Σάββας Καλεντερίδης: Ο συμβιβασμός Ερντογάν με την ηγεσία των πραξικοπηματιών και ο πόλεμος εξουσίας με τον Γκιουλέν

Το τοπίο στην Τουρκία, όσο περνούν οι μέρες ξεκαθαρίζει. Όλοι πλέον γνωρίζουν, και καλύτερα απ’ όλους ο Ταγίπ Ερντογάν, ότι το πραξικόπημα εναντίον του σχεδιαζόταν από καιρό, στα σπλάχνα και τα έγκατα των τουρκικών Ενόπλων Δυνάμεων, σε γνώση της συντριπτικής πλειονότητας της κορυφής της ιεραρχίας, του αρχηγού ΓΕΕΘΑ συμπεριλαμβανομένου.  

Επίσης, είναι γνωστό ότι ένας ανώτερος ή ανώτατος αξιωματικός ήταν αυτός που ενημέρωσε τον διοικητή της Εθνικής Υπηρεσίας Πληροφοριών (ΜΙΤ), Χακάν Φιντάν, για την εκδήλωση του πραξικοπήματος, καταγγελία που έπαιξε καθοριστικό ρόλο στην αποτυχία του εγχειρήματος.

Το έχουμε ξαναγράψει σε προηγούμενα άρθρα μας και επαληθεύεται πλέον από τις εξελίξεις αλλά και από καταθέσεις συλληφθέντων αξιωματικών που συμμετείχαν στο πραξικόπημα, ότι από τη στιγμή που έγινε η καταγγελία, οι κορυφαίοι της ιεραρχίας αποστασιοποιήθηκαν από το πραξικόπημα και δημιούργησαν άλλοθι, πείθοντας μεσαία στελέχη της ιεραρχίας να αναλάβουν εκείνοι τις ευθύνες, δίνοντάς τους υποσχέσεις ότι θα τους απελευθερώσουν στο επόμενο πραξικόπημα, που δεν πρόκειται να αργήσει πολύ, σύμφωνα πάντα με την άποψή τους.

Άρα, όλοι γνωρίζουν για την εμπλοκή του αρχηγού ΓΕΕΘΑ, στρατηγού Χουλουσί Ακάρ και του διοικητή της ΜΙΤ, Χακάν Φιντάν στο πραξικόπημα.

Άλλωστε, ο ίδιος ο πρωθυπουργός Μπιναλί Γιλντιρίμ το δήλωσε, ότι δεν έμεινε ικανοποιημένος από τις εξηγήσεις που δόθηκαν από τα συγκεκριμένα άτομα, σε σχέση πάντα με το πραξικόπημα.

Παρ’ όλα αυτά, όμως, είδαμε στις κρίσεις που έγιναν τις 28 Ιουλίου, κατά τη σύνοδο του Ανώτατου Στρατιωτικού Συμβουλίου, με προεδρεύοντα τον ίδιο τον πρωθυπουργό, ο αρχηγός ΓΕΕΘΑ παρέμεινε στη θέση του, όπως και οι άλλοι τρεις αρχηγοί του στρατού ξηράς, του πολεμικού ναυτικού και της πολεμικής αεροπορίας.

Δηλαδή, εκδηλώθηκε ένα πραξικόπημα, συμμετείχαν μονάδες και σχηματισμοί από όλους τους κλάδους των Ενόπλων Δυνάμεων, επιτέθηκαν με χιλιάδες σφαίρες εναντίον της κατοικίας του Ερντογάν και παρέμειναν στις θέσεις τους οι αρχηγοί ΓΕΕΘΑ και των τριών κλάδων.

Είναι προφανές ότι ο Ερντογάν έκανε συμβιβασμούς στη φάση αυτή, αφήνοντας τους τέσσερις αυτούς στρατηγούς στις θέσεις τους, μέχρι να προβεί σε βαθιές θεσμικές τομές, με τις οποίες θα τους αποδυναμώσει και θα απομακρύνει πλέον το ενδεχόμενο εκδήλωσης ενός νέου πραξικοπήματος.

Ήδη ξεκίνησε με την υπαγωγή της Στρατοχωροφυλακής από το ΓΕΕΘΑ, που ήταν μέχρι τώρα, στο υπουργείο Εσωτερικών. Αυτό είναι μια κίνηση καθοριστικής σημασίας.

Όμως, παρά τους συμβιβασμούς, αυτό που δεν πρέπει να μας διαφύγει της προσοχής, είναι ότι τον πραγματικό πρωταγωνιστή της βραδιάς του πραξικοπήματος, τον διοικητή της 1ης Στρατιάς, στρατηγό Ντουντάρ, που του τηλεφώνησε στην πιο δύσκολη στιγμή και ενώ οι πραξικοπηματίες σχεδόν ήλεγχαν την Άγκυρα, λέγοντάς του «πρόεδρε, μην πας στην Άγκυρα, εκεί η κατάσταση δεν είναι καλή. Έλα στην Κωνσταντινούπολη, εμείς θα σε προστατέψουμε», δεν τον ξέχασε.

Τον τοποθέτησε στη θέση του δεύτερου αρχηγού ΓΕΕΘΑ*, η οποία είναι η πιο νευραλγική για τον έλεγχο των τουρκικών Ενόπλων Δυνάμεων και για να ελέγξει κάποιος αν προετοιμάζεται ή όχι πραξικόπημα στους κόλπους των Ενόπλων Δυνάμεων.

Με άλλα λόγια, ο Ερντογάν τιμώρησε σκληρά τα μικρομεσαία στελέχη και αρκετούς ανώτατους αξιωματικούς, χτυπώντας το κύριο δυναμικό των πραξικοπηματιών, αλλά άφησε ανέπαφη την ανώτατη ηγεσία, για λόγους σκοπιμότητας.

Όσο για τις εκκαθαρίσεις σε άλλους τομείς του τουρκικού κράτους και των ΜΜΕ, αυτές δεν έχουν απαραίτητα σχέση με το πραξικόπημα και εντάσσονται στην πάλη που είναι σε εξέλιξη στην Τουρκία, για τον έλεγχο της εξουσίας. Είναι στην ουσία ένας πόλεμος εξουσίας, που ξεκίνησε πολύ πριν το πραξικόπημα.

Ο Ερντογάν συγκυβερνούσε με τον Γκιουλέν, από το 2002, εκχωρώντας του συνειδητά μερίδιο εξουσίας σε συγκεκριμένους τομείς του κράτους.

Συμμάχησε μαζί του, για να αντιμετωπίσει την μείζονα απειλή, που ήταν το βαθύ κράτος. Όταν σταθεροποιήθηκε στην καρέκλα της εξουσίας, μετά την καταδίκη της «Εργένεκον», άρχισε η αντίστροφη μέτρηση για τον Γκιουλέν, μια διαδικασία που πήρε τον χαρακτήρα ανοικτού πολέμου τον Δεκέμβριο του 2014, όταν δικαστικοί ελεγχόμενοι από τον πανούργο ιμάμη, λίγο έλειψε να συλλάβουν και τον γιο του Ερντογάν, για διαφθορά. 

Έκτοτε ο πόλεμος εξουσίας συνεχίζεται και θα συνεχιστεί για αρκετό καιρό.

*Στην Τουρκία δεν υπάρχει η θέση του υπαρχηγού ΓΕΕΘΑ, αλλά του δεύτερου αρχηγού ΓΕΕΘΑ, με διακριτές αρμοδιότητες από τον πρώτο. Ο πρώτος έχει αρμοδιότητες για τα επιχειρησιακά των τουρκικών Ενόπλων Δυνάμεων, ενώ ο δεύτερος αρχηγός ΓΕΕΘΑ τις αρμοδιότητες για τις σχέσεις των Ενόπλων Δυνάμεων με το κοινό και τις υπηρεσίες του κράτους!

Δημοσιεύεται στην κυριακάτικη δημοκρατία και στο Pontos-news