Καθώς η κρίση της πανδημίας βρίσκεται σε εξέλιξη, πολλοί είναι εκείνοι που ρωτούν: Πού είναι ο Warren Buffett;
Θέλουν να ακούσουν και να δουν
περισσότερα από τον πιο φημισμένο επενδυτή της Αμερικής, γνωστό τόσο για
την ηρεμία όσο και για την δυναμικότητα του σε δύσκολες περιόδους.
Οι
άνθρωποι γνωρίζουν ότι η τρέχουσα κρίση είναι πιο έντονη από οποιαδήποτε
άλλη των
τελευταίων δεκαετιών, συμπεριλαμβανομένης της οικονομικής
κρίσης 2008-09, και θα άκουγαν με μεγάλη προσοχή τον «Μάντη της Ομάχα»,
όπως είναι το παρατσούκλι του.
Δεν χρειάζεται να περιμένουμε πολύ:
Σήμερα, 2 Μαΐου, ο Buffett θα είναι ο οικοδεσπότης της ετήσιας γενικής συνέλευσης της εταιρείας του, Berkshire Hathaway,
και θα δεχθεί ερωτήσεις από δημοσιογράφους και μετόχους.
Αξίζει να σημειωθεί ότι ο επί σειρά ετών συνεργάτης του, ο 96χρονος αντιπρόεδρος της Berkshire, Charlie Munger, δεν θα συμμετάσχει στη ζωντανή σύνδεση.
Σε άρθρο του στο MarketWatch, ο Lawrence Cunningham,
ο οποίος έχει γράψει αρκετά βιβλία για τον μεγαλοεπενδυτή και την
εταιρεία του, σκιαγραφεί το πλαίσιο με βάση το οποίο ο Buffett
ανταποκρίνεται στις προκλήσεις που αντιμετωπίζουν τόσο οι ΗΠΑ όσο και η
παγκόσμια οικονομία ως αποτέλεσμα της πανδημίας.
Για τους αρχάριους, εκείνους που
ερμηνεύουν την σιωπή του μεγιστάνα ως δυσοίωνο σημάδι πρέπει να λάβουν
υπόψη τους ορισμένα στοιχεία.
Πρώτον, ο Buffett ήταν τόσο ομιλητικός κατά τη διάρκεια αυτής της κρίσης όσο και στις άλλες. Για παράδειγμα, στις 24 Φεβρουαρίου, καθώς η πανδημία άρχισε να γίνεται θανατηφόρα, ο Buffet έδωσε μία συνέντευξη στο CNBC.
Αποκάλεσε την πανδημία «τρομακτικό πράγμα», αλλά είπε ότι δεν αλλάζει
τη μακροπρόθεσμη προοπτική ή προσέγγιση του – η θεμελιώδης ανάλυση των
επιχειρήσεων παραμένει ζωτικής σημασίας.
Στις 10 Μαρτίου, καθώς άρχισαν τα lockdowns, ο μεγαλοεπενδυτής έδωσε μία ακόμη συνέντευξη στο Yahoo! Finance.
Χαρακτήρισε την πανδημία «γροθιά» για
τις αγορές και έκανε συγκρίσεις με τη συντριβή του χρηματιστηρίου των
ΗΠΑ στις 19 Οκτωβρίου 1987 και τον πανικό της πιστωτικής αγοράς στις 15
Σεπτεμβρίου 2008 – από τις οποίες ο κόσμος τελικά ανέκαμψε.
Ο Buffet ήταν τόσο ομιλητικός στις μέρες
μας όσο ήταν κατά την οικονομική κρίση 2008-09. Την 1η Οκτωβρίου 2008,
έδωσε συνέντευξη στον Charlie Rose και μία ακόμη στο CNBC
στις 10 Μαρτίου 2009. Στην πρώτη τόνισε ότι δεν είχε δει ποτέ τους
ανθρώπους πιο «φοβισμένους οικονομικά» και πως «η οικονομία θα
επιδεινωθεί για λίγο. Επίσης υποστήριξε ότι οι παγωμένες πιστωτικές
αγορές «ρουφούσαν το αίμα» της αμερικανικής οικονομίας.
Τα πράγματα δεν ήταν καλύτερα έξι μήνες αργότερα, όταν ο Buffett
είπε ότι η οικονομία είχε «πέσει από ένα γκρεμό» και ότι η ανάκαμψη θα
χρειαζόταν χρόνο – αλλά ότι πέντε χρόνια αργότερα η κανονικότητα θα
επέστρεφε.
Αναζητώντας μία διαβεβαίωση
Κατά την τρέχουσα κρίση, πολλοί είναι
αυτοί που λαχταρούν ν’ ακούσουν μία καθησυχαστική διαβεβαίωση από τον
Buffett. Στις 17 Οκτωβρίου 2008, ο μεγιστάνας έγραψε ένα άρθρο στο The New York Times, για την εθνική οικονομία με τίτλο «Αγοράστε Αμερική. Εγώ το κάνω».
Όμως, καθώς η κρίση συνεχίστηκε για
πολλούς μήνες, στη συνέντευξή του στις 10 Μαρτίου 2009, εξέφρασε τη λύπη
του για το χρονοδιάγραμμά του, λέγοντας ότι «εύχεται να είχε γράψει»
αυτό το άρθρο στους New York Times αργότερα.
Στη νέα κρίση, όπως και το
2008-09, δεν είναι μόνο αδύνατο να προβλεφθεί η καθημερινή μεταβλητότητα
της αγοράς, αλλά είναι αδύνατο να προβλεφθεί και πόσο θα διαρκέσει.
Όσον αφορά την έλλειψη πρωτοσέλιδων στις μέρες μας σχετικά με την επενδυτική δραστηριότητα του Buffett, οι ενδιαφερόμενοι παρατηρητές θυμούνται πώς η Berkshire έκανε πολλές ευκαιριακές επενδύσεις στις αρχές της κρίσης 2008-09.
Σε αυτές περιλαμβάνονται σημαντικές επενδύσεις στη Goldman Sachs τον Σεπτέμβριο του 2008 και στη General Electric τον Οκτώβριο του 2008, καθώς και μικρότερες επενδύσεις κατά το υπόλοιπο διάστημα του 2008 σε εταιρείες όπως η Harley-Davidson, η Tiffany & Co. και η USG.
Είναι σημαντικό, ότι σε όλες αυτές τις
περιπτώσεις, οι εταιρείες πλησίασαν τον Buffett, γνωρίζοντας τη
μακροχρόνια πρακτική του να περιμένει να λάβει προσφορές από πωλητές,
χωρίς να τις αναζητά.
Αυτή την εποχή, παρά το γεγονός ότι η Berkshire
διαθέτει άφθονα κεφάλαια – σχεδόν 130 δισεκατομμύρια δολάρια σε μετρητά
– οι υποψήφιοι πωλητές δεν φαίνεται να εμφανίζονται ακόμη. Πράγματι,
σε μια συνέντευξη της Wall Street Journal στις 18
Απριλίου, ο Munger είπε:
«Το τηλέφωνο δεν χτυπάει. [Οι εταιρείες αυτήν
τη στιγμή] διαπραγματεύονται όλες με την κυβέρνηση, αλλά δεν καλούν τον
Warren».
Μπορείτε να είστε σίγουροι ότι, όταν οι εταιρείες που αναζητούν
κεφάλαια στραφούν στον ιδιωτικό τομέα, το τηλέφωνο του Buffett θα
χτυπήσει.
Ακόμα κι αν προκύψουν ευκαιρίες εν μέσω
της σημερινής πανδημίας, η ρευστότητα και η επιβίωση παραμένουν υψίστης
σημασίας για τον Buffett. Ο Munger παρομοίασε τον Buffett με τον
καπετάνιο ενός πλοίου που αντιμετωπίζει έναν καταστροφικό τυφώνα – ο
στόχος είναι απλώς να επιβιώσει στην καταστροφή με το πλοίο να
παραμείνει ανέπαφο.
Η επιβίωση της Berkshire
περιλαμβάνει τη διατήρηση της άφθονης ρευστότητας, που σημαίνει ότι ο
Buffett δεν θα διαθέσει όλο το κεφάλαιο σε εξαγορές ή άλλες επενδύσεις.
Αυτός είναι ο λόγος για τον οποίο η Berkshire ενισχύει ενεργά την ήδη
μεγάλη θέση της με μετρητά: στις αρχές Απριλίου εξέδωσε ομόλογα σε γιεν
ύψους 1,8 δισεκατομμυρίων δολαρίων, ενώ νωρίτερα το Φεβρουάριο είχε
προχωρήσει στην έκδοση ευρωπαϊκών τίτλων 1 δισ. ευρώ.
Η μοναδική διαφορά μεταξύ της τωρινής κρίσης και αυτής της περιόδου 2008-09: Η Berkshire είναι εξίσου «παγωμένη» όσο κάθε άλλη εταιρεία σε μια παράλυτη παγκόσμια οικονομία.
Όπως εξήγησε ο Buffett στο CNBC πρόσφατα, η κατασκευαστική βιομηχανία έχει σταματήσει – βλάπτοντας την επιχείρηση Shaw Industries της Berkshire και τις πωλήσεις μόνωσης της Johns Manville – και το λιανικό εμπόριο έχει σταματήσει σε μεγάλο βαθμό, πλήττοντας τις επιχειρήσεις της Berkshire από την Dairy Queen έως την See’s Candies.
Ωστόσο, ο Bauffet είπε: «Πάντα υπάρχει πρόβλημα. Το πραγματικό ερώτημα
είναι πού θα είναι αυτές οι επιχειρήσεις σε πέντε ή 10 χρόνια. «
Ηρεμία μετά την καταιγίδα
Παρά τη μεγαλύτερη οξύτητα της σημερινής
κρίσης, ο Buffett δεν φαίνεται να έχει αναστατωθεί από αυτήν. Σκεφτείτε
την περυσινή πρόβλεψη του στην επιστολή του προς τους μετόχους της
Berkshire για το 2019:
«Μια μεγάλη καταστροφή που θα κάνει τους
τυφώνες Κατρίνα και Μιχαήλ να μοιάζουν μικροί, πρόκειται να συμβεί –
ίσως αύριο, ίσως πολλές δεκαετίες από τώρα.
Η «Μεγάλη Καταστροφή» μπορεί να προέλθει
από μια παραδοσιακή πηγή, όπως ο άνεμος ή ο σεισμός, ή μπορεί να είναι
μια απόλυτη έκπληξη που περιλαμβάνει, ας πούμε, μια επίθεση στον
κυβερνοχώρο που έχει καταστροφικές συνέπειες πέρα από οτιδήποτε έχουν
σκεφτεί οι ασφαλιστές. «
Οι άνθρωποι έχουν ονομάσει εδώ και πολύ καιρό τον Buffett ο «Μάντης της Ομάχα», ένα παρατσούκλι που του ταιριάζει ακόμα.
Το αποτέλεσμα για την Berkshire μπορεί να παραμείνει το ίδιο, όπως επισήμανε στη συνέχεια του μηνύματος του για το 2019:
«Όταν αυτή η τεράστια καταστροφή
χτυπήσει, η Berkshire θα έχει μερίδιο στις απώλειες και αυτές θα είναι
μεγάλες -πολύ μεγάλες. Σε αντίθεση με πολλούς άλλους ασφαλιστές, ωστόσο,
αν διαχειριστούμε τις απώλειες δεν θα κινδυνεύσουμε να στραγγίξουν οι
πόροι μας και θα ανυπομονούμε να ισχυροποιήσουμε την επιχείρησή μας την
επόμενη μέρα. «
Ο Buffett θα έχει πολλά
να πει σε αυτό που θα ακολουθήσει την ετήσια συνέλευση της Berkshire.
Φέτος, περισσότερα από 1 εκατομμύριο άτομα αναμένεται να τον ακούσουν εξ
αποστάσεως στο Yahoo! Finance.
Η βασική παρουσίαση της
συνέλευσης θα είναι παρόμοια, με τον Buffett να απαντά σε ερωτήσεις, αν
και θα είναι μικρότερη και ο συμπρωταγωνιστής δεν θα είναι ο Munger,
αλλά ο νεότερος αντιπρόεδρος της Berkshire, Greg Abel.
Στο μεταξύ, θα πρέπει όλοι να θυμόμαστε αυτήν την εικόνα από την επιστολή του Buffett
το 2018: «Από το 1942, είχαμε επτά Ρεπουμπλικάνους προέδρους και επτά
Δημοκρατικούς.
Στα χρόνια που υπηρέτησαν, η χώρα αντιμετώπισε πολλές
φορές με μια μακρά περίοδο ιογενούς πληθωρισμού, αρκετούς αμφιλεγόμενους
και δαπανηρούς πολέμους, την παραίτηση ενός προέδρου, μια κατάρρευση
στις αξίες των κατοικιών, έναν οικονομικό πανικό και μια σειρά από άλλα
προβλήματα.
Όλα αυτά αποτυπώθηκαν σε πρωτοσέλιδα που
προκαλούσαν τρόμο. Όλα είναι πλέον ιστορία». «Από την πένα του Warren
και στου θεού το αυτί», γράφει κλείνοντας το άρθρο του ο Lawrence Cunningham.
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου