Ήταν 8 Μαΐου του
2010, όταν οι Ευρωπαίοι εταίροι υπέγραψαν την πρώτη σύμβαση δανειακής
διευκόλυνσης. Δυό μέρες νωρίτερα, το Ελληνικό κοινοβούλιο είχε πει το
δικό του «ναι» στη σκληρή, αλλά αναπόφευκτη, μνημονιακή πραγματικότητα
για τη χώρα.
Στα δέκα χρόνια που έχουν παρέλθει από
τότε, έχει κυλήσει πολύ νερό στο μύλο των εξελίξεων. Οι οποίες
αποτυπώνονται και στη χρηματιστηριακή αγορά της Αθήνας. Με την εικόνα
του
«ταμπλό» να πιστοποιεί ως ένα βαθμό τις ανατρεπτικές καταστάσεις,
που έχουν συντελεστεί. Τουλάχιστον όπως αυτές διαμορφώνονται από την
πορεία των αποτιμήσεων, των μεγαλύτερων εισηγμένων εταιρειών.
Όπου ηχηρά
ονόματα του επιχειρηματικού σκηνικού, συγκαταλέγονται στις τάξεις των
νικητών και των ηττημένων.
Στις 7 Μαΐου του 2010 ο Γενικός Δείκτης βρισκόταν στις 1.630,47 μονάδες, ενώ στα τέλη της περσινής χρονιάς έκλεισε στις 916,47 μονάδες.
Μάλιστα σε ετήσια βάση, ο χαρακτηριστικότερος Δείκτης της ελληνικής
αγοράς έκανε άλμα 49,47% που ήταν μια από τις ισχυρότερες αποδόσεις
παγκοσμίως, για το 2019.
Γεγονός που εξέφραζε την πεποίθηση ότι η χώρα
αφήνει πίσω τις βαθύτατα τραυματικές συνέπειες της πολύχρονης κρίσης και
ξαναμπαίνει σε τροχιά κανονικότητας.
Ωστόσο, η πανδημία , ήρθε να αδειάσει
βίαια τις προσδοκίες. Κάτι που αποτυπώνεται και στη «βουτιά» του Γενικού
Δείκτη, ο οποίος από την αρχή της εφετινής δίσεκτης χρονιάς, καταγράφει
απώλειες 34,1%, καθώς είναι τώρα στις 604,05 μονάδες. Δηλαδή σχεδόν 63%
χαμηλότερα σε ορίζοντα δεκαετίας… Με τη νέα κρίση, να έρχεται αλυσιδωτά
με την προηγούμενη, επιτείνοντας την αβεβαιότητα για την «επόμενη
μέρα».
Γυρίζοντας πάντως το χρόνο πίσω, στις 7
Μαΐου του 2010 υπήρχαν 32 εισηγμένες με χρηματιστηριακή άνω των 160
εκατ. ευρώ η κάθε μία. Από τις εταιρείες αυτές που και σήμερα είναι στην
ελληνική αγορά,14 έχουν άνοδο στις τιμές των μετοχών τους και 18 πτώση.
Χωρίς όμως να συνυπολογίζονται τα μερίσματα και οι επιστροφές
κεφαλαίου, που σε αρκετές εταιρείες βελτιώνουν σημαντικά τις δεκαετείς
επιδόσεις τους.
Καρέλιας, Σαράντης και Βακάκης στην πρώτη γραμμή
Στην κορυφή των αποδόσεων βρίσκεται το υπερσυγκεντρωμένο «χαρτί» της Καρέλιας το οποίο και έχει ενισχυθεί κατά… 320,7%.
Είναι δε ενδεικτικό ότι και από την αρχή της ταραγμένης εφετινής
χρονιάς, δείχνει να διαθέτει αμυντική συμπεριφορά, αφού οι απώλειες
είναι μόνο 5,8%.Το εντυπωσιακό είναι στο πέρασμα των χρόνων η
χρηματιστηριακή αξία της καπνοβιομηχανίας, συμφερόντων της ευρύτερης
αλλά…διχασμένης οικογένειας Καρέλια, έχει ανέβει από τα 170,5 στα 717,6
εκατ. ευρώ.
Στη δεύτερη θέση με άνοδο 288,38% βρίσκεται η μετοχή της εταιρείας Σαράντης, συμφερόντων των φερώνυμων αδελφών Γρηγόρη και Κυριάκου.
Μάλιστα από την αρχή του έτους το «χαρτί» είναι οριακά χαμηλότερα
(-0,35%) καθώς το 95% των προϊόντων της εταιρείας διανέμεται μέσω σούπερ
μάρκετ και φαρμακείων , χωρίς να πληγεί από τα περιοριστικά μέτρα.
Πλέον η κεφαλαιοποίηση της Σαράντης είναι στα 593,2 εκατ. ευρώ, όταν
πρίν από δέκα χρόνια ,ήταν στα…168,3 εκατ.
Η Jumbo του Απόστολου Βακάκη έχει την τρίτη καλύτερη απόδοση, αφού η μετοχή έχει ανέβει 231,99% στη δεκαετία.
Και αυτό, παρά το γεγονός ότι στη διάρκεια της εφετινής χρονιάς έχει
γράψει απώλειες 22,96%. Το συντηρητικό επιχειρηματικό μοντέλο που επί
χρόνια ακολουθεί ο Βακάκης, σε συνδυασμό με τα τεράστια αποθέματα
ρευστότητας που έχει η Jumbo ( στα 819 εκατ. ευρώ το κεφάλαιο κίνησης),
σαφώς και λογίζονται ως ισχυρά αντισώματα απέναντι στην κρίση . Η
χρηματιστηριακή αξία της Jumbo είναι τώρα στα 1,9 δισ. , ενισχυμένη κατά
περίπου 1,4 δισ. στη δεκαετία.
Είναι χαρακτηριστικό ότι κατακόρυφη αύξηση της «εμβέλειας» Βακάκη, συναγωνίζεται εκείνες της πολυεθνικής coca cola και του ΟΤΕ, που είναι ο τηλεπικοινωνιακός γίγαντας της αγοράς.
Μεσούσης της δημοσιονομικής κρίσης στη
χώρα, η coca cola, συμφερόντων της οικογένειας του κυπριακής καταγωγής
και βρετανικής υπηκοότητας Γιώργου Δαυίδ , μετέφερε την έδρα της στην Ελβετία. Η μετοχή διαπραγματεύεται δευτερογενώς στο χρηματιστήριο της Αθήνας έχοντας άνοδο 24,18%
στη δεκαετία. Καθότι η coca cola είναι η μεγαλύτερη εισηγμένη εταιρεία,
η άνοδος αυτή μεταφράζεται σε αύξηση της κεφαλαιοποίησής της κατά 1,6
δισ. ευρώ. Όλα αυτά με καταμετρημένες τις απώλειες του 28,04% που έχει η
μετοχή από την αρχή του 2020.
Κατά 1,5 δισ. έχει αυξηθεί η χρηματιστηριακή αξία του ΟΤΕ στα δέκα τελευταία χρόνια. Διάστημα κατά το οποίο ο Μιχάλης Τσαμάζ έχει αναλάβει τα διοικητικά ηνία και έχει αναμορφώσει σε καταλυτικό βαθμό τον τηλεπικοινωνιακό όμιλο, που ελέγχεται από τη γερμανική Deutsche Telecom. Χωρίς να υπολογίζονται τα μερίσματα, η μετοχή του ΟΤΕ καταγράφει άνοδο 45,11%
στη δεκαετία, ενώ από την αρχή της εφετινής χρονιάς το «χαρτί»
υποχωρεί κατά 19,92% . Εμφανίζοντας ισχυρότερες αντιστάσεις, σε σχέση με
το μέσο όρο της αγοράς.
Οι κινήσεις Βαρδινογιάννη, Περιστέρη, Μυτιληναίου
Σημαντικά ενισχυμένη έχει βγει επίσης
και η Μότορ Όιλ που είναι η «ναυαρχίδα» των δραστηριοτήτων της
επιχειρηματικής οικογένειας του Βαρδή Βαρδινογιάννη. Σε
ορίζοντα δεκαετίας και παρά τις πιέσεις που δέχεται από την αρχή του
έτους (38,71%) η μετοχή βρίσκεται 63,31% ψηλότερα. Στην πραγματικότητα
τα κέρδη είναι αισθητά μεγαλύτερα, αν προστεθούν και τα μερίσματα που
έχουν διανεμηθεί σε όλα αυτά τα χρόνια. Η χρηματιστηριακή αξία της Μότορ
Όιλ είναι τώρα στα 1,4 δισ. , αυξημένη κατά 542,8 εκατ. ευρώ από τις 7
Μαΐου του 2010. Ο επιχειρηματικός όμιλος στο ίδιο διάστημα έχει
μεγαλώσει το επιχειρηματικό του αποτύπωμα στην ελληνική αγορά,
διευρύνοντας την παρουσία του στον ευρύτερο τομέα της ενέργειας, των
τραπεζών ( με την Optima Bank) αλλά και των Media με την εξαγορά της
τηλεόρασης του Άλφα, από τον Δημήτρη Κοντομηνά.
Ισχυρότερος έχει βγεί και ο επιχειρηματικός όμιλος του Γιώργου Περιστέρη.
Στη διάρκεια της δεκαετίας η μετοχή της Τέρνα ενεργειακής έχει
ενισχυθεί κατά 128,57% έχοντας προσθέσει άλλα 551,4 εκατ. ευρώ στη
χρηματιστηριακή της αξία που τώρα είναι στα 946,5 εκατ. ευρώ. Είναι
μάλιστα χαρακτηριστικό ότι ακόμη και μέσα στη δύσκολη εφετινή χρονιά, η
μετοχή της δραστηριοποιούμενης στις ανανεώσιμες πηγές ενέργειας, Τέρνα,
έχει ανέβει 8,49%. Όντας το μοναδικό «χαρτί» από τα συνολικά 32 που έχει
κέρδη… Από την άλλη πλευρά και ο μητρικός όμιλος της ΓΕΚ κινείται
ανοδικά. Με τη δική του μετοχή να έχει ανέβει 54,64% ,ή κατά 277,8 εκατ.
ευρώ με όρους κεφαλαιοποίησης.
Οι πυκνές πρωτοβουλίες του Ευάγγελου Μυτιληναίου
αποδίδουν επίσης ,καρπούς. Ο αναμορφωμένος επιχειρηματικός όμιλος
«Μυτιληναίος» στον οποίο έχει ενσωματωθεί η Μέτκα, έχει τώρα
χρηματιστηριακή αξία άνω του ενός δισ. Η μετοχή βρίσκεται 90,09% ψηλότερα σε ορίζοντα δεκαετίας, παρά τις απώλειες του 27,81% που γράφει από την αρχή του έτους.
Καταφανώς μέσα στα 10 χρόνια που έχουν
μεσολαβήσει από το πρώτο μνημόνιο, οι τραπεζικές μετοχές αποτελούν
μακράν το πλέον αδύναμο κρίκο της χρηματιστηριακής αγοράς. Οι απώλειες
είναι στο 99,9% σε σχέση με τις αναπροσαρμοσμένες τιμές τους, λόγω των
ανακεφαλαιοποιήσεων που έγιναν. Μέσα στο καμίνι της κρίσης άλλαξαν πολλά
στις τέσσερις συστημικές τράπεζες, στις οποίες μια σειρά ιστορικών
στελεχών δεν υπάρχουν πιά σε θέσεις ευθύνης ( Κωστόπουλος, Σάλλας,
Μαντζούνης, Νανόπουλος, Καραμούζης).
Από τον Σπύρο Λάτση στον… Σωκράτη Κόκκαλη
Σε επίπεδο μετόχων, η ηχηρότερη αποχώρηση ήταν αυτή του Έλληνα κροίσου Σπύρου Λάτση,
ο οποίος δαπάνησε περί τα 2 δισ. για να «χτίσει» τη Eurobank, από την
οποία και έφυγε (πριν τις ανακεφαλαιοποιήσεις ) με απώλειες που
υπολογίζονται στο ένα δισ. ευρώ. Ο ίδιος φρόντισε να ενισχύσει τη θέση
του στα ΕΛΠΕ δαπανώντας περί τα 150 εκατ. ευρώ την τελευταία δεκαετία.
Διάστημα κατά το οποίο η μετοχή της πετρελαϊκής εταιρείας έχει
υποχωρήσει κατά 23,39%, αλλά οι απώλειες υπερκαλύπτονται αν υπολογιστούν
τα μερίσματα που έχουν διανεμηθεί. Πλέον το κέντρο βάρους των κινήσεων
Λάτση πέφτει στο εμβληματικό έργο της αξιοποίησης του Ελληνικού, με τον
Έλληνα μεγιστάνα να έχει εισφέρει 329 εκατ. ευρώ από τα συνολικά 650
εκατ. που «σήκωσε» η Lamda Development. H μετοχή της οποίας έχει
ενισχυθεί κατά 88,74%, ενώ στην αύξηση της κεφαλαιοποίησης
συνυπολογίζεται και η ΑΜΚ.
Από τις ανακατατάξεις της τελευταίας δεκαετίας, σαφώς αποδυναμωμένος βγαίνει ο Σωκράτης Κόκκαλης.
Στις 7 Μαΐου του 2010 η Ιντραλότ είχε χρηματιστηριακή αξία 476,8 εκατ.
ευρώ, ενώ τώρα, μόλις… 19,4 εκατ. ευρώ. Δηλαδή 457,4 εκατ. ευρώ
χαμηλότερη. Επιπρόσθετες απώλειες 56 εκατ. ευρώ σε κεφαλαιοποίηση
μετράει και ο όμιλος της Ιντρακόμ. Καταδεικνύοντας το δύσκολο του
εγχειρήματος για τον πολυσυζητημένο επιχειρηματία, καθώς η Ιντραλότ έχει
στους ώμους της και τα βάρη των 750 εκατ. ευρώ από τις δυο ομολογιακές
εκδόσεις.
Μέσα στη διάρκεια της δεκαετίας, τεράστια είναι τα πλήγματα και για τον όμιλο της MIG.
To επιχειρηματικό δημιούργημα του Ανδρέα Βγενόπουλου, αποτιμάται
τώρα…951,4 εκατ. ευρώ λιγότερα από ότι στις 7 Μαΐου του 2010. Στον κύκλο
της απομείωσης συγκαταλέγεται και η ακτοπλοϊκή Αttica.
Ανατρεπτικές όμως ήταν και οι εξελίξεις στον Ελλάκτωρα, όπου η πλευρά Μπόμπολα αποκαθηλώθηκε από τη Διοίκηση, που πέρασε στα χέρια των αδελφών Καλλιτσάντση. Με τη χρηματιστηριακή αξία του επιχειρηματικού ομίλου να έχει πέσει από τα 536,3 στα 173,6 εκατ. ευρώ σήμερα.
Απώλειες εφάμιλλες των τραπεζών καταγράφει στη δεκαετία και η Frigoglass συμφερόντων του ομίλου Δαυίδ, από την οποία έχει εξανεμιστεί χρηματιστηριακή αξία 350,2 εκατ. ευρώ.
Πέραν τούτων σε τροχιά μεγάλων ή μικρότερων απωλειών κινούνται η ΔΕΗ, ο Φουρλής, αλλά και η ΕΧΑΕ.
Άξιο προσοχής είναι ακόμη και το γεγονός ότι το δρόμο της coca cola για τη μεταφορά έδρας στο εξωτερικό έχουν ακολουθήσει η Βιοχάλκο της οικογένειας Στασινόπουλου, όπως επίσης και ο Τιτάνας των οικογενειών Κανελλόπουλου-Παπαλεξόπουλου. Με τη τσιμεντοβιομηχανία να μετράει απώλειες 451,1 εκατ. ευρώ, στην κεφαλαιοποίησή της.
Σημαίνουσα εξέλιξη μέσα στην τελευταία δεκαετία, ήταν καταφανώς και η ιδιωτικοποίηση του ΟΠΑΠ, τον έλεγχο του οποίου έχει τώρα ο επιχειρηματικός όμιλος του Τσέχου Κάρελ Κόμαρεκ. Πλαισιωμένος και από τα εγχώρια χαρτοφυλάκια των Γιώργου Μελισσανίδη και Χρήστου Κοπελούζου. Η αποτίμηση του ΟΠΑΠ έχει υποχωρήσει σε ορίζοντα δεκαετίας, αλλά αν ληφθούν υπόψη τα μερίσματα, τότε το ισοζύγιο είναι θετικό.
Θετικό έως τώρα είναι και το χρηματιστηριακό ισοζύγιο της Αεροπορίας Αιγαίου του Ευτύχη Βασιλάκη, πλην όμως η εταιρεία έχει τα δύσκολα μπροστά της.
Σε κάθε περίπτωση και μέσα σε αυτό τον
κύκλο των εξελίξεων που ακολούθησαν στη δεκαετία, μετά από το πρώτο
μνημόνιο, η Folli των Κουτσολιούτσων, ήταν ότι χειρότερο γνώρισε η
αγορά. Η αμαρτωλή εταιρεία που ανήγαγε την απάτη σε επιστήμη, στις 7
Μαΐου του 2010 είχε χρηματιστηριακή αξία 243,3 εκατ. ευρώ. Στις 4 Μαΐου
του 2018 όταν και άρχισε να αποκαλύπτεται το σκάνδαλο, είχε βρεθεί λίγο
πάνω από το ένα δισ. ευρώ…
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου