Σάββας Καλεντερίδης: Ο «Εθνικός Όρκος», η Λωζάνη και ο Ερντογάν

Ο χάρτης με τα σύνορα του "Εθνικού όρκου" - Από αυτά υπαναχώρησε το δίδυμο Κεμάλ-Ινονού, γι' αυτό και τα βέλη Ερντογάν....

Για να κατανοήσουμε το ιστορικο-γεωπολιτικό πλαίσιο των δηλώσεων Ερντογάν περί Λωζάνης και νησιών του Αιγαίου, αλλά και τις κινήσεις της Τουρκίας στην Τζαραμπλούς και τη Μοσούλη, πρέπει να κάνουμε μια ιστορική αναδρομή στον λεγόμενο «Απελευθερωτικό Πόλεμο» της Τουρκίας (1919-1922), που σε ένα μέρος ταυτίζεται με την παρουσία του Ελληνικού Στρατού στη Μικρά Ασία.

Τότε και ενώ ο Ελληνικός Στρατός είχε απελευθερώσει τη
Σμύρνη και μια σειρά από άλλες πόλεις και περιοχές της δυτικής Μικράς Ασίας, ο Μουσταφά Κεμάλ συγκάλεσε τους πολιτικούς ηγέτες της Ανατολίας και διοργάνωσε δυο συνέδρια.
Το ένα ήταν το Συνέδριο του Ερζουρούμ (22 Ιουλίου - 7 Αυγούστου 1919) και
Το Συνέδριο της Σεβάστειας (4-11 Σεπτεμβρίου 1919).
Στα συνέδρια εκείνα, αφού εξασφάλισε και την υποστήριξη των ηγετών των φατριών των Κούρδων, αποφασίστηκαν οι βασικοί άξονες του Εθνικού Όρκου, που οριστικοποιήθηκε και δόθηκε από τους βουλευτές της Τουρκικής Εθνοσυνέλευσης, σε μια μυστική συνεδρίαση που έγινε κεκλεισμένων των θυρών, τις 28 Ιανουαρίου 1920.

Ο Εθνικός Όρκος, που αποτελείται από έξι άρθρα, ανακοινώθηκε στην κοινή γνώμη τις 17 Φεβρουαρίου και περιλάμβανε τους όρους της ειρηνευτικής συμφωνίας που ήταν διατεθειμένη να υπογράψει η Τουρκία, με τη λήξη του Α’ Παγκοσμίου Πολέμου, όπου η Τουρκία ήταν με την πλευρά των ηττημένων.

Περιληπτικά τα έξι άρθρα ανέφεραν:

• Οι αραβικοί πληθυσμοί των περιοχών που κατέλαβαν τα ξένα κράτη με την υπογραφή της Ανακωχής του Μούδρου, θα αποφασίσουν για την τύχη τους μετά από ελεύθερη ψηφοφορία.
Η ισλαμική-οθωμανική πλειοψηφία στις περιοχές που περιλαμβάνονται στην Ανακωχή, είναι μια ενότητα που δεν μπορεί να διαταραχτεί με κανέναν τρόπο και για κανέναν λόγο.
• Το Καρς, το Αρνταχάν και το Βατούμ, που μόλις έμειναν ελεύθερα, ενσωματώθηκαν στη μητέρα πατρίδα, αν χρειαστεί, θα καθορίσουν την τύχη τους με δημοψήφισμα.
• Η νομική υπόσταση της Δυτικής Θράκης θα καθοριστεί με την ψήφο του λαού που θα δοθεί σε περιβάλλον ελευθερίας.
• Η Κωνσταντινούπολη και η θάλασσα του Μαρμαρά θα κρατηθεί μακριά από κάθε απειλή, ενώ θα πρέπει να υπογραφεί συμφωνία μεταξύ των ενδιαφερομένων κρατών, για την ελεύθερη διέλευση των εμπορικών πλοίων από τα Στενά.
• Τα νομικά δικαιώματα των μειονοτήτων, θα τεθούν υπό εγγύηση, στα πλαίσια των αρχών του Εθνικού Όρκου, κατ’ αμοιβαιότητα των δικαιωμάτων  μουσουλμάνων που ζουν στις γειτονικές χώρες.
• Θα αναγνωριστεί η πλήρης πολιτική, δικαϊκή και οικονομική ανεξαρτησία της Τουρκίας και δεν θα γίνει κανείς περιορισμός στους τομείς αυτούς.

Όσον αφορά το χάρτη, που υπάρχει συνημμένος στον Εθνικό Όρκο, αυτός περιλαμβάνει
Τα νησιά του βορείου Αιγαίου και τα Δωδεκάνησα, την Δυτική Θράκη, μέχρι το Νέστο ποταμό, την Κύπρο, την Αντιόχεια, το Χαλέπι, την Τζαραμπλούζ, την Ντερ αλ Ζορ, τη Μοσούλη, το Κιρκούκ και τη Σουλεϊμανγία.
Όλα αυτά, ιδιαίτερα τα σύνορα, χαράχτηκαν στο χάρτη, για να εξασφαλίσουν την προστασία της Ανατολίας.

Με τη συνθήκη της Λοζάνης, οι Κεμάλ και Ινονού, υποχώρησαν από τα σύνορα του Εθνικού Όρκου και έρχεται τώρα ο Ερντογάν, ως νέος Πορθητής, να διεκδικήσει αυτό στο οποίο ορκίστηκαν εκείνοι που έκαναν τον «Απελευθερωτικό Πόλεμο».

Γι’ αυτό η απαξιωτική αναφορά Ερντογάν στη συνθήκη της Λοζάνης, γι’ αυτό η ευθεία αμφισβήτηση των νησιών του Αιγαίου, γι’ αυτό η επιχείρηση στην Τζαραμπλούς, γι’ αυτό ο στρατός στην Μπασίκα και η εμμονή για συμμετοχή στην επιχείρηση απελευθέρωσης της Μοσούλης, γι’ αυτό η σκληρή στάση απέναντι στους Κούρδους.

Αυτός είναι ο λόγος της αναφοράς στη συνθήκη της Λοζάνης και να σταματήσουμε πλέον εμείς οι Έλληνες να μιλάμε για τεχνητές εντάσεις, που γίνονται για εσωτερική κατανάλωση και για εξαγωγή της κρίσης.
Δεν δικαιούμαστε να κάνουμε άλλο λάθη, γιατί η Ιστορία ήταν και παραμένει αμείλικτη.

Δημοσιεύεται στη δημοκρατία και το Pontos-news