γονείς του έχουν τεράστια δύναμη και την μαγική ικανότητα να του λύνουν όλα τα προβλήματα. Είναι πρόθυμος να ακούσει καλοπροαίρετες συμβουλές από εκείνους που τον αγαπούν.

Δεν έχει την απαίτηση από τον εαυτό του να κάνει τα πάντα τέλεια, αλλά δέχεται την ευθύνη για τα λάθη του και συλλογίζεται ….έκανα εκείνο το λάθος, τώρα θέλω να μάθω από τα σφάλματα μου, τι μπορώ να κάνω διαφορετικά την επόμενη φορά; Αναλαμβάνει τις ευθύνες του απέναντι στους άλλους και για ότι κάνει στη ζωή που του έχει δοθεί, όπου κι αν βρίσκεται τώρα και με όποιο τρόπο έφθασε εκεί. Αναλαμβάνει τις ευθύνες του για το πώς φέρεται στον εαυτό του και στους άλλους και στον κόσμο στον οποίο ζει καθώς και για τις αντιδράσεις που έχει ή τις επιλογές που κάνει. Χωρίς υπευθυνότητα δεν υπάρχει ευτυχία.

Ο ενήλικας είναι ειλικρινής στις σχέσεις του. Δεν ντρέπεται για τα λάθη του.

Η ντροπή φέρνει απομόνωση και μοναξιά. Με την ειλικρίνεια αποκαλύπτει τον πραγματικό του εαυτό, αναπτύσσει σχέσεις πραγματικής οικειότητας και έτσι οι άλλοι τον γνωρίζουν και τον αγαπούν παρά τα ελαττώματα του. Είναι ειλικρινής μέχρι του σημείου που δεν θίγει ή δεν πληγώνει τους άλλους. Είναι ευγενικός, ξέρει να περνά το μήνυμά του με καλό τρόπο, ξέρει να λέει ευχαριστώ ή να ζητάει συγγνώμη. Έτσι δείχνει στον άλλον ότι του είναι σημαντικός , ότι έχει επίγνωση και σεβασμό για τις ευαισθησίες του. Μόνο όταν σέβεται τα συναισθήματα των άλλων περιμένει ότι και εκείνοι θα σέβονται τα δικά του συναισθήματα. Δεν θέλει να γίνεται πάντα το δικό του. Μπορεί να περιμένει την σειρά του. Ξέρει να επιβραδύνει τον ρυθμό του, να νοιώθει το σφυγμό της ζωής, να συνδέεται με την ροή της.

Ο ενήλικας ξέρει να βρίσκει το προσωπικό του στίγμα μέσα σ’ ένα κόσμο που συνεχώς αλλάζει. Δεν αναζητά απεγνωσμένα τον έρωτα και έχει πάψει σε μεγάλο βαθμό να ασχολείται με την αποδοχή των άλλων. Έχει βρει ποιος είναι, μπορεί να προσδιορίσει τον εαυτό του. Η σοφία είναι δυνατή γι’ αυτόν μιάς και έχει ξεπεράσει την αντίληψη ότι είναι το κέντρο του κόσμου. Ο Ανρί Μπερξόν γράφει: « Υπάρχω σημαίνει αλλάζω, αλλάζω σημαίνει ωριμάζω, ωριμάζω σημαίνει αναπλάθω τον εαυτό μου αδιάκοπα».

Ξέρει και μπορεί να δεσμεύεται απέναντι σε ένα άλλο άτομο για να μπορέσουν μαζί να αναθρέψουν και να διαπαιδαγωγήσουν παιδιά. Ξέρει να δίνει φροντίδα και στοργή όχι μόνο στα δικά του παιδιά και όχι μόνο σε παιδιά αλλά σε κάποιον ή σε κάτι που το χρειάζεται. Ισορροπεί ανάμεσα στην οικογένεια και την καριέρα με τις αλληλοσυγκρουόμενες απαιτήσεις του γάμου, των παιδιών, των φιλοδοξιών και των οικονομικών απαιτήσεων, χωρίς αυτό να σημαίνει ότι η ισορροπία αυτή είναι πάντα η ιδανική.

Ο γάμος γι΄ αυτόν είναι υπόσχεση, δέσμευση που αντέχει στην αλλαγή, στην απομάκρυνση, σε περιόδους χωρισμού, στα γηρατειά. Κρατάει την υπόσχεση του σε όλες τις δύσκολες στιγμές έτσι ώστε δεν είναι ποτέ μόνος, απελπισμένος, δεν είναι χαμένος στο σύμπαν. Έχει ένα σπίτι, μια βάση, μια σταθερότητα. Γνωρίζει ότι ο γάμος δεν θα τον κάνει ευτυχισμένο αν δεν είναι ολοκληρωτικά δοσμένος σ’ αυτόν. Ο Paul Tournier γράφει : « Είναι υπέροχο πράγμα ένας σύζυγος και μια σύζυγος να αναπτύσσονται μαζί και να έχουν το συναίσθημα ότι ερωτεύονται ξανά. Αυτό σημαίνει στην πραγματικότητα ο γάμος: να βοηθάει ο ένας τον άλλον να φτάσει στο επίπεδο του πλήρους ατόμου, του υπεύθυνου και αυτόνομου όντος που δεν το βάζει στα πόδια από την ζωή».

Δεν παντρεύτηκε για να είναι ευτυχισμένος, παντρεύτηκε για να είναι παντρεμένος έχοντας έτσι μια δομή ασφάλειας και υποστήριξης από την οποία μπορεί ελεύθερα να κάνει τον εαυτό του ευτυχισμένο, αντί να σπαταλάει τα ενήλικα χρόνια του αναζητώντας μια τέτοια δομή. Ο γάμος του δίνει την ευκαιρία για άφθονες αλλαγές και αποκαλύψεις που μπορεί να επεξεργαστεί.

Συμφωνεί απόλυτα με τον Carl Young όταν αυτός γράφει: « Σπάνια ή ίσως ποτέ, μπορεί ένας γάμος να εξελιχθεί ομαλά και χωρίς κρίσεις. Δεν υπάρχει συνειδητοποίηση χωρίς πόνο». Το μεγάλωμα των παιδιών του είναι γι’ αυτόν μία ευκαιρία να περάσει κάθε στάδιο ανθρώπινης ανάπτυξης, να ξαναζήσει τις εμπειρίες που τον διαμόρφωσαν και να ξανασκεφτεί όλα όσα τον δίδαξαν οι γονείς του. Ουσιαστικά έχει την ευκαιρία να ξανααναθρέψει τον εαυτό του και να γίνει αυτεξούσιος.

Η ανατροφή των παιδιών είναι μια μαγική εμπειρία γι΄ αυτόν, η σημαντικότερη δραστηριότητα του ανθρώπου. Γνωρίζει ότι ο καλύτερος τρόπος για να μεγαλώσει κανείς υπεύθυνα παιδιά είναι να τα περιβάλλει με υπεύθυνους ενήλικες που τους αρέσει ο εαυτός τους και η ζωή τους και που προσπαθούν πάντα να βελτιώνονται. Αυτοί μπορούν να εμπνεύσουν τα παιδιά να μιμηθούν τις χαρές της υπεύθυνης ζωής και να δημιουργούν σχέσεις δούναι και λαβείν που κάνουν και τα δύο άτομα να νοιώθουν καλά. Σαν γονιός υπεύθυνων παιδιών τους μιλάει για το πώς οι άνθρωποι αλληλοεπηρεάζονται , για τις ευθύνες που έχουν οι άνθρωποι στις ζωές των άλλων. Τους εμπνέει το ενδιαφέρον για τις αξίες: πώς να κάνουν το σωστό, τι να κάνουν όταν κάνουν κάτι λάθος και τι να κάνουν όταν κάποιος άλλος κάνει κάτι λάθος. Διαπλάθει παιδιά που να νοιώθουν χρήσιμα. Τους μαθαίνει ότι το να νοιώθει κανείς δυνατός και υπεύθυνος είναι μια διαδικασία πλήρους απασχόλησης που κρατά μια ολόκληρη ζωή, μια διαδικασία που γενικά είναι συναρπαστική και απολαυστική.

Ο ενήλικας ωριμάζει γεφυρώνοντας το παρελθόν με το μέλλον, αντλώντας σοφία από τις εμπειρίες των προηγούμενων γενιών. Κάθε ζωή έχει μέσα της όλες τις γενιές που έχουν προηγηθεί και όλες όσες θα ακολουθήσουν. Σε καμιά περίπτωση δεν είναι ναρκισσιστής ή αιώνιος έφηβος πιστεύοντας ότι ο κόσμος υπάρχει για να τον υπηρετεί. Ο ναρκισσιστής δεν θεωρεί τις σχέσεις με τους άλλους πολύτιμες, έτσι δεν αναλαμβάνει δεσμεύσεις απέναντι στην οικογένεια, την κοινωνία ή την ιστορία. Ζει για την στιγμή, έχει χάσει την αίσθηση ότι ανήκει σε μια διαδοχή από γενιές που ξεκινά στο παρελθόν και συνεχίζει στο μέλλον. Ο ενήλικας έχει ξεπεράσει αυτό τον ναρκισσισμό της νιότης όπου πρόσεχε μόνο τις πράξεις των άλλων και πως τον έκαναν να νοιώθει και έχει περάσει σε μια ώριμη κατάσταση στην οποία προσέχει τις δικές του πράξεις και πώς νοιώθουν οι άλλοι εξαιτίας του.

Έχει συγχωρήσει ο ίδιος τους γονείς του για όλα τα λάθη που έκαναν όσο τον μεγάλωναν είτε το λάθος ήταν ότι τον αγαπούσαν περισσότερο είτε λιγότερο από όσο έπρεπε. Το να συγχωρέσει τους γονείς του σημαίνει ότι κατάλαβε πως έγιναν έτσι όπως ήταν, με ποια στοιχεία μεγάλωσαν στο σπίτι τους, ποια ήταν η κουλτούρα τους, τι ένοιωθαν καθώς ζούσαν την ζωή τους και όταν έπαιρναν αποφάσεις που επηρέασαν τη ζωή του. Ο ενήλικας φροντίζει τους ηλικιωμένους γονείς του μέχρι το τέλος της ζωής τους με αυτοθυσία και αφοσίωση, μια ακόμη μεγάλη ευκαιρία για ανάπτυξη και εξέλιξη. Ξέρει να δείχνει, να προσφέρει αγάπη. Είναι ευτυχισμένος λόγω της αγάπης που έχει δώσει, όχι της αγάπης που έχει πάρει.

Ο ενήλικας εργάζεται και εργάζεται υπομονετικά και μεθοδικά. Συμφωνεί με τους Leider & Shapiro όταν αυτοί γράφουν: Σκοπός της εργασίας δεν είναι να γίνει κανείς πλούσιος ή να βγάλει λεφτά. Είναι να εξασφαλίσει μια ύπαρξη που έρχεται σε αρμονία με τα βαθύτερα πιστεύω του και τα πιο ισχυρά συναισθήματα του. Ο ενήλικας προσπαθεί η εργασία του να συνδυάζει τις ικανότητες, τα ενδιαφέροντα αλλά και τις αξίες του. Η στάση του απέναντι στη δουλειά καθορίζει τον τρόπο με τον οποίο απολαμβάνει την ζωή. Ο Βούδας είχε πει: « Η δουλειά που έχεις να κάνεις είναι να ανακαλύψεις τη δουλειά που σου ταιριάζει κι έπειτα να της αφοσιωθείς ολόψυχα».

Αλλά ακόμη και αν η δουλειά του δεν του αρέσει τόσο πολύ προσπαθεί να του αρέσει ο εαυτός του καθώς δουλεύει. Δεν νοιώθει καλά μόνο με το να κάνει αυτό που του αρέσει, αλλά και με το να κάνει αυτό που είναι υποχρεωμένος να κάνει, όποιο και αν είναι. Γνωρίζει ότι ο ευτυχισμένος άνθρωπος εξευγενίζει την δουλειά που κάνει, θέλει να είναι χρήσιμος, να επενδύει ενέργεια στον κόσμο.

Είναι ανοιχτόμυαλος και δημιουργικός στην επίλυση προβλημάτων. Είναι ανοιχτός σε νέες ιδέες, σε καινούργια γνώση, διαβάζει βιβλία. Αν πάψει να μαθαίνει ένα κομμάτι του αργοπεθαίνει.

Γυμνάζεται, αθλείται, γνωρίζει ότι ο τρόπος με τον οποίο κινεί το σώμα του επηρεάζει τη συναισθηματική του κατάσταση και χρησιμοποιεί αυτή την πληροφορία για να ελέγχει τις διαθέσεις του. « Νούς υγιής εν σώματι υγιή».

Ο εγκέφαλος δεν είναι ευτυχισμένος μέσα σε ένα σώμα γεμάτο τοξίνες.

Η γυμναστική τον κάνει περήφανο για το σώμα του, περήφανο για το τι μπορεί να καταφέρει. Είναι το ισχυρό, το μυστικό του αντικαταθλιπτικό.

Του αρέσει η απλή ζωή. Η επαφή με την φύση τον ολοκληρώνει. Την σέβεται και την προστατεύει. Η γνώση ότι όλη η δημιουργία στηρίζεται στην ίδια συμπαντική πηγή ενέργειας του δίνει την αίσθηση συγγένειας με όλα τα πράγματα. Είναι συνδεδεμένος με όλη την ζωή, έτσι νοιώθει πλήρως και μονίμως ζωντανός. Ενώνεται με τον κύκλο της ζωής, απολαμβάνει το κάθε στάδιο της, αποδέχεται την ομορφιά της κάθε ηλικίας.

Γνωρίζει ότι το να προσπαθεί να μείνει αιώνια νέος είναι παράλογο, γιατί δεν τον αφήνει να συνεχίσει να μαθαίνει και να βιώνει κάθε νέα ηλικία και συνθήκη της ζωής. Η ζωή δεν είναι μόνο για τους νέους. Η ενηλικιότητα απαιτεί να είναι ανοιχτός στην αλλαγή – αλλαγή εσωτερική και εξωτερική και επίσης απαιτεί την επίγνωση ότι όλοι οι άνθρωποι γύρω του περνούν τα ίδια πράγματα, τα ίδια συναισθήματα, τις ίδιες εμπειρίες. Μπορεί να ευτυχήσει μόνο όταν ξέρει ότι ο κόσμος είναι γεμάτος ανθρώπους που μοιράζονται μαζί του τις πραγματικότητες και τις αναπόφευκτες καταστάσεις της ζωής.

Βασισμένο στο βιβλίο «ΕΝΗΛΙΚΙΩΘΕΙΤΕ» Εκδόσεις Ασημάκης

by Αντικλείδι