Αϊτή: Ποιος είναι ο πρόεδρος που δολοφονήθηκε στο σπίτι του - Γιατί δεν κλήθηκε στην εκδήλωση για τα 200 χρόνια από το 1821

Αριστερά: Ο δολοφονημένος πρόεδρος της Αϊτή Ζοβενέλ Μοΐζ - Δεξιά: Εορτασμοί για την Ελληνική Επανάσταση (Πηγή: Associated Press)

Ο πρόεδρος της Αϊτής Ζοβενέλ Μοΐζ δολοφονήθηκε στο σπίτι του την Τετάρτη (07/07), περίπου μία ώρα μετά τα μεσάνυχτα. Από την επίθεση, τραυματίστηκε η σύζυγός του. Μία ομάδα αγνώστων που δεν έχουν ταυτοποιηθεί, κάποιοι εκ των οποίων μιλούσαν ισπανικά, επιτέθηκαν στην ιδιωτική κατοικία του Προέδρου της Αϊτής, όπου και τον εκτέλεσαν.Σε ανακοίνωση της κυβέρνησης, αναφέρεται ότι έχουν ληφθεί όλα τα μέτρα για την «συνέχεια του Κράτους» ενώ καταλήγει ότι «η

δημοκρατία θα νικήσει». Ο πρωθυπουργός της χώρας, Κλοντ Ζοσέ, παρότρυνε τους πολίτες να παραμείνουν ήρεμοι

Μια χώρα σε διχασμό

Η Αϊτή είναι ένα έθνος με πληθυσμό λίγο μεγαλύτερο της Ελλάδας (11 εκατ. πολίτες) και τα τελευταία χρόνια βρισκόταν υπό το τυραννικό καθεστώς του απελθόντος προέδρου της. Η οικονομική ύφεση γιγαντώθηκε, η κοινωνία πολώθηκε, ενώ η εγκληματικότητα και η βία των συμμοριών αυξήθηκαν ραγδαία στην πρωτεύουσά της, Πορτ-ο-Πρινς. Ο πληθωρισμός έφτασε στο ζενίθ, τα τρόφιμα αποτέλεσαν προνόμιο, τα καύσιμα ακρίβυναν και το 60% του πληθυσμού έβγαζε λιγότερα από δύο δολάρια την ημέρα.

Και όλα αυτά, σε μια περίοδο που ακόμα δεν έχει ξεπεράσει τον καταστροφικό σεισμό του 2010, αλλά και τον τυφώνα Μάθιου που την έπληξε το 2016. 

Ο 53χρονος Μόιζ ορίστηκε πρόεδρος με διάταγμα για περισσότερα από δύο χρόνια αφού η χώρα απέτυχε να πραγματοποιήσει εκλογές, γεγονός που οδήγησε στη διάλυση του Κοινοβουλίου. Οι ηγέτες της αντιπολίτευσης τον Φεβρουάριο του 2021 τον κατηγόρησαν ότι επιδιώκει να αυξήσει την εξουσία του, συμπεριλαμβανομένης της έγκρισης ενός διατάγματος που περιορίζει τις εξουσίες ενός δικαστηρίου που ελέγχει τις κυβερνητικές συμβάσεις και ενός άλλου που δημιούργησε μια υπηρεσία πληροφοριών  που τις απαντήσεις τις δίνει μόνο ο πρόεδρος. 

Τους τελευταίους μήνες, οι ηγέτες της αντιπολίτευσης απαίτησαν να παραιτηθεί, υποστηρίζοντας ότι η θητεία του έληξε νόμιμα τον Φεβρουάριο του 2021. Ο Μόιζ και οι «αυλικοί» του υποστήριξαν ότι η θητεία του ξεκίνησε όταν ανέλαβε τα καθήκοντά του στις αρχές του 2017, μετά από χαοτικές εκλογές που ανάγκασαν το διορισμό προσωρινού προέδρου που έφερε ξανά χάσμα στην κοινωνία.  Η Αϊτή είχε προγραμματιστεί να διεξαγάγει γενικές εκλογές αργότερα φέτος.

Η ζωή και η καριέρα του

Γεννήθηκε από οικογένεια μεσαίας τάξης στην Τρου ντι Νορ, της Nord-Est. Ο πατέρας του ήταν έμπορος και η μητέρα του μοδίστρα. Τον Ιούλιο του 1974, η οικογένειά του μετακόμισε στην πρωτεύουσα, Πορτ-ο-Πρενς. 

Ο Ζοβενέλ σπούδασε πολιτικές επιστήμες στο Πανεπιστήμιο Κισκέγια και παντρεύτηκε τη Μαρτίν Μαρί Ζοζέφ Ετιέν, το 1996, η οποία βρίσκεται κι εκείνη στο νοσοκομείο από την επίθεση στο σπίτι τους. Την ίδια χρονιά έφυγε από την πρωτεύουσα και εγκαταστάθηκε στο Πορ ντε Πε, όπου ασχολήθηκε με τον αγροτικό τομέα.

Με ελάχιστο κεφάλαιο, ο Μοΐζ δημιούργησε την πρώτη του επιχείρηση στην Port-de-Paix. Λίγο μετά, ξεκίνησε ένα έργο για να παρέχει καθαρό νερό σε αγροτικές περιοχές. Με δάνεια από χρηματοπιστωτικά ιδρύματα και ιδιώτες, άνοιξε ένα εργοστάσιο νερού, το οποίο εξυπηρετεί τις υπηρεσίες του Nord-Ouest και Nord-Est. Το 2012, στην Trou-du-Nord, ίδρυσε την ανώνυμη εταιρεία Agritrans SA και βοήθησε στην ανάπτυξη μιας γεωργικής ζώνης ελεύθερου εμπορίου.Αυτό είχε ως αποτέλεσμα να γίνουν πολλά γεωργικά έργα.

Το 2015, ο Πρόεδρος Μισέλ Μαρτελί έδωσε το χρίσμα στον Μοΐζ να είναι υποψήφιος στις προεδρικές εκλογές με το Αϊτινό Κόμμα Τε Παλ (PHTK).Στις 27 Νοεμβρίου 2016 ανακοινώθηκε ότι ο Μοΐζ είχε κερδίσει τον πρώτο γύρο των εκλογών με βάση τα προκαταρκτικά αποτελέσματα, με εκτιμώμενο ποσοστό συμμετοχής το 21%.Ο Μοΐζ ορκίστηκε Πρόεδρος και ανέλαβε καθήκοντα στις 7 Φεβρουαρίου 2017, ως την δολοφονία του, στις 7 Ιουλίου 2021.

Γιατί δεν κλήθηκε στην επέτειο των 200 χρόνων από την Ελληνική Επανάσταση

Η Αϊτή ήταν η πρώτη κρατική οντότητα που αναγνώρισε τον Αγώνα του 1821 και, παράλληλα, το δικαίωμα των Ελλήνων στην αυτοδιάθεση, ύστερα από επιστολή του Αδαμάντιου Κοραή προς τον πρόεδρο του «Χαϊτίου» Ιωάννη- Πέτρο Βογέρ (Ζαν-Πιερ Μπουαγιέ). Το μικρό κρατίδιο της Καραϊβικής είχε στείλει τότε, εν μέσω του Αγώνα,  45 τόνους καφέ προς πώληση, για να αγοραστούν καριοφίλια και άλλα πολεμοφόδια. Πέραν τούτου, το ακόμα πιο συγκινητικό και άξιο παρατεταμένων υποκλίσεων είναι το γεγονός πως ξεκίνησαν να έρθουν εκατό Αϊτινοί εθελοντές στην Ελλάδα για να βοηθήσουν στον πόλεμο. Δυστυχώς, και οι 100 πέθαναν κατά τη διάρκεια του ταξιδιού.

Εν έτει 2021, όμως, ο πρόεδρος της χώρας, Ζοβενέλ Μοΐζ προσπαθούσε να εφαρμόσει στην χώρα του δικτατορικό πολίτευμα. Στις αρχές Μαρτίου, λίγες ημέρες πριν την διακοσιετηρίδα της ελληνικής επανάστασης,  χιλιάδες κάτοικοι της Αϊτής διαδήλωσαν  στο Πορτ-ο-Πρενς και σε άλλες πόλεις για να καταγγείλουν την έξαρση των απαγωγών που διαπράττονται από συμμορίες αλλά και εναντίον της απροκάλυπτης προσπάθειας του προέδρου να «επιβάλει μία νέα δικτατορία».

Επομένως, δεδομένου της αδιαπραγμάτευτης αρχής πως ουδεμία χώρα πρέπει να συνδιαλέγεται με δικτάτορες, η Ελλάδα αποφάσισε να μην καλέσει κάποιον εκπρόσωπο από την Αϊτή, έστω κι αν αναγνώρισαν πρώτοι την ελληνική επανάσταση. 

«Πρώτη κατήργησε τη δουλεία, πρώτη αναγνώρισε την Ελληνική Επανάσταση»

Με ανάρτησή της στο twitter η Πρόεδρος της Δημοκρατίας Κατερίνα Σακελλαροπούλου, υπενθύμιζε ότι η Αϊτή ήταν η πρώτη που αναγνώρισε την Ελληνική Επανάσταση, ενώ αναφέρθηκε στην επιστολή του Προέδρου της Jean Pierre Boyer στον Κοραή, δηλώνοντας χαρακτηριστικά: «Πρώτη κατήργησε τη δουλεία, πρώτη αναγνώρισε την Ελληνική Επανάσταση. Η Αϊτή, με επιστολή του τότε προέδρου της Jean Pierre Boyer στον Κοραή, εξέφρασε τον ενθουσιασμό της για την Ελλάδα που «εδράξατο των όπλων» για να αποκτήσει την ελευθερία της και τη θέση της ανάμεσα στα έθνη».

reader.gr