 |
Επίσημη γλώσσα: Πορτογαλική γλώσσα
|
Με μια πιο προσεκτική ματιά όμως, κανείς θα διαπιστώσει πως -κάτω από την αίγλη των παραπάνω- υπάρχουν φαβέλες, κοινωνική ανισότητα, εκμετάλλευση, ρατσισμός και πρόσφατα κι ένα πραξικόπημα.
Μάλιστα, ένα πραξικόπημα που είτε αποσιωπήθηκε, είτε
παρουσιάστηκε ως η έκβαση της λαϊκής οργής απέναντι στην κυβέρνηση, στη διαφθορά, στην Αριστερά και στην ανεκτικότητα.
Ας διαφωτίσουμε όμως την κατάσταση.
Με μια ματιά
Για να αντιληφθεί κανείς την ουσία της σημερινής κατάστασης στην Βραζιλία πρέπει να κάνει μια σύντομη περιήγηση στη σύγχρονη ιστορία της χώρας.
Το 1961 η κυβέρνηση της Βραζιλίας αντιμετωπίζει τριγμούς για σκάνδαλα διαφθοράς, με αποτέλεσμα την εξουσία να αναλαμβάνει ο αντιπρόεδρος της κυβέρνησης, João Goulart.
Ο ίδιος, 3 χρόνια μετά, οδηγούμενος ολοένα και σε ριζοσπαστικότερη ατζέντα από την έλλειψη ανοχής που του δείχνει η αστική τάξη της χώρας, αναγκάζεται να καταφύγει στην Ουρουγουάη, ύστερα από την ενορχήστρωση του πραξικοπήματος από τους στρατηγούς σε Sao Paulo και Rio de Janeiro.
Ο λόγος που ο Goulart δεν κινητοποιεί τις στρατιωτικές δυνάμεις ενάντια στους πραξικοπηματίες, είναι διότι γνωρίζει πως υπάρχουν αμερικανικά αεροπλανοφόρα και στρατός στις ακτές του Rio de Janeiro, έτοιμος να στηρίξει τους στασιαστές σε περίπτωση εμφυλίου.
Το ημερολόγιο γράφει 1η Απρίλη 1964.
Η στρατιωτική δικτατορία θα διαρκέσει μέχρι το 1985.
Οι τρεις πυλώνες που υιοθετεί αμέσως είναι ο εθνικισμός, η οικονομική μεγέθυνση και ο αντι-κομμουνισμός.
Στην αντίσταση αμέσως περνούν φοιτητές, νέοι μαρξιστές, εργάτες και μέλη της καθολικής εκκλησίας δημιουργώντας ένα ανομοιογενές μίγμα που θα γνωρίσει το άγριο πρόσωπο της δικτατορίας.
Οι αντιφρονούντες αμέσως απομακρύνονται από τα πανεπιστήμια και τις εργασίες τους, και πολλοί λίγοι από αυτούς έχουν την πολυτέλεια μιας δίκης πριν φυλακισθούν και περάσουν βασανιστήρια, τα οποία περιελάμβαναν μέχρι και ευνουχισμό.
Τα επόμενα 20 χρόνια η αντίσταση θα επιλέξει νέες διεργασίες.
Η συνδικαλιστική δράση, στα όρια της νομιμότητας την εποχή εκείνη, θα γίνει το μέσο άνθισης νέων δημοκρατικών ιδεών.
Από αυτές είναι που θα αναδειχτούν και οι μετέπειτα ηγέτες του εργατικού κόμματος (PT, Partido dos Trabalhadores), με κυρίαρχη φυσιογνωμία τον Luiz Inácio Lula da Silva, ο οποίος θα καταφέρει να εκλεγεί και πρόεδρος της Βραζιλίας 17 χρόνια μετά, ενώ το κόμμα του έχει νικήσει και στις 3 εκλογικές διαδικασίες για την ανάδειξη προέδρου από το 2002 μέχρι σήμερα.
Οι αμαρτίες
Για μια δεκαετία και πλέον, λοιπόν, οι συνήθεις επωφελούμενοι μένουν χωρίς τις παραδοσιακές εκπροσωπήσεις τους στη διακυβέρνηση της χώρας.
Αυτό είχε άμεσο αντίκτυπο στα εισοδήματα του πλουσιότερου 1%.
Η κυβερνήσεις του PT πραγματοποίησαν τη μεγαλύτερη αναδιανομή εισοδήματος που έγινε ποτέ στη Βραζιλία.
Παρότι το οικονομικό μοντέλο που εφαρμόστηκε δεν ξέφευγε από τη νεοκλασσική οικονομία, είχε ωστόσο έναν παράλληλο βραχίονα αύξησης των δημοσίων δαπανών και οικοδόμησης του κοινωνικού κράτους.
Ποιές όμως ήταν οι επιλογές που εξόργισαν το βραζιλιάνικο κεφάλαιο;
- Στην περίοδο 2002 – 2014 ο κατώτατος μισθός αυξήθηκε 70%.
- Δημιουργήθηκαν 21.000.000 νέων θέσεων εργασίας.
- Μπήκε σε εφαρμογή το πρόγραμμα Bolsa Família, Οικογενειακό Επίδομα, το οποίο προβλέπει την ενίσχυση των οικογενειών κάτω από το όριο της φτώχειας, με την απόδοση ενός προνοιακού επιδόματος κάθε μήνα. Το μέτρο αυτό που αποτέλεσε και κορωνίδα του κοινωνικού προγράμματος του Lula και οδήγησε στη μείωση της φτώχειας κατά 27,7%.
- Έλαβε χώρα η αλληλουχία δράσεων με την επωνυμία Fome Zero, Μηδενική Πείνα, που μεταξύ άλλων προβλέπουν τη δωρεάν υδροδότηση όλης της βραζιλιάνικης επικράτειας, τη λειτουργία φθηνών εστιατορίων, τον διαμοιρασμό βιταμινών και βρώσιμων προσθέτων διατροφής, ενώ, τέλος, ενθαρρύνει την οικογενειακή καλλιέργεια.
- Ξεκίνησε το στεγαστικό πρόγραμμα Minha Casa – Minha Vida, Το Σπίτι μου – Η Ζωή μου, στο οποίο προβλέπεται η επιδότηση της στέγασης για οικογένειες διαφόρων εισοδημάτων, με παράλληλη κατασκευή και δωρεά 400.000 οικημάτων στις πιο φτωχές από αυτές.
- 6πλασιασμός των δαπανών για Παιδεία – Υγεία . Ίδρυση 21 νέων Πανεπιστημίων και εκατοντάδων νοσοκομείων.
Παρόλα αυτά, τα πολλά ή λίγα, που στο πλαίσιο αυτού του άρθρου μπορούμε μόνο μερικές όψεις τους να περιγράψουμε, ίσως να μην έχουμε ακόμα αναφέρει την πιο σημαντική διαφορά της προεδρίας του PT σε σχέση ακόμα και με τους μεταχουντικούς προκατόχους του, τόσο τους δεξιούς όσο και τους σοσιαλδημοκράτες.
Η Βραζιλία υπήρξε σταθερά από τη δικτατορία μέχρι και το 2002 στρατηγικός σύμμαχος των ΗΠΑ στην περιοχή.
Η οικονομική και στρατιωτική εξάρτηση ήταν κυρίαρχο στοιχείο της πολιτικής κατάστασης.
Μια από τις πρώτες δράσεις της προεδρείας Lula ήταν η κρατικοποίηση της παραγωγής, μεταφοράς και διανομής υδρογονανθράκων αλλά και η διακοπή της στρατιωτικής συνεργασίας των δύο χωρών. Ήταν η ώρα που η Βραζιλία διάλεξε πλευρά.
Το χρονικό ενός, όχι και τόσο, προδιαγεγραμμένου τέλους
Φυσικά, μια πολιτική που εξασφαλίζει τα συμφέροντα του λαού και εγείρει ακόμα και μικρές αντιστάσεις στην ηγεμονία των κερδοσκόπων δε θα μπορούσε να γίνει ανεκτή. Οι ανήκοντες στην ελίτ της χώρας, αποκλεισμένοι για 14 χρόνια από κυβερνητικές θέσεις, έπρεπε να λάβουν δράση.
Το μιντιακό σύστημα, το οποίο αντιπολιτεύτηκε την εκλογή και την πολιτκή του PT ήδη από την πρώτη μέρα θα έπαιζε σημαντικό ρόλο σε αυτή την υπόθεση.
Όλα αρχίζουν με μια «τυχαία» έρευνα που ξεκινά ο δικαστικός Sérgio Moro για μια μικρή υπόθεση ξεπλύματος μάυρου χρήματος στην Brasilia. Από εκεί θα ακολουθήσει μια αλυσιδωτή αντίδραση, που θα καταλήξει στην εμπλοκή της ηγεσίας του PT στους τομείς της βιομηχανίας και πετρελαίων σε ένα σχήμα διαφθοράς.
Η επιχείρηση του δικαστικού Moro γνωστή και ως Lava jato, καθώς εξελίσσονταν στην αιχμή του δόρατος για τη διακοπή μιας ακόμα διακυβέρνησης του PT, λάμβανε μεγάλες διαστάσεις και στα κυρίαρχα ΜΜΕ. Η όλη υπόθεση κατέληξε να γίνει ένα τηλεοπτικό σόου, που τροφοδοτούσε την μεσοαστική τάξη της χώρας που είχε κατέβει στους δρόμους, σε πολύ μαζικές διαδηλώσεις.
Η απαραίτητη προϋπόθεση για την ολοκλήρωση του πραξικοπήματος στην Βραζιλία ήταν η αποπομπή της προέδρου Rousseff από τη διακυβέρνηση της χώρας.
Η νομική διαδικασία -για να καταστεί αυτό εφικτό- ξεκίνησε τον Δεκέμβριο του 2015 και συνεχίζεται μέχρι σήμερα, όμως με την προσωρινή 6μηνη αποπομπή της, το πραξικόπημα έχει ολοκληρωθεί. Στην τραγικότητα έρχονται να προσθέσουν μια ειρωνική νότα δύο σημαντικές λεπτομέρειες.
Αρχικά, η Βουλή που κατά συντριπτική πλειοψηφία ψήφισε και προώθησε στη Γερουσία την καθαίρεση της Rousseff, με πρόσχημα τη διαφθορά, απαρτιζόταν από ένα σώμα βουλευτών που κατά 60% ερευνούνταν για σκάνδαλα διαφθοράς.
Ενώ, παράλληλα, τα θεσμικά εργαλεία που δώσαν σάρκα και οστά στο πραξικόπημα, η Federal Police (ομοσπονδιακή αστυνομία) και η Federal Prosecution (ομοσπονδιακή δίωξη) -που αποκαλούνται από πολλούς και η 4η Εξουσία στη Βραζιλία- ήταν εμπνεύσεως Lula για να κατευνάσει την μιντιακή επίθεση που δεχόταν, καθώς και να ανακόψει την ολοένα και μειούμενη στήριξη που είχε στα μεσο-αστικά στρώματα.
Αξίζει να σημειωθεί πως στη Βουλή και στη Γερουσία το PT υποεκπροσωπείται, ελέγχοντας μόλις το 10% των βουλευτών και γερουσιαστών. Έτσι έγινε και δυνατή η έγκριση της αποπομπής, μιας και η ισχνή εκπροσώπηση του PT οδήγησε στον συνασπισμό όλων των υπολοίπων (πλήν K.K. Bραζιλίας και την παλιότερη διάσπαση του PT, PSOL).
Ωστόσο, εκτός από το εσωτερικό μέτωπο, σκιώδης και ύποπτος παραμένει ακόμα και ο ρόλος που έπαιξαν οι ΗΠΑ.
Κατά το 2012, παρόμοιες καταστάσεις εκτυλίχθηκαν στην Παραγουάη, όπου ο σοσιαλιστής και δημοκρατικά εκλεγμένος πρόεδρος, Fernando Lugo, παραπέμφθηκε για μια περίπτωση αστυνομικής αυθαιρεσίας στους ανακριτές.
Οι κατηγορίες ποτέ δεν βάρυναν τον ίδιο προσωπικά, αλλά η προσωρινή διακυβέρνηση (που πέρασε στα χέρια της αντιπολίτευσης) μετατράπηκε σε 4ετή κυβέρνηση πλήρων καθηκόντων. Μάλιστα, ακολούθησε επιθετική αναδιάρθωση και επαναστελέχωση των κρατικών μηχανισμών, που οδήγησε και στην επανεκλογή των «προσωρινών» κυβερνόντων.
Πρέσβειρα των ΗΠΑ κατά τη διάρκεια του πραξικοπήματος στην Παραγουάη ήταν η Liliana Ayalde, έμπιστη της Hilary Clinton, και σύμφωνα με τα Wikileaks (https://wikileaks.org/plusd/cables/09ASUNCION189_a.html), ήταν συνομιλία από το γραφείο της αυτή που έδινε τις κατάλληλες οδηγίες στους ηγέτες της αντιπολίτευσης για την αποπομπή/πραξικόπημα του Lugo.
Το αξιοσημείωτο είναι πως η Ayalde, μετά την επιτυχία της στο πραξικόπημα του 2012, μεταφέρθηκε στη Βραζιλία όπου μέχρι και σήμερα δρούσε.
Το «νέο» στη Βραζιλία
Η νέα κυβέρνηση της Βραζιλίας σηματοδότησε και την επιστροφή των ελίτ. Ακόμα και στο ζήτημα της φυσιογνωμίας, η νέα κυβέρνηση δεν είναι μόνο οπισθοδρομική, αλλά κάνει τα πάντα για να φαίνεται κιόλας.
Το νέο υπουργικό συμβούλιο αποτελείται μόνο από λευκούς άντρες.
Ένα τέτοιο γεγονός σίγουρα θα ήταν μεμπτό εξαιτίας της υποεκπροσώπησης του γυναικείου φύλου σε μια χώρα όπως η Ελλάδα, αλλά, συνυπολογίζοντας πως η Βραζιλία είναι πολυεθνικό κράτος, η επιλογή αυτή αποκτά ακραία ταξικά, έμφυλα και φυλετικά χαρακτηριστικά.
Αναλύοντας το ιστορικό και τη δράση των νέων υπουργών, τα ευρήματα είναι ακόμα τρομακτικότερα.
Η κυβέρνηση του αντιπροέδρου Temer πέτυχε στην επιλογή των διαπιστευμένα σκληρότερων υποστηρικτών της αντίδρασης. Ένα από τα πιο χαρακτηριστικά παραδείγματα είναι ο νέος υπουργός δικαιοσύνης.
Ο Alexandro de Moraes διετέλεσε κατά το παρελθόν Ομοσπονδιακός Υπουργός Ασφάλειας, μέχρι που απομακρύνθηκε, εξαιτίας της ακραίας βίας εναντίον διαδηλωτών. Η θητεία του αυτή, του χάρισε και το ψευδώνυμο ο «χασάπης».
Παράλληλα, ήταν νομικός σύμβουλος της Transcooper, εταιρείας που καταδικάστηκε για ξέπλυμα μαύρου χρήματος.
Αντίστοιχο προφίλ διατηρούν και πολλοί άλλοι υπουργοί της κυβέρνησης, όλοι τους προερχόμενοι από μεσοαστικά στρώματα ή ακόμα και όντας οι ίδιοι επιχειρηματίες, γαιοκτήμονες κ.ά. Εκ του νέου υπουργικού συμβουλίου, 7 μέλη αντιμετώπιζαν κατηγορίες για διαφθορά και πλέον χαίρουν ασυλίας.
The shock doctrine
Η κυβέρνηση Temer έχει μπει πολύ επιθετικά στην υλοποίηση των απαιτήσεων της Αγοράς. Οι Financial Times χαρακτήρισαν τις προγραμματικές δηλώσεις Temer, wishlist (λίστα επιθυμιών) των αγορών.
Η κυβέρνηση προχώρησε στην αύξηση κατά 237% των ενοικίων για τους δικαιούχους του προγράμματος Minha Casa – Minha Vida, ρύθμιση που θα στείλει άμεσα στο δρόμο 2.6 εκατομμύρια ωφελούμενους.
Εν τω μεταξύ, η κυβέρνηση δεσμεύτηκε για μείωση των δαπανών για Παιδεία – Υγεία και την κατάργηση της αυτόματης τιμαριθμικής προσαρμογής που είχε εισαγάγει η προεδρία Lula.
Η ελαστικοποίηση του εργασιακού πλαισίου δε θα μπορούσε να λείψει από τις προτεραιότητες της κυβέρνησης, στην προσπάθειά της για μείωση του εργασιακού κόστους των επιχειρήσεων.
Τελικά, η πολυπόθητη για το αμερικανικό κεφάλαιο ιδιωτικοποίηση της κρατικής πετρελαϊκής Petrobras αναγγέλθηκε μετά βαΐων από τον Temer, ενώ ακολούθησε και η δέσμευση διεξαγωγής διεθνούς διαγωνισμού για τα δικαιώματα εκμετάλλευσης κοιτασμάτων υδρογονανθράκων που ανακαλύφθηκαν προσφάτως.
του Kohelet
απο το http://mag.spoutnik.gr
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου