Κρίση και ….επιβίωση

Γράφει ο κ Θεόδωρος Κόκκορης*

Στους επόμενους 6-12 μήνες πολλές ΜΜΕ θα κλείσουν. Αυτό δείχνουν οι δείκτες, οι στατιστικές και η τρέχουσα οικονομική κατάσταση. Αν και αυτό είναι ένα στατιστικό δεδομένο, εν τούτοις είναι καιρός να το δούμε σαν ένα ΜΗ αποδεκτό γεγονός.

Μέχρι να καταλάβουν και να αντιμετωπίσουν την κρίση οι επιχειρήσεις θα συνεχίζουν να κλείνουν με ή χωρίς συγκεκριμένο λόγο. Και οι ΜΜ Επιχειρηματίες θα εξακολουθούν να αισθάνονται την συναισθηματική και οικονομική επίπτωση της επιχειρηματικής τους αποτυχίας.

Γιατί όμως τόσες επιχειρήσεις στεγνώνουν προτού ακόμα νοιώσουν την αίσθηση της επιτυχίας? Αυτό δεν έχει σχέση ούτε με την έλλειψη πελατείας , ούτε με την οικονομική κατάσταση (γενικότερα) , ούτε με τον ανταγωνισμό ,ούτε ότι η επιχειρηματική ιδέα δεν ήταν καλή. Με λίγη αποφασιστικότητα και προσπάθεια όλοι αυτοί οι λόγοι μπορούν εύκολα να ξεπεραστούν.

Η πραγματική πρόκληση είναι αυτή η αόρατη … αίσθηση …η οποία διακατέχει τους επιχειρηματίες από την αρχή της ύπαρξης τους. Τα δύσκολα..Η κρίση ..το χάος..
Η κρίση και το χάος είναι ένα αναπόσπαστο κομμάτι της επιχειρηματικής ζωής. Ίσως γι’ αυτό λίγοι επιχειρηματίες ασχολούνται με το φαινόμενο. Η κρίση και το χάος μετατρέπουν τα όνειρα του επιχειρηματία σε εφιάλτες.

Σαν επιχειρηματίας γνωρίζετε τι κόποι και προσπάθειες απαιτούνται για να λειτουργήσει η επιχειρηση. Κάθε εβδομάδα πρέπει να παράγετε , να πουλάτε προϊόντα και υπηρεσίες , να πληρώνετε λογαριασμούς , να διοικείτε το προσωπικό, να αντιμετωπίζετε θυμωμένους αλλά και καλούς πελάτες , να ανανεώνετε την αποθήκη , να κάνετε δημόσιες σχέσεις , να βλέπετε πελάτες ,να επικοινωνείτε με τις τράπεζες και τους άλλους φορείς, να προωθείτε την επιχειρηση , να μαζεύετε λεφτά από οφειλές, να επικοινωνείτε με τον έξω κόσμο, να απαντάτε στα γράμματα , τα μηνύματα κ.α. Με λίγα λόγια κάπως πρέπει να οργανωθείτε.

Κατά την διάρκεια μιας μόνο ημέρας ο επιχειρηματίας πρέπει να είναι από πωλητής , ειδικός στα computer, στα υδραυλικά , στα ηλεκτρικά και όχι μόνο.
Η βάση της επιχειρηματικότητας είναι η ελευθερία , η πρόκληση και η περιπέτεια μέσα από την λειτουργία της επιχείρησης . Οι επιχειρηματίες ονειρεύονται και ηδονίζονται στην ιδέα ότι είναι αφεντικά , ότι μπορούν να διευθύνουν , ότι μπορούν να πουλήσουν τα προϊόντα και τις υπηρεσίες τους σε όλους εμάς. Τα μαζικά μέσα επικοινωνίας έχουν συνεχώς να λένε για τον τάδε και τον δείνα επιχειρηματία ο οποίος μέσα από ένα γκαράζ έφτιαξε μια αυτοκρατορία.

Άρα πολύ λίγοι είναι εκείνοι που πραγματικά λένε την αλήθεια για την δική τους ιστορία δηλ. τις ατέλειωτες ώρες δουλειάς , τα ξενύχτια, τις ανησυχίες , τα άγχη , την πνευματική και σωματική κόπωση , πίεση, την ένταση στην οικογένεια , την έλλειψη κοινωνικής ζωής.

Οι επιχειρηματίες αγοράζουν ένα όνειρο που λίγοι όμως θα κάνουν πραγματικότητα. Πιστεύοντας ότι θα κερδίσουν περισσότερα σε χρήμα , χρόνο , ελευθερία και κοινωνική αναγνώριση αγνοούν τις στατιστικές αποτυχίας. Και όταν η κρίση και το χάος έρχονται τότε τι??

Αντί να βρουν περισσότερο χρόνο , χρήμα και ελευθερία όπως πίστευαν όταν ξεκίνησαν οι επιχειρηματίες καταλήγουν να αφιερώνουν ότι έχουν και δεν έχουν σ’αυτή την επιχειρηση. Γίνονται έτσι δέσμιοι της. Με αλλά λόγια δημιούργησαν μια ζωή με ατέλειωτες εκκρεμότητες και συνεχώς νέες απαιτήσεις.

Σταδιακά όλες εκείνες οι θεωρίες και τα σχέδια που υπήρχαν στο ξεκίνημα καταλήγουν στην πεζή πραγματικότητα της καθημερινής δουλειάς. Και όταν η κρίση κτυπά την πόρτα είναι θέμα χρόνου για τον επιχειρηματία να παραδοθεί σχεδόν αμαχητί.

Ανεξάρτητα από την εμπειρία , την εκπαίδευση , τις πηγές και τις συνεργασίες που διαθέτει ο επιχειρηματίας δεν πρόκειται να αποφύγει μια τέτοια κατάσταση.

Η επιβίωση στην κρίση απαιτεί εξωστρέφεια και επιθετικότητα

Οι επιχειρηματίες κάνουν τα πάντα για να κρατήσουν το όνειρο τους ζωντανό. Στην πορεία θα κερδίσουν μερικές μάχες – μεγάλες πωλησεις, νέους πελάτες, νέους συνεργάτες. Αλλά όσο ο επιχειρηματίας «τρέχει» για να προλάβει καταστάσεις αυτές οι νίκες λίγα πράγματα θα προσθέσουν μέσα στο συνολικό χρόνο της λειτουργίας τους. Έτσι ο επιχειρηματίας καταλήγει να αμύνεται συνεχώς.

Όμως εάν ο επιχειρηματίας θέλει να επιβιώσει πρέπει να μάθει να ενεργεί επιθετικά.

Οι περισσότεροι είναι πολύ απασχολημένοι με την καθημερινότητα. Δεν έχουν χρόνο να δημιουργήσουν στρατηγικές, προγράμματα , να βελτιώσουν διαδικασίες ώστε πραγματικά να αναπτύξουν και βελτιώσουν δουλειά τους.

Έτσι η ανάπτυξη και η πρόοδος της επιχείρησης περιορίζεται και εξαρτάται από αυτά που κάνει (η δεν κάνει ) ο ίδιος ο επιχειρηματίας. Και τότε όταν δεν υπάρχει άλλος χρόνος (η μέρα έχει μόνο 24 ώρες) ή χρήματα, η επιχειρηση αναπόφευκτα φτάνει σε αδιέξοδο . και εκεί πρέπει να παρθεί η απόφαση: τι κάνουμε: συνεχίζουμε η διακόπτουμε?

Στον κόσμο των επιχειρήσεων επιβίωση σημαίνει: συνεχίζω να βελτιώνομαι και να αναπτύσσομαι. Δεν υπάρχει επιλογή. Ο κόσμος κινείται με ασύλληπτη ταχύτητα. Η επιχειρηση και ο επιχειρηματίας πρέπει να βγει …από το καβούκι του. Να απαλλαγεί από την εσωστρέφεια. Να γίνει επιθετικός. Φτιάξτε μια ζωντανή, ελκυστική, ανταγωνιστική ιστοσελίδα μέσα από την οποία θα προωθεί τα προϊόντα και τις υπηρεσίες και θα επικοινωνεί με τον κόσμο. Συναντήστε και μιλήστε μα τον κόσμο. Ενημερώστε τους για το τι κάνετε, τι πουλάτε.

Αυτά βέβαια τα ξέρετε και σε κάποιο βαθμό τα κάνετε. Αλλά το ίδιο κάνουν και οι ανταγωνιστές σας. Και αυτό θα είναι πάντα ένα ακόμα πρόβλημα που πρέπει να αντιμετωπίσετε. Αλλά με τόσα στο κεφάλι σας είναι σχετικά εύκολο να ξεχάσετε τον στόχο σας. Και αν χάσετε την αυτοσυγκέντρωση σας στον στόχο η πτώση είναι κοντά.

Αυτό για το οποίο τελικά ο επιχειρηματίας καταλήγει να νοιάζεται περισσότερο είναι πως θα βγάλει την ήμερα. Ακόμα και τότε υπάρχουν στιγμές που ο επιχειρηματίας αναπολεί γιατί έγινε επιχειρηματίας. Αν αυτές οι στιγμές είναι πολλές τότε ο επιχειρηματίας βρίσκει τη δύναμη να κάνει τις αλλαγές που χρειάζεται η επιχείρηση του. Το θέμα είναι άλλο και είναι το κυρίαρχο: Δεν ξέρει από πού να αρχίσει.
Ο μόνος τρόπος να συνεχίσετε να έχετε τον έλεγχο είναι να έχετε ή να δημιουργήσετε μια συγκεκριμένη πολιτική ανάπτυξης σε συνδυασμό με μερικές δυνατές στρατηγικές υλοποίησης. Μπορεί να μην σας είναι τόσο εύκολο αλλά επίσης δεν είναι εύκολο να αποδέχεστε την ήττα.

3 βήματα αντιμετώπισης της κρίσης

1. Προετοιμαστείτε πνευματικά – αλλάξτε
Οι αλλαγές ποτέ δεν είναι εύκολες. Ακόμα και αν πρόκειται για όνειρα για περισσότερο χρήμα, χρόνο , ελευθερία. Η μάχη με την καθημερινότητα είναι σκληρή και θέλει πολύ κόπο. Όταν η επιχειρηση στεγνώνει από ενέργεια , η σκέψη και μόνο για αλλαγές φαντάζει σαν ανέκδοτο.

Γι’ αυτό και το πρώτο βήμα για την αντιμετώπιση της κρίσης είναι η νοητική (πνευματική ) προετοιμασία. Εάν θέλετε ( και βέβαια την θέλετε) την πρόοδο και την ανάπτυξη της επιχειρηση σας πρέπει να πιστέψετε στις αλλαγές. Πρέπει να είστε έτοιμοι και να αποδεχτείτε το γεγονός ότι πρέπει να σταματήσετε να κάνετε όσα κάνατε μέχρι τώρα και να τα αντικαταστήσετε με καλύτερες , πιο παραγωγικές διαδικασίες και ενέργειες.
Αυτό θα είναι ίσως σκληρό. Είναι όμως αναγκαίο. Μπορεί να σημαίνει περισσότερη δουλειά. Περισσότερο κόπο. Αλλά εδώ μιλάμε για αλλαγή σε όλα. Στον τρόπο ζωής, δουλειάς, σκέψης , φιλοσοφίας, διαδικασίας. Αν δεν θέλετε να αλλάξετε τότε δεν πρόκειται να βγείτε από την κρίση και το χάος. Αντίθετα θα βυθιστείτε σε αυτό. Και πως θα γίνει αυτό θα ρωτήσετε? Ακολουθείστε κάποιες άπλες τεχνικές και τα αποτελέσματα θα έρθουν.

Γιατί γίνατε επιχειρηματίας; Σε απλό φύλλο χαρτί γράψτε όλους τους λόγους για τους οποίους γίνατε επιχειρηματίας. . Μεταξύ άλλων βάλτε και την επιθυμία σας για περισσότερο χρόνο, χρήμα, ελευθερία, να είστε με την οικογένεια, να είστε το αφεντικό , να μην εξάρτιεστε από τους άλλους??? Τι επιτύχατε μέχρι τώρα..??

Αφού φτιάξατε αυτή την λίστα , τώρα φτιάξτε μια άλλη . Σ’ αυτή καταγράψτε τους στόχους που κατορθώσατε να επιτύχετε σαν επιχειρηματίας. Μια σύγκριση μεταξύ των δυο αυτών καταλόγων σας δείχνει το χάσμα που υπάρχει μεταξύ του που είσαστε και του που θέλετε να πάτε. Αυτό το χάσμα θα είναι και η κινητήριος δύναμη που θα σας βοηθήσει να επιλέξετε τη νέα στρατηγική και τις πολιτικές που θα ακλουθήσατε.

2. Βελτίωση της διαδικασίας- οργανωθείτε
Ήδη έχετε σε λειτουργία κάποιες διαδικασίες . π.χ. Το πώς ανοίγετε και διαβάζετε την αλληλογραφία σας.( Είναι μια διαδικασία). Το πώς κάθεστε και δουλεύετε στον Η/Υ σας είναι επίσης μια διαδικασία. Αυτό όμως δεν σημαίνει ότι είστε και οργανωμένοι. Οι περισσότεροι από εσάς χάνετε ατελείωτες ώρες και χρόνο (άρα και χρήμα) κάνοντας λάθος πράγματα σε λάθος χρόνο. Πράγματα που κάθε άλλο παρά συμβάλουν στην πρόοδο, ανάπτυξη και επιτυχία της επιχείρησης.

Παράδειγμα: Η αντίδραση σε παράπονα πελατών είναι αργή. Με αποτέλεσμα την ακόμα πιο αμυντική εικόνα που παρουσιάζει η επιχείρηση. Γιατί γίνεται αυτό? Γιατί η επιχειρηση δεν ασχολείται με την αιτία των παραπόνων? Αν βρει την αιτία αυτόματα προλαβαίνει και νέα παράπονα. Αλλά αυτό απαιτεί χρόνο και αποφασιστικότητα. Αν όμως υπάρχει η σχετική οργάνωση ,οι διαδικασίες δουλεύουν. Αξίζει τον κόπο.
Προγραμματίστε και αφιερώστε κάποιο χρόνο κάθε εβδομάδα για την βελτίωση των διαδικασιών. Καταγράψτε όλες τις διαδικασίες που υπάρχουν στην επιχειρηση σας. Αποφασίστε ποιες από αυτές είναι βιώσιμες και δουλεύουν και ποιες όχι. Σταματήστε να κάνετε πράγματα που δεν συμβάλουν στην ανάπτυξη.

3. Χρήση τεχνολογίας
Η τεχνολογία συμβάλει στο να τρέχει η επιχειρηση με ακόμα πιο γρήγορους ρυθμούς. Παλιότερα η επικοινωνία γίνονταν με τηλέφωνα και επιστολές. Τότε ο επιχειρηματίας είχε τον χρόνο να επικοινωνεί και να ανταποκρίνεται στα οποία ενδιαφέροντα των πελατών.

Τώρα με την ευρεία χρήση των Η/Υ , του διαδικτύου κλπ ο επιχειρηματίας έχει λιγότερο από 24 ώρες διαθέσιμο χρόνο να ανταποκριθεί στα διάφορα θέματα. Τα έγγραφα μπορούν να στέλνονται (με fax , e-mail,k.a) σε ελάχιστα λεπτά. Τα blog μπορούν να γίνονται τόπος ανταλλαγής απόψεων σε χρόνο μηδέν. Χρήματα και άλλες επιχειρηματικές πράξεις μπορούν να μεταφέρονται ηλεκτρονικά χωρίς καμιά ανθρωπινή παρέμβαση σε ελάχιστο χρόνο.

Ο επιχειρηματίας πρέπει να είναι ενήμερος για όλα αυτά τα θέματα και να τα παρακολουθεί. Η τεχνολογία ενώ αποτελεί μέρος της κρίσης και του χάους μπορεί επίσης να αποτελέσει και την λύση για την έξοδο από αυτά. Με τα σωστά εργαλεία ο επιχειρηματίας μπορεί εύκολα και άμεσα να:

-Διατηρεί την επαφή του με τον έξω κόσμο
-Αποθηκεύει και να βρίσκει στοιχειά που θέλει
-Προωθεί τα προϊόντα και τις υπηρεσίες του
-Ελέγχει τους συνεργάτες τ ου
-Καταγράφει τα σχόλια για την επιχειρηση του στο διαδίκτυο

Μια νέα εποχή για τις ΜΜ Επιχειρήσεις

Οι μεγάλες επιχειρήσεις προσλαμβάνουν εκατοντάδες στελέχη για να κάνουν ότι ακριβώς κάνει και ένας μόνος του Επιχειρηματίας προκειμένου να επιτύχει στη δουλειά του και να επιβιώσει. Αυτό είναι το νέο πρόσωπο του επιχειρηματία.

Το ότι ο επιχειρηματίας είναι μόνος του δεν σημαίνει ότι θα αποτύχει . Αλλά σίγουρα είναι σκληρό. Η επιτυχία είναι ο σκοπός και θα πρέπει να αποτελεί τον γενικό κανόνα και όχι την εξαίρεση. Το όνειρο για ελευθερία, χρόνο και χρήμα θα πρέπει να αποτελεί τον αντικειμενικό στόχο.

Η εποχή των αποτυχημένων επιχειρηματικών προσπαθειών έχει κάνει τον κύκλο της Και πρέπει να κλείσει. Οι επιχειρηματίες πρέπει να αναγνωρίσουν και να αποδεχτούν την κρίση και το χάος σαν αναγκαίο κακό. Πρέπει να αλλάξουν . Να οργανωθούν για να επιβιώσουν. Κάθε πόρτα που κλείνει είναι ένα ακόμα χτύπημα στον κόσμο των ΜΜ Επιχειρήσεων. Και αυτό δεν πρέπει να αφήσουμε να γίνει.




*Ο κ. Θεόδωρος Δ. Κόκκορης είναι πτυχιούχος του Παν. Πειραιά (Διοίκηση Επιχειρήσεων) και του Πάντειου Παν. (Πολιτικές επιστήμες & Διεθνείς σχέσεις). Είναι διδάκτωρ του PRESTON Univ. (USA) (International Marketing and Management.) . Κάτοχος MBA (International Marketing and Trade) από το University of Dallas Texas (GSM) και το North Texas State Univ. Έχει δίπλωμα από το MLA (Management Laboratories of America). Είναι καθηγητής και επιστημονικός συνεργάτης στο τμήμα Marketing του ΤΕΙ Αθήνας , στο Παν. Πειραιά καθώς και επισκέπτης καθηγητής σε πανεπιστήμια του εξωτερικού. E-mail: kokoris2@hol.gr