Ελαφρά βελτίωση του επιχειρηματικού κλίματος στην Ελλάδα καταγράφει η τελευταία έρευνα Οικονομικής Συγκυρίας του ΙΟΒΕ για τον Οκτώβριο. Ωστόσο, η καταναλωτική εμπιστοσύνη καταγράφει νέο ιστορικό χαμηλό με τους Ελληνες για ακόμη ένα μήνα να εμφανίζονται ως οι πιο απαισιόδοξοι μεταξύ των Ευρωπαίων και μάλιστα με μεγάλη διαφορά από τους Ρουμάνους που ακολουθούν.
Σύμφωνα με το ΙΟΒΕ, ο Δείκτης Οικονομικού Κλίματος στην Ελλάδα σημειώνει μικρή άνοδο τον Οκτώβριο και διαμορφώνεται στις 67,3 μονάδες. Από τους επιμέρους τομείς της οικονομίας, στη Βιομηχανία στις Υπηρεσίες και στο Λιανικό Εμπόριο η βελτίωση είναι μικρή, ενώ στις Κατασκευές η άνοδος των προσδοκιών είναι αρκετά σημαντική.
Αντίθετα με την πλευρά της προσφοράς όμως, στην πλευρά της ζήτησης η εικόνα επιδεινώνεται, καθώς η καταναλωτική εμπιστοσύνη σημειώνει νέο χαμηλό ρεκόρ. Οι καταναλωτές είναι απογοητευμένοι από τις οικονομικές εξελίξεις, υπάρχει διάχυτη ανασφάλεια τόσο για την προσωπική τους οικονομική κατάσταση, όσο και τη γενικότερη οικονομική κατάσταση της χώρας, με αποτέλεσμα την ακόμα πιο συγκρατημένη συμπεριφορά ως προς τις δαπάνες τους. Αναλυτικότερα:
- στη Βιομηχανία, οι προβλέψεις της παραγωγής αλλά και οι εκτιμήσεις για το τρέχον επίπεδο της ζήτησης και των παραγγελιών καταγράφουν σημαντική άνοδο, ενώ τα αποθέματα αποκλιμακώνονται ελαφρώς.
- στις Υπηρεσίες, η ήπια βελτίωση στις εκτιμήσεις για το τρέχον επίπεδο εργασιών και η μεγαλύτερη άνοδος των προβλέψεων για τη βραχυπρόθεσμη πορεία της ζήτησης, αντισταθμίζονται από την έντονη πτώση στις εκτιμήσεις των επιχειρήσεων για την τρέχουσα πορεία της ζήτησης.
- στο Λιανικό Εμπόριο, το κλίμα βελτιώνεται λόγω της σημαντικής ανάκαμψης στις εκτιμήσεις για τις τρέχουσες πωλήσεις, αλλά και της ηπιότερης βελτίωσης στις εκτιμήσεις των αποθεμάτων, αφού οι προβλέψεις για την εξέλιξη των πωλήσεων περιορίζονται σχετικά, αντισταθμίζοντας εν μέρει τη θετική μεταβολή των άλλων δύο δεικτών.
- στις Κατασκευές, η κατακόρυφη άνοδος του σχετικού δείκτη εκπορεύεται τόσο από την άνοδο των εκτιμήσεων για το επίπεδο προγράμματος εργασιών, όσο και από την έντονη βελτίωση των προβλέψεων για την απασχόληση του τομέα.
- στην Καταναλωτική Εμπιστοσύνη, τρεις από τους τέσσερις βασικούς επιμέρους δείκτες καταγράφουν τον Οκτώβριο νέες ιστορικά χαμηλές επιδόσεις: οι προβλέψεις των νοικοκυριών για την οικονομική τους κατάσταση, οι αντίστοιχες για την οικονομική κατάσταση της χώρας, αλλά και η πρόθεση για αποταμίευση στο επόμενο 12-μηνο επιδεινώνονται, φανερώνοντας την έντονη δυσαρέσκεια και ανησυχία των Ελλήνων καταναλωτών για την πορεία της οικονομίας. Αλλά και οι προβλέψεις για την ανεργία βρίσκονται πολύ κοντά στα ιστορικά υψηλά επίπεδα του προηγούμενου μήνα.
ΒΙΟΜΗΧΑΝΙΑ: Στα ίδια επίπεδα οι επιχειρηματικές προσδοκίες
Ο Δείκτης Επιχειρηματικών Προσδοκιών στη Βιομηχανία τον Οκτώβριο δεν μεταβάλλεται και διαμορφώνεται εκ νέου στις 78,5 μονάδες, σε παραπλήσια επίδοση με την αντίστοιχη περσινή επίδοση (79,4 μονάδες). Η Βιομηχανία είναι ο μόνος τομέας της οικονομίας ο οποίος διατηρεί σταθερή πορεία το τελευταίο οκτάμηνο, καθώς φαίνεται να ευνοείται από την άνοδο του διεθνούς εμπορίου. Έτσι οι εκτιμήσεις για το επίπεδο παραγγελιών και ζήτησης κυρίως από το εξωτερικό, αντισταθμίζουν τις απώλειες από την εσωτερική αγορά, καθώς οι περισσότερες ελληνικές βιομηχανίες διατηρούν την εξαγωγική τους δυναμική. Από τα επιμέρους στοιχεία δραστηριότητας που συνδιαμορφώνουν το συνολικό δείκτη, οι εκτιμήσεις των επιχειρήσεων για το τρέχον επίπεδο παραγγελιών και ζήτησης βελτιώνονται και πάλι, ενώ και οι προβλέψεις για τη βραχυπρόθεσμη εξέλιξη της παραγωγής καταγράφουν οριακή άνοδο. Αντίθετα, οι εκτιμήσεις για το επίπεδο των αποθεμάτων σημειώνουν μικρή άνοδο.
Αναλυτικότερα:
α) Οι εκτιμήσεις των επιχειρήσεων για το επίπεδο παραγγελιών και ζήτησης βελτιώνονται ήπια για πέμπτο μήνα, με το σχετικό ισοζύγιο να παραμένει σε χαμηλά επίπεδα και να διαμορφώνεται στις -44 μονάδες (από -46). Οι μισές επιχειρήσεις του τομέα κρίνουν και πάλι ότι οι παραγγελίες τους βρίσκονται σε χαμηλά για την εποχή επίπεδα, ενώ ένα 4-6% το τελευταίο πεντάμηνο δηλώνει το αντίθετο.
β) Οι προβλέψεις για την εξέλιξη της παραγωγής τους προσεχείς 3-4 μήνες κινούνται ελαφρώς ανοδικά, με το σχετικό ισοζύγιο πάντως να διαμορφώνεται στην καλύτερη επίδοση από τον περασμένο Ιούνιο (στη -1 μονάδα). Και πάλι ένα 20% των επιχειρήσεων προβλέπει άνοδο της παραγωγής της το επόμενο τρίμηνο, ποσοστό σχεδόν ίδιο όμως με εκείνο που αναμένει υποχώρηση.
γ) Ήπια άνοδος διαδέχεται τον Οκτώβριο τη μικρή πτώση των εκτιμήσεων του προηγούμενου μήνα ως προς το τρέχον ύψος των αποθεμάτων, με το σχετικό δείκτη να κινείται στις +15 μονάδες (από +12). Το ποσοστό των επιχειρήσεων που δηλώνει ότι τα αποθέματά του είναι υψηλά για την εποχή περιορίζεται οριακά στο 23%, ενώ μεγαλύτερη είναι η πτώση στο ποσοστό που εκτιμά πως τα αποθέματά του είναι χαμηλά για την εποχή (8% από 12%).
δ) Ανοδικά κινούνται οι εκτιμήσεις για τις παραγγελίες και τη ζήτηση εξωτερικού, με το σχετικό ισοζύγιο να ανέρχεται κατά 4 μονάδες και να διαμορφώνεται στις -20 μονάδες. Το 1/3 των επιχειρήσεων (από 36%) δηλώνει ότι τα επίπεδα παραγγελιών τους είναι χαμηλά για την εποχή, ενώ το 13% (από 12%) τα κρίνει αντίθετα ως υψηλά για την εποχή.
ε) Τον Οκτώβριο βελτιώνονται και οι προβλέψεις για τις εξαγωγές τους προσεχείς μήνες, ακολουθώντας την τάση των τρεχουσών παραγγελιών εξωτερικού, με το σχετικό ισοζύγιο να κερδίζει 2 μονάδες και να διαμορφώνεται στις +14 μονάδες. Το 26% (από 28%) των επιχειρήσεων προβλέπει άνοδο των εξαγωγών του προσεχώς, ενώ περιορίζεται στο 12% (από 16%) το ποσοστό εκείνων που προβλέπουν πτώση.
στ) Σημαντική άνοδος καταγράφεται στις προβλέψεις για τις πωλήσεις τους προσεχείς μήνες, με το σχετικό ισοζύγιο να αυξάνεται κατά 7 μονάδες και να διαμορφώνεται σε θετικά επίπεδα μετά από ένα τετράμηνο αρνητικών επιδόσεων, στις +5 μονάδες. Και πάλι όμως, οι εκτιμήσεις των επιχειρήσεων για τις τρέχουσες πωλήσεις κινούνται αντίθετα από τις αντίστοιχες προβλέψεις, με το σχετικό αρνητικό δείκτη να διπλασιάζεται στις -23 μονάδες.
ζ) Στους μήνες εξασφαλισμένης παραγωγής καταγράφονται οριακές αυξήσεις από τον Ιούλιο, ενώ τον Οκτώβριο, ο σχετικός δείκτης κινείται στους 3,8 (από 3,7 μήνες τον Σεπτέμβριο). Οριακή είναι και η άνοδος στο ποσοστό χρησιμοποίησης εργοστασιακού δυναμικού το οποίο, μετά την ιστορικά χαμηλότερη επίδοσή του τον προηγούμενο μήνα, τον Οκτώβριο διαμορφώνεται στις 67,7 μονάδες.
η) Μετά την έντονη επιδείνωση του προηγούμενου μήνα στις προβλέψεις για την απασχόληση του τομέα, τον Οκτώβριο το σχετικό ισοζύγιο κινείται ανοδικά, αν και παραμένει σε μια από τις χαμηλότερες επιδόσεις του έτους, στις -23 μονάδες (από -28). Άλλωστε πάνω από το 25% των επιχειρήσεων εξακολουθεί να δηλώνει ότι αναμένει και νέα μείωση των θέσεων εργασίας.
θ) Ως προς τις τιμές, τον Οκτώβριο διογκώνεται ελαφρά το σχετικό ισοζύγιο προβλέψεων των τιμών το επόμενο τρίμηνο, φθάνοντας στις +10 μονάδες, στην υψηλότερη φετινή τιμή του. Ένα 8% των επιχειρήσεων (από 10%) αναμένει μείωση τιμών βραχυπρόθεσμα, ενώ το ποσοστό εκείνων οι οποίοι προβλέπουν άνοδο παραμένει στο 18%.
ι) Στο ερώτημα τριμήνου για τις νέες παραγγελίες καταγράφεται οριακή άνοδος τον Οκτώβριο σε σχέση με τον Ιούλιο, με το σχετικό ισοζύγιο να διαμορφώνεται στις -10 μονάδες. Από τις επιχειρήσεις του τομέα, το 12% (από 9%) αναφέρει άνοδο των παραγγελιών τους το τελευταίο τρίμηνο, ενώ το 1/3 (από 36%) δηλώνει πτώση.
κ) Σε σχέση με τους λόγους που παρεμποδίζουν την παραγωγική δραστηριότητα, το ποσοστό των επιχειρήσεων που αναφέρει ότι δεν αντιμετωπίζει προσκόμματα στη λειτουργία του διευρύνεται στο 35% (από 31%), με το 47% των ερωτηθέντων να δηλώνει ως σημαντικότερο εμπόδιο την ανεπάρκεια ζήτησης και το 10% την ανεπάρκεια κεφαλαίων.
λ) Τέλος, ως προς τις τριμηνιαίες εκτιμήσεις των επιχειρήσεων για τη γεωγραφική κατεύθυνση των εξαγωγών τους προσεχείς μήνες, καταγράφεται σημαντική βελτίωση στις εξαγωγές προς τις Βαλκανικές χώρες, ελαφρά ανάκαμψη στις αγορές της ΕΕ και σταθερότητα στις εκτιμήσεις των εξαγωγών προς τον υπόλοιπο κόσμο.
Από την ανάλυση των επιμέρους κατηγοριών κλάδων, με εξαίρεση τα Ενδιάμεσα αγαθά, όπου καταγράφεται μικρή πτώση επιχειρηματικών προσδοκιών, στα Καταναλωτικά και τα Κεφαλαιουχικά αγαθά, οι σχετικοί δείκτες ανακάμπτουν. Αναλυτικότερα:
Στα Καταναλωτικά Αγαθά, ο Δείκτης Επιχειρηματικών Προσδοκιών επανέρχεται σε τροχιά ανόδου, ύστερα από την πρόσκαιρη πτώση του προηγούμενου μήνα, και διαμορφώνεται στις 77,5 μονάδες (από 75,3 μονάδες), σε κατώτερη όμως επίδοση σε σχέση με την αντίστοιχη περσινή (89,6 μονάδες). Από τα στοιχεία που συναπαρτίζουν το δείκτη, ανοδικά κινούνται οι προβλέψεις για την πορεία της παραγωγής το επόμενο τρίμηνο, με το σχετικό ισοζύγιο να ισοσκελίζεται (από -8 μονάδες). Από την άλλη πλευρά όμως, οι αρνητικές εκτιμήσεις στα επίπεδα των παραγγελιών και της εγχώριας ζήτησης παραμένουν στα επίπεδα του Σεπτεμβρίου (στις -44 μονάδες), ενώ διογκωμένα παραμένουν τα αποθέματα. Βελτίωση σημειώνεται επίσης στις προβλέψεις για τις εξαγωγές του επόμενου τριμήνου, αλλά και τις εκτιμήσεις για τις τρέχουσες παραγγελίες και ζήτηση εξωτερικού. Οι προβλέψεις για την απασχόληση, μετά από ένα πεντάμηνο υποχώρησης, τον Οκτώβριο, σημειώνουν αλλαγή τάσης και βελτιώνονται κατά 7 μονάδες, αν και παραμένουν αρνητικές (στις -20 το σχετικό ισοζύγιο). Σε σχέση με τις τιμές, αμβλύνεται ελαφρά το σχετικό αρνητικό ισοζύγιο (-1 μονάδα από -5). Επίσης, στα τριμηνιαία ερωτήματα, το αρνητικό ισοζύγιο του Ιουλίου στις νέες παραγγελίες αμβλύνεται στις -4 μονάδες (από -13), ενώ ενισχύεται στο 48% το ποσοστό εκείνων που δηλώνουν ότι η δραστηριότητα διεξάγεται απρόσκοπτα (από 43%). Τέλος σε σχέση με τη μέτρηση Ιουλίου έντονη βελτίωση καταγράφεται στις εκτιμήσεις για τις εξαγωγές προς τις Βαλκανικές χώρες.
Μετά το ιστορικό χαμηλό του Δείκτη Επιχειρηματικών Προσδοκιών στα Κεφαλαιουχικά Αγαθά τον προηγούμενο μήνα, τον Οκτώβριο οι προσδοκίες του κλάδου ανακάμπτουν ελαφρά, με το σχετικό δείκτη να διαμορφώνεται στις 55,9 μονάδες (από 50,1). Παρά την περαιτέρω επιδείνωση των προβλέψεων για την παραγωγή τους προσεχείς μήνες, με το ισοζύγιο να φθάνει τις -36 μονάδες (από -34), τα υπόλοιπα στοιχεία του δείκτη σημειώνουν βελτίωση. Οι εκτιμήσεις για το ύψος των αποθεμάτων φανερώνουν αποκλιμάκωση, με το σχετικό ισοζύγιο να υποχωρεί κατά 9 μονάδες, στις +25, παραμένοντας όμως σε μία από τις υψηλότερες φετινές επιδόσεις, ενώ οι ιστορικά χαμηλές εκτιμήσεις του προηγούμενου μήνα για τις τρέχουσες παραγγελίες και τη ζήτηση αμβλύνονται κατά 9 μονάδες (στις -69). Σε σχέση με τους εξαγωγικούς δείκτες, οι εκτιμήσεις για τις τρέχουσες εξαγωγές περιορίζονται οριακά, ενώ μεγαλύτερη κάμψη σημειώνουν οι βραχυπρόθεσμες προβλέψεις τους, παρά τη μικρή άνοδο στις εκτιμήσεις για τις παραγγελίες και τη ζήτηση εξωτερικού.
Οι προβλέψεις για την απασχόληση υποχωρούν και αυτές, όμως οριακά (στις -36 μονάδες το σχετικό ισοζύγιο), ενώ ως προς τις τιμές, καταγράφεται για πρώτη φορά μετά τον Ιανουάριο του 2009 οριακά θετικό ισοζύγιο. Ως προς τα ερωτήματα τριμήνου, μικρή βελτίωση σημειώνεται στο ισοζύγιο για τις νέες παραγγελίες του κλάδου, ενώ το ποσοστό εκείνων που δηλώνουν λειτουργία χωρίς προσκόμματα περιορίζεται σε μία από τις ιστορικά χαμηλότερες επιδόσεις του, στο 6% (από 11%), με την ανεπαρκή ζήτηση να παραμένει το βασικό πρόσκομμα, σύμφωνα με το 66% των επιχειρήσεων. Σε σχέση τέλος με τις εξαγωγικές επιδόσεις των επιχειρήσεων, ήπια βελτίωση καταγράφεται στις εξαγωγές προς την ΕΕ και τον υπόλοιπο κόσμο, ενώ αντίθετα μεγάλη είναι η πτώση που σημειώνεται στις Βαλκανικές αγορές.
Μικρή κάμψη των προσδοκιών καταγράφουν τα Ενδιάμεσα Αγαθά τον Οκτώβριο, μετά την έντονη άνοδο του προηγούμενου μήνα, με το σχετικό δείκτη να διαμορφώνεται στις 83,9 μονάδες (από 86,9 μονάδες), επίδοση υψηλότερη και της αντίστοιχης περσινής (71,4 μονάδες). Από τα στοιχεία που συναπαρτίζουν το δείκτη, οριακή είναι η βελτίωση που καταγράφεται στις εκτιμήσεις για τις τρέχουσες παραγγελίες και τη ζήτηση, με το αντίστοιχο ισοζύγιο να παραμένει σε πολύ χαμηλά επίπεδα, στις -42 μονάδες. Από την άλλη πλευρά, επιδείνωση σημειώνεται τόσο στις προβλέψεις για τη βραχυπρόθεσμη εξέλιξη της παραγωγής του κλάδου, όσο και στο ισοζύγιο των εκτιμήσεων για το ύψος των αποθεμάτων, με τα σχετικά ισοζύγια να διαμορφώνονται αντίστοιχα στις +6 (από +10) και +12 (από +6) μονάδες.
Από τα υπόλοιπα στοιχεία, ανοδικά κινείται ο δείκτης των προβλέψεων για τις πωλήσεις του κλάδου το επόμενο τρίμηνο, ενώ θετική κατά 7 μονάδες είναι και η μεταβολή στις προβλέψεις για την απασχόληση του κλάδου, με το σχετικό δείκτη να καταγράφει την υψηλότερη τιμή του τελευταίου εξαμήνου, στις -23 μονάδες. Στα τριμηνιαία ερωτήματα, καταγράφεται πτώση τον Οκτώβριο σε σχέση με τη μέτρηση Ιουλίου στις εκτιμήσεις για τις νέες παραγγελίες, ενώ το ποσοστό των επιχειρήσεων που αναφέρουν ότι η παραγωγική τους δραστηριότητα διεξάγεται απρόσκοπτα αυξάνεται στο 29% (από 25%), με το 54% να κρίνει ως υπαίτια για τη μη ομαλή λειτουργία του τη μειωμένη ζήτηση. Τέλος, σε σχέση με τις εκτιμήσεις για τις εξαγωγικές επιδόσεις των επιχειρήσεων, αυτές εμφανίζονται ενισχυμένες προς όλες τις γεωγραφικές κατευθύνσεις, σε σχέση με την προηγούμενη μέτρηση.
ΚΑΤΑΣΚΕΥΕΣ: Αισθητή βελτίωση των επιχειρηματικών προσδοκιών
Ο Δείκτης Επιχειρηματικών Προσδοκιών στις Κατασκευές σημειώνει έντονη βελτίωση τον Οκτώβριο, μετά από την ιστορικά χαμηλή επίδοση του προηγούμενου μήνα και διαμορφώνεται στη δεύτερη καλύτερη τιμή του έτους, στις 59,7 μονάδες. Εξακολουθεί όμως να βρίσκεται σε σημαντικά χαμηλότερο επίπεδο σε σχέση με την αντίστοιχη περσινή επίδοση (71,6 μονάδες). Η άνοδος του Οκτωβρίου προέρχεται από την ανάκαμψη προσδοκιών τόσο στις Ιδιωτικές Κατασκευές, όσο και στις Κατασκευές Δημοσίων Έργων. Δεν μπορεί να αξιολογηθεί ως τάση ωστόσο, καθώς ενδεχομένως να πρόκειται για μια συγκυριακή εξέλιξη. Ουσιαστικά διορθώνονται οι πολύ αρνητικές εκτιμήσεις για το πρόγραμμα εργασιών τους, με το σχετικό ισοζύγιο να κερδίζει 24 μονάδες. Όμως και πάλι ο δείκτης απλώς περιορίζεται στις -49 μονάδες, γεγονός που υποδηλώνει μεγάλη απογοήτευση στον κλάδο.
Αντίστοιχη είναι και η μεταβολή του δείκτη των προβλέψεων για την απασχόληση, όπου το σχετικό ισοζύγιο επανέρχεται σε επίπεδα πιο κοντά στο φετινό μέσο όρο και διαμορφώνεται στην καλύτερη επίδοση του έτους, στις -37 μονάδες (από -60), με το 42% των επιχειρήσεων όμως να αναμένει περαιτέρω πτώση (από 65%).
Από τα υπόλοιπα στοιχεία δραστηριότητας, οι αρνητικές εκτιμήσεις των επιχειρήσεων για την τρέχουσα πορεία των εργασιών τους περιορίζονται κατά το ήμισυ, με το σχετικό ισοζύγιο να διαμορφώνεται στις -21 μονάδες, που συνιστά τη δεύτερη καλύτερη φετινή επίδοση. Ως προς τις τιμές, αυτές διατηρούνται στα ίδια επίπεδα, με τις αποπληθωριστικές προσδοκίες να κυριαρχούν έντονα έναντι των προσδοκιών ανόδου. Στο θετικότερο κλίμα του τομέα τον Οκτώβριο εντάσσεται και η άνοδος στους μήνες εξασφαλισμένης δραστηριότητας, οι οποίοι ανέρχονται στους 15 (από 12), στην καλύτερη επίδοση από τον περσινό Νοέμβριο. Παρά τη λιγότερο όμως απαισιόδοξη εικόνα, μόνο 4% των επιχειρήσεων δηλώνει ότι η επιχειρηματική του λειτουργία δεν παρεμποδίζεται. Αντίθετα τέσσερις στους εννέα (46%) δηλώνουν ως σημαντικότερο πρόσκομμα στην επιχειρηματική τους λειτουργία την ανεπαρκή χρηματοδότηση και ένα ακόμα 39% τη χαμηλή ζήτηση, ενώ επισημαίνονται και παράγοντες που συνδέονται με τη γενική οικονομική κατάσταση της χώρας και την κρατική ανεπάρκεια και γραφειοκρατία, την αναστολή των έργων και τις μεγάλες εκπτώσεις, τις στρεβλώσεις στα συστήματα δημοπράτησης δημοσίων έργων, την αδυναμία χρηματοδότησης από τις τράπεζες και τις καθυστερήσεις πληρωμών κ.α. (10%).
Από τους επιμέρους δείκτες, η ανάκαμψη είναι αισθητή στις προσδοκίες των Ιδιωτικών Κατασκευών, αλλά πολύ εντονότερη στα Δημόσια Έργα. Αναλυτικότερα:
Οι επιχειρηματικές προσδοκίες στις Ιδιωτικές Κατασκευές κινούνται ανοδικά τον Οκτώβριο, με το σχετικό δείκτη να διαμορφώνεται στις 59,7 μονάδες (από 47,4 μονάδες), επίδοση ελαφρώς ανώτερη μάλιστα της αντίστοιχης περυσινής (57,7 μονάδες). Η αναθέρμανση των προσδοκιών εκπορεύεται κατά κύριο λόγο από την έντονη προς τα πάνω διόρθωση του σχετικού δείκτη στις Κατασκευές Λοιπών Ιδιωτικών Κτιρίων, αφού η άνοδος στις προσδοκίες των Κατασκευών Κατοικιών είναι μικρή. Από τα επιμέρους στοιχεία δραστηριότητας, οι προβλέψεις για το επίπεδο προγράμματος εργασιών κερδίζουν 14 μονάδες, με το σχετικό ισοζύγιο να διαμορφώνεται στις -44 μονάδες, ενώ αντίστοιχη είναι και η άνοδος στις προσδοκίες για την απασχόληση του κλάδου (στις -33 μονάδες από -44 ο σχετικός δείκτης), με το ποσοστό εκείνων που αναμένουν πτώση στις θέσεις εργασίας του κλάδου να περιορίζεται στο 39% (από 52%). Βελτιώνονται επίσης οι έντονα αρνητικές εκτιμήσεις για την τρέχουσα πορεία των εργασιών, με το σχετικό δείκτη να διαμορφώνεται στις -25 μονάδες. Οι μήνες εξασφαλισμένης δραστηριότητας διευρύνονται στους 11,2 (από 6,7), ενώ σε σχέση με τις τιμές, περιορίζονται ελαφρά οι αποπληθωριστικές προσδοκίες, με τη συντριπτική πλειονότητα ωστόσο να προβλέπει σταθερότητα (71% από 50%). Τέλος, το ποσοστό εκείνων που δηλώνουν απρόσκοπτη λειτουργία της δραστηριότητάς είναι μόλις 4%, με το 63% να αναφέρει ως κύριο πρόσκομμα τη χαμηλή ζήτηση και ένα 24% την ανεπαρκή χρηματοδότηση.
Μετά τα ιστορικά χαμηλά επίπεδα των επιχειρηματικών προσδοκιών τον Σεπτέμβριο, τον Οκτώβριο οι επιχειρηματικές προσδοκίες στις Κατασκευές Δημοσίων Έργων ενισχύονται, διορθώνοντας την έντονη πτώση του προηγούμενου μήνα: ο σχετικός δείκτης διαμορφώνεται στις 59,5 μονάδες (από 30,8), στην τρίτη καλύτερη φετινή επίδοση, η οποία όμως παραμένει υποδεέστερη της αντίστοιχης περσινής (79,2 μονάδες). Από τους επιμέρους δείκτες δραστηριότητας που συνεκτιμώνται στη διαμόρφωση του συνολικού δείκτη, τόσο στις προβλέψεις για το επίπεδο εργασιών των επιχειρήσεων, όσο και στις προοπτικές για την απασχόληση του κλάδου, σημειώνεται άνοδος άνω των 25 μονάδων, με τους σχετικούς δείκτες να διαμορφώνονται αντίστοιχα στις -51 και -39 μονάδες, πάντα δηλαδή αρνητικοί. Αισθητή είναι και η διόρθωση που καταγράφεται στις εκτιμήσεις για την τρέχουσα πορεία των εργασιών των επιχειρήσεων, με το 22% (από 9%) να δηλώνει ικανοποίηση σε σχέση με το περασμένο τρίμηνο. Οι μήνες εξασφαλισμένης δραστηριότητας φαίνεται να αντανακλούν τη γενικότερη βελτίωση του κλίματος στον κλάδο, αφού διαμορφώνονται στους 16,9 (από 14), ενώ σε σχέση με τις τιμές, οι έντονα αποπληθωριστικές προσδοκίες ενισχύονται ελαφρά τον Οκτώβριο. Τέλος, το ποσοστό των επιχειρήσεων που αναφέρει απρόσκοπτη επιχειρηματική λειτουργία περιορίζεται στο 4%, με την πλειονότητα (58%) να θεωρεί την ανεπαρκή χρηματοδότηση ως το βασικότερο πρόσκομμα, το 28% τη χαμηλή ζήτηση και ένα 10% παράγοντες που συνδέονται με την ευρύτερη επικρατούσα οικονομική κατάσταση.
ΛΙΑΝΙΚΟ ΕΜΠΟΡΙΟ: Μικρή άνοδος στις επιχειρηματικές προσδοκίες
Ανοδικά κινείται ο δείκτης επιχειρηματικών προσδοκιών στο Λιανικό Εμπόριο τον Οκτώβριο και διαμορφώνεται στις 58,2 μονάδες (από 53,4 μονάδες), στο υψηλότερο επίπεδο του τελευταίου πενταμήνου, απέχοντας ωστόσο παρασάγγας από την αντίστοιχη περσινή τιμή του (99 μονάδες). Το Λιανικό Εμπόριο έχει υποστεί σημαντική φθορά από την τρέχουσα δυσμενή συγκυρία, αν και ήταν ο τομέας ο οποίος επηρεάστηκε τελευταίος από την οικονομική κρίση κυρίως μετά τα μέτρα λιτότητας που εφαρμόστηκαν το 2010. Από τα στοιχεία που συνεκτιμώνται για τη διαμόρφωση του δείκτη, το αρνητικό ισοζύγιο των εκτιμήσεων των επιχειρήσεων για τις τρέχουσες πωλήσεις περιορίζεται κατά 9 μονάδες και διαμορφώνεται στις -52, ενώ μικρή αποκλιμάκωση καταγράφουν και οι εκτιμήσεις για τα αποθέματα του τομέα, με το σχετικό δείκτη να κινείται κατά 7 μονάδες χαμηλότερα, στις +19. Παρά τη βελτίωση στις τρέχουσες πωλήσεις, οι προβλέψεις για τις βραχυπρόθεσμες προοπτικές των πωλήσεων δεν σημειώνουν καμία μεταβολή και ο σχετικός δείκτης παραμένει έντονα αρνητικός στις -37 μονάδες. Από τα υπόλοιπα στοιχεία δραστηριότητας, ο δείκτης των προβλέψεων για τις παραγγελίες προς προμηθευτές ανακάμπτει περαιτέρω τον Οκτώβριο, κερδίζοντας 13 μονάδες, αλλά διατηρείται σε πολύ χαμηλά επίπεδα, στις -44 μονάδες. Σε σχέση με τις βραχυπρόθεσμες προοπτικές εργασίας του τομέα, η αισθητή αναθέρμανση των προσδοκιών του προηγούμενου μήνα δίνει τη θέση της σε νέα υποχώρηση, γεγονός που απλώς υποδηλώνει τις πολύ μεγάλες διακυμάνσεις που παρατηρούνται στην απασχόληση του τομέα. Τέλος, ως προς τις τιμές, σταθερά αρνητικό είναι το σχετικό ισοζύγιο από τον Απρίλιο.
Οι εξελίξεις σε επιμέρους κλάδους του Λιανικού εμπορίου είναι οι εξής:
Ο Δείκτης Επιχειρηματικών Προσδοκιών στα Τρόφιμα - Ποτά - Καπνός σημειώνει ήπια άνοδο και διαμορφώνεται στις 79,6 μονάδες (από 77,4), επίδοση σημαντικά χαμηλότερη σε σχέση με την αντίστοιχη περσινή (90,1 μονάδες). Από τα στοιχεία που συναπαρτίζουν το δείκτη, είναι οι προβλέψεις για βραχυπρόθεσμες πωλήσεις, όπου το σχετικό ισοζύγιο περιορίζεται κατά 5 μονάδες (στις -14), αλλά και η νέα πτώση στις εκτιμήσεις των αποθεμάτων που ωθούν το δείκτη προς τα πάνω. Αντίθετα, η έντονη άνοδος του Σεπτεμβρίου στις εκτιμήσεις για τις τρέχουσες πωλήσεις διορθώνεται τον Οκτώβριο, με το σχετικό δείκτη να καταγράφει -18 μονάδες (από -15) και το 47% των επιχειρήσεων (από 38%) να εκτιμά μείωσή τους. Από τα υπόλοιπα στοιχεία, οι προβλέψεις των παραγγελιών προς προμηθευτές το επόμενο τρίμηνο σημειώνουν αισθητή άνοδο, με το σχετικό ισοζύγιο να κερδίζει 21 μονάδες και να διαμορφώνεται στις -8, ενώ σε σχέση με την απασχόληση, οι θετικές προσδοκίες κυριαρχούν και πάλι, παρόλο που έχουν εξασθενήσει σημαντικά σε σχέση με τον προηγούμενο μήνα. Ως προς τις τιμές, το 26% αναμένει και πάλι άνοδο, έναντι του 22% (από 30%) που προβλέπει πτώση των τιμών το επόμενο τρίμηνο.
Ο δείκτης προσδοκιών στα Υφάσματα - Ένδυση - Υπόδηση βελτιώνεται οριακά στις 65,2 μονάδες (από 64,8), υπολειπόμενος αισθητά ωστόσο του επίπεδου της αντίστοιχης περιόδου πέρυσι (117,6 μονάδες). Από τα στοιχεία δραστηριότητας του κλάδου, οι εκτιμήσεις για τις τρέχουσες πωλήσεις σημειώνουν μικρή ανάκαμψη, με το σχετικό ισοζύγιο να παραμένει ιδιαίτερα χαμηλό (-44 από -48 μονάδες), ενώ οριακή αποκλιμάκωση καταγράφουν και τα αποθέματα. Οι προβλέψεις για τις πωλήσεις της επόμενης περιόδου επιδεινώνονται εκ νέου, με ένα μόλις 4% (από 9%) να αναμένει βελτίωση, ενώ στα ίδια, χαμηλά επίπεδα κινούνται και οι προβλέψεις των παραγγελιών προς προμηθευτές το επόμενο τρίμηνο, με το σχετικό δείκτη να βρίσκεται στις -41 μονάδες. Οι προβλέψεις για την απασχόληση του κλάδου παραμένουν και αυτές στα ίδια επίπεδα, με επτά στις δέκα επιχειρήσεις να αναμένουν σταθερότητα και τρεις στις δέκα νέα υποχώρηση. Τέλος, ως προς τις τιμές, οι αποπληθωριστικές προσδοκίες υπερτερούν σταθερά και σε αυτόν τον κλάδο έναντι των προσδοκιών ανόδου, σε ποσοστά 23% έναντι 1% αντίστοιχα.
Μετά τα ιστορικά χαμηλά των επιχειρηματικών προσδοκιών στα Είδη Οικιακού Εξοπλισμού του προηγούμενου μήνα, τον Οκτώβριο ο σχετικός δείκτης επανακάμπτει στις 57,4 μονάδες (από 40,6), σε χαμηλότερη επίδοση της αντίστοιχης περσινής (83,7 μονάδες). Οι εκτιμήσεις για τις τρέχουσες πωλήσεις κερδίζουν έδαφος, όμως παραμένουν εξαιρετικά χαμηλές, με το 72% (από 92%) να κρίνει ότι έχουν μειωθεί. Οι τρέχουσες πωλήσεις πάντως φαίνεται να προέρχονται κυρίως από αποθέματα, τα οποία σημειώνουν κατακόρυφη πτώση τον Οκτώβριο, υποδηλώνοντας σημαντική ρευστοποίηση (στις +9 από +34 μονάδες το σχετικό ισοζύγιο). Εξάλλου, η μεγάλη απαισιοδοξία του προηγούμενου μήνα ως προς τις προβλέψεις για τις πωλήσεις του επόμενου τριμήνου αλλά και τις παραγγελίες προς προμηθευτές αμβλύνεται σημαντικά, παρόλο που τα σχετικά ισοζύγια παραμένουν έντονα αρνητικά. Παρά τις μειωμένες προβλέψεις για πτώση των πωλήσεων, οι προοπτικές της απασχόλησης βαίνουν δυσμενέστερες, με το σχετικό ισοζύγιο να χάνει 17 μονάδες, φθάνοντας στις -38. Σε σχέση τέλος με τις τιμές, το 27% (από 32%) αναμένει και νέα μείωση στο επόμενο διάστημα.
Μικρή υποχώρηση σημειώνεται τον Οκτώβριο στις επιχειρηματικές προσδοκίες στον κλάδο Οχήματα - Ανταλλακτικά, με το σχετικό δείκτη να διαμορφώνεται στις 37,8 μονάδες (από 39,8) και να διατηρείται κάτω από τις 40 μονάδες εδώ και ένα πεντάμηνο (έναντι 115,1 μονάδων πέρυσι). Όλα τα στοιχεία δραστηριότητας του κλάδου παραμένουν σε εξαιρετικά χαμηλά επίπεδα: καμία επιχείρηση τον Οκτώβριο δεν αναφέρει άνοδο στις τρέχουσες πωλήσεις της, ενώ το συντριπτικό 77% (από 86%) δηλώνει μείωση. Τα αποθέματα παραμένουν σε πολύ υψηλά επίπεδα, αφού οι πωλήσεις είναι χαμηλές, ενώ απογοητευτικές είναι και οι προσδοκίες των επιχειρήσεων ως προς τις παραγγελίες προς προμηθευτές και την εξέλιξη της απασχόλησης, όπου ένα 78% (από 64%) αναμένει νέα επιδείνωση σε όρους θέσεων εργασίας. Οι προβλέψεις για τις πωλήσεις επίσης χειροτερεύουν, καθώς πάνω από τις μισές επιχειρήσεις προβλέπουν συνέχιση της μείωσης. Τέλος, ως προς τις τιμές, η πορεία εξακολουθεί να είναι πτωτική.
Στα Πολυκαταστήματα, οι επιχειρηματικές προσδοκίες αναθερμαίνονται τον Οκτώβριο, με το σχετικό δείκτη να διαμορφώνεται στις 81,5 μονάδες (από 69 μονάδες), επίπεδο πολύ χαμηλότερο πάντως από το αντίστοιχο περυσινό (113,2 μονάδες). Η άνοδος του δείκτη εκπορεύεται από την αύξηση του ισοζυγίου των εκτιμήσεων για τις τρέχουσες πωλήσεις (-22 από -39 μονάδες), αλλά και από τη μεγάλη μείωση στις εκτιμήσεις των αποθεμάτων, τα οποία φαίνεται να τροφοδοτούν τη ζήτηση του κλάδου. Οι προβλέψεις για τις πωλήσεις το επόμενο τρίμηνο δεν μεταβάλλονται, με το σχετικό ισοζύγιο να καθηλώνεται στις -22 μονάδες, ενώ ιδιαίτερα ενθαρρυντικές για τον κλάδο είναι οι προβλέψεις για την απασχόληση: το ισοζύγιο του κλάδου είναι το μόνο θετικό μεταξύ των λοιπών κλάδων του τομέα, με το 35% των επιχειρήσεων (από 27%) να αναμένει άνοδο το επόμενο διάστημα και ένα μόλις 2% να προβλέπει πτώση. Σημαντική άνοδο καταγράφουν και οι παραγγελίες προς τους προμηθευτές το επόμενο διάστημα, με το 30% (από μηδενικό ποσοστό) να προσδοκά αύξηση, ενώ τέλος, ως προς τις τιμές, το 43% αναμένει άνοδο (από 35% τον προηγούμενο μήνα).
ΥΠΗΡΕΣΙΕΣ: Στα ίδια επίπεδα οι επιχειρηματικές προσδοκίες
Ο Δείκτης Επιχειρηματικών Προσδοκιών στις Υπηρεσίες κινείται οριακώς ανοδικά και διαμορφώνεται στις 67,4 μονάδες (από 66,7), χαμηλότερα σε σχέση με την αντίστοιχη περσινή επίδοση (72,4 μονάδες). Με εξαίρεση τον κλάδο της Πληροφορικής, στους υπόλοιπους εξεταζόμενους κλάδους, οι προοπτικές της βραχυπρόθεσμης ζήτησης βελτιώνονται. Από τους δείκτες δραστηριότητας που συνεκτιμώνται στη διαμόρφωση του συνολικού δείκτη, οι τάσεις διίστανται: ενώ οι προβλέψεις για τη ζήτηση το επόμενο τρίμηνο σημειώνουν άνοδο, με το σχετικό δείκτη να διαμορφώνεται στην καλύτερη επίδοση μετά τον Μάιο του 2009 (στις -4 από -12 μονάδες), οι αρνητικές εκτιμήσεις για την τρέχουσα ζήτηση διευρύνονται, με μία στις πέντε επιχειρήσεις (από 27%) να δηλώνει ανάκαμψη το τρέχον τρίμηνο. Οι εκτιμήσεις των επιχειρήσεων για την τρέχουσα δραστηριότητά τους όμως παραμένουν αρνητικές, με το σχετικό ισοζύγιο να διαμορφώνεται στις -28 μονάδες.
Από τα υπόλοιπα στοιχεία δραστηριότητας, η αισθητή βελτίωση του προηγούμενου μήνα στις προβλέψεις για την αγορά εργασίας, δίνει τη θέση της σε μικρή πτώση τον Οκτώβριο, με το 18% των επιχειρήσεων (από 22%) να προσβλέπει σε άνοδο της απασχόλησης εντός του επόμενου τριμήνου. Ως προς τις τιμές, κυριαρχούν σταθερά οι αποπληθωριστικές προσδοκίες, με το σχετικό δείκτη να μην μεταβάλλεται από τις -12 μονάδες. Τέλος, το ποσοστό των επιχειρήσεων που δηλώνουν απρόσκοπτη επιχειρηματική λειτουργία διευρύνεται στο 34% (από 25%), με το 32% να κρίνει την ανεπάρκεια ζήτησης ως το βασικότερο πρόσκομμα, το 15% την ανεπάρκεια κεφαλαίων κίνησης και το 17% παράγοντες όπως η γενική οικονομική κατάσταση, η ανεπάρκεια του κράτους και η γραφειοκρατία, οι καθυστερήσεις στις εισπράξεις του Δημοσίου, το υψηλό εργατικό κόστος, η φορολογική επιβάρυνση, οι μεγάλες εισφορές του ΙΚΑ, ο αθέμιτος ανταγωνισμός, η στάση αναμονής των καταναλωτών λόγω κρίσης, κ.α.
Σε επίπεδο βασικών κλάδων των Υπηρεσιών επισημαίνονται τα εξής:
Στα Ξενοδοχεία - Εστιατόρια, η ανοδική τάση του περασμένου μήνα συνεχίζεται και τον Οκτώβριο, με το δείκτη επιχειρηματικών προσδοκιών να ανακάμπτει ελαφρά και να διαμορφώνεται στις 84,6 μονάδες (από 82,6 μονάδες), χαμηλότερα σε σύγκριση με την αντίστοιχη περσινή περίοδο (92,5 μονάδες). Από τα στοιχεία δραστηριότητας του δείκτη, η πτώση κατά 14 μονάδες στο ισοζύγιο των εκτιμήσεων των επιχειρήσεων για την τρέχουσα ζήτηση, αντισταθμίζεται από την ανάκαμψη των προβλέψεων για τη βραχυπρόθεσμη εξέλιξή της -όπου το σχετικό ισοζύγιο μηδενίζεται (από -13 μονάδες) - αλλά και την άνοδο των εκτιμήσεων για την τρέχουσα κατάσταση των επιχειρήσεων. Οι θετικές προσδοκίες για την απασχόληση υπερτερούν οριακά των προβλέψεων υποχώρησης, ενώ σε σχέση με τις τιμές, αμβλύνονται, αλλά διατηρούνται οι προβλέψεις μείωσης τιμών. Τέλος, το ποσοστό των επιχειρήσεων που δηλώνει ότι δεν αντιμετωπίζει εμπόδια στη λειτουργία του ενισχύεται περαιτέρω τον Οκτώβριο στο 46% (από 31%), με δύο στις πέντε επιχειρήσεις να θεωρούν ως βασικότερο εμπόδιο την ανεπάρκεια ζήτησης, το 9% την ανεπάρκεια κεφαλαίων κίνησης και ένα 4% λόγους που συνδέονται με την ευρύτερη οικονομική και κοινωνικοπολιτική κατάσταση.
Ανοδικά κινούνται οι επιχειρηματικές προσδοκίες και στα Τουριστικά Πρακτορεία, με το σχετικό δείκτη να κερδίζει σχεδόν επτά μονάδες και να διαμορφώνεται στις 58,2 μονάδες, επίδοση πάντως χαμηλότερη σε σχέση με την αντίστοιχη περσινή (73,1 μονάδες). Η πτώση που σημειώνουν οι εκτιμήσεις για την τρέχουσα κατάσταση των επιχειρήσεων - με το σχετικό αρνητικό δείκτη να υπερδιπλασιάζεται στις -33 μονάδες- αντισταθμίζεται τόσο από την άνοδο των εκτιμήσεων για την τρέχουσα εξέλιξη της ζήτησης (στις -28 από -38 μονάδες), αλλά πρωτίστως από την εντυπωσιακή άνοδο των προβλέψεων της βραχυπρόθεσμης πορείας της, η οποία άλλωστε "διορθώνει" την ισχυρή πτώση του περασμένου μήνα. Το ισοζύγιο των προβλέψεων για την απασχόληση του κλάδου ανακάμπτει επίσης σημαντικά, μετά την αισθητή πτώση του περασμένου μήνα, με το ποσοστό εκείνων που αναμένουν αύξηση να ανέρχεται στο 16%, ύστερα από ένα επτάμηνο στασιμότητας. Στις τιμές, σχεδόν ομόφωνα οι επιχειρήσεις του κλάδου (95% από 62%) περιμένουν σταθερότητα, ενώ ως προς τα προσκόμματα στην επιχειρηματική τους λειτουργία, η πλειονότητα των επιχειρήσεων (55%) αναφέρει παράγοντες που συνδέονται με την τρέχουσα δυσμενή οικονομική συγκυρία.
Οι επιχειρηματικές προσδοκίες στους Ενδιάμεσους Χρηματοπιστωτικούς Οργανισμούς (δεν περιλαμβάνονται οι Τράπεζες) διατηρούν την ανοδική τάση του προηγούμενου μήνα, με το σχετικό δείκτη να διαμορφώνεται στις 79,1 μονάδες (από 71,1 μονάδες), ελαφρώς χαμηλότερα από τα αντίστοιχα περσινά επίπεδα. Η άνοδος αυτή εκπορεύεται από την ανάκαμψη στις εκτιμήσεις για την τρέχουσα κατάσταση των επιχειρήσεων (+16 μονάδες από ισοσκελισμένο ισοζύγιο), αλλά και τις αμβλυνόμενες αρνητικές εκτιμήσεις για την τρέχουσα ζήτηση του κλάδου. Ο δείκτης των προβλέψεων για τη ζήτηση δεν μεταβάλλεται από τις +3 μονάδες, όπως άλλωστε συμβαίνει και με τις προβλέψεις για την απασχόληση, όπου το σχετικό ισοζύγιο παραμένει αμετάβλητο στις -12 μονάδες. Σε σχέση με τις τιμές, ο δείκτης προβλέψεων διευρύνεται στις +12 μονάδες, με τη συντριπτική πλειονότητα (77% από 86%) να διατηρεί προσδοκίες για σταθεροποίησή τους το επόμενο τρίμηνο. Τέλος, περιορίζεται ελαφρά, στο 30%, το ποσοστό των επιχειρήσεων που αναφέρει απρόσκοπτη λειτουργία, ενώ δύο στις πέντε επιχειρήσεις αναφέρουν τη χαμηλή ζήτηση ως βασικότερο εμπόδιο και ένα 22%, αιτίες που συνδέονται με την υπάρχουσα οικονομική κατάσταση.
Ο δείκτης επιχειρηματικών προσδοκιών στις Διάφορες Επιχειρηματικές Δραστηριότητες, σημειώνει οριακή μείωση τον Οκτώβριο και φθάνει στις 61,2 μονάδες (από 62 μονάδες), λίγο χαμηλότερα της αντίστοιχης περσινής επίδοσης (67,4 μονάδες). Από τα επιμέρους στοιχεία δραστηριότητας, οι εκτιμήσεις για την τρέχουσα κατάσταση των επιχειρήσεων κινούνται ανοδικά, αν και παραμένουν έντονα αρνητικές, με το 36% των επιχειρήσεων (από 39%) να δηλώνει επιδείνωση και το 10% (από 5%) να κρίνει ότι αυτή έχει βελτιωθεί. Παρά τη μικρή βελτίωση στην τρέχουσα κατάστασή τους, το 43% των επιχειρήσεων (από 39%) αναφέρει πτώση της ζήτησης το τελευταίο τρίμηνο, ενώ ως προς τις προβλέψεις για τη βραχυχρόνια εξέλιξή της, το σχετικό ισοζύγιο μεταβάλλεται οριακά, στις -4 μονάδες. Σε σχέση με τις τιμές, αυτές προβλέπεται να μειωθούν εντός του επόμενου τριμήνου, σύμφωνα με το 34% (από 32%) των επιχειρήσεων, με το ποσοστό εκείνων που αναμένουν άνοδό τους να είναι μηδενικό. Τέλος, το ποσοστό των επιχειρήσεων που δηλώνει απρόσκοπτη λειτουργία αυξάνεται στο 30% (από 22%), με το 34% να δηλώνει την ανεπάρκεια ζήτησης ως βασικό εμπόδιο στην ομαλή λειτουργία του, το 27% την ανεπάρκεια κεφαλαίων κίνησης και το 8% λοιπούς παράγοντες που οφείλονται στις τρέχουσες κοινωνικο-οικονομικές δυσλειτουργίες.
Πτωτικά κινείται ο δείκτης επιχειρηματικών προσδοκιών στις Υπηρεσίες Πληροφορικής και Ανάπτυξης Λογισμικού, φθάνοντας στις 53,3 μονάδες (από 58,1 μονάδες), επίδοση κατώτερη της αντίστοιχης περσινής (66,9 μονάδες). Από τα επιμέρους στοιχεία δραστηριότητας, οι εκτιμήσεις των επιχειρήσεων για την τρέχουσα δραστηριότητά τους βαίνουν δυσμενέστερες του Σεπτεμβρίου, με το σχετικό ισοζύγιο να χάνει 7 μονάδες και να διαμορφώνεται στις -33, επίδοση παρόμοια με εκείνη του δείκτη των εκτιμήσεων της τρέχουσας ζήτησης, ο οποίος αυξάνεται οριακά. Οι προβλέψεις της ζήτησης του κλάδου το επόμενο διάστημα δυσχεραίνονται από την άνοδο του ποσοστού εκείνων που αναμένουν μείωση (33% από 23%), ενώ σε όρους απασχόλησης, οι προσδοκίες υποχώρησης επικρατούν σταθερά έναντι των ανοδικών προβλέψεων (στις -33 από -31 μονάδες το σχετικό ισοζύγιο). Ως προς τις τιμές, διευρύνεται το αρνητικό ισοζύγιο στις -17 μονάδες (από -11), ενώ τέλος, το ποσοστό των επιχειρήσεων που δηλώνει απρόσκοπτη λειτουργία παραμένει στο 22-23%, με το 38% να θεωρεί την ανεπάρκεια ζήτησης ως σημαντικότερο εμπόδιο, το 26% την ανεπάρκεια κεφαλαίων κίνησης και ένα 10% να επικαλείται παράγοντες που συνδέονται με την οικονομική συγκυρία.
Σε νέα ιστορικά χαμηλά επίπεδα η καταναλωτική εμπιστοσύνη
Ο δείκτης καταναλωτικής εμπιστοσύνης υποχωρεί σε νέο ιστορικά χαμηλό ρεκόρ τον Οκτώβριο και διαμορφώνεται 5 μονάδες χαμηλότερα σε σχέση με τον Σεπτέμβριο, στις -72 μονάδες. Στα ελληνικά νοικοκυριά κυριαρχεί έντονη αβεβαιότητα για την εξέλιξη των βασικών οικονομικών μεγεθών, απαισιοδοξία για την προσωπική τους οικονομική κατάσταση, αγωνία για την εξέλιξη της ανεργίας, με αποτέλεσμα τη συγκρατημένη καταναλωτική συμπεριφορά. Οι Έλληνες καταναλωτές παραμένουν για όγδοο μήνα, οι πιο απαισιόδοξοι Ευρωπαίοι, ενώ ακολουθούν οι Ρουμάνοι, με μεγάλη όμως διαφορά (στις -57 μονάδες ο σχετικός δείκτης) και οι Πολωνοί (-50 μονάδες). Οι μέσοι ευρωπαϊκοί όροι παραμένουν στα ίδια επίπεδα τόσο στην ΕΕ, όσο και την Ευρωζώνη και διαμορφώνονται αντίστοιχα στις -12 και -11 μονάδες. Θετικοί δείκτες καταναλωτικής εμπιστοσύνης, δηλαδή υπεροχή των αισιόδοξων έναντι των απαισιόδοξων πολιτών καταγράφονται τον Οκτώβριο στην Δανία, την Γερμανία, την Αυστρία, το Λουξεμβούργο, την Ολλανδία, την Φινλανδία και την Σουηδία.
Αναλυτικότερα:
Νέο χαμηλό ρεκόρ στις προβλέψεις της οικονομικής κατάστασης των νοικοκυριών
Οι προβλέψεις των Ελλήνων καταναλωτών για την οικονομική κατάσταση του νοικοκυριού τους προσεχείς 12 μήνες καταγράφουν πτώση 7 μονάδων τον Οκτώβριο σε σχέση με τον Σεπτέμβριο, με το σχετικό ισοζύγιο να διαμορφώνεται στις -64 μονάδες, σε νέο ιστορικά χαμηλό ρεκόρ. Επτά στους δέκα καταναλωτές κρίνουν ότι το επόμενο διάστημα η οικονομική τους κατάσταση θα παρουσιάσει ελαφρά ή αισθητή επιδείνωση (από 66,5%), ενώ μόλις 5% αναμένει ελαφρά ή αισθητή βελτίωση. Οι αντίστοιχοι δείκτες της ΕΕ και της Ευρωζώνης διαμορφώνονται στις -5 μονάδες και στις δύο ζώνες.
Ιστορικό χαμηλό στις προβλέψεις της οικονομικής κατάστασης της χώρας
Οι προβλέψεις των νοικοκυριών για την οικονομική κατάσταση της χώρας τους το προσεχές 12-μηνο επιδεινώνονται κατά 5 μονάδες, με το σχετικό δείκτη να διαμορφώνεται στις -70 μονάδες, επίσης σε ιστορικά χαμηλό επίπεδο. Τρία στα πέντε νοικοκυριά προβλέπουν ελαφρά ή αισθητή επιδείνωση, ενώ μόλις το 8% αναμένει το αντίθετο. Οι σχετικοί δείκτες σε ΕΕ και Ευρωζώνη διαμορφώνονται στις -12 και -10 μονάδες αντίστοιχα.
Σε ιστορικά κατώτατα επίπεδα και η πρόθεση για αποταμίευση
Η πρόθεση για αποταμίευση τους προσεχείς 12 μήνες, υποχωρεί τον Οκτώβριο κατά 11 μονάδες και διαμορφώνεται επίσης σε νέο κατώτατο, στις -68 μονάδες, όταν οι αντίστοιχοι δείκτες σε ΕΕ και Ευρωζώνη βρίσκονται σε στις -4 και -6 μονάδες. Το 83% των νοικοκυριών κρίνει μη πιθανή την αποταμίευση το επόμενο 12μηνο.
Έντονη απαισιοδοξία στις προβλέψεις των καταναλωτών για την ανεργία
Οι προβλέψεις των καταναλωτών για την εξέλιξη της ανεργίας τους προσεχείς 12 μήνες, παραμένουν δυσμενείς, πολύ κοντά στο ιστορικά χαμηλό του προηγούμενου μήνα, με το σχετικό δείκτη να αγγίζει τις +88 μονάδες (από +89), όταν οι αντίστοιχοι δείκτες σε ΕΕ και Ευρωζώνη διαμορφώνονται στις +26 και +22 μονάδες αντίστοιχα. Σχεδόν ομόφωνα οι καταναλωτές (95%) φοβούνται ότι η ανεργία στη χώρα το επόμενο 12μηνο θα αυξηθεί.
Διόρθωση της υποχώρησης της πρόθεσης για μείζονες αγορές
Παρά την αβεβαιότητα που εκφράζεται στους περισσότερους δείκτες, η πρόθεση των καταναλωτών για σημαντικές αγορές τους προσεχείς 12 μήνες (επίπλων, ηλεκτρικών συσκευών, κ.λπ.) φαίνεται να βελτιώνεται και να διαμορφώνεται στις -61 μονάδες. Πρόκειται ωστόσο για διόρθωση μετά το ιστορικά χαμηλό ρεκόρ του Σεπτεμβρίου. Τρία στα τέσσερα νοικοκυριά δηλώνουν ότι θα μειώσουν περαιτέρω τις δαπάνες τους (λίγο ή πολύ) στο επόμενο διάστημα. Σε ΕΕ και Ευρωζώνη, οι σχετικοί δείκτες παραμένουν στις -25 και -26 μονάδες αντίστοιχα.
Σε υψηλά επίπεδα οι πληθωριστικές προσδοκίες των νοικοκυριών
Οι προβλέψεις ανόδου των τιμών παραμένουν υψηλές, στα επίπεδα του Σεπτεμβρίου, με το σχετικό δείκτη προβλέψεων των τιμών τους προσεχείς 12 μήνες να διαμορφώνεται στις +40 μονάδες (από +41) και το 62% των νοικοκυριών να προβλέπει άνοδο με τον ίδιο ή ταχύτερο ρυθμό. Στην ΕΕ και την Ευρωζώνη, οι αντίστοιχοι δείκτες βρίσκονται πολύ χαμηλότερα, στις +16 και +10 μονάδες αντίστοιχα.
Πτώση του ποσοστού των νοικοκυριών που αποταμιεύουν και άνοδος του ποσοστού εκείνων που έχουν χρεωθεί
Σε ό,τι αφορά την τρέχουσα οικονομική κατάσταση του νοικοκυριού τους, το ποσοστό των ελληνικών νοικοκυριών που αναφέρει ότι έχει αυξήσει λίγο ή πολύ την αποταμίευσή του, μειώνεται στο 21% (από 27%), με ταυτόχρονη άνοδο των ποσοστών εκείνων που δηλώνουν ότι "μόλις τα βγάζουν πέρα" (60% από 58%), αλλά και εκείνων που δηλώνουν ότι έχουν χρεωθεί (10% από 8%) ή αντλούν από τις αποταμιεύσεις τους (8% από 6%).
Τον Οκτώβριο, στην έρευνα καταναλωτών τίθενται τρία επιπρόσθετα ερωτήματα που μετριούνται σε τριμηνιαία βάση, τα οποία εξειδικεύουν ακόμα περισσότερο την πρόθεση για μείζονες αγορές διαρκών καταναλωτικών αγαθών (αυτοκίνητο, κατοικία) και έχουν ιδιαίτερο ενδιαφέρον ως πρόδρομοι δείκτες για την ιδιωτική κατανάλωση.
Αναλυτικότερα:
Νέο ιστορικό χαμηλό σημειώνεται τον Οκτώβριο στην πρόθεση αγοράς αυτοκινήτου εντός των επόμενων 12 μηνών, με το σχετικό δείκτη να φθάνει τις -89 μονάδες (από -85), γεγονός το οποίο άλλωστε συνδέεται άρρηκτα με τη μειωμένη ζήτηση αυτοκινήτου και συνάδει με τα πραγματικά στοιχεία της μεγάλης πτώσης των πωλήσεων στη συγκεκριμένη αγορά. Η επίδοση αυτή παραμένει χαμηλότερη των αντίστοιχων ευρωπαϊκών μέσων όρων, οι οποίοι έχουν βελτιωθεί οριακά σε ΕΕ και Ευρωζώνη, φθάνοντας στις -74 και -78 μονάδες αντίστοιχα. Το 91% των Ελλήνων καταναλωτών (από 87%) δηλώνει ότι δεν είναι καθόλου πιθανό να προβεί σε αγορά αυτοκινήτου το επόμενο 12μηνο.
Η πρόθεση για αγορά ή κατασκευή κατοικίας εντός των επόμενων 12 μηνών βελτιώνεται οριακά τον Οκτώβριο σε σχέση με τα ιστορικά χαμηλά επίπεδα της μέτρησης Ιουλίου και διαμορφώνεται στις -91 μονάδες (από -93), σε παραπλήσια πάντως επίπεδα με τις αντίστοιχες ευρωπαϊκές επιδόσεις (-89 και -90 μονάδες σε ΕΕ και Ευρωζώνη). Μόλις 2% των νοικοκυριών δηλώνει βέβαιο ότι θα αγοράσει / επισκευάσει κατοικία τον επόμενο χρόνο.
Επιδείνωση σημειώνεται στην πρόθεση πραγματοποίησης σημαντικών δαπανών για βελτίωση / ανανέωση της κατοικίας εντός των επόμενων 12 μηνών, με το σχετικό δείκτη να διαμορφώνεται στις -80 μονάδες (από -71), όταν οι αντίστοιχοι ευρωπαϊκοί δείκτες διαμορφώνονται αρκετά υψηλότερα, στις -57 και -61 μονάδες σε ΕΕ και Ευρωζώνη αντίστοιχα. Το ποσοστό των ελληνικών νοικοκυριών που θεωρεί αρκετά ή πολύ πιθανό να πραγματοποιήσει σημαντικές σχετικές δαπάνες το επόμενο διάστημα περιορίζεται στο 8% (από 13%), ενώ το 80% (από 75%) δεν θεωρεί καθόλου πιθανή αυτήν την επιλογή.
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου