Ο καθηγητής του Τμήματος Οικονομικών Επιστημών του Πανεπιστημίου Αθηνών, Παναγιώτης Πετράκης, εξηγεί στο «Εθνος της Κυριακής» υπό ποίες προϋποθέσεις η οικονομία της χώρας θα σταθεροποιηθεί ευκολότερα με το νέο πρόγραμμα.
Βασικοί λόγοι που οδηγούν τον κ. Πετράκη στο συμπέρασμα της ταχύτερης οικονομικής προσαρμογής είναι τα ποιοτικά χαρακτηριστικά του νέου προγράμματος αλλά και το βάθος της ύφεσης που έχουν προκαλέσει τα δύο προηγούμενα μνημόνια.Κε Πετράκη εκτιμάτε ότι θα είναι ευκολότερη η ανάκαμψη της οικονομίας με τη νέα συμφωνία που έχει υπογράψει η κυβέρνηση με τους δανειστές σε σχέση με τα προηγούμενα μνημόνια;
Πρέπει να τονίσουμε ότι το Γ΄ Πρόγραμμα διαφέρει από τα προηγούμενα δύο, αφού η σχέση μέτρων προς εισροές μέσω δανείων είναι 1 προς 10 αφού λαμβάνουμε μέτρα 8 δισ. ευρώ περίπου για να λάβουμε 80 δισ. ευρώ δάνειο, ενώ στα προηγούμενα μνημόνια ο αντίστοιχος λόγος ήταν 1 προς 4 ή 1 προς πέντε.
Σε κάθε περίπτωση η υφεσιακή διάσταση δεν θα είναι τόσο δριμεία όπως στο παρελθόν.
Αξίζει να σημειωθεί ότι από όσα γνωρίζουμε μέχρι τώρα αναμένονται περισσότεροι πόροι και στην εσωτερική οικονομία καθώς προβλέπονται 25 δισ. για την ανακεφαλαιοποίηση των τραπεζών, κονδύλια 7 δισ. για αποπληρωμή κρατικών χρεών προς φορείς του Δημοσίου και 7 δισ. ευρώ για την αποπληρωμή υποχρεώσεων του Δημοσίου.
Τονίζω πάντως ότι αναμένουμε το τελικό κείμενο της συμφωνίας.
Ποιοι είναι οι λόγοι που οδηγούν στο συμπέρασμα ότι θα είναι ευκολότερη η ομαλοποίηση της οικονομίας;
Κατ' αρχήν πρέπει να τονιστεί ότι η μεγάλη ύφεση των δύο προηγούμενων προγραμμάτων προκλήθηκε από το γεγονός ότι διεκόπη ουσιαστικά η δραστηριότητα στον τομέα των κατοικιών και στις κατασκευές με αποτέλεσμα να επέλθει κατακόρυφη αύξηση της ανεργίας στα επαγγέλματα που έχουν άμεση σχέση με τον κατασκευαστικό κλάδο.
Από την άλλη πλευρά η ύφεση των δύο προηγούμενων προγραμμάτων «χτύπησε» τις επιχειρήσεις που είχαν άμεση ή έμμεση συνεργασία με τον δημόσιο τομέα ο οποίος έχει κηρύξει άτυπη στάση πληρωμών.
Η καινούργια ύφεση δεν μπορεί να δημιουργήσει ένα μεγάλο καινούργιo θύμα στην οικονομική δραστηριότητα της χώρας. Οι επιχειρήσεις που έχουν επιβιώσει εξαρτώνται περισσότερο από τις εξαγωγές και το επίπεδο της οικονομικής δραστηριότητας.
Στον βαθμό βέβαια που εξαρτώνται από την εσωτερική δραστηριότητα θα πληγούν, και αυτό είναι το κυριότερο κανάλι υφεσιακών επιδράσεων.
Στο σημείο αυτό θα ήθελα να συμπληρώσω ότι όταν σε μια οικονομία κλείνει η ψαλίδα των εξωτερικών εισροών και εκροών, ασκούνται αυξητικές επιδράσεις στον υπολογισμό του ρυθμού μεταβολής του ΑΕΠ.
Αυτός είναι πρόσθετος λόγος που θα εμφανιστεί εξασθενημένη η υφεσιακή επίδραση των μέτρων το 2015 και 2016 ιδιαίτερα σε μια περίοδο που απλά δεν μπορούν να γίνουν εύκολα εισαγωγές. Γενικότερα όμως το ισοζύγιο πληρωμών έχει σημαντικά εξισορροπήσει. Ολες αυτές οι εκτιμήσεις γίνονται με βάση δύο σημαντικές προϋποθέσεις: την επαναδραστηριοποίηση του τραπεζικού τομέα και δεύτερον, ότι η πολιτική ζωή του τόπου θα σταθεροποιηθεί ,δηλαδή δεν θα υπάρχει πολιτική αστάθεια. Ως παράδειγμα εάν δεν επαναδραστηριοποιηθεί γρήγορα ο τραπεζικός τομέας και οι εξαγωγές θα πληγούν και οι ροές κεφαλαίων θα πληγούν.
Με βάση τις προϋποθέσεις που θέσατε, πότε εκτιμάτε ότι θα υπάρξει ανάκαμψη της ελληνικής οικονομίας;
Αναμένεται να υπάρξει ένα ακόμα υφεσιακό κύμα το 2015 και το 2016.
Μεταξύ του 2016 και του 2017 θα υπάρξουν τρίμηνα που θα δούμε θετικά πρόσημα στα κρίσιμα μακροοικονομικά μεγέθη.
Θετική επίδραση προσδοκούμε να επιφέρει η επανακεφαλαιοποίηση των τραπεζών που με το νέο πρόγραμμα θα γίνει με αρκετά καλές προϋποθέσεις.
Από «ασθενής» το τραπεζικό σύστημα αναμένεται να επανέλθει γρηγορότερα στα... καθήκοντά του καθώς στο άμεσο μέλλον η χώρα μπορεί να ενταχθεί στο πρόγραμμα ποσοτικής χαλάρωσης που έχει εισηγηθεί ο διοικητής της ΕΚΤ Μάριο Ντράγκι με αποτέλεσμα να διευρυνθεί η ρευστότητα.
Παράλληλα το πρόγραμμα Γιούνκερ με την ενίσχυση της οικονομίας με 35 δισ. εκτιμάται ότι θα συμβάλει αργά και σταδιακά στην ανάπτυξη της πραγματικής οικονομίας.
Αξίζει όμως να σημειώσουμε ότι όταν λέμε σταθεροποίηση της οικονομίας εννοούμε την επιστροφή στα οικονομικά δεδομένα του τέλους του 2014, ίσως από ένα καλύτερο σημείο αφετηρίας λόγω ανακεφαλαιοποίησης των τραπεζών.
Ως προϋποθέσεις για τη σταθεροποίηση της οικονομίας πρέπει να αναφέρουμε επίσης τη σημασία της πολιτικής σταθερότητας, η οποία θα στείλει... σήμα σε ιδιωτικά κεφάλαια του εξωτερικού να επενδύσουν στη χώρα μας. Μία λογική προσδοκία για την επαναφορά τέτοιων επενδύσεων είναι στα μισά του νέου προγράμματος δηλαδή το 2017.
Τελικά δεν μιλάμε για ανάκαμψη αλλά για επιστροφή στη σταθερότητα;
Είναι προφανές ότι μιλάμε για επιστροφή στη σταθερότητα. Ανοιχτό βέβαια παραμένει το περιεχόμενο του προγράμματος της οικονομικής πολιτικής της κυβέρνησης. Περιέργως οι πέντε πρώτοι μήνες της κυβέρνησης χαρακτηρίστηκαν από φυγή κεφαλαίων αλλά και διατήρηση του επιπέδου της οικονομικής δραστηριότητας της χώρας.
Το κλειδί για τη μελλοντική πορεία της οικονομίας είναι οι νέοι που βλέπουν με προσδοκία την έλευση της νέας κυβέρνησης.
Απαιτείται να σχεδιαστούν πολιτικές που θα ανταποκριθούν στις προσδοκίες τους, ανοίγοντας δρόμους στην εργασία και στην υγιή επιχειρηματικότητα.
ΝΙΚΟΣ Β. ΤΣΙΤΣΑΣ
nbtsitsas@pegasus.gr
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου