Τι ανατροπές έχει φέρει η κατάργηση του «κανόνα του χρυσού» και πόση αξία έχει χάσει το… χάρτινο χρήμα

Παγκόσμια ψευδαίσθηση τυπωμένη σε χαρτί… Κάπως έτσι θα μπορούσε να οριστεί η πραγματική διάσταση του χάρτινου χρήματος, 48 χρόνια μετά από την κατάργηση του «κανόνα του χρυσού».

Σαν σήμερα ήταν όταν, στις 15 Αυγούστου του 1971, ο τότε Αμερικανός πρόεδρος, Ρίτσαρντ Νίξον, αποφάσισε να οδηγήσει στο χρονοντούλαπο της Ιστορίας την ελεγχόμενη εκτύπωση χρήματος.

Έκτοτε, όχι μόνο οι Ηνωμένες Πολιτείες, αλλά και όλες οι άλλες χώρες, δεν νοιάζονται καθόλου για

το αν η αξία του χρήματος που ρίχνουν στην αγορά «καλύπτεται» από αντίστοιχη ποσότητα χρυσού.

Πλέον, η καλή πίστη του εκδότη του χρήματος, δηλαδή των κεντρικών τραπεζών, είναι το κυρίαρχο δόγμα. 

Αφήνοντας όμως ελεύθερο το πεδίο για τους κατά καιρούς νομισματικούς πολέμους που έρχονται στο προσκήνιο. Όπως συμβαίνει τώρα στην περίπτωση της σινοαμερικανικής, νομισματικής σύγκρουσης. Όσο κι αν αυτή δεν έχει πάρει διαστάσεις ευρύτερες. Τουλάχιστον επί του παρόντος και με βάση τα  «αχαρτογράφητα μονοπάτια» που έχει στο μυαλό του ο Αμερικανός πρόεδρος Ντόναλντ Τραμπ.

Σε κάθε περίπτωση, αρκετοί είναι εκείνοι που θεωρούν ότι χρυσός έχει πάντα τον χαρακτήρα του  «απόλυτου υπερόπλου» απέναντι στις νομισματικές εχθροπραξίες. Και όχι μόνον αυτές, καθώς εξακολουθεί να παραμένει και ισχυρό αντίβαρο, απέναντι στην αβεβαιότητα που συχνά-πυκνά ταλανίζει τις αγορές.

Είναι χαρακτηριστικό ότι το καλοκαίρι του 1971 μια ουγγιά χρυσάφι κόστιζε 42,22 δολάρια. Σήμερα κοστίζει 1515 δολάρια. Συνεπώς τώρα, για να αγοράσει κάποιος την ίδια ποσότητα πολύτιμου μετάλλου, χρειάζεται σχεδόν 36 φορές περισσότερα δολάρια απ’ ό,τι πριν από 48 χρόνια. Με άλλα λόγια, σε διάστημα περίπου μισού αιώνα από την κατάργηση του  «κανόνα του χρυσού» το αμερικανικό νόμισμα έχει χάσει το 97% της αγοραστικής του δύναμης.

Από την άλλη πλευρά στα 17 τελευταία χρόνια της κυκλοφορίας του ευρώ, το κοινό ευρωπαϊκό νόμισμα έχει 76,5% μικρότερη αγοραστική δύναμη, συγκρινόμενο με την αγοραία αξία του  «βασιλιά των μετάλλων».

Ατέλειωτη νομισματική και πιστωτική επέκταση

Ενδεικτικά όλα αυτά της τεράστιας πληθωριστικής διάβρωσης που έχει υποστεί το… χάρτινο χρήμα.

Αναμφίβολα βέβαια η εγκατάλειψη του  «κανόνα του χρυσού» δρομολόγησε μια ατέλειωτη νομισματική και πιστωτική επέκταση. Διότι σε αντίθεση με το πολύτιμο μέταλλο, το χάρτινο χρήμα μπορεί να παραχθεί εκ του μηδενός. Αρκεί να μπουν μπροστά οι εκτυπωτικές μηχανές των κεντρικών τραπεζών, ή να γίνουν οι απαιτούμενες λογιστικές εγγραφές στα ηλεκτρονικά τους στοιχεία.

Εκ των πραγμάτων αυτό που σήμερα λογίζεται ως χρήμα, κατ’ ουσίαν δεν υπάρχει ως αξία. Αν άπαντες οι αποταμιευτές ζητήσουν να πάρουν τις καταθέσεις τους και οι πάσης φύσεως πιστωτές θελήσουν να εισπράξουν τα δανεικά τους, τότε θα βρεθούν μπροστά σε μια θεόρατη, παγκόσμια τρύπα. Με την έννοια ότι οι απαιτήσεις τους, δεν έχουν παρά μια ελάχιστη κάλυψη από πραγματικά, περιουσιακά στοιχεία. Εκείνο που μετράει είναι η πίστη. Η οποία όμως έχει  «κτιστεί» πάνω σε χάρτινα αποθέματα, που με τη σειρά τους συνιστούν λίγο πολύ μια εικονική πραγματικότητα.

Την ίδια στιγμή, η πυραμίδα του παγκόσμιου κρατικού χρέους σε συνδυασμό με την υπερδιόγκωση των ελλειμμάτων, συνιστούν μια «διακεκαυμένη ζώνη». Με ασύμμετρες συνέπειες.

Έτσι όπως έχει διαμορφωθεί ο κόσμος και υπό τις σημερινές συνθήκες, η επιστροφή του «κανόνα του χρυσού» φαντάζει πρακτικά ανέφικτη. Άλλωστε το πληθωριστικό, κυκλοφορούν χρήμα, όπως επίσης και τα ελλείμματα είναι εκείνα τα οποία στηρίζουν το αποκαλούμενο  «κράτος ευημερίας». Δηλαδή τις κάθε είδους κοινωνικές παροχές, όπως επίσης και την κατανάλωση. Υποστηριζόμενες από την πιστωτική επέκταση και έχουν ως συνακόλουθο το «κόψιμο» νέου χρήματος και τη διόγκωση των κρατικών χρεών, προκειμένου να καλυφθούν οι ανάγκες. Πλέον, έχει συνείδηση σε όλους ότι τα χρέη των εθνών δεν μπορούν να σβήσουν ποτέ, παρά μόνον να εξυπηρετούνται.

Πέραν τούτων και όπως είναι ευνόητο  «κανόνας του χρυσού» και οικονομική ελευθερία είναι έννοιες ασύμβατες. Και ο κόσμος έχει επιλέξει να κινείται με πυξίδα την οικονομική ελευθερία , όσο κι αν αυτό προκαλεί πολλές και αντικρουόμενες συζητήσεις.

Αν και τα τελευταία χρόνια η Ρωσία, η Κίνα, η Ινδία και αρκετές μικρότερες χώρες έχουν ενισχύσεις τις θέσεις τους σε χρυσό, εν τούτοις οι ΗΠΑ είναι εκείνες που διατηρούν μακράν την πρωτοκαθεδρία. Με 8.133,5 τόνους χρυσού και έχοντας δεύτερη τη Γερμανία με 3.367,9 τόνους.

Ο χρυσός κερδίζει τις αμερικανικές μετοχές

Με βάση την τρέχουσα τιμή του  «βασιλιά των μετάλλων» ο χρυσός των ΗΠΑ αξίζει 396,3 δις δολάρια, ή 331,5 δισ. ευρώ. Εκτιμάται ότι τα δολάρια που κυκλοφορούν έχουν συνολική αξία περί το 1,7 τρισ. (έναντι των 1,2 τρισ. που είναι η αξία των χαρτονομισμάτων σε ευρώ).

Αν λοιπόν, θεωρητικά, επέστρεφε ο  «κανόνας του χρυσού» τότε με βάση το κυκλοφορούν αμερικανικό χάρτινο χρήμα, ο χρυσός έπρεπε να ήταν στα… 6.500 δολάρια ανά ουγγιά των 31,1 γραμμαρίων.

 Μόνο τότε θα μπορούσε κάποιος να ανταλλάξει δολάρια, με ίσης αξία χρυσό.

Στην παρούσα φάση κατά την οποία κρατικά ομόλογα συνολικής ονομαστικής αξίας 15 τρις δολαρίων έχουν αρνητική απόδοση, οι μεγάλες οικονομίες του πλανήτη βρίσκονται στο μεταίχμιο επιβράδυνσης και ύφεσης, ενώ και τα διεθνή χρηματιστήρια είναι σε κλοιό αβεβαιότητας, φαντάζει λογικό και αναμενόμενο να ανεβαίνει η τιμή του χρυσού. 

Το πόσο ψηλότερα μπορεί να φτάσει δεν μπορεί να φτάσει καθώς θα εξαρτηθεί από τις οικονομικές ,ή και τις νομισματικές εξελίξεις, που συσχετίζονται με τον εμπορικό πόλεμο Αμερικής-Κίνας.

Επί του παρόντος, το πολύτιμο μέταλλο είναι εκείνο που κερδίζει τη  «μάχη» των εντυπώσεων αλλά και της ουσίας.

Αν θεωρηθεί ότι κάθε μία μονάδα του Dow Jones αντιπροσωπεύει ένα δολάριο, τότε το 2000 θα μπορούσε κάποιος να αγοράσει 39,30 ουγγιές χρυσού. Διότι ο εμβληματικός αμερικανικός, χρηματιστηριακός δείκτης ήταν τότε στις 10.786,85 μονάδες και ο χρυσός ήταν στα 274,45 δολάρια.

Σήμερα με έναν δείκτη Dow Jones μπορεί να αγοράσει κάποιος 17 ουγγιές χρυσού. Εξέλιξη που πιστοποιεί ότι στις σχεδόν δύο δεκαετίες του νέου αιώνα, ο «βασιλιάς των μετάλλων» έχει 2,3 φορές μεγαλύτερη απόδοση από τις αμερικανικές μετοχές. Παρά το γεγονός ότι στα τελευταία 9 χρόνια, ο αμερικανικός δείκτης υπερκέρασε σε απόδοση το χρυσό. Αφού το 2010 μπορούσε ο Dow Jones να αγοράσει 8 ουγγιές χρυσού…

 Δημήτρης Κόκκορης

mononews.gr