Πέμπτη 30 Οκτωβρίου 2025

Η ΕΕ παίζει σκληρά: Αν δεν κατάσχετε τα μετρητά της Ρωσίας, ανοίξτε τα πορτοφόλια σας

Τελεσίγραφο προς τα κράτη μέλη της απευθύνει η Ευρωπαϊκή Ένωση, προειδοποιώντας πως εάν προχωρήσει το σχέδιο με την κατάσχεση των παγωμένων ρωσικών assets, θα τεθεί σε εφαρμογή το Plan B που είναι… η έκδοση ευρωμολόγου. Κατά συνέπεια εάν δεν αναγκάσουν τη Ρωσία να πληρώσει τον λογαριασμό, θα πρέπει να το κάνουν οι ίδιες οι χώρες.

Σύμφωνα με Politico, η Ευρωπαϊκή Επιτροπή γνωρίζει πολύ καλά ότι το Σχέδιο Β της -ο κοινός

δανεισμός της ΕΕ, γνωστός ως ευρωομόλογα– είναι ακόμη πιο δυσάρεστος για τη χρηματοδότηση ενός δανείου αποζημιώσεων 140 δισ. ευρώ για το Κίεβο από την ιδέα της χρήσης των δεσμευμένων ρωσικών κρατικών περιουσιακών στοιχείων, η οποία συνάντησε εμπόδιο την περασμένη εβδομάδα. Οι κυβερνήσεις που ιστορικά είναι εχθρικές στις μεγάλες δαπάνες, ιδίως η Γερμανία και η Ολλανδία, με το παρατσούκλι «οι λιτοί», απεχθάνονται την προοπτική να συσσωρεύσουν μεγαλύτερο χρέος στους φορολογούμενους. 

Τα σπάταλα έθνη, κυρίως η Γαλλία και η Ιταλία, είναι ήδη πολύ χρεωμένα για να αναλάβουν περισσότερα.

Αλλά αυτό είναι το νόημα. Οι Ευρωπαίοι αξιωματούχοι στοιχηματίζουν ότι το Βέλγιο, το οποίο στεγάζει σχεδόν όλα τα περιουσιακά στοιχεία και έχει εκφράσει ανησυχίες σχετικά με τη νομιμότητα της κατάσχεσής τους, μαζί με άλλες χώρες που έχουν εκφράσει πιο ήσυχα αντιρρήσεις, θα κερδηθούν από το σχέδιο λόγω της προοπτικής της εναλλακτικής του κοινού δανεισμού, την οποία θεωρούν εδώ και καιρό τοξική.
«Η έλλειψη δημοσιονομικής πειθαρχίας [σε ορισμένες χώρες της ΕΕ] είναι τόσο μεγάλη που δεν πιστεύω ότι τα ευρωομόλογα θα γίνουν αποδεκτά, σίγουρα από τους λιτούς, τα επόμενα 10 χρόνια», δήλωσε ο Karel Lannoo, διευθύνων σύμβουλος του Centre for European Policy Studies, ένα think tank των Βρυξελλών. Αυτός είναι ο λόγος για τον οποίο η χρήση των δεσμευμένων ρωσικών περιουσιακών στοιχείων μοιάζει με τη μόνη εφικτή λύση. «Τα 140 δισ. ευρώ είναι ένα τεράστιο ποσό χρημάτων και πρέπει να το χρησιμοποιήσουμε. Πρέπει να δείξουμε ότι δεν φοβόμαστε».

Οι Ευρωπαϊκές κυβερνήσεις και η Ευρωπαϊκή Κεντρική Τράπεζα έχουν σταδιακά πειστεί για τη χρήση των κατασχεθέντων ρωσικών περιουσιακών στοιχείων για τη χρηματοδότηση των 140 δισ. ευρώ. Αρχικά ήταν επιφυλακτικές, θεωρώντας τη λεηλασία των μετρητών μιας άλλης χώρας – ανεξάρτητα από το πόσο άσχημα είχε δράσει αυτή η χώρα- νομικά και ηθικά αμφισβητήσιμη. Αλλά οι πιεστικές ανάγκες της Ουκρανίας, και η αβέβαιη προσέγγιση της Ουάσιγκτον, έχουν επικεντρώσει την προσοχή.

Ωστόσο, την προηγούμενη εβδομάδα στη Σύνοδο Κορυφής της ΕΕ, ο Bart De Wever του Βελγίου αρνήθηκε να υποχωρήσει στο σχέδιο, το οποίο χρειάζεται την υποστήριξη και των 27 κυβερνήσεων, αναγκάζοντας το μπλοκ να αναβάλει την έγκρισή του τουλάχιστον έως τον Δεκέμβριο.

Τώρα η ΕΕ βρίσκεται σε έναν αγώνα δρόμου σε δύο μέτωπα. 

Πρώτον, η Ουκρανία πρόκειται να ξεμείνει από χρήματα μέχρι το τέλος του Μαρτίου. Και δεύτερον, η λήψη αποφάσεων οποιουδήποτε είδους θα μπορούσε να γίνει πολύ πιο δύσκολη καθώς η Ουγγαρία φαίνεται να ενώνει τις δυνάμεις της με την Τσεχία και τη Σλοβακία για να σχηματίσει μια ευρωσκεπτικιστική συμμαχία προς την Ουκρανία. Υπάρχει η αίσθηση ότι είναι τώρα ή ποτέ. Αυτό σημαίνει ότι οι αξιωματούχοι της Επιτροπής έχουν επιδοθεί σε μια λεπτή πράξη εξισορρόπησης για να περάσουν το σχέδιο των περιουσιακών στοιχείων, δήλωσαν τρεις διπλωμάτες της ΕΕ.
«Αυτή είναι διπλωματία», δήλωσε ένας από τους διπλωμάτες με γνώση της διαδικασίας, στον οποίο χορηγήθηκε ανωνυμία για να μιλήσει ελεύθερα για τα σχέδια. «Προσφέρεις στους ανθρώπους κάτι που δεν θέλουν να κάνουν, οπότε αποδέχονται τη λιγότερο δυσάρεστη επιλογή».

Ένας δεύτερος διπλωμάτης που είναι εξοικειωμένος με την κατάσταση απέρριψε εξίσου το Σχέδιο Β. «Η ιδέα ότι τα ευρωομόλογα θα μπορούσαν σοβαρά να είναι στο τραπέζι είναι απλώς γελοία», είπαν. Έτσι, αν και ο De Wever είπε στους συναδέλφους του ηγέτες στη Σύνοδο Κορυφής της ΕΕ την περασμένη εβδομάδα ότι η Επιτροπή είχε υποτιμήσει την πολυπλοκότητα της χρήσης των ρωσικών περιουσιακών στοιχείων και το νομικό φαινόμενο ντόμινο που θα μπορούσε να έχει στο Βέλγιο, η ΕΕ δεν πιστεύει ότι θα αντισταθεί μετά τον Δεκέμβριο, όταν οι ηγέτες είναι προγραμματισμένο να συναντηθούν ξανά.
Το δάνειο που υποστηρίζεται από ρωσικά περιουσιακά στοιχεία «θα γίνει», δήλωσε ένας αξιωματούχος της ΕΕ. «Δεν είναι θέμα αν — αλλά πότε».

Το τρίτο σενάριο

Ωστόσο, σύμφωνα με το ίδιο δημοσίευμα, υπάρχει μια τρίτη επιλογή στο τραπέζι: Η ΕΕ θα μπορούσε να ξεκινήσει ένα κυνήγι θησαυρού 25 δισ. ευρώ για ρωσικά περιουσιακά στοιχεία σε άλλες χώρες σε όλο το μπλοκ. Αυτό, ωστόσο, είναι πιθανό να πάρει περισσότερο χρόνο από ό,τι έχει η Ουκρανία, οπότε θα μπορούσε να φαίνεται σαν η Ευρώπη να κατεβάζει ταχύτητα.
«Η στήριξη προς την Ουκρανία και η πίεση προς τη Ρωσία, αυτό είναι τελικά που θα μπορούσε να φέρει τον Πούτιν στο τραπέζι και γι’ αυτό είναι τόσο σημαντικό να εντείνουν [την προσπάθεια] οι ευρωπαϊκές χώρες», δήλωσε η Σουηδή Υπουργός Ευρωπαϊκών Υποθέσεων Jessica Rosencrantz σε δημοσιογράφους μετά τη Σύνοδο Κορυφής της Πέμπτης.

Η συντριπτική πλειονότητα των περιουσιακών στοιχείων βρίσκεται υπό τη φύλαξη ενός χρηματοοικονομικού θεματοφύλακα που ονομάζεται Euroclear στο Βέλγιο, αφήνοντας τη χώρα με σημαντικό οικονομικό και νομικό κίνδυνο. «Η Επιτροπή έχει ξεκινήσει εντατικές ανταλλαγές με τις Βελγικές αρχές σχετικά με το θέμα και είναι έτοιμη να παράσχει περαιτέρω διευκρινίσεις και διαβεβαιώσεις, όπως αρμόζει», δήλωσε εκπρόσωπος της Επιτροπής. «Οποιαδήποτε πρόταση θα βασίζεται στην αρχή της συλλογικής κατανομής του κινδύνου. Ενώ δεν βλέπουμε καμία ένδειξη ότι η αρχική προσέγγιση της Επιτροπής θα οδηγούσε σε νέους κινδύνους, σίγουρα συμφωνούμε ότι οποιοσδήποτε κίνδυνος προκύπτει με τη μελλοντική μας πρόταση θα πρέπει φυσικά να κατανεμηθεί συλλογικά μεταξύ των κρατών μελών και όχι μόνο από ένα».

Η Επιτροπή υποβάθμισε τους κινδύνους για το Βέλγιο, τονίζοντας ότι τα €140 δισεκατομμύρια θα αποπληρωθούν στη Ρωσία μόνο εάν το Κρεμλίνο τερματίσει τον πόλεμο και πληρώσει αποζημιώσεις στην Ουκρανία. Η πιθανότητα να συμβεί αυτό είναι τόσο απομακρυσμένη που είναι απίθανο τα χρήματα να αποπληρωθούν ποτέ.
Αλλά το Βέλγιο φοβάται ότι η Μόσχα θα μπορούσε να στείλει έναν στρατό δικηγόρων για να πάρει πίσω τα χρήματά της, ειδικά δεδομένου ότι η χώρα υπέγραψε μια διμερή επενδυτική συνθήκη με τη Ρωσία το 1989.

https://economico.gr/

Δεν υπάρχουν σχόλια:

Δημοσίευση σχολίου