Πόσες φορές έχετε νιώσει αμήχανα όταν κάποιος αμφισβητεί όσα λέτε ή διορθώνει τον τρόπο που τοποθετείτε τα πιάτα στο πλυντήριο; Το πρόσωπό σας κοκκινίζει, ίσως νιώσετε άβολα, αμυντικά ή ακόμα και θυμωμένοι. Θα επιμείνετε ότι έχετε δίκιο ή μπορείτε να αποδεχθείτε τη διόρθωση;
Η παραδοχή του λάθους δεν είναι εύκολη υπόθεση, αλλά η ικανότητα να αναγνωρίζουμε τα λανθασμένα πιστεύω ή ιδέες μας — αυτό που οι ψυχολόγοι ονομάζουν «διανοητική ταπεινότητα» — έχει μεγάλη σημασία.
Έρευνες δείχνουν ότι άτομα με υψηλή διανοητική ταπεινότητα σκέφτονται πιο κριτικά, είναι λιγότερο προκατειλημμένα και αποφεύγουν τον δογματισμό. Όπως εξηγεί η Tenelle Porter, επίκουρη καθηγήτρια ψυχολογίας στο Rowan University, τα άτομα αυτά αναγνωρίζουν τα όρια της γνώσης τους και αποδέχονται ότι όλοι κάνουμε λάθη. Αντίθετα, όσοι έχουν χαμηλή διανοητική ταπεινότητα τείνουν να προσκολλώνται υπερβολικά στις απόψεις τους και δεν επηρεάζονται εύκολα από αντίθετα επιχειρήματα.
Αξιολογώντας τη δική σας διανοητική ταπεινότητα
Σύμφωνα με τη νευροεπιστήμονα Leor Zmigrod, όσοι έχουν χαμηλή διανοητική ταπεινότητα συχνά αντιδρούν αμυντικά όταν τους αντιτίθενται, νιώθουν ότι δέχονται προσωπική επίθεση και επιμένουν με αλαζονεία στις απόψεις τους. Ωστόσο, το να αναγνωρίσει κανείς αυτές τις τάσεις στον εαυτό του δεν είναι πάντα εύκολο.
Όπως αναφέρει ο Van Tongeren, όταν κυκλοφόρησε το βιβλίο του για την ταπεινότητα, πολλοί σχολίαζαν: «Η ταπεινότητα είναι αυτό που χρειάζεται ο πεθερός μου», ενώ σπάνια κάποιος παραδεχόταν ότι αφορά τον ίδιο. Η προσωπικότητά μας μπορεί να αλλάξει αν προσπαθήσουμε, υπογραμμίζει η Tawwab — αλλά πώς μπορούμε να βελτιωθούμε;
Η Zmigrod σημειώνει ότι οι άνθρωποι συνήθως δεν αντιλαμβάνονται αν είναι ευέλικτοι ή άκαμπτοι στη σκέψη τους. Ένα καλό πρώτο βήμα είναι να παρατηρείτε πώς αντιδράτε όταν σας φέρνουν αντίρρηση. Δώστε προσοχή σε στιγμές που το συναίσθημα ή το εγώ σας εμποδίζουν μια σκεπτόμενη απάντηση — έτσι θα αρχίσετε να αναγνωρίζετε τις συνήθειές σας.
Η διανοητική ταπεινότητα σχετίζεται με τη γενικότερη ευελιξία της σκέψης. Αν παρατηρείτε αμυντικότητα ή θυμό όταν διαταράσσεται η καθημερινή σας ρουτίνα, ίσως χρειάζεται να δουλέψετε πάνω σε αυτό το χαρακτηριστικό.
Αν η αυτοπαρατήρηση σάς δυσκολεύει, ο Van Tongeren προτείνει να ζητήσετε από έμπιστα πρόσωπα — από διαφορετικούς τομείς της ζωής σας — να αξιολογήσουν πόσο ανοιχτοί είστε σε νέες απόψεις ή αν γίνεστε αμυντικοί. Αυτό μπορεί να σας βοηθήσει όχι μόνο να καταλάβετε καλύτερα τον εαυτό σας, αλλά και να δείξετε στους άλλους πως προσπαθείτε για αυτοβελτίωση. Πριν το κάνετε όμως, βεβαιωθείτε ότι είστε έτοιμοι να ακούσετε ειλικρινές feedback.
Πώς να αποδεχτείτε το λάθος σας
Το να μάθουμε να αντιμετωπίζουμε πιο θετικά τις αντιρρήσεις είναι σημαντικό, καθώς η άρνηση αναγνώρισης των λαθών υπονομεύει την εμπιστοσύνη στις σχέσεις, επισημαίνει η Tawwab. Το πρώτο βήμα είναι να «αναδιατυπώσουμε τι σημαίνει το λάθος». Πολλοί εσωτερικεύουν την ιδέα πως το λάθος σημαίνει ανεπάρκεια ή μειωμένη αξία ως άτομο.
Όμως αν ζούσαμε σε έναν κόσμο όπου κανείς δεν έκανε ή δεν παραδεχόταν λάθη, «θα μέναμε στάσιμοι», λέει η Tawwab. Το να συνδέσουμε το λάθος με την προσωπική εξέλιξη, την περιέργεια και άλλες θετικές αξίες μπορεί να κάνει αυτή τη διαδικασία λιγότερο δύσκολη.
Πηγή: theguardian.com
Έρευνες δείχνουν ότι άτομα με υψηλή διανοητική ταπεινότητα σκέφτονται πιο κριτικά, είναι λιγότερο προκατειλημμένα και αποφεύγουν τον δογματισμό. Όπως εξηγεί η Tenelle Porter, επίκουρη καθηγήτρια ψυχολογίας στο Rowan University, τα άτομα αυτά αναγνωρίζουν τα όρια της γνώσης τους και αποδέχονται ότι όλοι κάνουμε λάθη. Αντίθετα, όσοι έχουν χαμηλή διανοητική ταπεινότητα τείνουν να προσκολλώνται υπερβολικά στις απόψεις τους και δεν επηρεάζονται εύκολα από αντίθετα επιχειρήματα.
Η διανοητική ταπεινότητα στις ανθρώπινες σχέσεις
Η ικανότητα να παραδεχόμαστε το λάθος μας μπορεί να βελτιώσει σημαντικά τις σχέσεις μας. Η αδυναμία να δούμε την οπτική των άλλων μπορεί να διαβρώσει την εμπιστοσύνη, σημειώνει η θεραπεύτρια και συγγραφέας Nedra Glover Tawwab.
Αντίθετα, η ειλικρινής παραδοχή ενός λάθους μπορεί να αποτελέσει ευκαιρία για βαθύτερη σύνδεση.
Έρευνα δείχνει ότι τα ζευγάρια με υψηλότερα επίπεδα διανοητικής ταπεινότητας διαχειρίζονται καλύτερα τις συγκρούσεις και απολαμβάνουν καλύτερη ποιότητα σχέσης.
Σύμφωνα με τον Daryl Van Tongeren, ειδικό στην ψυχολογία και τις κοινωνικές αξίες στο Hope College, οι περισσότεροι προτιμούν για φίλους ή συντρόφους άτομα που είναι πιο ταπεινά.
Η αντίληψη ότι ο σύντροφος είναι ταπεινός ενισχύει τη δέσμευση και την ικανοποίηση στη σχέση, ενώ όταν και οι δύο είναι ταπεινοί, διευκολύνεται η μετάβαση στη γονεϊκότητα.
Η ικανότητα να παραδεχόμαστε το λάθος μας μπορεί να βελτιώσει σημαντικά τις σχέσεις μας. Η αδυναμία να δούμε την οπτική των άλλων μπορεί να διαβρώσει την εμπιστοσύνη, σημειώνει η θεραπεύτρια και συγγραφέας Nedra Glover Tawwab.
Αντίθετα, η ειλικρινής παραδοχή ενός λάθους μπορεί να αποτελέσει ευκαιρία για βαθύτερη σύνδεση.
Έρευνα δείχνει ότι τα ζευγάρια με υψηλότερα επίπεδα διανοητικής ταπεινότητας διαχειρίζονται καλύτερα τις συγκρούσεις και απολαμβάνουν καλύτερη ποιότητα σχέσης.
Σύμφωνα με τον Daryl Van Tongeren, ειδικό στην ψυχολογία και τις κοινωνικές αξίες στο Hope College, οι περισσότεροι προτιμούν για φίλους ή συντρόφους άτομα που είναι πιο ταπεινά.
Η αντίληψη ότι ο σύντροφος είναι ταπεινός ενισχύει τη δέσμευση και την ικανοποίηση στη σχέση, ενώ όταν και οι δύο είναι ταπεινοί, διευκολύνεται η μετάβαση στη γονεϊκότητα.
Αξιολογώντας τη δική σας διανοητική ταπεινότητα
Σύμφωνα με τη νευροεπιστήμονα Leor Zmigrod, όσοι έχουν χαμηλή διανοητική ταπεινότητα συχνά αντιδρούν αμυντικά όταν τους αντιτίθενται, νιώθουν ότι δέχονται προσωπική επίθεση και επιμένουν με αλαζονεία στις απόψεις τους. Ωστόσο, το να αναγνωρίσει κανείς αυτές τις τάσεις στον εαυτό του δεν είναι πάντα εύκολο.
Όπως αναφέρει ο Van Tongeren, όταν κυκλοφόρησε το βιβλίο του για την ταπεινότητα, πολλοί σχολίαζαν: «Η ταπεινότητα είναι αυτό που χρειάζεται ο πεθερός μου», ενώ σπάνια κάποιος παραδεχόταν ότι αφορά τον ίδιο. Η προσωπικότητά μας μπορεί να αλλάξει αν προσπαθήσουμε, υπογραμμίζει η Tawwab — αλλά πώς μπορούμε να βελτιωθούμε;
Η Zmigrod σημειώνει ότι οι άνθρωποι συνήθως δεν αντιλαμβάνονται αν είναι ευέλικτοι ή άκαμπτοι στη σκέψη τους. Ένα καλό πρώτο βήμα είναι να παρατηρείτε πώς αντιδράτε όταν σας φέρνουν αντίρρηση. Δώστε προσοχή σε στιγμές που το συναίσθημα ή το εγώ σας εμποδίζουν μια σκεπτόμενη απάντηση — έτσι θα αρχίσετε να αναγνωρίζετε τις συνήθειές σας.
Η διανοητική ταπεινότητα σχετίζεται με τη γενικότερη ευελιξία της σκέψης. Αν παρατηρείτε αμυντικότητα ή θυμό όταν διαταράσσεται η καθημερινή σας ρουτίνα, ίσως χρειάζεται να δουλέψετε πάνω σε αυτό το χαρακτηριστικό.
Αν η αυτοπαρατήρηση σάς δυσκολεύει, ο Van Tongeren προτείνει να ζητήσετε από έμπιστα πρόσωπα — από διαφορετικούς τομείς της ζωής σας — να αξιολογήσουν πόσο ανοιχτοί είστε σε νέες απόψεις ή αν γίνεστε αμυντικοί. Αυτό μπορεί να σας βοηθήσει όχι μόνο να καταλάβετε καλύτερα τον εαυτό σας, αλλά και να δείξετε στους άλλους πως προσπαθείτε για αυτοβελτίωση. Πριν το κάνετε όμως, βεβαιωθείτε ότι είστε έτοιμοι να ακούσετε ειλικρινές feedback.
Πώς να αποδεχτείτε το λάθος σας
Το να μάθουμε να αντιμετωπίζουμε πιο θετικά τις αντιρρήσεις είναι σημαντικό, καθώς η άρνηση αναγνώρισης των λαθών υπονομεύει την εμπιστοσύνη στις σχέσεις, επισημαίνει η Tawwab. Το πρώτο βήμα είναι να «αναδιατυπώσουμε τι σημαίνει το λάθος». Πολλοί εσωτερικεύουν την ιδέα πως το λάθος σημαίνει ανεπάρκεια ή μειωμένη αξία ως άτομο.
Όμως αν ζούσαμε σε έναν κόσμο όπου κανείς δεν έκανε ή δεν παραδεχόταν λάθη, «θα μέναμε στάσιμοι», λέει η Tawwab. Το να συνδέσουμε το λάθος με την προσωπική εξέλιξη, την περιέργεια και άλλες θετικές αξίες μπορεί να κάνει αυτή τη διαδικασία λιγότερο δύσκολη.
Πηγή: theguardian.com
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου